Federale deelgebiede van Rusland
Rusland is ’n federasie wat bestaan uit verskeie federale deelgebiede (Russies: субъект(ы); soebjekt(i)). Sedert 18 Maart 2014 is daar 85 federale deelgebiede,[1] hoewel die twee mees onlangse gebiede wat bygevoeg is, internasionaal as deel van die Oekraïne beskou word.[2][3] Rusland se deelgebiede het gelyke verteenwoordiging in die staatsdoema (2 afgevaardigdes per deelgebied), maar verskil in outonomie. Dit moet nie verwar word met Russiese federale distrikte nie.
Ses kategorieë
[wysig | wysig bron]Rusland onderskei die volgende ses kategorieë (soos op 18 Maart 2014):
- 22 republieke (Russies: республики) - teoreties outonoom. Elk van die republieke het ’n eie grondwet, president en parlement en is ’n tuisland vir ’n spesifieke etniese minderheid. In 2000 is die regte van hierdie gebiede egter weer ietwat ingeperk, onder meer deur die oorloë in Tsjetsjnië.
- 9 krais (distrikte) (Russies: края) - polities gelykstaande aan oblaste, maar yler bevolk.
- 46 oblaste (provinsies) (Russies: области) - die standaard-provinsies met ’n goewerneur wat deur die president aangewys word en plaaslik verkose wetgewende organe.
- 3 federale stede (stede van die federale betekenis) (Russies: города федерального значения) - aparte gebiede vir drie stede (Moskou, Sint Petersburg en Sewastopol). Vergelykbaar met oblaste.
- 1 outonome oblast (Russies: автономная область) – die tuisland wat deur Josef Stalin aangewys is vir Jode is ’n oorblyfsel van die staatkundige indeling van die Sowjetunie en die enigste oblast wat naas Russies ook ’n ander amptelike taal het (Jiddisj). Die Joodse bevolking in die gebied het egter baie afgeneem en maak nou net ’n klein deel van die bevolking uit.
- 4 outonome okroegs (Russies: автономные округа) – gebiede van etniese minderhede wat binne oblaste geleë is. Dié volke is gewoonlik klein en het minder outonomie as die outonome republieke, maar meer as die oblaste.
██ Republieke ██ Krais ██ Oblaste ██ Federale stede ██ Outonome oblast ██ Outonome okroegs
Federale deelgebiede
[wysig | wysig bron]In die onderstaande tabel is al die federale deelgebiede met hul hoofstad, federale distrik en ekonomiese streek. Hulle is in dieselfde volgorde as in die Grondwet van die Russiese Federasie: republieke, krais, oblaste, federale stede, outonome oblast en outonome okroegs. In dié kategorieë word elke deelgebied alfabeties gerangskik volgens hul Russiese name in die Cyrilliese alfabet.
No. | Deelgebiede | Vlag | Wapen | Opper- vlakte (км²) |
Inwoners (2010-sensus) |
Hoofstad | Federale distrik | Ekonomiese streek | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Republieke | ||||||||||
01 | Adigea (Адыгея) | 7 800 | 440 400 | Maikop (Майкоп) | Suid | Noord-Kaukasus | ||||
02 | Altai (Алтай) | 92 900 | 206 200 | Gorno-Altaisk (Горно-Алтайск) | Siberië | Wes-Siberië | ||||
03 | Basjkortostan (Башкортостан) | 142 900 | 4 072 100 | Oefa (Уфа) | Wolga | Oeral | ||||
04 | Boerjatië (Бурятия) | 351 300 | 972 700 | Oelan-Oede (Улан-Удэ) | Siberië | Oos-Siberië | ||||
05 | Dagestan (Дагестан) | 50 300 | 2 977 400 | Machatsjkala (Махачкала) | Noord-Kaukasus | Noord-Kaukasus | ||||
06 | Ingoesjetië (Ингушетия) | 3 600 | 413 000 | Magas (Магас) | Noord-Kaukasus | Noord-Kaukasus | ||||
07 | Kabardino-Balkarië (Кабардино-Балкарская) | 12 500 | 859 800 | Naltsjik (Нальчик) | Noord-Kaukasus | Noord-Kaukasus | ||||
