Ingrid Bergman
| Ingrid Bergman | |
| |
| Geboorte | 29 Augustus 1915 Stockholm, Swede |
|---|---|
| Sterfte | 29 Augustus 1982 (op 67) Londen, Engeland |
| Beroep(e) | Aktrise |
| Aktiewe jare | 1932–1982 |
| Internet-rolprentdatabasis-profiel | |
Ingrid Bergman (29 Augustus 1915 – 29 Augustus 1982) was ’n Sweedse aktrise wat in verskeie Europese en Amerikaanse rolprente te sien was.[1][2] Sy het drie Oscars, twee Emmys, vier Golden Globes, ’n Bafta en ’n Tony vir beste aktrise gewen. Sy word veral onthou vir haar rolle in Casablanca (1942) en Notorious (1946), ’n Alfred Hitchcock-riller met ook Cary Grant.[3]
Vroeë jare
[wysig | wysig bron]
Bergman, wat na ’n Sweedse prinses genoem is, is in Stockholm, Swede, gebore as die dogter van Justus Bergman, ’n kunstenaar en fotograaf, en sy Duitse vrou, Frieda Adler.[4][5]
Haar ma is dood toe sy twee was en haar pa toe sy 13 was. Sy het by haar tante gaan woon, wat net ses maande later dood is. Sy het toe by ’n ander tante en oom gaan woon.
Loopbaan
[wysig | wysig bron]
Bergman het ’n beurs aan ’n teaterskool gekry, maar het opgeskop toe sy by ’n Sweedse rolprentateljee werk kry. Sy het hierna in tientalle Sweedse flieks en ’n Duitse fliek gespeel. Haar bekendstelling tot Amerikaanse gehore was in die Engelse weergawe van die Sweedse prent Intermezzo (1939) met David O. Selznick as vervaardiger en Gregory Ratoff as regisseur. Dit was ’n groot sukses en het van haar ’n ster gemaak. Selznick se finansiële probleme het daartoe gelei dat sy dikwels aan ander ateljees uitgeleen is. In dié tyd het sy ook in Dr. Jekyll and Mr. Hyde (1941) gespeel en toe saam met Humphrey Bogart in die klassieke prent Casablanca (1942), wat haar bekendste rol is.[4] For Whom the Bell Tolls (1943), waarvoor sy haar eerste Oscar gewen het, Gaslight (1944) en The Bells of St. Mary's (1945) het daarna gevolg.
Sy het ook in ’n paar Alfred Hitchcock-prente gespeel: Spellbound (1945), Notorious (1946) en Under Capricorn (1949).
Ná ’n dekade in Amerikaanse rolprente het sy in Roberto Rossellini se Stromboli terra di Dio (1950) gespeel ná die onthulling dat sy ’n affair met dié Italiaanse regisseur het. Dié verhouding en haar huwelik met Rossellini het ’n skandaal in Amerika veroorsaak en het haar gedwing om vir verskeie jare in Europa te bly. Die paar het drie kinders gehad: Roberto Ingmar, Isabella Rossellini (’n aktrise en model) en haar tweelingsuster, Ingrid Isotta. Hy en Bergman het weer saamgewerk aan Europa '51 (1952), Siamo Donne (1953), Journey to Italy (1954), La paura (1954) en Giovanna d'Arco al rogo (1954).
In 1956 het Bergman ’n suksesvolle terugkeer tot Amerikaanse prente gemaak in Anastasia (1956), waarvoor sy haar tweede Oscar gewen het. Haar vriend Cary Grant het dit namens haar ontvang.[6] Sy het haar eerste openbare verskyning in Hollywood ná die skandaal met Rossellini gemaak op die 31ste Oscar-toekenningsaand in 1959, toe sy die Oscar vir beste rolprent oorhandig het.[7] Sy is staande toegejuig.
Sy het daarna in verskeie Amerikaanse en Europese rolprente opgetree. In 1969 het sy in Cactus Flower gespeel saam met Walter Matthau en Goldie Hawn. Sy het een van die min aktrises geword wat drie Oscars gewen het toe sy ’n Oscar vir beste vroulike byspeler wen vir haar spel in Murder on the Orient Express (1974). Die regisseur, Sidney Lumet, het haar die belangrike rol van prinses Dragomiroff aangebied omdat hy gedink het sy sou ’n Oscar daarvoor kon wen. Sy het egter aangedring om die rol van Greta Ohlsson, die ou Sweedse sendeling, te speel.
Bergman kon Sweeds (haar moedertaal) praat, asook Duits (haar tweede taal, wat sy by haar ma geleer het), Engels (in Amerika geleer), Italiaans (in Italië geleer)[8] en Frans (haar derde taal, wat sy op skool geleer het). Sy was in prente van al hierdie tale te sien. Haar mede-akteur John Gielgud, wat saam met haar in Murder on the Orient Express was, het speels opgemerk: "Sy praat vyf tale en kan nie in een van hulle toneelspeel nie."[9] (Dit kom van ’n Dorothy Parker-aanhaling: "That woman speaks eighteen languages, and can't say No in any of them.")
