Amerikaanse dollar: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Bygewerk
Lyn 1: Lyn 1:
{{Mees gebruikte geldeenhede}}
{{Mees gebruikte geldeenhede}}
[[Lêer:Dollar Sign.svg|duimnael|links|80px|Die Amerikaanse dollar se valutateken.]]
[[Lêer:USDnotes.png|duimnael|Huidige banknote van die Amerikaanse dollar.]]
[[Lêer:DOLLAR AND EURO IN THE WORLD.svg|duimnael|Gebruik van Amerikaanse dollar en Euro wêreldwyd:
{{legend|#099811|Verenigde State van Amerika}}
{{legend|#99ff9e|Ander lande wat die Amerikaanse dollar as geldeenheid gebruik}}
{{legend|#999909|Geldeenhede met 'n vaste wisselkoers aan die Amerikaanse dollar}}
{{legend|#ffff99|Geldeenhede met 'n smal wisselkoers aan die Amerikaanse dollar}}
<br />
{{legend|#092d98|Europese Ekonomiese en Monetêre Unie}}
{{legend|#98b3ff|Ander lande wat die Euro as geldeenheid gebruik}}
{{legend|#6e328b|Geldeenhede met 'n vaste wisselkoers aan die Euro}}
{{legend|#cc99ff|Geldeenhede met 'n smal wisselkoers aan die Euro}}]]


Die '''Amerikaanse dollar''' of '''VSA-dollar''' ([[Engels]]: ''United States dollar'' of ''US-Dollar'', [[Chamorro]]: ''Amerikanon Pesu'', [[Filippyns]]: ''Dolyar ng mga Amerikano'', [[Frans]]: ''Dollar américain'', [[Hawais]]: ''Dala —ʻAmelika'', [[Nederlands]]: ''Amerikaanse Dollar'', [[Portugees]]: ''Dólar Americano'', [[Samoaans]]: ''Amerika Tala'', [[Spaans]]: ''Dólar estadounidense'', [[Tetoem]]: ''Dólar amerikanu''; afgekort VS$) is die amptelike [[geldeenheid]] van die [[Verenigde State van Amerika]] en sy [[Eilandgebiede van die Verenigde State van Amerika|eilandgebiede]], asook van [[Bonaire]], die [[Britse Maagde-eilande]], [[Ecuador]], [[El Salvador]], [[Liberië]], die [[Marshalleilande]], die [[Gefedereerde State van Mikronesië]], [[Oos-Timor]], [[Palau]], [[Panama]], [[Saba]], [[Sint Eustatius]], die [[Turks- en Caicos-eilande]] en [[Zimbabwe]].
Die '''Amerikaanse dollar''' of '''VSA-dollar''' ([[Engels]]: ''United States dollar'' of ''US-Dollar'', [[Chamorro]]: ''Amerikanon Pesu'', [[Filippyns]]: ''Dolyar ng mga Amerikano'', [[Frans]]: ''Dollar américain'', [[Hawais]]: ''Dala —ʻAmelika'', [[Nederlands]]: ''Amerikaanse Dollar'', [[Portugees]]: ''Dólar Americano'', [[Samoaans]]: ''Amerika Tala'', [[Spaans]]: ''Dólar estadounidense'', [[Tetoem]]: ''Dólar amerikanu''; afgekort VS$) is die amptelike [[geldeenheid]] van die [[Verenigde State van Amerika]] en sy [[Eilandgebiede van die Verenigde State van Amerika|eilandgebiede]], asook van [[Bonaire]], die [[Britse Maagde-eilande]], [[Ecuador]], [[El Salvador]], [[Liberië]], die [[Marshalleilande]], die [[Gefedereerde State van Mikronesië]], [[Oos-Timor]], [[Palau]], [[Panama]], [[Saba]], [[Sint Eustatius]], die [[Turks- en Caicos-eilande]] en [[Zimbabwe]].


