Bosvleis

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Bosvleis word dikwels gerook om dit te bewaar.
Moenie met wildsvleis verwar word nie.

Bosvleis is vleis van wilde diere wat vir menslike gebruik gejag word, veral met wildstropery in Afrika. Bosvleis verskaf diereproteïene en 'n manier om geld te maak aan bewoners van tropiese woudstreke in Afrika, Asië en Latyns-Amerika.[1] Bosvleis is 'n belangrike kosbron vir arm mense, veral in plattelandse gebiede.[2]

Die aantal diere wat in die 1990's in Wes- en Sentraal-Afrika doodgemaak en as bosvleis verkoop is, word as onvolhoubaar beskou.[3] Teen 2005 is die kommersiële handel in bosvleis as 'n bedreiging vir biodiversiteit beskou.[4] In 2016 het uitsterwing 301 soorte aardsoogdiere in die gesig gestaar weens die jag vir bosvleis in ontwikkelende lande, van onder meer primate, ewehoewiges, vlermuise, buideldiere, knaagdiere en karnivore.[5]

Bosvleis vergroot die risiko om verskeie virusse van diere na mense oor te dra, soos die ebolavirus en MIV.[6][7][8]

Geafekteerde spesies[wysig | wysig bron]

Na raming word wêreldwyd meer as 1 000 dierspesies geraak deur jagtogte vir bosvleis.[1] Die meeste diere word gevang met vangstrikke waarin enige wildsoort gevang word, maar die doodmaak van groter spesies is gewilder, want meer vleis kan daaruit verkry word.[9]

Afrika[wysig | wysig bron]

Bosvleis in Gaboen.
'n Ietermago in Kameroen.
'n Rot uit Gambië in Kameroen.

Die hoeveelheid bosvleis wat aan die begin van die 21ste eeu in Wes- en Sentraal-Afrika verhandel is, is op 1-5 miljoen ton per jaar geraam.[10] In 2002 is bereken altesaam 2 200 000 ton kom elke jaar van die Kongobekken, van 12 938 ton uit Ekwatoriaal-Guinee tot 1 665 972 ton uit die Demokratiese Republiek die Kongo.[11]

Die 301 soogdierspesies wat geraak word, sluit in 126 primate, 65 ewehoewiges, 27 vlermuise, 26 buideldiere, 21 knaagdiere, 12 karnivore en alle ietermagospesies.[5]

Primaatspesies waarvan vars en gerookte vleis in 2009 op 'n wildedieremark aan Liberië se Cavallyrivier verkoop is, het ingesluit sjimpansees (Pan troglodytes) en die ape Cercopithecus diana, C. nictitans, C. petaurista, C. campbelli, Cercocebus atys, Colobus polykomos, Procolobus verus, P. badius. Duikerspesies het meer as die helfte uitgemaak van die 723 diere waarvan die vleis te koop aangebied is.[12] In 2012 is bosvleishandel waargeneem op drie dorpe in die Sassandra-distrik in Ivoorkus. In ses maande se tyd het nege restaurante 376 soogdiere en agt reptiele ontvang, insluitende krokodille, duikers, ape, ietermago's, rotte en meerkatte.[13] Sowat 128 400 vrugtevlermuise van die spesie Eidolon helvum word na raming elke jaar in vier stede in Suid-Ghana as bosvleis verkoop.[14]

In 2006 is geraam dat sowat 1 437 458 diere elke jaar in Nigerië en Kameroen se kuswoude doodgemaak word, insluitende rotte, ietermago's, ape, sivetkatte en olifante.[15]

'n Gorilla in die Demokratiese Republiek die Kongo, 2008.

Tussen 1983 en 2002 het die bevolking van die westelike gorilla (Gorilla gorilla) en die sjimpansee (Pan troglodytes) in Gaboen na raming met 56% afgeneem. Dit is hoofsaaklik meegebring deur kommersiële jagtogte, wat vergemaklik is deur die uitgebreide infrastruktuur vir houtkapperydoeleindes.[16] Die muishond-spesies Atilax paludinosus en Herpestes naso is die klein karnivore wat die meeste op plattelandse bosvleismarkte in die land aangetref word.[17]

In die laat 1990's is die vars en gerookte karkasse van bonobo's (Pan paniscus) in Basankusu in die Kongobekken waargeneem.[18] Die spesies wat die meeste vir bosvleis gejag word in Tanzanië se Katavi-Rukwa-streek sluit in impalas (Aepyceros melampus), duikers (Sylvicapra grimmia en vlaktesebras (Equus quagga).[19]

Lemurs wat in Madagaskar doodgemaak is vir bosvleis.

