Ammi Venter
Ds. Amie Venter | |
Ds. Abraham Adriaan Venter
| |
Naam | Adriaan Abraham Venter |
---|---|
Geboorte | 7 Mei 1909 Philipstown, Kaapkolonie |
Sterfte | 28 Februarie 1990 (op 80) Potchefstroom |
Kerkverband | Gereformeerd |
Gemeente(s) | Johannesburg-Wes (1935–'51) Klerksdorp (1951–'75) |
Jare aktief | 1935–1975 |
Kweekskool | Potchefstroom |
Ds. Abraham Adriaan Venter (noemnaam Ammi, Philipstown, Kaapkolonie, 7 Mei 1909 – Potchefstroom, 28 Februarie 1990) was tussen 1935 en die aanvaarding van sy emeritaat in 1975 predikant in twee gemeentes van die Gereformeerde Kerk, naamlik Gereformeerde kerk Johannesburg-Wes van 1935 tot 1951 en daarna Klerksdorp tot 1975.
Herkoms en opleiding
[wysig | wysig bron]Amie Venter is in die Karoo gebore en was ’n agterkleinkind van die Gereformeerde predikant ds. A.A.J. de Klerk Coetsee wat in 1869 ’n beroep na die Gereformeerde kerk Philipstown aangeneem het. Dr. H.J.R. du Plessis, jare lange predikant van Bronkhorstspruit (Erasmus) was sy oom. Venter het in 1926 aan die Hoërskool De Aar gematrikuleer en het van 1927 af aan die PUK vir CHO studeer, waar hy die B.A.-graad in 1929 behaal het. Drie jaar later het hy die graad B.D. aan die Teologiese Skool Potchefstroom verwerf. In 1933 het hy die kandidaatseksamen in die teologie met lof afgelê.
Leraar van Johannesburg-Wes
[wysig | wysig bron]Die kerkraad van die Gereformeerde kerk Johannesburg het prop. Venter in 1934 gevra om ds. W.J. de Klerk in sy gemeente behulpsaam te wees. Ds. J.F. du Plooy skryf in ds. Venter se lewensberig in die GKSA se Almanak van 1991 hy is met die afstigting van Johannesburg-Wes in die volgende jaar daarheen beroep, maar Johannesburg-Wes is reeds in Desember 1930 afgestig, waarna ds. De Klerk dit in kombinasie met sy eie gemeente bedien het. Prop. Venter was ds. De Klerk waarskynlik dus wel behulpsaam, maar in die toe reeds afsonderlike gemeente Johannesburg-Wes.
In ds. Venter se tyd in Johannesburg-Wes is ’n pastorie en later ook ’n kerk gebou. Van die godshuis, ontwerp deur die argitekte Gerard Moerdyk en Henry Watson, het ds. Venter die hoeksteen op 10 April 1948 gelê, ’n maand voor sy 39ste verjaardag. Dit was vyf nadat die grense tussen Johannesburg en Johannesburg-Wes op 1 April 1943 opgehef is en ds. Venter die grote gemeente, met in die jaar waarin die kerkgebou is altesaam 1 900 siele was, alleen bedien het. Nog in ds. Venter se tyd in die gemeente en wel op 22 Oktober 1950 is Johannesburg herstig en het dit vanaf 1952 bekendgestaan as Johannesburg-Mayfair. Dit lyk dus asof Johannesburg en Johannesburg-Wes met die vertrek van ds. De Klerk, toe Johannesburg nie weer beroep het nie, onder ds. Venter se leraarskap gekombineer het en, kort voor sy vertrek, weer geskei het. Johannesburg-Mayfair se stigtingsdatum is ná die skeiding as 1896, wat daarop dui dat die tydperk van 1943 (met ds. De Klerk se aftrede) tot 1950 (met ds. Venter se vertrek) ’n kombinasie was, pleks van ’n samesmelting, al was daar blykbaar net een kerkraad.
Tydens ds. Venter se tyd het ’n deel van Johannesburg-Wes op 15 November 1942 as die Gereformeerde kerk Delarey afgestig. Terselfdertyd het die Gereformeerde kerk Roodepoort van die gemeente Krugersdorp afgestig. Op 18 November 1942, net drie dae ná die stigtingsvergadering, het ’n gekombineerde kerkraadsvergadering besluit dat die twee kerke gesamentlik sou beroep. Ds. J.F. du Plooy, van Johannesburg-Oos, het die beroep van die gekombineerde kerkraad aanvaar en is op 15 Mei 1943 deur ds. F.P.J. Snyman in die NG kerk in Newlands bevestig. Op 18 Augustus daardie jaar het Delarey se kerkraad in beginsel besluit dat die gemeentes Roodepoort en Delarey saamsmelt, waartoe ’n gekombineerde kerkraadsvergadering op 20 Oktober 1943 ooreengekom het. Op ’n gekombineerde kerkraadsvergadering op 2 Desember 1943 in Newlands was die deputate van die Klassis Pretoria teenwoordig vir die ophef van die kombinasie en die vereniging van die twee gemeentes vanaf daardie datum. Die nuwe gemeente, Florida, se westelike grens het Witpoortjie ingesluit, terwyl die grens tussen die gebiede Newlands, Greymont, Albertsville en Johannesburg-Wes die oostelike grens sou vorm.
