Citrusdal

Citrusdal
Dorp
Uitsig oor Citrusdal vanaf die Sederberg in die skemer.
Citrusdal  Citrusdal se ligging in Wes-Kaap
Koördinate: 32°35′22″S 19°00′53″O
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Wes-Kaap
Distrik	Weskus
Munisipaliteit	Cederberg
Stigting	1916
Oppervlak
• Totaal	4,70 km2 (1,81 vk. myl)
Bevolking  (2011)
• Totaal	7 177
• Digtheid	1 527/km2 (3 950/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	14.5%
• Indiërs/Asiërs	0.2%
• Bruin mense	69.0%
• Swart mense	15.6%
• Ander	0.7%
Taal (2011)
• Afrikaans	87.5%
• Xhosa	5.9%
• Sotho	2.4%
• Engels	1.9%
• Ander	2.3%
Poskode (strate)	7340
Poskode (posbusse)	7340
Skakelkode	022

Citrusdal is 'n dorp op die regteroewer van die Olifantsrivier, 177 km noord van Kaapstad en byna halfpad tussen Piketberg en Clanwilliam in 'n vrugbare vallei waar, danksy kanale, sitrus op grootskaal verbou word. Die bevolking het 7 177 getel in 2011, sowat 3 100 meer as in 1996. Dit is een van die hoofdorpe in die omgewing. Die N7 nasionale pad gaan naby Citrusdal verby.

Geskiedenis

Die dorp is in 1916 deur die Nederduitse Gereformeerde Kerk gestig en verkry munisipale status in Maart 1957. Vandag vorm dit saam met Clanwilliam en omliggende nedersettings deel van die Cederberg Plaaslike Munisipaliteit. Die naam is afkomstig van die verbouing van sitrusvrugte in die omliggende vallei. Elektrisiteitsvoorsiening is in 1948 voltooi.

Demografie

In die 2001-sensus is die bevolking van Citrusdal aangeteken as 5,023 mense in 1,401 huishoudings. 73% van die inwoners het hulself beskryf as "Kleurlinge", 21% as "Blanke Suid-Afrikaners" en 6% as "Swart mense". Die dominante taal is Afrikaans met 95% van die bevolking wat dit as hul moedertaal praat, terwyl 4% Xhosa praat en 1% praat Engels.

Wapen

Citrusdal se munisipale raad het in 1959 'n wapen by die Kaapse Provinsiale Administrasie geregistreer: Golwend gedwarsbalk in silwer en blou, 'n afgesnede olifantskop van natuurlike kleur; 'n rooi skildsoom belaai met agt goue pennings. Die helmteken is 'n hand wat 'n lemoen vashou, en die wapenspreuk is Facile princeps.

Besienswaardighede

Mense wat aan rumatiek en soortgelyke kwale ly, besoek jare lank reeds die beweerde radioaktiewe water van die warmwaterbron by The Baths wat na die oppervlak borrel in 'n digbebosde vallei van 'n takrivier van die Olifantsrivier. Inskripsies op die rotse om die bron, wat die helende krag van die water aanprys, dateer terug tot die 18de eeu. Die omgewing word elke lente oortrek deur Namakwaland se blommeprag. Dit tree op as 'n basis van waar staptogte in die Sederberg onderneem word.

NG kerk

Die uitgestrektheid van die gemeente Clanwilliam het na 1900 doeltreffende bediening van gemeentelede in die Olifantsriviervallei bemoeilik. Daarom is op 26 Februarie 1916 'n gemeente op die plaas Middelpost gestig. Die naam Citrusdal is deur ene mnr. Polly Visser van Heksrivier voorgestel. 'n Gedeelte van die plaas Middelpost is van die broers Van Zyl aangekoop vir die aanlê van die dorp. Die eerste nagmaal is op 8 April 1916 in 'n waenhuis op die plaas gehou. Die hoeksteen van die kerkgebou, ontwerp deur die argitek Anthonie Smith, is op 1 Februarie 1941 gelê en 'n jaar later is die sierlike kerk ingewy. Dit bied sitplek aan sowat 1 200 mense, hoewel die volwasse lidmate van die gemeente in 2007 sowat duisend getel het. Die gebou het altesaam £ 13 000 gekos.

Skole

Cederberg Akademie in die Olifantsriviervallei is 'n klein skool met omtrent 700 leerders.

Sien ook

• Lys van dorpe in Suid-Afrika