In 'n opname in Suidwes-Madagaskar is bevind jagters teiken verskeie spesies lemurs en vrugtevlermuise.[20]

Dinamika[wysig | wysig bron]

Twee Malgassiese bosvleisjagters met hulle buit.

Houtkappery[wysig | wysig bron]

Houtkapperykonsessies wat deur maatskappye in Afrikawoude bestuur word, word nou verbind met bosvleishandel. Omdat hulle paaie, vragmotors en ander middele aan afgeleë woude verskaf, is hulle die grootste vervoerders van jagters en vleis tussen woude en stedelike sentrums. Sommige, soos die Congolaise Industrielle du Bois (CIB) in die Republiek die Kongo, werk saam met regerings en internasionale bewaringsorganisasies om die bosvleishandel in hulle konsessiestreke te beheer. Omdat elke land se omstandighede, tradisies en wette verskil, sal geen oplossing egter oral werk nie.[21]

Voedingstowwe[wysig | wysig bron]

Bosvleis kan 'n belangrike bron van voedingstowwe wees. 'n Studie onder Suid-Amerikaners in die Tres Fronteras-streek het getoon dat mense wat bosvleis eet, 'n kleiner risiko loop om bloedarmoede en chroniese gesondheidsprobleme te hê, want hulle dieet bevat meer yster, sink en vitamien C as mense wat nie bosvleis eet nie.[22]

Oorbevissing[wysig | wysig bron]

In Ghana het die oorontginning van hengelgebiede die vraag na bosvleis vergroot. Visvangvlote wat deur die Europese Unie gesubsidieer word en plaaslike kommersiële vlote het die visbronne uitgeput en plaaslike inwoners wend hulle nou tot bosvleis in natuurresevate om hulle dieet aan te vul. Meer as 30 jaar se data verbind die groot afname van soogdier- en 41 wildedierbevolkings met die afname in die beskikbaarheid van vis.[23]

Herderslewe[wysig | wysig bron]

Die nomadiese herders van die grensgebied tussen Soedan en die Sentraal-Afrikaanse Republiek word vergesel van gewapende handelaars wat wildstropery gebruik om groot plantvreters te vang. Die afname in die getalle van die groot eland, buffel, hartebees en waterbok in die Chinko-streek tussen 2012 en 2017 word toegeskryf aan hulle wildstropery.[24]

Rol in siekteverspreiding[wysig | wysig bron]

Wurms in 'n renoster wat vir menslike gebruik verkoop word.

Dierebronne kon die oorsaak gewees het van aansteeklike siektes soos tuberkulose, melaatsheid, cholera, pokke, masels, griep en sifilis in vroeë landbouers. Vandag word dierebronne verbind met MIV, vigs, ebola en Creutzfeldt–Jakob-siekte.[7] Die meerkatte Funisciurus anerythrus en Heliosciurus rufobrachium is geïdentifiseer as oorsake van die aappokkevirus in die 1980's in die Demokratiese Republiek die Kongo.[25]

Uitbrake van die ebolavirus in die Kongobekken en in Gaboen in die 1990's word verbind met die slagting onder bonobo's en sjimpansees.[6] Bosvleisjagters in Sentraal-Afrika wat met die menslike T-limfotropiese virus besmet is, word verbind met blootstelling aan wilde primate.[26] Miltsiekte kan oorgedra word wanneer ewehoewiges geslag en geëet word.