In 1978 het Bergman in Ingmar Bergman se Höstsonaten (Herfssonate) gespeel en daarvoor haar sewende Oscar-benoeming gekry. Dit was haar laaste optrede op die groot skerm. Sy speel daarin ’n bekende pianis wat na Noorweë reis om haar verwaarloosde dogter, gespeel deur Liv Ullmann, te besoek.
Tydens die verfilming van die TV-minireeks A Woman Called Golda (1982), oor die Israelse premier Golda Meir, het Bergman kanker gehad en sy was dikwels siek. Sy is dood vier maande ná die verfilming, op haar 67ste verjaardag. Haar dogter Pia het die Emmy wat sy vir haar spel gewen het, in ontvangs geneem.[4]:296
Nalatenskap
[wysig | wysig bron]Volgens die St. James Encyclopedia of Popular Culture het Bergman gou "die ideaal van die Amerikaanse vrou" geword en ’n aanspraakmaker op die titel Hollywood se beste hoofaktrise.[10] Daar is geglo sy bring ’n "Nordiese varsheid en lewendigheid" na die rolprentbedryf, asook buitengewone skoonheid en intelligensie.
In 2007 het die Amerikaanse Rolprentinstituut haar gelys as die vierde grootste aktrise van die klassieke Amerikaanse rolprentbedryf.
Trivia
[wysig | wysig bron]Ingrid Bergman, Raphael en Shakespeare is al drie op hul verjaardag oorlede. Die Universiteit van Zürich het in 2012 in 'n ondersoek vasgestel dat persone bo 60 jaar oud 'n 14%-kans het om op hul verjaardag te sterf.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
- ↑ Obituary Variety, 1 September 1982.
- ↑ "AFI's 100 Years...100 Stars". American Film Institute (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Mei 2010. Besoek op 23 Oktober 2006.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Chandler, Charlotte (2007). Ingrid: Ingrid Bergman, A Personal Biography. New York: Simon & Schuster. pp. 19, 21, 294. ISBN 0-7432-9421-1.
- ↑ Ziolkowska-Boehm, Aleksandra (28 Augustus 2013). "Ingrid Bergman and her American Relatives". ISBN 978-0-7618-6151-5.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(hulp) - ↑ "1957 Academy Awards". Internet Movie Database (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Desember 2008. Besoek op 23 Oktober 2006.
- ↑ Gary Moody. "All the Oscars: 1958". OscarSite.com – A celebration of all things Oscar (in Japannees). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Maart 2020. Besoek op 10 Desember 2006.
- ↑ Leamer, Laurence (1986). As Time Goes By: The Life of Ingrid Bergman. Harper & Row. ISBN 0-06-015485-3.
- ↑ "The Punch Line" (in Engels). Las Vegas Review-Journal. 26 Augustus 2002. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Januarie 2013. Besoek op 22 Oktober 2006.
- ↑ St. James Encyclopedia of Popular Culture, St. James Press, Gale Publishing (2000)
Bronne
[wysig | wysig bron]- Bergman, Ingrid; Burgess, Alan (1980). Ingrid Bergman: My Story. New York: Delacorte Press. ISBN 0-440-03299-7.
- Chandler, Charlotte (2007). Ingrid: Ingrid Bergman, A Personal Biography. New York: Simon & Schuster. ISBN 0-7432-9421-1.
- Leamer, Laurence (1986). As Time Goes By: The Life of Ingrid Bergman. New York: Harper & Row. ISBN 0-06-015485-3.
- Dagrada, Elena (2008). Le Varianti Trasparenti. I Film con Ingrid Bergman di Roberto Rossellini. Milano: LED Edizioni Universitarie. ISBN 978-88-7916-410-8.
- Ziolkowska-Boehm, Aleksandra (2013). Ingrid Bergman prywatnie. Warsaw: Proszynski. ISBN 978-83-7839-518-8.
- Ziolkowska-Boehm, Aleksandra (2013). Ingrid Bergman and her American Relatives. Lanham, MD: Hamilton Books. ISBN 978-0-7618-6150-8.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- TCM Confidential: Ingrid Bergman
- Ingrid Bergman-versameling Geargiveer 14 September 2006 op Wayback Machine by Wesleyan University
- Ingrid Bergman-webtuiste deur Schirmer/Mosel Publishers Munich
- Lokprent van Isabella Rossellini se Ingrid Bergman A Life in Pictures Geargiveer 13 Desember 2013 op Wayback Machine
- Ingrid Bergman in die Internet-rolprentdatabasis
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Ingrid Bergman.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
Normdata  |
|
|---|