[[Lêer:Dollar Sign.svg|duimnael|links|80px|Die Amerikaanse dollar se valutateken.]]
Die VSA neem die dollar in [[1792]] in gebruik. Die geldeenheid word sedert die [[Tweede Wêreldoorlog]] as anker-[[valuta]] in die internasionale handel beskou. Vir die rede word die pryse van [[goud]] en [[ru-olie|olie]] internasionaal in dollars uitgedruk.
Die VSA neem die dollar in [[1792]] in gebruik. Die geldeenheid word sedert die [[Tweede Wêreldoorlog]] as anker-[[valuta]] in die internasionale handel beskou. Vir die rede word die pryse van [[goud]] en [[ru-olie|olie]] internasionaal in dollars uitgedruk.

== Munte ==
{| class="wikitable sortable"
|- style="background:#2E8B57;"
! Nominale waarde
! Algemene naam
! Voorkant
! Agterkant
! Portret en ontwerpdatum
! Agterste motief
! Gewig
! Deursnee
! Materiaal
! Rand
|-
| Cent<br />1¢
| ''penny''
| [[Lêer:US One Cent Obv.png|raamloos|upright=0.4]]
| [[Lêer:US One Cent Rev.png|raamloos|upright=0.4]]
| [[Abraham Lincoln]]
| Unieskild
| 2,5&nbsp;g
| 19,05&nbsp;mm
| 97,5%&nbsp;[[Sink|Zn]] bedek met 2,5%&nbsp;[[Koper|Cu]]
| Glad
|-
| Vyf sent<br />5¢
| ''nickel''
| [[Lêer:US Nickel 2013 Obv.png|raamloos|upright=0.4]]
| [[Lêer:US Nickel 2013 Rev.png|raamloos|upright=0.4]]
| [[Thomas Jefferson]]
| [[Monticello]]
| 5,0&nbsp;g
| 21,21&nbsp;mm
| 75%&nbsp;Cu<br />25%&nbsp;[[Nikkel|Ni]]
| Glad
|-
| Dime<br />10¢
| ''dime''
| [[Lêer:Dime Obverse 13.png|raamloos|upright=0.4]]
| [[Lêer:Dime Reverse 13.png|raamloos|upright=0.4]]
| [[Franklin D. Roosevelt]]
| [[olyf]]tak, fakkel, [[eike]]tak
| 2,268&nbsp;g
| 17,91&nbsp;mm
| 91,67%&nbsp;Cu<br />8,33%&nbsp;Ni
| 118 riete
|-
| Kwarter dollar<br />25¢
| ''quarter''
| [[Lêer:2014 ATB Quarter Obv.png|raamloos|upright=0.4]]
| [[Lêer:2019-america-the-beautiful-quarters-coin-san-antonio-missions-texas-uncirculated-reverse.jpg|raamloos|upright=0.4]]
| [[George Washington]]
| verskeie; vyf ontwerpe elke jaar
| 5,67&nbsp;g
| 24,26&nbsp;g
| 91,67%&nbsp;Cu<br />8,33%&nbsp;Ni
| 119 riete
|-
| Halwe dollar<br />50¢
| ''half''
| [[Lêer:US Half Dollar Obverse 2015.png|raamloos|upright=0.4]]
| [[Lêer:US 50 Cent Rev.png|raamloos|upright=0.4]]
| [[John F. Kennedy]]
| Presidensiële Seël
| 11,34&nbsp;g
| 30,61&nbsp;mm
| 91,67%&nbsp;Cu<br />8,33%&nbsp;Ni
| 150 riete
|-
| Dollarmunt<br />$1
| ''dollar coin'', ''golden dollar''
| [[Lêer:Anverso de la Moneda de un dólar estadounidense.png|raamloos|84x84px|upright=0.4]]
| [[Lêer:2019 Native American Dollar Reverse.jpg|raamloos|upright=0.4]]
| Profiel van [[Sacagawea]] met haar kind, [[Jean Baptiste Charbonneau]]
| Amerikaanse seearend in vlug (2000–2008), verskeie; nuwe ontwerpe elke jaar
| 8,10&nbsp;g
| 26,50&nbsp;mm
| 88,5%&nbsp;Cu<br />6%&nbsp;Zn<br />3,5%&nbsp;[[Mangaan|Mn]]<br />2%&nbsp;Ni
| Geletterd
|}