08 | Kalmikië (Калмыкия) | 74 700 | 289 400 | Elista (Элиста) | Suid | Wolga | ||||
09 | Karatsjai-Tsjerkessië (Карачаево-Черкесская) | 14 300 | 478 500 | Tsjerkessk (Черкесск) | Noord-Kaukasus | Noord-Kaukasus | ||||
10 | Karelië (Карелия) | 180 500 | 645 200 | Petrozawodsk (Петрозаводск) | Noordwes | Noord | ||||
11 | Komi (Коми) | 416 800 | 901 600 | Siktifkar (Сыктывкар) | Noordwes | Noord | ||||
12 | Mari El (Марий-Эл) | 23 400 | 696 300 | Josjkar-Ola (Йошкар-Ола) | Wolga | Wolga-Wjatka | ||||
13 | Mordowië (Мордовия) | 26 100 | 834 800 | Saransk (Саранск) | Wolga | Wolga-Wjatka | ||||
14 | Sacha (Jakoetië) (Саха (Якутия)) | 3 083 500 | 958 300 | Jakoetsk (Якутск) | Verre-Ooste | Verre-Ooste | ||||
15 | Noord-Ossetië-Alanië (Северная Осетия — Алания) | 8 000 | 712 900 | Wladikafkaz (Владикавказ) | Noord-Kaukasus | Noord-Kaukasus | ||||
16 | Tartarstan (Татарстан) | 67 800 | 3 786 400 | Kazan (Казань) | Wolga | Wolga | ||||
17 | Tiwa (Тыва) | 168 600 | 307 900 | Kizil (Кызыл) | Siberië | Wes-Siberië | ||||
18 | Oedmoertië (Удмуртская) | 42 100 | 1 522 700 | Izjefsk (Ижевск) | Wolga | Oeral | ||||
19 | Chakassië (Хакасия) | 61 600 | 532 300 | Abakan (Абакан) | Siberië | Wes-Siberië | ||||
20 | Tsjetsjnië (Чеченская) | 15 600 | 1 269 100 | Grozni (Грозный) | Noord-Kaukasus | Noord-Kaukasus | ||||
21 | Tsjoewasjië (Чувашия) | 18 300 | 1 251 600 | Tsjeboksari (Чебоксары) | Wolga | Wolga-Wjatka | ||||
Krais | ||||||||||
22 | Altai (Алтайский) | 168 000 | 2 419 400 | Barnaoel (Барнаул) | Siberië | Wes-Siberië | ||||
23 | Zabaikalski (Забайкальский) | 431 500 | 1 106 600 | Tsjita (Чита) | Siberië | Oos-Siberië | ||||
24 | Kamtsjatka (Камчатский) | 464 300 | 321 800 | Petropawlofsk-Kamtsjatski (Петропавловск-Камчатский) | Verre-Ooste | Verre-Ooste | ||||
25 | Krasnodar (Краснодарский) | 75 500 | 5 225 800 | Krasnodar (Краснодар) | Suid | Noord-Kaukasus | ||||
26 | Krasnojarsk (Красноярский) | 2 366 600 | 2 828 200 | Krasnojarsk (Красноярск) | Siberië | Oos-Siberië | ||||
27 | Perm (Пермский) | 160 200 | 2 635 800 | Perm (Пермь) | Wolga | Oeral | ||||
28 | Primorski (Приморский) | 164 700 | 1 956 400 | Wladiwostok (Владивосток) | Verre-Ooste | Verre-Ooste | ||||
29 | Stawropol (Ставропольский) | 66 200 | 2 786 100 | Stawropol (Ставрополь) | Noord-Kaukasus | Noord-Kaukasus | ||||
30 | Chabarofsk (Хабаровский) | 787 600 | 1 344 200 | Chabarofsk (Хабаровск) | Verre-Ooste | Verre-Ooste | ||||
Oblaste | ||||||||||
31 | Amoer (Амурская) | 361 900 | 829 200 | Blagowesjtsjensk (Благовещенск) | Verre-Ooste | Verre-Ooste | ||||
32 | Archangelsk (Архангельская) | 589 900 | 1 228 100 | Archangelsk (Архангельск) | Noordwes | Noord | ||||
33 | Astrachan (Астраханская) | 49 000 | 1 010 700 | Astrachan (Астрахан) | Suid | Wolga | ||||
34 | Belgorod (Белгородская) | 27 100 | 1 532 700 | Belgorod (Белгород) | Sentraal | Sentraal-Tsjernozjom | ||||
35 | Brjansk (Брянская) | 34 900 | 1 278 100 | Brjansk (Брянск) | Sentraal | Sentraal | ||||
36 | Wladimir (Владимирская) | 29 100 | 1 444 600 | Wladimir (Владимир) | Sentraal | Sentraal | ||||
37 | Wolgograd (Волгоградская) | 112 900 | 2 611 200 | Wolgograd (Волгоград) | Suid | Wolga | ||||
38 | Wologda (Вологодская) | 144 500 | 1 202 300 | Wologda (Вологда) | Noordwes | Noord | ||||