Leraar van Klerksdorp
[wysig | wysig bron]Ook in die gemeente Klerksdorp, gestig in 1927, het ds. Venter die voorreg gehad om die kerk se hoeksteen te lê en wel op 10 November 1951, die jaar waarin hy bevestig is. Dié kerk, ontwerp deur die Gereformeerde argitek Pieter Dykstra, is op 13 September 1952 in gebruik geneem. Reeds vroeër in 1952 is ook die pastorie voltooi waarin ds. en mev. Venter 24 jaar lank sou woon. In 1958 is ’n kerksaal teenaan die kerkgebou opgerig en genoem na Hettie Venter. Dié saal is in 1975, die egpaar Venter se laaste jaar in die gemeente, vergroot en ’n administratiewe gedeelte bygevoeg. Enkele maande voor ds. Venter se dood is die derde kerkgebou op 16 September 1989 in gebruik geneem nadat die oue, wat op dieselfde plek gestaan het en waarin ds. Venter amper ’n kwarteeu lank die Woord bedien het, gesloop is.
Breër betrokkenheid
[wysig | wysig bron]In die Klassis Pretoria, waartoe Johannesburg-Wes behoort het tot die stigting van Klassis Johannesburg, en later ook in wyer kerkverband het ds. Venter, volgens ds. Du Plooy, "besondere diens gelewer. Hy het hom steeds beywer vir die uitbreiding van Gods koninkryk sover menslik moontlik." Van Oktober 1953 tot 1976 het hy in die Kuratorium van die Teologiese Skool Potchefstroom gedien, die laaste 11 jaar as voorsitter. Danksy ’n uitsonderlike geheue kon hy op vergaderings goeie leiding gee. Hy was drie maal voorsitter van die GKSA se nasionale sinode en 12 maal van partikuliere (streek-) sinodes. Hy is in 1967 afgevaardig na die ekumeniese sinode in Lunteren, ’n bewys van die vertroue wat hy in sy kerk geniet het en ook, volgens ds. Du Plooy, omdat hy daarvoor bekwaam was.
Benewens skoolonderwys, wat hom na aan die hart gelê het, het ds. Venter ook groot belangstelling in die PU vir CHO getoon. In 1958 het die Gereformeerde Kerk hom benoem om in die raad van die universiteit te dien. In die raad se dagbestuur en ander staande komitees het hy ook sy kragte ingespan. Van die 28 jaar dat hy in die raad gedien het, was jy 20 jaar lank voorsitter. In 1983 het die universiteit ’n eredoktorsgraad aan hom toegeken. Ds. Venter was betrokke by die opstel van die kontraktuele verband tussen die PU vir CHO en die Teologiese Skool.
Ds. Du Plooy skryf ds. Venter het as prediker agting geniet. Met die fees te Bloedrivier toe die terrein met bronswaens op 16 Desember 1971 ingewy is, is hy gevra om op te tree. Hy het ook die rede gehou toe die universiteit sy 100-jarige bestaan vier.
Hy is in die môre van 28 Februarie 1990 skielik weens ’n hartaanval oorlede.
Gesinslewe
[wysig | wysig bron]In Desember 1935 het ds. Venter in die huwelik getree met Hester Snyman (4 Maart 1915 – 19 Januarie 1997) van Middelburg, Kaap. Sy was destyds sekretaresse van die Jongedogtersvereniging op haar tuisdorp. Vyf kinders is uit hul huwelik gebore: wyle Amie (op sy dag NP-LP en minister), getroud met wyle Betsie; Hennie (tot sy aftrede professor aan die PU vir CHO), getroud met Christine (ook verbonde aan die PU vir CHO as professor); Rhodé (getroud met prof. Schalk Vorster, ook van die PU vir CHO); Drienie ('n dosent in wiskunde aan die PU vir CHO, getroud met prof. Carools Reinecke, oudrektor van die PU vir CHO); en Elma, die jongste, getroud met wyle Mattie Viljoen.
Bronne
[wysig | wysig bron]- (af) Du Plooy, ds. J.F. in De Bruyn, F.P.R et al. 1990. Die almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 1991. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
- (af) Harris, C.T., Noëth, J.G., Sarkady, N.G., Schutte, F.M. en Van Tonder, J.M. 2010. Van seringboom tot kerkgebou: die argitektoniese erfenis van die Gereformeerde Kerke. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- (af) (en) Hul grafsteen in die hoofbegraafplaas in Potchefstroom. URL besoek op 23 Junie 2017.