== Banknote ==
== Banknote ==
[[Lêer:USDnotes.png|duimnael|Huidige banknote van die Amerikaanse dollar.]]
[[Lêer:DOLLAR AND EURO IN THE WORLD.svg|duimnael|Gebruik van Amerikaanse dollar en Euro wêreldwyd:
{{sleutel|#099811|Verenigde State van Amerika}}
{{sleutel|#99ff9e|Ander lande wat die Amerikaanse dollar as geldeenheid gebruik}}
{{sleutel|#999909|Geldeenhede met 'n vaste wisselkoers aan die Amerikaanse dollar}}
{{sleutel|#ffff99|Geldeenhede met 'n smal wisselkoers aan die Amerikaanse dollar}}
<br />
{{sleutel|#092d98|Europese Ekonomiese en Monetêre Unie}}
{{sleutel|#98b3ff|Ander lande wat die Euro as geldeenheid gebruik}}
{{sleutel|#6e328b|Geldeenhede met 'n vaste wisselkoers aan die Euro}}
{{sleutel|#cc99ff|Geldeenhede met 'n smal wisselkoers aan die Euro}}]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|- style="background:#2E8B57;"
|- style="background:#2E8B57;"
Lyn 24: Lyn 105:
! Agterkant
! Agterkant
! Portret
! Portret
! Agterste motief
! Eerste reeks
! Eerste reeks
! Jongste reeks
! Jongste reeks
Lyn 31: Lyn 113:
| [[Lêer:US one dollar bill, reverse, series 2009.jpg|250px]]
| [[Lêer:US one dollar bill, reverse, series 2009.jpg|250px]]
| [[George Washington]]
| [[George Washington]]
| Groot Seël van die Verenigde State
| 1963-reeks
| 1963-reeks
| 2013-reeks
| 2013-reeks
Lyn 38: Lyn 121:
| [[Lêer:US $2 reverse.jpg|250px]]
| [[Lêer:US $2 reverse.jpg|250px]]
| [[Thomas Jefferson]]
| [[Thomas Jefferson]]
| ''Onafhanklikheidsverklaring'' deur John Trumbull
| 1976-reeks
| 1976-reeks
| 2013-reeks
| 2013-reeks
Lyn 45: Lyn 129:
| [[Lêer:US $5 Series 2006 reverse.jpg|250px]]
| [[Lêer:US $5 Series 2006 reverse.jpg|250px]]
| [[Abraham Lincoln]]
| [[Abraham Lincoln]]
| Lincoln-gedenksaal
| 2006-reeks
| 2006-reeks
| 2013-reeks
| 2013-reeks
Lyn 52: Lyn 137:
| [[Lêer:US $10 Series 2004 reverse.jpg|250px]]
| [[Lêer:US $10 Series 2004 reverse.jpg|250px]]
| [[Alexander Hamilton]]
| [[Alexander Hamilton]]
| Amerikaanse Departement van Tesourie
| 2004A-reeks
| 2004A-reeks
| 2013-reeks
| 2013-reeks
Lyn 59: Lyn 145:
| [[Lêer:US20-back.jpg|250px]]
| [[Lêer:US20-back.jpg|250px]]
| [[Andrew Jackson]]
| [[Andrew Jackson]]
| [[Withuis]]
| 2004-reeks
| 2004-reeks
| 2013-reeks
| 2013-reeks
Lyn 66: Lyn 153:
| [[Lêer:50 USD Series 2004 Note Back.jpg|250px]]
| [[Lêer:50 USD Series 2004 Note Back.jpg|250px]]
| [[Ulysses S. Grant]]
| [[Ulysses S. Grant]]
| [[Capitol]]
| 2004-reeks
| 2004-reeks
| 2013-reeks
| 2013-reeks
|-
|-
| Een honderd dollar
| Eenhonderd dollar
| [[Lêer:New100front.jpg|250px]]
| [[Lêer:New100front.jpg|250px]]
| [[Lêer:New100back.jpg|250px]]
| [[Lêer:New100back.jpg|250px]]
| [[Benjamin Franklin]]
| [[Benjamin Franklin]]
| Onafhanklikheidssaal
| 2009-reeks
| 2009-reeks
| 2013-reeks
| 2013-reeks
Lyn 81: Lyn 170:


== Verwysings ==
== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}
{{Verwysings}}


== Eksterne skakels ==
== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Money of the United States}}
{{CommonsKategorie|Money of the United States|Amerikaanse dollar}}
* {{en}} [http://www.federalreserve.gov/ Amptelike webwerf van die Federale Bank van die VSA]
* {{en}} [https://www.federalreserve.gov/ Amptelike webwerf van die Federale Bank van die VSA]
* {{en}} {{de}} [http://www.bis-ans-ende-der-welt.net/USA-B-En.htm Historische en actuele bankbiljetten van die Verenigde State van Amerika]
* {{de}} {{en}} {{fr}} [https://www.bis-ans-ende-der-welt.net/USA-B.htm Historiese en onlangse banknote van die Verenigde State van Amerika]


{{Normdata}}
{{Normdata}}

Wysiging soos op 19:30, 9 September 2020

Die mees gebruikte geldeenhede volgens waarde
Geldeenheidverspreiding van globale
buitelandse valutamarkte volgens omset.
[1][2]
Rang Geldeenheid Simbool
ISO 4217
% daaglikse
aandeel
(Des. 2015)
1 Vlag van Verenigde State van AmerikaAmerikaanse dollar USD ($) 87,0%
2 Vlag van EuropaEuro EUR (€) 33,4%
3 Vlag van JapanJapannese jen JPY (¥) 23,0%
4 Vlag van Verenigde KoninkrykPond sterling GBP (£) 11,8%
5 Vlag van SwitserlandSwitserse frank CHF (CHF) 8,6%
6 Vlag van KanadaKanadese dollar CAD ($) 5,2%
7 Vlag van AustraliëAustraliese dollar AUD ($) 4,6%
8 Vlag van MeksikoMeksikaanse peso MXN ($) 2,5%
9 Vlag van Volksrepubliek ChinaChinese juan CNY (¥) 2,2%
10 Vlag van Nieu-SeelandNieu-Seelandse dollar NZD ($) 2,0%
11 Vlag van SwedeSweedse kroon SEK (kr) 1,8%
12 Vlag van RuslandRussiese roebel RUB (₽) 1,6%
13 Vlag van HongkongHongkong-dollar HKD ($) 1,4%
14 Vlag van Noorweë Noorse kroon NOK (kr) 1,4%
15 Vlag van SingapoerSingapoer-dollar SGD ($) 1,4%
16 Vlag van TurkyeTurkse lira TRY (₺) 1,3%
17 Vlag van Suid-Korea Suid-Koreaanse won KRW (₩) 1,2%
18 Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrikaanse rand ZAR (R) 1,1%
19 Vlag van Brasilië Brasiliaanse real BRL ($) 1,1%
20 Vlag van Indië Indiese roepee INR (₹) 1,0%
Ander 6,3%
Totaal[n 1] 200%

Die Amerikaanse dollar of VSA-dollar (Engels: United States dollar of US-Dollar, Chamorro: Amerikanon Pesu, Filippyns: Dolyar ng mga Amerikano, Frans: Dollar américain, Hawais: Dala —ʻAmelika, Nederlands: Amerikaanse Dollar, Portugees: Dólar Americano, Samoaans: Amerika Tala, Spaans: Dólar estadounidense, Tetoem: Dólar amerikanu; afgekort VS$) is die amptelike geldeenheid van die Verenigde State van Amerika en sy eilandgebiede, asook van Bonaire, die Britse Maagde-eilande, Ecuador, El Salvador, Liberië, die Marshalleilande, die Gefedereerde State van Mikronesië, Oos-Timor, Palau, Panama, Saba, Sint Eustatius, die Turks- en Caicos-eilande en Zimbabwe.