Baie jagters en handelaar is nie bewus van die risiko van die oordrag van siektes nie.[27] 'n Opname in plattelandse gebiede in Nigerië het onthul dat 55% van die deelnemers nie geweet het van oordraagbare siektes nie, maar hulle opvoeding en kultuurtradisies was belangrike dryfvere vir die jag en eet van bosvleis ongeag die gevare daaraan verbonde.[28]

MIV[wysig | wysig bron]

Die resultate van navorsing oor wilde sjimpansees in Kameroen het daarop gedui dat hulle MIV-1 oordra, wat 'n voorloper van vigs in mense is.[29] Daar is verskeie aparte vorme van MIV, wat daarop dui dat dié oordrag tussen spesies verskeie kere voorgekom het.[30] Die Simiaanse immuniteitsgebreksvirus wat in sjimpansees teenwoordig is, stam na berig word af van vorige vorme van die virus wat onder meer in die rooikopmangabie (Cercocebus torquatus) teenwoordig is. MIV is waarskynlik die eerste keer aan mense oorgedra ná kontak met besmette bosvleis.[31]

Ebola[wysig | wysig bron]

Die natuurlike bronne van die ebolavirus is onbekend.[32][33][34] Moontlike bronne sluit in niemenslike primate,[32] vlermuise, knaagdiere, skeerbekmuise, karnivore en ewehoewiges.[35] Tussen Oktober 2001 en Desember 2003 het vyf ebolavirusuitbrake voorgekom in die grensgebied tussen Gaboen en die Republiek die Kongo. Lykskouings van die karkasse van wilde diere het bewys sjimpansees, gorillas en duikers is met die virus besmet.[36]

Die ebolavirus is al met bosvleis verbind, met sommige navorsers wat die hipotese geopper het dat vlermuise 'n primêre gasheer van minstens sommige van die vorme van die ebolavirus is. Tussen die eerste aangetekende uitbraak in 1976 en die grootste een in 2014, is die virus net 30 keer van diere aan mense oorgedra, ondanks 'n groot aantale vlermuise wat elke jaar doodgemaak en verkoop is. Vlermuise laat halfgeëte vrugte val, en landdiere soos gorillas en duikers eet dan dié vrugte. Dié ketting gebeure kan dalk lei tot die oordrag van siektes van die natuurlike gasheer tot dierebevolkings.[37] Die vermeende indeksgeval van die ebolavirusepidemie in Wes-Afrika in 2014 was 'n tweejarige seun in Meliandou in Suidoos-Guinee wat in 'n hol boom gespeel het met 'n kolonie vlermuise (Mops condylurus).[38]

Parasiete[wysig | wysig bron]

In Kameroen is 15 primaatspesies ondersoek vir parasiete van die maagderm. Bosvleisprimate was besmet met Trichuris, Entamoeba, Ascaris, Capillaria en ander wurms.[39] 'n Groot deel van die pofadders wat op plaaslike bosvleismarkte in die Demokratiese Republiek die Kongo verkoop word, is besmet met Armillifer grandis, wat 'n groot gesondheidsgevaar inhou.[40]

Bestuur[wysig | wysig bron]

Voorstelle vir die vermindering of beëindiging van bosvleishandel sluit in:[41]

  • 'n Toename in die beskikbaarheid van bekostigbare en betroubare alternatiewe bronne van diereproteïene, soos hoendervleis, klein veesoorte en visbronne wat deur families beheer word;
  • die afwenteling van regte oor wilde diere na plaaslike gemeenskappe;
  • Beter bestuur van beskermde gebiede en die afdwing van wildbewaringswette.