39 | Woronezj (Воронежская) | 52 200 | 2 335 800 | Woronezj (Воронеж) | Sentraal | Sentraal-Tsjernozjom | ||||
40 | Iwanowo (Ивановская) | 21 400 | 1 062 600 | Iwanowo (Иваново) | Sentraal | Sentraal | ||||
41 | Irkoetsk (Иркутская) | 775 300 | 2 428 700 | Irkoetsk (Иркутск) | Siberië | Oos-Siberië | ||||
42 | Kaliningrad (Калининградская) | 15 100 | 941 500 | Kaliningrad (Калининград) | Noordwes | Noordwes | ||||
43 | Kaloega (Калужская) | 29 800 | 1 011 600 | Kaloega (Калуга) | Sentraal | Sentraal | ||||
44 | Kemerowo (Кемеровская) | 95 700 | 2 763 400 | Kemerowo (Кемерово) | Siberië | Wes-Siberië | ||||
45 | Kirof (Кировская) | 120 400 | 1 341 300 | Kirof (Киров) | Wolga | Wolga-Wjatka | ||||
46 | Kostroma (Костромская) | 60 200 | 667 500 | Kostroma (Кострома) | Sentraal | Sentraal | ||||
47 | Koergan (Курганская) | 71 500 | 910 900 | Koergan (Курган) | Oeral | Oeral | ||||
48 | Koersk (Курская) | 30 000 | 1 126 500 | Koersk (Курск) | Sentraal | Sentraal-Tsjernozjom | ||||
49 | Leningrad (Ленинградская) | 83 900 | 1 712 700 | Sint Petersburg (Санкт-Петербург)[4] | Sentraal | Sentraal-Tsjernozjom | ||||
50 | Lipetsk (Липецкая) | 24 000 | 1 172 800 | Lipetsk (Липецк) | Sentraal | Sentraal-Tsjernozjom | ||||
51 | Magadan (Магаданская) | 462 500 | 157 000 | Magadan (Магадан) | Verre-Ooste | Verre-Ooste | ||||
52 | Moskou (Московская) | 45 800 | 7 092 900 | Moskou (Москва)[5] | Sentraal | Sentraal | ||||
53 | Moermansk (Мурманская) | 144 900 | 796 100 | Moermansk (Мурманск) | Noordwes | Noord | ||||
54 | Nizjni Nowgorod (Нижегородская) | 76 600 | 3 310 600 | Nizjni Nowgorod (Нижний Новгород) | Wolga | Wolga-Wjatka | ||||
55 | Nowgorod (Новгородская) | 54 500 | 634 100 | Weliki Nowgorod (Великий Новгород) | Noordwes | Noordwes | ||||
56 | Nowosibirsk (Новосибирская) | 177 800 | 2 665 900 | Nowosibirsk (Новосибирск) | Siberië | Wes-Siberië | ||||
57 | Omsk (Омская) | 141 100 | 1 977 500 | Omsk (Омск) | Siberië | Wes-Siberië | ||||
58 | Orenburg (Оренбургская) | 123 700 | 2 032 900 | Orenburg (Оренбург) | Wolga | Oeral | ||||
59 | Orjol (Орловская) | 24 700 | 787 200 | Orjol (Орёл) | Sentraal | Sentraal | ||||
60 | Penza (Пензенская) | 43 400 | 1 386 200 | Penza (Пенза) | Wolga | Wolga | ||||
61 | Pskof (Псковская) | 55 400 | 673 500 | Pskof (Псков) | Noordwes | Noordwes | ||||
62 | Rostof (Ростовская) | 101 000 | 4 279 200 | Rostof aan die Don (Ростов-на-Дону) | Suid | Noord-Kaukasus | ||||
63 | Rjazan (Рязанская) | 39 600 | 1 154 200 | Rjazan (Рязан) | Sentraal | Sentraal | ||||
64 | Samara (Самарская) | 53 600 | 3 215 700 | Samara (Самара) | Wolga | Wolga | ||||
65 | Saratof (Саратовская) | 101 200 | 2 521 800 | Saratof (Саратов) | Wolga | Wolga | ||||
66 | Sachalin (Сахалинская) | 87 100 | 497 900 | Joezjno-Sachalinsk (Южно-Сахалинск) | Verre-Ooste | Verre-Ooste | ||||
67 | Swerdlofsk (Свердловская) | 194 300 | 4 298 000 | Jekaterinburg (Екатеринбург) | Oeral | Oeral | ||||
68 | Smolensk (Смоленская) | 49 800 | 985 500 | Smolensk (Смоленск) | Sentraal | Sentraal | ||||
69 | Tambof (Тамбовская) | 34 500 | 1 092 400 | Tambof (Тамбов) | Sentraal | Sentraal-Tsjernozjom | ||||
70 | Twer (Тверская) | 84 200 | 1 353 500 | Twer (Тверь) | Sentraal | Sentraal | ||||
71 | Tomsk (Томская) | 314 400 | 1 045 500 | Tomsk (Томск) | Siberië | Wes-Siberië | ||||
72 | Toela (Тульская) | 25 700 | 1 553 900 | Toela (Тула) | Sentraal | Sentraal | ||||