Die Amerikaanse dollar se valutateken.

Die VSA neem die dollar in 1792 in gebruik. Die geldeenheid word sedert die Tweede Wêreldoorlog as anker-valuta in die internasionale handel beskou. Vir die rede word die pryse van goud en olie internasionaal in dollars uitgedruk.

Munte

Nominale waarde Algemene naam Voorkant Agterkant Portret en ontwerpdatum Agterste motief Gewig Deursnee Materiaal Rand
Cent
penny Lêer:US One Cent Rev.png Abraham Lincoln Unieskild 2,5 g 19,05 mm 97,5% Zn bedek met 2,5% Cu Glad
Vyf sent
nickel Lêer:US Nickel 2013 Obv.png Thomas Jefferson Monticello 5,0 g 21,21 mm 75% Cu
25% Ni
Glad
Dime
10¢
dime Franklin D. Roosevelt olyftak, fakkel, eiketak 2,268 g 17,91 mm 91,67% Cu
8,33% Ni
118 riete
Kwarter dollar
25¢
quarter Lêer:2019-america-the-beautiful-quarters-coin-san-antonio-missions-texas-uncirculated-reverse.jpg George Washington verskeie; vyf ontwerpe elke jaar 5,67 g 24,26 g 91,67% Cu
8,33% Ni
119 riete
Halwe dollar
50¢
half John F. Kennedy Presidensiële Seël 11,34 g 30,61 mm 91,67% Cu
8,33% Ni
150 riete
Dollarmunt
$1
dollar coin, golden dollar Lêer:Anverso de la Moneda de un dólar estadounidense.png Lêer:2019 Native American Dollar Reverse.jpg Profiel van Sacagawea met haar kind, Jean Baptiste Charbonneau Amerikaanse seearend in vlug (2000–2008), verskeie; nuwe ontwerpe elke jaar 8,10 g 26,50 mm 88,5% Cu
6% Zn
3,5% Mn
2% Ni
Geletterd

Banknote

Huidige banknote van die Amerikaanse dollar.
Gebruik van Amerikaanse dollar en Euro wêreldwyd:

   Verenigde State van Amerika

   Ander lande wat die Amerikaanse dollar as geldeenheid gebruik

   Geldeenhede met 'n vaste wisselkoers aan die Amerikaanse dollar

   Geldeenhede met 'n smal wisselkoers aan die Amerikaanse dollar


   Europese Ekonomiese en Monetêre Unie

   Ander lande wat die Euro as geldeenheid gebruik

   Geldeenhede met 'n vaste wisselkoers aan die Euro

   Geldeenhede met 'n smal wisselkoers aan die Euro

Benaming Voorkant Agterkant Portret Agterste motief Eerste reeks Jongste reeks
Een dollar George Washington Groot Seël van die Verenigde State 1963-reeks 2013-reeks
Twee dollar Thomas Jefferson Onafhanklikheidsverklaring deur John Trumbull 1976-reeks 2013-reeks
Vyf dollar Abraham Lincoln Lincoln-gedenksaal 2006-reeks 2013-reeks
Tien dollar Alexander Hamilton Amerikaanse Departement van Tesourie 2004A-reeks 2013-reeks
Twintig dollar Andrew Jackson Withuis 2004-reeks 2013-reeks
Vyftig dollar Ulysses S. Grant Capitol 2004-reeks 2013-reeks
Eenhonderd dollar Benjamin Franklin Onafhanklikheidssaal 2009-reeks 2013-reeks

Notas

  1. Die somtotaal is 200% want elke verhandeling behels 'n geldeenheidpaar.

Verwysings

  1. (en) "World's Most Traded Currencies By Value 2012". investopedia.com. Besoek op 10 Junie 2013.
  2. (en) "Report on global foreign exchange market activity in 2013" (PDF). Triennial Central Bank Survey. Basel, Switserland: Bank for International Settlements. April 2013. p. 12. Besoek op 22 Oktober 2013.

Eksterne skakels