'n Alternatief vir bosvleis kan soms wees die teling in gevangenskap van spesies wat tradisioneel gejag word vir bosvleis. Dié teling moet streng gemonitor word sodat dit nie uitgebuit word nie.[22]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ 1,0 1,1 Nasi, R.; Brown, D.; Wilkie, D.; Bennett, E.; Tutin, C.; Van Tol, G.; Christophersen, T. (2008). Conservation and use of wildlife-based resources: the bushmeat crisis (PDF). CBD Technical Series no. 33. Montreal and Bogor: Secretariat of the Convention on Biological Diversity and Center for International Forestry Research (CIFOR). pp. 1–50.
  2. ↑ Bennett, E. L.; Blencowe, E.; Brandon, K.; Brown, D.; Burn, R. W.; Cowlishaw, G.; Davies, G.; Dublin, H.; Fa, J. E.; Milner‐Gulland, E. J.; Robinson, J. G.; Rowcliffe, J. M.; Underwood, F. M.; Wilkie, D. S. (2007). "Hunting for consensus: reconciling bushmeat harvest, conservation, and development policy in West and Central Africa". Conservation Biology. 21 (3): 884–887. doi:10.1111/j.1523-1739.2006.00595.x. PMID 17531066. S2CID 38428707.
  3. ↑ Bowen-Jones, E.; Pendry, S. (1999). "The threats to primates and other mammals from the bushmeat trade in Africa and how this could be diminished". Oryx. 33 (3): 233–247. doi:10.1046/j.1365-3008.1999.00066.x.
  4. ↑ Cowlishaw, G.; Mendelson, S.; Rowcliffe, J. (2005). "Evidence for post‐depletion sustainability in a mature bushmeat market". Journal of Applied Ecology. 42 (3): 460–468. doi:10.1111/j.1365-2664.2005.01046.x.
  5. ↑ 5,0 5,1 Ripple, W. J.; Abernethy, K.; Betts, M. G.; Chapron, G.; Dirzo, R.; Galetti, M.; Levi, T.; Lindsey, P. A.; Macdonald, D. W.; Machovina, B.; Newsome, T. M.; Peres, C. A.; Wallach, A. D.; Wolf, C.; Young, H. (2016). "Bushmeat hunting and extinction risk to the world's mammals". Royal Society Open Science. 3 (10): 160498. Bibcode:2016RSOS....360498R. doi:10.1098/rsos.160498. PMC 5098989. PMID 27853564.
  6. ↑ 6,0 6,1 Georges-Courbot, M. C.; Sanchez, A.; Lu, C. Y.; Baize, S.; Leroy, E.; Lansout-Soukate, J.; Tévi-Bénissan, C.; Georges, A. J.; Trappier, S. G.; Zaki, S. R.; Swanepoel, R.; Leman, P. A.; Rollin, P. E.; Peters, C. J.; Nichol, S. T.; Ksiazek, T. G. (1997). "Isolation and phylogenetic characterization of Ebola viruses causing different outbreaks in Gabon". Emerging Infectious Diseases. 3 (1): 59–62. doi:10.3201/eid0301.970107. PMC 2627600. PMID 9126445.
  7. ↑ 7,0 7,1 McMichael, A. J. (2002). "Population, environment, disease, and survival: past patterns, uncertain futures" (PDF). The Lancet. 359 (9312): 1145–1148. doi:10.1016/s0140-6736(02)08164-3. PMID 11943282.
  8. ↑ Karesh, W. B.; Noble, E. (2009). "The bushmeat trade: Increased opportunities for transmission of zoonotic disease". Mount Sinai Journal of Medicine: A Journal of Translational and Personalized Medicine. 76 (5): 429–444. doi:10.1002/msj.20139. PMID 19787649.
  9. ↑ Wilkie, D.S.; Wieland, M.; Boulet, H.; Le Bel, S.; van Vliet, N.; Cornelis, D.; BriacWarnon, V.; Nasi, R.; Fa, J.E. (2016). "Eating and conserving bushmeat in Africa". African Journal of Ecology. 54 (4): 402–414. doi:10.1111/aje.12392.
  10. ↑ Davies, G. (2002). "Bushmeat and international development". Conservation Biology. 16 (3): 587–589. doi:10.1046/j.1523-1739.2002.01636.x. S2CID 83996789.
