Riebeek-Wes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Riebeek-Wes
Riebeek-Wes
Riebeek-Wes
Riebeek-Wes is in Wes-Kaap
Riebeek-Wes
Riebeek-Wes
 Riebeek-Wes se ligging in Wes-Kaap
Koördinate: 33°21′1.69″S 18°52′2.52″O / 33.3504694°S 18.8673667°O / -33.3504694; 18.8673667Koördinate: 33°21′1.69″S 18°52′2.52″O / 33.3504694°S 18.8673667°O / -33.3504694; 18.8673667
LandVlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
ProvinsieWes-Kaap
DistrikWeskus
MunisipaliteitSwartland
Stigting1858
Oppervlak
 • Totaal3,43 km2 (1,32 vk. myl)
Bevolking
 (2011)[1]
 • Totaal4 350
 • Digtheid1 268/km2 (3 280/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
 • Wit mense10.5%
 • Indiërs/Asiërs0.6%
 • Bruin mense83.6%
 • Swart mense5.1%
 • Ander0.2%
Taal (2011)
 • Afrikaans 93.6%
 • Engels 4.2%
Poskode (strate)
7306
Skakelkode022
Jan van Riebeeck uit die skildery De Stichter deur E.C. Godée Molsbergen.
Ds. GS Malan, een van vier agtereenvolgende plaaslike predikante wat later moderator van onderskeidelik al vier die destydse NG sinodes geword het, in sy geval van Natal.
Genl. Jan Christian Smuts het sy lewe lank met die Swartlandse bry gepraat.
Dr. Daniël François Malan, die 4de Eerste Minister van Suid-Afrika, was 'n boorling van Riebeek-Wes.

Riebeek-Wes is 'n dorpie in die distrik Swartland van die provinsie Wes-Kaap, Suid-Afrika.

Soos die buurdorp, Riebeek-Kasteel, lê Riebeek-Wes aan die voet van Kasteelberg, 'n sowat 940 m hoë vrystaande berg wat sy naam gekry het omdat dit na 'n kasteel lyk. Die naam "Riebeeck Casteel" kom vir die eerste keer voor in die "Journaelse aentyckeninge, gehouden by den onder chirurgyn Pieter van Meerhoff", wat in 1661 deelgeneem het aan 'n ontdekkingsreis na die binneland, wat Jan van Riebeeck in Januarie 1661 onder korporaal Pieter Cruythoff as kommandeur uitgestuur het. In die verte het hulle 'n hoë berg soos 'n eensame piramide sien staan en dit op 3 Februarie 1661 beklim en "Riebeeck Casteel" ter ere van die kommandeur genoem.

Riebeek-Wes is bekend as die geboorteplek van twee agtereenvolgende eerste ministers van die Unie van Suid-Afrika, genl. Jan Smuts en dr. D.F. Malan. Die opstal van die plaas Ongegund waarin Smuts gebore is, lê sowat 3 km noordwes van Riebeek-Wes aan die R311 en is 'n nasionale gedenkwaardigheid. Albei die latere eerste ministers het plaaslik skoolgegaan en nadat die koshuisskool Maria van Riebeeck en die seunskool saamgesmelt het, het dit die naam Hoërskool Smuts-Malan gekry. Die Wes-Kaapse onderwysdepartement het die skool amptelik op 31 Desember 2010 gesluit[2]

Wapen[wysig | wysig bron]

Riebeek-Wes se munisipale raad het in 1977 'n wapen by die Buro vir Heraldiek geregistreer. Dit is op Jan van Riebeeck se familiewapen gebaseer : In rooi, 'n gebonde koringgerf aan weerskante vergesel van twee regopstaande uitgerukte blare, tussen drie ringe, alles van goud. Die helmteken was 'n druiwetros op 'n groen grond, en die wapenspreuk "Altoos vrugbaar".[3]

NG gemeente[wysig | wysig bron]

Die NG gemeente Riebeek-Wes is in 1858 van die moedergemeente Swartland (gesetel op Malmesbury) afgestig. In 1863 het die NG gemeente op Riebeek-Kasteel ook van Swartland afgestig. Latere leraars het destyds getuig: "As daar wedersydse inskiklikheid was, sou 'n mens 'n enkele bloeiende gemeente kon gehad het." Riebeek-Kasteel is tot 1880 deur die leraar van Swartland bedien omdat die gemeente te klein en behoeftig was om sy eie predikant te bekostig, maar Riebeek-Wes kry darem reeds in 1863 sy eerste leraar in die persoon van ds. B.H. de Vries, wat die gemeente tot en met sy dood in 1884 bedien.

Dit is merkwaardig dat die volgende vier leraars elkeen latere jare moderator was van elkeen van die destydse vier Sinodes van die NG Kerk. Ds. A.J. Louw is in 1889 bevestig en was etlike male moderator van die destydse Nederduitse Hervormde of Gereformeerde Sinode in Transvaal. Ds. C. Bam kom in 1889 en was later moderator van die NG Sinode in die Vrystaat. In 1895 volg ds. G.J. Hugo hom op en was later moderator van die NG Sinode van die Kaapse Kerk. In 1903 kom ds. G.S. Malan en word later moderator van die NG Sinode van Natal.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Galery[wysig | wysig bron]

Bronne[wysig | wysig bron]

  • Leigh, Maxwell, 1987. The Pictorial Motoring Atlas of South Africa. Cape Town: C. Struik (Pty) Ltd.
  • Olivier, ds. P.L. (samesteller), 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.
  • Bulpin, T.V. (2001). Discovering Southern Africa. Cape Town: Discovering Southern Africa Publications cc.
  • Rosenthal, Eric, 1978. Encyclopaedia of Southern Africa. Cape Town and Johannesburg: Juta and Company Limited.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 "Hoofplek Riebeek-Wes". Sensus 2011.
  2. "Wes-Kaapse Provinsiale Koerant" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 2 September 2011. Besoek op 5 Augustus 2011.
  3. National Archives of South Africa : Data of the Bureau of Heraldry.