Leerbaadjie
'n Leerbaadjie is 'n baadjie wat gewoonlik oor ander klere of kledingstukke gedra word en bestaan uit die gelooide vel van verskillende diere. Die leermateriaal is tipies swart of gekleur in verskillende bruin skakerings, maar 'n wye verskeidenheid kleure is moontlik. leer baadjies kan vir baie doeleindes ontwerp word, en sekere style word geassosieer met subkulture soos ghries, rooi nekke, cowboys, motorfietsryers, militêre vliegtuie, gangsters, polisie, geheime agente en musiek-subkulture (punks, goths, metalheads, rivetheads). wat die kledingstuk om beskermende of moderedes gedra het en soms 'n potensieel intimiderende voorkoms skep.
Die meeste moderne leerbaadjies word in Pakistan, Indië, Kanada, Meksiko en die Verenigde State gemaak met behulp van oorblyfsels van die vleisbedryf. Stowwe wat leer soos poliuretaan of PVC simuleer, word gebruik as alternatiewe vir outentieke diereleer, afhangende van die behoeftes van die draer, byvoorbeeld diegene wat 'n veganistiese leefstyl het, of om ekonomiese redes, aangesien sintetiese vesels geneig is om goedkoper te wees as egte leer.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]In die vroeë 1900's het vlieëniers en militêre personeel bruin leerbaadjies gedra. Een van die eerste moderne leerbaadjies van die tipe A1 is in 1925 deur Chapal vervaardig.[1] Tydens die Tweede Wêreldoorlog het die klere bekend gestaan as 'bomwerperjasse' en is hulle sterk geïsoleer en gewaardeer vir hul warmte. Die baadjie was dikwels deel van 'n eenvormige ensemble wat ontwerp is om bomvlieëniers teen uiterste klimaat op groot hoogtes te beskerm, en bevat dikwels skaapvel, met die ongeskonde wol aan die binnekant wat dien as hittebron.
Russiese Bolsjewiste het meestal leerbaadjies gedra wat 'n kwasi-uniform geword het vir kommissarisse tydens die Russiese Burgeroorlog en later vir Cheka-lede.
Rou materiaal
[wysig | wysig bron]Bokvel, suede, lamsvel, skaapvel en beesvel is die velle wat die meeste gebruik word om leerbaadjies te maak. Sodra die vel van die dier in die vleisverwerkingsaanleg verwyder word, word dit afgekoel, gesout of in pekelwater gepak. Dit word dan na die looiery gestuur waar die velle 'n reeks prosesse ondergaan om die velle te bewaar en te versag. Naaldwerkmateriaal soos draad, voering, naatlint, knope, persknoppies en ritssluiters word gewoonlik by eksterne verskaffers aangekoop en in die klerefabriek geberg.
As veiligheidstoerusting
[wysig | wysig bron]Daar is 'n belangrike verskil tussen leerbaadjies wat vir mode gemaak word en dié wat gedra word vir beskerming, soos motorfiets persoonlike beskermende toerusting. leerbaadjies wat vir beskermingsdoeleindes ontwikkel is, is veiligheidstoerusting, swaarder, dikker en soms selfs gepantserd. Daarom is dit 'n praktiese kledingstuk, ongeag die simboliek wat die populêre kultuur daaraan heg. 'n Leerbaadjie wat hoofsaaklik vir modedoeleindes ontwerp is, bied nie baie beskerming in 'n motorfietsongeluk nie as gevolg van die swak konstruksie van die baadjie. Motorfietsbaadjies het dikwels groter ritse, weerbestande sakke en sluitings, hoër krae, en is langer aan die agterkant as aan die voorkant om die ryer se niere teen die koue te beskerm terwyl hy vorentoe oor die motorfiets leun.