  11. ↑ Fa, J. E.; Currie, D.; Meeuwig, J. (2003). "Bushmeat and food security in the Congo Basin: linkages between wildlife and people's future". Environmental Conservation. 30 (1): 71–78. doi:10.1017/S0376892903000067. S2CID 84561619.
  12. ↑ Covey, R.; McGraw, W. S. (2014). "Monkeys in a West African bushmeat market: implications for cercopithecid conservation in eastern Liberia". Tropical Conservation Science. 7 (1): 115–125. doi:10.1177/194008291400700103.
  13. ↑ Bi, S. G.; Koné, I.; Béné, J. C. K.; Bitty, E. A.; Yao, K. A.; Kouassi, B. A.; Gaubert, P. (2017). "Bushmeat hunting around a remnant coastal rainforest in Côte d'Ivoire". Oryx. 51 (3): 418–427. doi:10.1017/S0030605315001453.
  14. ↑ Kamins, A. O.; Restif, O.; Ntiamoa-Baidu, Y.; Suu-Ire, R.; Hayman, D. T.; Cunningham, A. A.; Wood, J. L.; Rowcliffe, J. M. (2011). "Uncovering the fruit bat bushmeat commodity chain and the true extent of fruit bat hunting in Ghana, West Africa". Biological Conservation. 144 (12): 3000–3008. doi:10.1016/j.biocon.2011.09.003. PMC 3323830. PMID 22514356.
  15. ↑ Fa, J. E.; Seymour, S.; Dupain, J. E. F.; Amin, R.; Albrechtsen, L.; Macdonald, D. (2006). "Getting to grips with the magnitude of exploitation: bushmeat in the Cross–Sanaga rivers region, Nigeria and Cameroon". Biological Conservation. 129 (4): 497–510. doi:10.1016/j.biocon.2005.11.031.
  16. ↑ Walsh, P. D.; Abernethy, K. A.; Bermejo, M.; Beyers, R.; De Wachter, P.; Akou, M. E.; Huijbregts, B.; Mambounga, D. I.; Toham, A. K.; Kilbourn, A. M.;, Lahm, S.A.;, Latour. S.; Maisels, F.; Mbinak, C.; Mihindouk, Y.; Obiang, S. N.; Effa, E. N.; Starkey, M. P.; Telfer, P. M.; Thibault, M.; Tutin, C. E. G.; White, L. J. T.; Wilkie, D. S. (2003). "Catastrophic ape decline in western equatorial Africa" (PDF). Nature. 422 (6932): 611–614. Bibcode:2003Natur.422..611W. doi:10.1038/nature01566. PMID 12679788. S2CID 5905831.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  17. ↑ Bahaa-el-din, L.; Henschel, P.; Aba’a, R.; Abernethy, K.; Bohm, T.; Bout, N.; Coad, L.; Head, J.; Inoue, E.; Lahm, S.; Lee, M. E.; Maisels, F.; Rabanal, L.; Starkey, M.; Taylor, G.; Vanthomme, A.; Nakashima, Y.; Hunter, L. (2013). "Notes on the distribution and status of small carnivores in Gabon". Small Carnivore Conservation (48): 19–29.
  18. ↑ Dupain, J.; Bofaso, M.; Lompongo, J.; Elsacker, L. V. (2001). "Bonobos at the market of Basankusu (Equateur Province, DRC) in 1999: new evidence for bonobos between the lkelemba and Bosomba rivers" (PDF). Pan Africa News. 8 (2): 24–26. doi:10.5134/143400.
  19. ↑ Martin, A.; Caro, T. (2013). "Illegal hunting in the Katavi-Rukwa ecosystem". African Journal of Ecology. 51 (1): 172–175. doi:10.1111/aje.12000.
  20. ↑ Gardner, C.J.; Davies, Z.G. (2014). "Rural bushmeat consumption within multiple-use protected areas: qualitative evidence from southwest Madagascar". Human Ecology. 42 (1): 21–34. doi:10.1007/s10745-013-9629-1. S2CID 154683918.
  21. ↑ Poulsen, J. R.; Clark, C. J.; Mavah, G.; Elkan, P. W. (2009). "Bushmeat supply and consumption in a tropical logging concession in northern Congo" (PDF). Conservation Biology. 23 (6): 1597–1608. doi:10.1111/j.1523-1739.2009.01251.x. PMID 19459888. S2CID 42668922. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 26 Desember 2019. Besoek op 8 Julie 2022.
