Gaan na inhoud

Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Die Suider-Afrikaanse soogdiere is in 14 ordes verdeelbaar, wat tot drie van die vier groot superordes van die soogdiere behoort. Daarvan is die Afrotheria in Afrika ontstaan. Hulle kom almal in die Suid-Afrikaanse subgebied voor. Hierdie soogdiere, veral die Groot Vyf, is 'n groot toeristeaantreklikheid in die streek, en sommige van die groot wild genereer ook inkomste op vendusies.

Die afdelings hieronder is in alfabetiese volgorde volgens wetenskaplike naam.

Afrotheria

[wysig | wysig bron]

Afrosoricida (Afrikaanse insekvreters)

[wysig | wysig bron]
'n Kaapse gouemol bo die grond
  • Vroeër is hierdie groep saam met die skeerbekmuise en krimpvarkies tot een orde Insectivora gereken, maar navorsing het bewys dat hulle glad nie naverwant is nie.
  • Hierdie groep diere leef van insekte en ander geleedpotige diere, soos die spinnekop en duisendpoot
  • In Suider-Afrika is daar een familie.
    • Die Chrysochloridae of gouemolle, bestaan uit 18 spesies in die streek. (Sommige is so lank gelede as 45 jaar laas gesien)
      • Hierdie familie lewe uitsluitlik ondergronds

Hyracoidea (dassies)

[wysig | wysig bron]
'n Klipdassie op sy klippe

Macroscelidae (klaasneuse)

[wysig | wysig bron]
'n Klaasneus
  • Hierdie orde soogdier kom slegs in Afrika voor
  • Hul agterpote is baie langer as hul voorpote, met 'n baie groot agterpoot
  • Hulle het lang beweegbare snoete, en het sodoende die foutiewe Engelse beskrywingsnaam van olifantskeerbekmuis gekry
  • Hulle kleintjies word geweldig aktief gebore, ogies oop en aan die gang
  • Alhoewel hulle lyk na die muis, die rot, en die skeerbek, is hulle nie daaraan verwant nie
  • Daar is een familie in Suider-Afrika:

Proboscidea (slurpeters)

[wysig | wysig bron]
Olifante
  • Daar is tans slegs twee spesies van hierdie orde in die wêreld oor
  • Albei se voortbestaan is op die spel, hoofsaaklik weens die groeiende wêreldbevolking wat op hul lewensruimte inbreuk maak
  • Suider-Afrika het slegs een spesie, onder die familie

Tubilidentata (buistandige)

[wysig | wysig bron]
'n Erdvark
  • Daar is slegs een spesie van hierdie soogdierorde in die wêreld
  • Die erdvark is van die familie Orycteropodidae
  • Hierdie dier is oorspronklik in dieselfde orde geplaas as die miereter
  • In teenstelling met die miereterorde, het die erdvark wel tande, 20 in totaal
  • Die tande het nie emalje en word gebruik om die termiete wat gevreet is, te vergruis voordat die afgesluk word

Euarchontoglires

[wysig | wysig bron]

Lagomorpha (haasvormiges)

[wysig | wysig bron]
'n Haas (Albrecht Durer, 1502)
  • Die orde word onderskei van ander soogdiere deur die pote wat ten volle met pels bedek is, en deur twee pare boonste voortande
  • Die haasspesies verskil van die konynspesies deurdat eersgenoemde
    • baie vinnig kan hardloop
    • se kleintjies gebore word ten volle pelsbedek en gereed om vinnig te beweeg
  • Daar is net een familie in Suider-Afrika:

Primates (primate)

[wysig | wysig bron]
'n Nagaap

Rodentia (knaagdiere)

[wysig | wysig bron]
'n Eekhoring

Laurasiatheria

[wysig | wysig bron]

Carnivora (vleisvreters)

[wysig | wysig bron]
'n Wildehond in die Melbourne-dieretuin.
Kaapse pelsrobbe
  • Daar is ook seesoogdiere wat tot hierdie orde behoort.
  • Daar is slegs een spesie rob wat aan die Kaap teel. Ander spesies duik dan en wan op as weglopers van sub-Antarktika af.
  • Daar is dus net een familie in Suider-Afrika:

Cetartiodactyla (gelykhoewiges en walvisse)

[wysig | wysig bron]
'n Seekoei
'n Boggelrugwalvis

Chiroptera (vlermuise)

[wysig | wysig bron]
'n Vrugtevlermuis

Eulipotyphla (Ware insekvreters)

[wysig | wysig bron]
'n Skeerbekmuis

Perissodactyla (ongelykhoewiges)

[wysig | wysig bron]
Hartmann se bergsebra

Pholidota (gepantserde miereters)

[wysig | wysig bron]
Ietermagô
  • Hierdie orde soogdiere het kenmerkende lang sterte en hulle liggame is bedek met horingagtige skubbe wat soos dakteëls oor die liggaam lê
  • Hulle het kenmerkende lang snoete
  • Hulle het lang, dun, taai tonge, waarmee hulle miere en termiete vang en vreet
  • Daar is net sewe oorlewende spesies in die wêreld
  • Daar is een familie in Suider Afrika:

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Bronne

[wysig | wysig bron]
  • Smither's Mammals of Southern Africa. A field guide. Redakteur Peter Apps. Derde uitgawe, 2000.