73 | Tjoemen (Тюменская) | 1 464 200 | 3 395 200 | Tjoemen (Тюмень) | Oeral | Wes-Siberië | ||||
74 | Oeljanofsk (Ульяновская) | 37 200 | 1 292 200 | Oeljanofsk (Ульяновск) | Wolga | Wolga | ||||
75 | Tsjeljabinsk (Челябинская) | 88 500 | 3 478 600 | Tsjeljabinsk (Челябинск) | Oeral | Oeral | ||||
76 | Jaroslawl (Ярославская)] | 36 200 | 1 272 500 | Jaroslawl (Ярославль) | Sentraal | Sentraal | ||||
Federale stede | ||||||||||
77 | Moskou (Москва) | 1100 | 11 514 300 | Moskou (Москва) | Sentraal | Sentraal | ||||
78 | Sint Petersburg (Санкт-Петербург) | 1400 | 4 848 700 | Sint Petersburg (Санкт-Петербург) | Noordwes | Noordwes | ||||
Outonome Oblast | ||||||||||
79 | Joodse Outonome Oblast (Еврейская автономная область) | 36 300 | 176 600 | Birobidzjan (Биробиджан) | Verre-Ooste | Verre-Ooste | ||||
Outonome okroegs | ||||||||||
80 | Nenetsië (Ненецкий автономный округ) | 176 800 | 42 700 | Narjan-Mar (Нарьян-Мар) | Noordwes | Noord | ||||
81 | Chanto-Mansië (Ханты-Мансийский автономный округ) | 534 800 | 1 532 000 | Chanti-Mansijsk (Ханты-Мансийск) | Oeral | Wes-Siberië | ||||
82 | Tsjoekotka (Чукотский автономный округ) | 721 500 | 50 500 | Anadir (Анадырь) | Verre-Ooste | Verre-Ooste | ||||
83 | Jamalië (Ямало-Ненецкий автономный округ) | 769 300 | 522 800 | Salechard (Салехард) | Oeral | Wes-Siberië | ||||
Bygevoeg op 18 Maart 2014 | ||||||||||
84 | Krim (Крым) | 26 100 | 1 973 185 | Simferopol (Симферополь) | ||||||
85 | Sewastopol (Севастополь) | 864 | 379 200 | Sewastopol (Севастополь) | ||||||
— | Hele Rusland (Вся Россия) | 17 098 200 | 142 905 200 | Moskou |
Ligging van die deelstate
[wysig | wysig bron]Republieke
[wysig | wysig bron]22 republieke:
1. Adigea |
12. Komi |
Oblaste
[wysig | wysig bron]46 oblaste:
1. Amoer |
17. Leningrad |
33. Samara |
Krais
[wysig | wysig bron]9 krais:
1. Altai (krai) |
6. Perm |
Federale stede
[wysig | wysig bron]3 federale stede:
1. Moskou |
Outonome oblast
[wysig | wysig bron]1 outonome oblast, die Joodse Outonome Oblast:
Outonome okroegs
[wysig | wysig bron]4 outonome okroegs:
1. Tsjoekotka |
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Constitution of the Russian Federation" (in Russies). Russian Presidential Executive Office. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Februarie 2014. Besoek op 28 April 2013.
- ↑ Kremlin.ru. Договор между Российской Федерацией и Республикой Крым о принятии в Российскую Федерацию Республики Крым и образовании в составе Российской Федерации новых субъектов (Treaty Between the Russian Federation and the Republic of Crimea on Ascension to the Russian Federation of the Republic of Crimea and on Establishment of New Subjects Within the Russian Federation) (ru)
- ↑ "Putin signs Crimea treaty, will not seize other Ukraine regions". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 September 2015. Besoek op 4 April 2014.
- ↑ Administratiewe hoofstad – Sint Petersburg is nie deel van die Leningrad-oblast nie.
- ↑ Administratiewe hoofstad – Moskou is nie deel van die Moskou-oblast nie.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- (en) Geohive: bevolkingsyfers per bestuursgebied Geargiveer 6 Mei 2009 op Wayback Machine
- (en) Statoids: wysigings
- (en) Artikel oor die herindeling van die deelgebiede, Junie 2003
- (en) Streekleiers
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Federale deelgebiede van Rusland.