Touwsrivier

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Touwsrivier
'n Straat in Touwsrivier
'n Straat in Touwsrivier
Touwsrivier is in Wes-Kaap
Touwsrivier
Touwsrivier
 Touwsrivier se ligging in Wes-Kaap
Koördinate: 33°20′16″S 20°02′01″O / 33.33778°S 20.03361°O / -33.33778; 20.03361Koördinate: 33°20′16″S 20°02′01″O / 33.33778°S 20.03361°O / -33.33778; 20.03361
LandVlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
ProvinsieWes-Kaap
DistrikKaapse Wynland
MunisipaliteitBreedevallei
Stigting1877
Oppervlak
 • Totaal21,62 km2 (8,35 vk. myl)
Hoogte
770 m (2 530 ft)
Bevolking
 (2011)[1]
 • Totaal8 126
 • Digtheid376/km2 (970/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
 • Wit mense6.6%
 • Indiërs/Asiërs0.3%
 • Bruin mense84.9%
 • Swart mense7.5%
 • Ander0.7%
Taal (2011)
 • Afrikaans 93.1%
 • Engels 2.6%
 • Xhosa 1.0%
 • Ander 3.3%
Poskode (strate)
6880
Skakelkode023

Touwsrivier is 'n dorp in die Wes-Kaap, Suid-Afrika. Die N1 nasionale pad gaan verby die dorp.

Die NG kerk op Touwsrivier.

Vroeë geskiedenis[wysig | wysig bron]

Reeds in die eerste helfte van die 18de eeu het boere hulle hier gevestig. Die plaas waarop die dorp ontwikkel is, is reeds in 1748 toegeken. Die naam Touw is moontlik 'n vervorming van die Khoikhoi woord dau ('weg' of 'pas').

Spoorweggeskiedenis[wysig | wysig bron]

Nadat die spoorlyn na die noorde Matjiesfontein in die 1870's bereik het, is 'n steenkool- en diensdepot aan die noordekant van die Hexrivierberge as 'n noodsaaklikheid beskou. Die keuse het op Touwsrivier geval waar 'n stasie met die naam Montaguweg op 7 November 1877 geopen is. Die naam is op 1 Januarie 1883 na Touwsrivier verander.

Die aanleg is juis hier so groot gemaak omdat daar 'n steil opdraande na Worcester voorgelê het en sommige treine se massa en lengte minder gemaak moes word om die stywe Hexrivierpas te kon uitkom. Die hotel Frere is deur die spoorwegowerhede gebou om voorsiening te maak vir passasiers wat 'n dag of twee op Touwsrivier moes deurbring. Vir die volgende 60 jaar was die dorp niks meer as 'n groot spoorwegsentrum nie. Dit het daartoe gelei dat die destydse Suid-Afrikaanse Spoorweë die dorp se administrasie oorgeneem het. Dit het tot 1959 geduur totdat die eerste bestuursraad vir die dorp ingestel is.

Nadat die spoorlyn geëlektrifiseer is, het die belangrikheid van die dorp begin afneem. Omrede die gebruik van stoomlokomotiewe afgeneem het, is die uit diens onttrekte stoomlokomotiewe in Touwsrivier gehuisves en was dit 'n nasionale gedenkwaardigheid vir baie jare totdat die Spoorweë besluit het om hierdie lokomotiewe as skrootmateriaal te verkoop. Die Verkeerdevleidam is ontwikkel om die stoomtreine van water te voorsien.

Wapen[wysig | wysig bron]

Die munisipale raad het 'n wapen in 1962 by die Kaapse Provinsiale Administrasie geregistreer: Verhoogde, omgekeerde kepersgewys deursnede, silwer en groen, in die skildhoof 'n aansiende stoomlokomotief van natuurlike kleur, in die skildvoet 'n silwer golwende dwarsbalk belaai met 'n ander van blou, in die skildhoof vergesel van twee goue koringgerwe en in die skildvoet van 'n silwer aansiende ramskop. Die helmteken was 'n rooi blom, en die wapenspreuk "Floreat flumen Touense".[2]

Die wapen is in 1994 gewysig deur (a) die lokomotief met "twee oop en een toe rooidirkieblomkelke (Ornithogalum maculatum) van natuurlike kleur aan 'n groen stingel" te vervang en (b) die lokomotief na die helmteken te skuif, en toe by die Buro vir Heraldiek geregistreer.[3]

Omgewing[wysig | wysig bron]

Die belangrikste produkte van die distrik is merinowol, koring, lusern en gars wat onder besproeiing verbou word.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Bronne[wysig | wysig bron]

  • Erasmus, B.P.J. (1995). Op Pad in Suid-Afrika. Jonathan Ball Uitgewers. ISBN 1-86842-026-4.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 "Hoofplek Touwsrivier". Sensus 2011.
  2. Kaap die Goeie Hoop Amptelike Koerant 3129 (13 April 1962).
  3. National Archives of South Africa: Data of the Bureau of Heraldry.