Sikkim

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Sikkim

सिक्किम (Nepalees)
सिक्किम (Newari)
འབྲས་མོ་ལྗོངས་ (Tibettaans)
Sononder oor die Kangchenjunga
Sononder oor die Kangchenjunga
Vlag van Sikkim
Vlag
Amptelike seël van Sikkim
Seël
Leuse(s): 
Kham sum wangdu
("Oorwinnaar van die drie wêrelde")
Volkslied: Jahan Bagcha Teesta Rangeet
("Waar Teesta en Rangeet vloei")
Ligging van Sikkim in Indië
Ligging van Sikkim in Indië
Koördinate: 27°33′0″N 88°30′0″O / 27.55000°N 88.50000°O / 27.55000; 88.50000Koördinate: 27°33′0″N 88°30′0″O / 27.55000°N 88.50000°O / 27.55000; 88.50000
LandVlag van Indië Indië
HoofstadGangtok
Grootste stadGangtok
Toetreding tot die Unie16 Mei 1975
Regering
 • TipeRegering van Sikkim
 • GoewerneurGanga Prasad
 • HoofministerPrem Singh Tamang (SKM)
Oppervlak
 • Totaal7 096 km2 (2 740 vk. myl)
Bevolking
 • Totaal610 577
 • Digtheid86/km2 (220/vk. myl)
 • Rang
28ste
TydsoneUTC+05:30 (IST)
Amptelike tale[2][3]Engels, Nepalees, Sikkimees en Lepcha
Gurung, Limbu, Magar, Mukhia, Newari, Rai, Sjerpa en Tamang (sekondêre ampstale)
Webwerfwww.sikkim.gov.in

Sikkim (Nepalees: सिक्किम, [ˈsikːim]; Newari: सिक्किम; Tibettaans: འབྲས་མོ་ལྗོངས་) is 'n klein deelstaat in die noordooste van Indië. Dit grens in die noorde aan die Volksrepubliek China se Outonome Gewes Tibet, in die weste aan Nepal, in die ooste aan Bhoetan en in die suide aan die Indiese deelstaat Wes-Bengale. Sikkim lê ook naby die Indiese Siliguri-korridor naby Bangladesj. Die hoofstad en die grootste nedersetting is Gangtok. Die deelstaat het 'n bevolking van 607 688 in 2011 gehad en beslaan 'n oppervlakte van 7 096 km². Sedert 1975 is die gebied 'n Indiese deelstaat en tot 2005 was die gebied tussen Indië en China omstrede.

Vlag van die voormalige Koninkryk Sikkim (1877–1914 en 1962–1967)
Vlag van die voormalige Koninkryk Sikkim (1914–1962)
Vlag van die voormalige Koninkryk Sikkim (1967–1975)

Sikkim, wat in die oostelike Himalaja lê, is bekend vir sy biodiversiteit, insluitend alpiene en subtropiese klimaatssones, maar ook vir Kangchenjunga, die hoogste piek in Indië en die derde hoogste op aarde.[4] Byna 35% van die deelstaat word beslaan deur die Nasionale Park Kangchenjunga – 'n Unesco-wêrelderfenisgebied.[5]

Die Koninkryk Sikkim is in die 17de eeu deur die Namgyal-dinastie gestig. Dit is regeer deur Boeddhistiese priesterkonings, Chogyal genoem. Dit het in 1890 'n vorstelike staat van Brits-Indië geword. Ná die onafhanklikheid van Indië het Sikkim na 1947 sy protektoraatstatus by die Unie van Indië en die Republiek Indië voortgesit. Dit het die hoogste geletterdheidskoers en inkomste per capita onder die Himalajalande geniet. In 1973 het anti-koninklike onluste voor die Chogyal-paleis plaasgevind. In 1975, nadat die Indiese leër die stad Gangtok oorgeneem het, is 'n referendum gehou wat daartoe gelei het dat die monargie neergelê is en Sikkim as 22ste deelstaat by Indië aangesluit het.[6]

Die huidige Sikkim is 'n veeltalige en etnies diverse Indiese deelstaat. Die amptelike tale is Engels, Nepalees, Sikkimees en Lepcha.[7] Sekondêre ampstale sluit in Gurung, Limbu, Magar, Mukhia, Newari, Rai, Sjerpa en Tamang vir die behoud van kultuur en tradisies in die deelstaat.[7] Engels word in skole onderrig en in regeringsdokumente gebruik. Die oorheersende godsdienste is Hindoeïsme en Vajrayana-Boeddhisme. Sikkim se ekonomie is veral van landbou en toerisme afhanklik. Vanaf 2014 het die deelstaat die derde kleinste BBP onder die Indiese deelstate gehad,[8] hoewel dit ook onder die vinnigste groeiende is.[8][9]

Sikkim is die grootste vervaardiger van kardamom in Indië en die tweede grootste wêreldprodusent van dié spesery na Guatemala. Sikkim het sy ambisie bereik om sy landbou tussen 2003 en 2016 ten volle organies te omskep en het die eerste Indiese deelstaat geword wat dié mylpaal bereik het.[10][11] Dit is ook een van die mees omgewingsbewuste Indiese deelstate, en het plastiekwaterbottels verbied "in enige regeringsfunksies en vergaderings" en polistireenprodukte (in die hele deelstaat).[12][13]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. (en) "2011 Census reference tables – total population". Regering van Indië. 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2013. Besoek op 16 Julie 2013.
  2. (en) "1977 Sikkim government gazette" (PDF). sikkim.gov.in. Goewerneur van Sikkim. p. 188. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 22 Julie 2018. Besoek op 22 Julie 2018.
  3. (en) "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India" (PDF). 16 Julie 2014. p. 109. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 2 Januarie 2018. Besoek op 6 November 2016.
  4. (en) O'Neill, Alexander; et al. (25 Februarie 2020). "Establishing Ecological Baselines Around a Temperate Himalayan Peatland". Wetlands Ecology & Management. 28 (2): 375–388. doi:10.1007/s11273-020-09710-7. S2CID 211081106.
  5. (en) O'Neill, Alexander (29 Maart 2017). "Sikkim claims India's first mixed-criteria UNESCO World Heritage Site" (PDF). Current Science. 112 (5): 893–994. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 29 Maart 2017. Besoek op 11 Mei 2017.
  6. (en) "Why is Sikkim's merger with India being questioned by China?". 11 Julie 2017. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Julie 2017. Besoek op 11 Julie 2017.
  7. 7,0 7,1 (en) "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India" (PDF). 16 Julie 2014. p. 109. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 2 Januarie 2018. Besoek op 6 November 2016.
  8. 8,0 8,1 (en) "State-Wise GDP". Unidow.com. 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Julie 2012. Besoek op 7 Januarie 2015.
  9. (en) "Indian Ministry of Statistics and Programme Implementation". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Maart 2016. Besoek op 24 September 2011.
  10. (en) Paull, John (2017). "Four New Strategies to Grow the Organic Agriculture Sector". Agrofor International Journal, 2(3):61–70. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Maart 2018.
  11. (en) "Sikkim becomes India's first organic state". Daily News and Analysis. 16 Januarie 2016. Besoek op 23 Maart 2021.
  12. (en) "Ban on styrofoam products and on use of mineral water bottles in government functions and meetings in Sikkim". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 September 2016. Besoek op 2 September 2016.
  13. (en) Sharma, Shantanu Nandan (25 September 2016). "How Sikkim became the cleanest state in India". The Economic Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Junie 2018. Besoek op 25 September 2016.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]