  22. ↑ 22,0 22,1 Lee, Tien Ming; Sigouin, Amanda; Pinedo-Vasquez, Miguel; Nasi, Robert (2020). "The Harvest of Tropical Wildlife for Bushmeat and Traditional Medicine". Annual Review of Environment and Resources. 45: 145–170. doi:10.1146/annurev-environ-102016-060827.
  23. ↑ Brashares, J. S.; Arcese, P.; Sam, M. K.; Coppolillo, P. B.; Sinclair, A. R. E.; Balmford, A. (2004). "Bushmeat hunting, wildlife declines, and fish supply in West Africa". Science. 306 (5699): 1180–1183. Bibcode:2004Sci...306.1180B. doi:10.1126/science.1102425. PMID 15539602. S2CID 51325711.
  24. ↑ Äbischer, T.; Ibrahim, T.; Hickisch, R.; Furrer, R. D.; Leuenberger, C.; Wegmann, D. (2020). "Apex predators decline after an influx of pastoralists in former Central African Republic hunting zones" (PDF). Biological Conservation. 241: 108326. doi:10.1016/j.biocon.2019.108326. S2CID 213766740.
  25. ↑ Khodakevich, L.; Szczeniowski, M.; Manbu-ma-Disu; Jezek, Z.; Marennikova, S.; Nakano, J.; Messinger, D. (1987). "The role of squirrels in sustaining monkeypox virus transmission". Tropical and Geographical Medicine. 39 (2): 115–122. PMID 2820094.
  26. ↑ Wolfe, N. D.; Heneine, W.; Carr, J. K.; Garcia, A. D.; Shanmugam, V.; Tamoufe, U.; Torimiro, J. N.; Prosser, A. T.; Lebreton, M.; Mpoudi-Ngole, E.; McCutchan, F. E.; Birx, D. L.; Folks, T. M.; Burke, D. S.; Switzer, W. M. (2005). "Emergence of unique primate T-lymphotropic viruses among central African bushmeat hunters". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 102 (22): 7994–7999. Bibcode:2005PNAS..102.7994W. doi:10.1073/pnas.0501734102. PMC 1142377. PMID 15911757.
  27. ↑ Subramanian, M. (2012). "Zoonotic disease risk and the bushmeat trade: Assessing awareness among hunters and traders in Sierra Leone" (PDF). EcoHealth. 9 (4): 471–482. doi:10.1007/s10393-012-0807-1. PMID 23408099. S2CID 22594553.
  28. ↑ Friant, S.; Paige, S. B.; Goldberg, T. L. (2015). "Drivers of bushmeat hunting and perceptions of zoonoses in Nigerian hunting communities". PLOS Neglected Tropical Diseases. 9 (5): e0003792. doi:10.1371/journal.pntd.0003792. PMC 4441483. PMID 26001078.
  29. ↑ Keele, B. F.; Van Heuverswyn, F.; Li, Y.; Bailes, E.; Takehisa, J.; Santiago, M. L.; Bibollet-Ruche, F.; Chen, Y.; Wain, L. V.; Liegeois, F.; Loul, S.; Ngole, E. M.; Bienvenue, Y.; Delaporte, E.; Brookfield, J. F.; Sharp, P. M.; Shaw, G. M.; Peeters, M.; Hahn, B. H. (2006). "Chimpanzee reservoirs of pandemic and nonpandemic HIV-1". Science. 313 (5786): 523–526. Bibcode:2006Sci...313..523K. doi:10.1126/science.1126531. PMC 2442710. PMID 16728595.
  30. ↑ Sharp, P. M.; Hahn, B. H. (2011). "Origins of HIV and the AIDS Pandemic". Cold Spring Harbor Perspectives in Medicine. 1 (1): a006841–a006835. doi:10.1101/cshperspect.a006841. PMC 3234451. PMID 22229120.
  31. ↑ Arts, E. J.; Tebit, D. M. (2011). "Tracking a century of global expansion and evolution of HIV to drive understanding and to combat disease". The Lancet Infectious Diseases. 11 (1): 45–56. CiteSeerX 10.1.1.964.6074. doi:10.1016/S1473-3099(10)70186-9. PMID 21126914.
  32. ↑ 32,0 32,1 "What is Ebola Virus Disease?". Centers for Disease Control and Prevention. 5 November 2019. Besoek op 25 Maart 2021. Scientists do not know where Ebola virus comes from.
