Gao Xingjian

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Gao Xingjian
Gao in 2012
Gebore4 Januarie 1940 (1940-01-04) (84 jaar oud)
Jiangxi-provinsie, China
NasionaliteitVlag van die Volksrepubliek China Volksrepubliek China Vlag van Frankryk Frankryk
BeroepSkrywer
Gao Xingjian in 2008

Gao Xingjian was die eerste Chinese ontvanger van die Nobelprys vir Letterkunde.

Hy is op 4 Januarie 1940 in die Jiangxi-provinsie in Oos-China gebore, en het in staatsskole gestudeer. Hy het 'n universiteitsgraad met Frans as hoofvak verwerf toe hy in Beijing studeer het.

Hy het daarna begin met 'n loopbaan in die lettere, en in 1987 'n lewe van ballingskap verkies deur in Parys te gaan woon, waar hy die elegante en onvergeetlike roman Soul Mountain – vertaal deur Mabel Lee – voltooi het.

In 1992 het hy die Chevalier del'Ordre des Arts et des Lettres van die Franse regering ontvang. Hy is ook 'n draaiboekskrywer, skilder, fiksieskrywer en kritikus.[1]

Geselekteerde werke[wysig | wysig bron]

Dramas en opvoerings[wysig | wysig bron]

  • 《絕對信號》 (Signal Alarm, 1982)
    • 1982, by Beijing se Kunsteteater
    • 1992, in Taiwan
  • 《車站》 (Bus Stop, 1983)
    • 1983, by Beijing se Kunsteteater
    • 1984, in Joegoslawië
    • 1986, in Hongkong
    • 1986, in Brittanje, Leeds-universiteit, Engeland. Vertaal en geredigeer deur Carla Kirkwood
    • 1991, in die Verenigde State, (Kalifornië) Southwestern College, Chula Vista. Vertaal en geredigeer deur Carla Kirkwood.
    • 1992, in Oostenryk
    • 1997, in die Verenigde State (Massachusetts) Smith College, Northampton. Vertaal en geredigeer deur Carla Kirkwood.
    • 1999, in Japan
    • 2004, in die Verenigde State, (Kalifornië) Universiteit van Kalifornië in San Diego. Vertaal en geredigeer deur Carla Kirkwood.
  • 《野人》 (Wild Men, "Savages", 1985)
    • 1985, by Beijing se Kunsteteater
    • 1988, in Hamburg, Duitsland
    • 1990, in Hong Kong
  • 《彼岸》 (The Other Shore, 1986)
    • 1986, gepubliseer in die tydskrif Oct. (《十月》), Beijing
    • 1990, in Taiwan
    • 1994, in Sweeds vertaal deur Göran Malmqvist
    • 1995, by die The Hongkong Akademie vir die Uitvoerende Kunste
    • 1997, in Engels vertaal deur Jo Riley as The Other Side
    • 1999, in Engels vertaal deur Gilbert C. F. Fong
  • 《躲雨》 (Shelter the Rain)
    • 1981, in Swede
  • 《冥城》 (Dark City)
    • 1988, in Hongkong
  • 《聲聲慢變奏》 (Transition of Sheng-Sheng-Man)
    • 1989, in die Verenigde State
  • 《逃亡》 (Fugitives)
    • 1990, gepubliseer die tydskrif Today (《今天》)
    • 1990, in Swede
    • 1992, in Duitsland en Pole
    • 1993, in die VSA. Vertaal deur Gregory B. Lee in Gregory Lee (red.), Chinese Writing in Exile, Center for East Asian Studies, University of Chicago, 1993.
    • 1994, in Frankryk
    • 1997, in Japan
  • 《生死界》 (Death Sector / Between Life and Death)
    • 1991, gepubliseer in die tydskrif Today (《今天》)
    • 1992, in Frankryk
    • 1994, in Sydney en Italië
    • 1996, in Pole
    • 1996, in die VSA
  • 《山海經傳》 (A Tale of Shan Hai Jing)
    • 1992, gepubliseer deur Hong Kong Cosmos Books Bpk. (香港天地圖書公司)
    • 2008, gepubliseer deur The Chinese University Press as Of Mountains and Seas: A Tragicomedy of the Gods in Three Acts
  • 《對話與反詰》 (Dialogue & Rhetorical / Dialogue and Rebuttal)
    • 1992, gepubliseer in die tydskrif Today (《今天》)
    • 1992, in Wene
    • 1995, 1999, in Parys
  • 《週末四重奏》 (Weekends Quartet / Weekend Quartet)
    • 1999, gepubliseer deur Hong Kong New Century Press (香港新世纪出版社)
  • 《夜游神》 (Nighthawk / Nocturnal Wanderer)
    • 1999, in Frankryk
  • 《八月雪》 (Snow in August)
    • 2000, gepubliseer deur Taiwan Lianjing Press (台湾联经出版社)
    • Dec 19, 2002, in Taipei
  • 《高行健戲劇集》 (Bundel)
  • 《高行健喜劇六種》 (Bundel), 1995, gepubliseer deur Taiwan Dijiao Press (台湾帝教出版社))
  • 《行路難》 (Xinglunan)
  • 《喀巴拉山》 (Mountain Kebala)
  • 《獨白》 (Soliloquy)

