Bosnië en Herzegowina

Wysig skakels
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Bosnië en Herzegowina
Bosna i Hercegovina (Bosnies)
Босна и Херцеговина (Serwies)
Vlag van Bosnië en Herzegowina Wapen van Bosnië en Herzegowina
Vlag Wapen
Volkslied: Državna himna Bosne i Hercegovine
("Volkslied van Bosnië en Herzegowina")
Ligging van Bosnië en Herzegowina
Hoofstad Sarajevo

43°52′N 18°25′O / 43.867°N 18.417°O / 43.867; 18.417

Grootste stad Sarajevo[1]
Amptelike tale Bosnies, Kroaties en Serwies[2]
Regering

• Hoë verteenwoordiger
• Voorsitter van die
Presidentskap
• Lede van die
Presidentskap
• Voorsitter van die
Raad van Ministers
 Federale parlementêre
grondwetlike republiek
Christian Schmidt

Željka Cvijanović
Željko Komšić
Denis Bećirović

Borjana Krišto
Onafhanklikheid
• Eerste verwysing
• Banat Bosnië
• Koninkryk Bosnië
• Verowering deur die
Ottomaanse Ryk
• Bosniese opstand
• Jurisdiksie oorgedra
aan Oostenryk-Hongarye
• Anneksasie deur
Oostenryk-Hongarye
• Afskeiding van
Oostenryk-Hongarye
• Stigting van
Joego-Slawië
• Nasionale Dag
• Onafhanklikheid van
Joego-Slawië
• Waargeneem
• Huidige grondwet
753
1154
1377

1463
1831

1878

1908

29 Oktober 1918

4 Desember 1918
25 November 1943

1 Maart 1992
6 April 1992
14 Desember 1995
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%) 		 
51 129 km2  (125ste)
19 741 myl2
1,4
Bevolking
 - 2020-skatting
 - 2013-sensus
 - Digtheid 		 
3 475 000[3] (132ste)
3 531 159[4]
69 / km2
178,7 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita 		2022-skatting

$62,165 miljard[5] (112de)
$17 899[5] (84ste)

BBP (nominaal)
 - Totaal
 - Per capita 		2022-skatting

$23,681 miljard[5] (115de)
$6 818[5] (89ste)

MOI (2021) Green Arrow Up Darker.svg 0,780[6] (74ste)  –  hoog
Gini (2011) 33[7] –  medium
Geldeenheid Mark (BAM)
Tydsone
 - Somertyd 		MET (UTC+1)
MEST (UTC+2)
Internet-TLD .ba
Skakelkode +387

Bosnië en Herzegowina (Bosnies en Serwies: Bosna i Hercegovina (BiH), Боснa и Херцеговина (БиХ); Kroaties: Bosna i Hercegovina (BiH), [bôsna i xěrtseɡoʋina]) is 'n land in die suidooste van Europa. In 2020 het die land 'n bevolking van 3 475 000 gehad, waarvan 369 534 in die hoofstad Sarajevo.

Nasa-Satellietbeeld van Bosnië en Herzegowina in Desember 2002
Kaart van Bosnië en Herzegowina
Topografiese kaart van Bosnië en Herzegowina

Vandag handhaaf die land 'n hoë geletterdheid, hoë lewensverwagting en hoë onderwysvlakke en is een van die lande wat die meeste besoek word in die streek. Daar word geprojekteer dat dit die derde grootste toerismegroeikoers in die wêreld tussen 1995 en 2020 sal hê. Bosnië en Herzegowina is op streeksvlak sowel as internasionaal bekend vir sy natuurlike skoonheid en kulturele erfenis, oorgeërf van ses historiese beskawings. Dit is beroemd vir sy kookkuns, wintersport, eklektiese en unieke musiek, argitektuur en sy feeste, waarvan sommige die grootste en mees prominente van hul soort in suidoostelike Europa is. Die land is die tuiste van drie etniese groepe, of amptelik, samestellende mense, 'n term wat uniek aan Bosnië en Herzegowina is. Bosniake is die grootste groep van die drie, met Serwiërs tweede en derde Kroate. Ongeag van etnisiteit word enige burger van Bosnië en Herzegowina steeds as 'n Bosniër geïdentifiseer. Van die belangrikste godsdienste is Soenni-Islam, Serwies-Ortodokse Kerk en Rooms-Katolieke Kerk. Saam met Albanië en Kosovo is Bosnië en Herzegowina een van min Europese lande waar Moslems 'n bevolkingsmeerderheid vorm.

Geografie[wysig | wysig bron]

Bosnië-Herzegowina lê in die weste van die Balkanskiereiland en bestaan hoofsaaklik uit berge en valleie. Oos lê Serwië, suidoos Montenegro en wes en noord is Kroasië. Dit is so te sê landgebonde, behalwe ’n gangetjie by Neum wat dit met die Adriatiese See verbind.[8]

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Sarajevo, die destydse hoofstad van die deelrepubliek Sosialistiese Republiek Bosnië en Herzegowina, het in 1984 die XIVde Olimpiese Winterspele aangebied.

Die land was van 1918 tot 1991 deel van Joego-Slawië. In 1992 verklaar hy hom onafhanklik, maar word deur die Serwiese leër onder generaal Ratko Mladić binnegeval in ’n poging om die gebied van Kroate en Moslems te suiwer. ’n Bloedige volksmoord, sistematiese verkragting en die uitgerekte beleg van Sarajevo volg. In 1995 word vrede uiteindelik in Dayton, Ohio, gesluit. Twee substate word geskep, ’n Bosnies-Serwiese republiek en ’n Moslem-Kroatiese federasie, onder 'n nasionale president verenig.[8]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ (en) "Constitution of Bosnia and Herzegovina" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 28 Oktober 2015. Besoek op 28 Oktober 2015.
  2. ↑ (en) Agency of Statistics of Bosnia and Herzegovina. "About BiH". Agency of Statistics of Bosnia and Herzegovina. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Julie 2012. Besoek op 5 Desember 2014.
  3. ↑ (bs) "Demografija, 2020" (PDF). Agentskap vir Statistiek van Bosnië en Herzegowina. 29 Oktober 2021. p. 15. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2022. Besoek op 9 Oktober 2022.
  4. ↑ (bs) (en) "Popis Stanovništva, Domaćinstava i Stanova u Bosni i Hercegovini, 2013: Rezultati Popisa / Census of Population, Households and Dwellings in Bosnia and Herzegovina, 2013: Final Results" (PDF). Agentskap vir Statistiek van Bosnië en Herzegowina. 2016.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 (en) "Bosnia and Herzegovina". Internasionale Monetêre Fonds. Oktober 2022. Besoek op 27 Januarie 2023.
  6. ↑ (en) "Human Development Report 2021/2022" (PDF). United Nations Development Programme. 2021. Besoek op 27 Januarie 2023.
  7. ↑ (en) "Gini index – Bosnia and Herzegovina". Wêreldbank. Besoek op 27 Januarie 2023.
  8. ↑ 8,0 8,1 HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8

Bronnelys[wysig | wysig bron]

Algemeen

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Bosnië_en_Herzegowina&oldid=2555294"