  33. ↑ Rewar, Suresh; Mirdha, Dashrath (2015). "Transmission of Ebola Virus Disease: An Overview". Annals of Global Health. 80 (6): 444–451. doi:10.1016/j.aogh.2015.02.005. PMID 25960093. Despite concerted investigative efforts, the natural reservoir of the virus is unknown.
  34. ↑ Baseler, Laura; Chertow, Daniel S.; Johnson, Karl M.; Feldmann, Heinz; Morens, David M. (2017). "The Pathogenesis of Ebola Virus Disease". Annual Review of Pathology: Mechanisms of Disease. 12: 387–418. doi:10.1146/annurev-pathol-052016-100506. PMID 27959626.
  35. ↑ Olivero, Jesús; Fa, John E.; Real, Raimundo; Farfán, Miguel Ángel; Márquez, Ana Luz; Vargas, J. Mario; Gonzalez, J. Paul; Cunningham, Andrew A.; Nasi, Robert (2017). "Mammalian biogeography and the Ebola virus in Africa" (PDF). Mammal Review. 47: 24–37. doi:10.1111/mam.12074.
  36. ↑ Rouquet P.; Froment, J.; Bermejo, M.; Kilbourne, A.; Karesh, W.; Reed, P.; Kumulungui, B.; Yaba, P.; Délicat, A.; Rollin, P. E.; Leroy, E. M. (2005). "Wild animal mortality monitoring and human Ebola outbreaks, Gabon and Republic of Congo, 2001–2003". Emerging Infectious Diseases. 11 (2): 283–290. doi:10.3201/eid1102.040533. PMC 3320460. PMID 15752448.
  37. ↑ Leroy, E.; Gonzalez, J. P.; Pourrut, X. (2007). "Ebolavirus and other filoviruses". In Childs, J. E.; Mackenzie, J. S.; Richt, J. A. (reds.). Wildlife and Emerging Zoonotic Diseases: The biology, circumstances and consequences of cross-species transmission. Current Topics in Microbiology and Immunology. Vol. 315. Berlin, Heidelberg: Springer. pp. 363–387. doi:10.1007/978-3-540-70962-6_15. ISBN 978-3-540-70961-9. PMC 7121322. PMID 17848072.
  38. ↑ Saéz, A. M.; Weiss, S.; Nowak, K.; Lapeyre, V.; Zimmermann, F.; Düx, A.; Kühl, H. S.; Kaba, M.; Regnaut, S.; Merkel, K.; Sachse, A.; Thiesen, U.; Villányi, L.; Boesch, C.; Dabrowski, P. W.; Radonić, A.; Nitsche, A.; Leendertz, S. A. J.; Petterson, S.; Becker, S.; Krähling, V.; Couacy‐Hymann, E.; Akoua‐Koffi, C.; Weber, N.; Schaade, L.; Fahr, J.; Borchert, M.; Gogarten, J. F.; Calvignac‐Spencer, S.; Leendertz, F. H. (2014). "Investigating the zoonotic origin of the West African Ebola epidemic". EMBO Molecular Medicine. 7 (1): 17–23. doi:10.15252/emmm.201404792. PMC 4309665. PMID 25550396.
  39. ↑ Pourrut, X.; Diffo, J. L. D.; Somo, R. M.; Bilong, C. B.; Delaporte, E.; LeBreton, M.; Gonzalez, J. P. (2011). "Prevalence of gastrointestinal parasites in primate bushmeat and pets in Cameroon". Veterinary Parasitology. 175 (1–2): 187–191. doi:10.1016/j.vetpar.2010.09.023. PMID 20970258.
  40. ↑ Hardi, R.; Babocsay, G.; Tappe, D.; Sulyok, M.; Bodó, I.; Rózsa, L. (2017). "Armillifer-infected snakes sold at Congolese bushmeat markets represent an emerging zoonotic threat" (PDF). EcoHealth. 14 (4): 743–749. doi:10.1007/s10393-017-1274-5. PMC 7088293. PMID 29030787.
  41. ↑ Wilkie, D. S.; Wieland, M.; Boulet, H.; Le Bel, S.; van Vliet, N.; Cornelis, D.; BriacWarnon, V.; Nasi, R.; Fa, J. E. (2016). "Eating and conserving bushmeat in Africa" (PDF). African Journal of Ecology. 54 (4): 402–414. doi:10.1111/aje.12392.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Bosvleis&oldid=2650365"