Fiksie[wysig | wysig bron]

  • 《寒夜的星辰》 ("Constellation in a Cold Night", 1979)
  • 《有隻鴿子叫紅唇兒》 ("Such a Pigeon called Red Lips", 1984) – 'n novellebundel
  • 《給我老爺買魚竿》 (Buying a Fishing Rod for My Grandfather, 1986–1990) – 'n kortverhaalbundel
  • 《靈山》 (Soul Mountain, 1989)
  • 《一個人的聖經》 (One Man's Bible, 1999)

Poësie[wysig | wysig bron]

Terwyl Gao Xingjian in die 1970's gedwing is om as 'n kleinboer te werk - 'n vorm van 'onderwys' onder die Kulturele Rewolusie, het hy baie toneelstukke, kortverhale, gedigte en kritiese stukke opgelewer wat hy uiteindelik moes verbrand ten einde die gevolge van die ontdekking van sy andersdenkende literatuur te voorkom.[2] Hy het hierna geen digbundels gepubliseer nie, en is wyer bekend vir sy drama, fiksie en essays. Daar bestaan egter 'n kort gedig wat 'n kenmerkende moderne styl verteenwoordig wat soortgelyk is aan sy ander skrywes:

天葬臺
宰了 / 割了 / 爛搗碎了 / 燃一柱香 / 打一聲呼哨 / 來了 / 就去了 / 來去都乾乾淨淨
Sky burial
Cut / Scalped / Pounded into pieces / Light an incense / Blow the whistle / Come / Gone / Out and out

(13 April 1986, Beijing)[3]

Ander skrywes[wysig | wysig bron]

  • 《巴金在巴黎》 (Ba Jin in Paris, 1979, essay)
  • 《現代小說技巧初探》 ("A Preliminary Examination of Modern Fictional Techniques", 1981)
  • 《談小說觀和小說技巧》 (1983)
  • 《沒有主義》 (Without -isms, vertaal deur W. Lau, D. Sauviat & M. Williams / Journal of the Oriental Society of Australia. Vols 27 & 28, 1995–96
  • 《對一種現代戲劇的追求》 (1988, gepubliseer deur China Drama Press) (中国戏剧出版社))
  • 《高行健·2000年文庫——當代中國文庫精讀》 (1999, gepubliseer deur Hong Kong Mingpao Press) (香港明报出版社)

Skilderye[wysig | wysig bron]

Gao se uitstallings het ingesluit:

  • Le goût de l'encre, Parys, Hazan, 2002
  • Return to Painting, New York, Perennial 2002
  • "無我之境·有我之境", Singapoer, 17 Nov 2005 – 7 Feb 2006
  • The End of the World, Duitsland, 29 Mar – 27 Mei 2007
  • Calling for A New Renaissance, Taiwan, 2016

Werke wat in Engels vertaal is[wysig | wysig bron]

  • Buying a Fishing Rod for my Grandfather, kortverhale. Vertaal deur Mabel Lee, Flamingo, Londen, 2004, ISBN 0-00-717038-6
  • Bus Stop (Che zhan). Gao Xingjian. Vertaal deur Carla Kirkwood. Red. Roger Davies. World Anthology of Drama, Londen: Longman. 2004.
  • Soul Mountain, roman. Vertaal deur Mabel Lee, Flamingo, Londen, 2001, ISBN 0-00-711923-2
  • One Man's Bible, roman. Vertaal deur Mabel Lee, Flamingo, ISBN 0-06-621132-8
  • The Other Shore, toneelstukke. Vertaal deur G. Fong, Chinese University Press, ISBN 962-201-862-9
  • The Other Side, toneelstuk. Vertaal deur Jo Riley, in An Oxford Anthology of Contemporary Chinese Drama, 1997, ISBN 0-19-586880-3
  • Bus Stop (Che zhan) deur Gao Xingjian. Vertaal deur Carla Kirkwood. Modern International Drama Journal. New York. Spring 1995.
  • Silhouette/Shadow: The Cinematic Art of Gao Xingjian, film/beelde/poësie, red. Fiona Sze-Lorrain, Contours, Parys, ISBN 978-981-05-9207-3
  • Gao Xingjian: Aesthetics and Creation, essays. Vertaal deur Mabel Lee, Cambria Press, Amherst, New York, 2012, ISBN 978-160-49-7836-0

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Soul Mountain, Flamingo, Londen, 2001. ISBN 0-00-711923-2.
  2. Mabel Lee, 'Nobel Laureate 2000 Gao Xingjian and his Novel Soul Mountain' in CLCWeb: Comparative Literature and Culture: A WWWeb Journal, September, 2000
  3. Gepubliseer op die webwerf Ba Huang's Art Studio Geargiveer 6 Augustus 2007 op Wayback Machine