Canis Major-dwergsterrestelsel

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Canis Major-dwergsterrestelsel
Soort stelsel Dwergsterrestelsel
Sterrebeeld Groot Hond (Canis Major)
Tipe Irr
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 07h 12m 35s
Deklinasie -27º 40' 00"
Besonderhede
Afstand (ligjaar) 25 000
Skynbare grootte 12' x 12'
Besonderse kenmerke Naaste Melkwegsatelliet
Ander name CMa
Lugkoördinate
07h 12m 35.0s, −27° 40′ 00″
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Die Canis Major-dwergsterrestelsel is ’n hipotetiese sterrestelsel in die Lokale Groep, in dieselfde deel van die ruimte as die sterrebeeld Groot Hond. Dit bevat ’n taamlike groot aantal rooi reuse en moontlik altesaam tot ’n miljard sterre.

CMa is ’n onreëlmatige stelsel en daar word geglo dit is nou die naaste satellietstelsel van ons sterrestelsel, die Melkweg: sowat 25 000 ligjare van die Son af.[1] Dit het min of meer ’n elliptiese vorm.

Ontdekking[wysig | wysig bron]

Die bestaan van ’n sterk elliptiese struktuur is in November 2003 aangemeld deur ’n internasionale span van Franse, Italiaanse, Britse en Australiese sterrekundiges, wat beweer het hul studie dui op ’n nuut ontdekte dwergsterrestelsel, Canis Major.[2] Dit is nader aan die Son as die middel van ons Melkweg: sowat 23 000 ligjare.

Die span het data ontleed van 2MASS, ’n omvattende opname van die lugruim in infrarooilig, wat nie so erg soos sigbare lig deur gas en ruimtestof geblokkeer word nie, toe hulle ’n gebied met ’n digte konsentrasie sterre van spektraaltipe M ontdek, asook verskeie ander verwante strukture wat uit dieselfde tipe sterre bestaan. Twee van dié strukture vorm breë, dowwe boë.

Eienskappe[wysig | wysig bron]

Sterrekundiges glo die Canis Major-dwergstelsel word deur die swaartekragveld van die veel groter Melkweg uitmekaargetrek. Getykrag vorm ’n lang filament van sterre wat die stelsel volg terwyl dit om die Melkweg wentel, en dit vorm ’n komplekse ringagtige struktuur wat soms die Monoceros-ring genoem word. Dié ring is drie keer om die Melkweg gedraai.[3] Die stroom sterre is in die 21ste eeu die eerste ontdek deur sterrekundiges wat besig was met die Sloan- Digitale Lugopname.

Daar is verskeie bolvormige sterreswerms wat geglo word verwant is aan CMa, insluitende NGC 1851, NGC 1904, NGC 2298 en NGC 2808. Hulle is waarskynlik oorblyfsels van die sterrestelsel se bolswermstelsel voordat dit in die Melkweg opgeneem is. ’n Paar oop sterreswerms word ook met die stelsel verbind.

Die ontdekking van CMa en die daaropvolgende bestudering van die sterre wat daarmee verbind word, het steun verleen aan die teorie dat sterrestelsels groter kan word deur naburige, kleiner stelsels op te neem.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Astronomers find nearest galaxy to the Milky Way" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Mei 2010. Besoek op 24 September 2009.
  2. N.F. Martin, R.A. Ibata, M. Bellazzini, M.J. Irwin, G.F. Lewis, W. Dehnen (November 2003). "A dwarf galaxy remnant in Canis Major: the fossil of an in-plane accretion onto the Milky Way" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Februarie 2020.{{cite web}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  3. Maggie Masetti (14 April 2011). "The Nearest Galaxies". The Cosmic Distance Scale. Nasa. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 November 2011. Besoek op 26 November 2011. Sien "The Canis Major Dwarf".

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]