Gaan na inhoud

Omsk-oblast

Koördinate: 56°13′N 73°16′O / 56.217°N 73.267°O / 56.217; 73.267
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Omsk-oblast
Омская область
Die ligging van Omsk-oblast in Rusland.
Die ligging van Omsk-oblast in Rusland.
Politieke status
Land Russiese Federasie
Federale distrik Siberiese
Ekonomiese streek Wes-Siberiese
Stigting 7 Desember 1934
Regering
Hoofstad Omsk
Leier Wiktor Nazarof
Amp Goewerneur
Wetgewer Wetgewende Raad
Bevolking
Sensus 2010
Totaal 1 977 665
Volgorde 24ste
Digtheid 14,16/km2
Stedelik 71,5%
Plattelands 28,5%
Statistiek
Oppervlakte 139 700 km2
Volgorde 82ste
Tydsone UTC+07:00
Registrasienommer 55
Amptelike tale Russies
Webtuiste http://www.omskportal.ru/
Wapen en vlag

Portaal  Portaalicoon   Rusland

Omsk-oblast (Russies: О́мская о́бласть, Omskaja oblast) is ’n deelgebied van Rusland. Dit lê in die Siberiese Federale Distrik en die hoofstad is Omsk.

Die oblast het ’n oppervlakte van 139 700 km2 en het volgens die Russiese sensus van 2010 altesaam 1 977 665 inwoners.[1]

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Volgens argeologiese bewyse word die gebied al die afgelope 14 000 jaar bewoon. Neolitiese gemeenskappe het hier bestaan deur vis te vang en te jag. Sowat 3 000 jaar gelede het landbou gevestig geraak. ’n Been van die Man van Oest-Isjim, wat 45 000 jaar gelede geleef het, is in 2008 in Omsk-oblast ontdek.[2]

Verskeie Turkse state het die gebied deur die Middeleeue oorheers, waarvan die belangrikstes die Wes-Turkse Khaganaat en die Siberiese Khanaat was. Siberiese Tatare, Mongole, Chanti- en Mansi-stamme en ander het die gebied bewoon.

Verkenning van Siberië

[wysig | wysig bron]

Die Russiese geskiedenis van Omsk het in 1584 begin met die aankoms van ’n Kosakmag onder Jermak wat die plaaslike heersers verslaan en nominale Russiese beheer oor die gebied gevestig het. Om verdere uitbreiding te verseker het die tsaars Fjodor I en Boris Godoenof gefortifiseerde nedersettings en militêre buiteposte in die suide van Siberië laat bou om die burgers teen aanvalle deur nomadiese stamme te beskerm en gesag oor die plaaslike bevolkings uit te oefen, veral oor die Tatare, wat heffings betaal het. Die eerste permanente Russiese nedesetting in die streek, die stad Tara, is in 1594 gestig. Dit het gou ’n belangrike rol gespeel in die pelshandel wat Rusland met Sentraal-Asië en China verbind het.

In 1716 is ’n fort by die samevloei van die Om- en Irtisjrivier laat bou en dit het die kern gevorm van die ontwikkeling van die toekomstige stad Omsk. Teen die tweede helfte van die 18de eeu was die fort die grootste gebou in die oostelike deel van Rusland.

Namate die Russiese nedersettings in die 18de eeu om die Jenisei, Tobol en Irtisjrivier begin versprei het, het die Omsk en die omliggende gebied ontwikkel. In 1764, toe die Siberiese provinsies van Rusland in twee goewernate georganiseer is, met die hoofstede in Irkoetsk en Tobolsk, het die stad Tara en die fort van Omsk in laasgenoemde geval. In 1780 is die fort op bevel van Katharina die Grote aan die Koliwan-oblast oorgedra.

Russiese Ryk

[wysig | wysig bron]

In 1804 is die gebiede om Omsk in die Omsk-okroeg georganiseer. Die stad het belangrik geword toe Siberië in 1822 weer herorganiseer is en Omsk die administratiewe hoofstad van die Goewernaat van Oos-Siberië geword het. Dit het daarna verskeie naamsveranderings ondergaan voordat dit in 1918 die Omsk-goewernaat geword het.

In die 19de eeu het Omsk vanweë sy sterk stelsel van grensforte berug geword as die bestemming van politieke bannelinge en gevangenes uit die Europese deel van die Russiese Ryk. Desembriste, Poolse rebelle, Franse oorlogsgevangenes en politieke aktiviste het almal in Siberië beland. Een van hulle was Fjodor Dostojefski, wat vier jaar in die Omsk-tronk deurgebring het (van 1850 tot 1854).[3]

In die vroeë 19de eeu het nywerheid in die stad en die res van die Irtisj-bekken vooruitgegaan. Die Siberiese Kosakleër se hoofkwartier was ná 1808 in Omsk en hulle het bygedra tot die ontwikkeling van die stad. In die 18de en 19de eeu het baie Duitsers na die gebied getrek, vanaf beide die Wolgastreke en oorsee.

Sowjettyd en daarna

[wysig | wysig bron]

In 1925 is die Omsk-goewernaat ontbind en die nuwe Siberiese Krai is gevorm. In 1934 is dit weer herorganiseer, dié keer as ’n oblast. Nog herorganisasies het daarna plaasgevind.

In die 1950's is die petroleumbedryf gevestig en verskeie tegnologiese geriewe gebou, en dit het die ekonomie van die oblast vir die res van die eeu gedefinieer.

Met die vebrokkeling van die Sowjetunie het die oblast deel van die nuwe, onafhanklike Russiese Federasie geword. Met die onafhanklikwording van Kasakstan het Omsk ’n internasionale grens in die suide gekry. Op 19 Mei 1996 het die oblast ’n magdelingsooreenkoms met die federale regering gesluit waarvolgens outonomie aan hulle toegeken is.[4] Die ooreenkoms is op 21 Desember 2001 afgeskaf.[5]

Demografie

[wysig | wysig bron]

In 2010 het die oblast ’n bevolkingsyfer van 1 977 665 gehad.[1] Daarvan was 85,8% Russe, 4,1% Kasakke, 2,7% Oekraïners, 2,6% Duitsers en 2,2% Tatare. Ander groepe het almal minder as 1% van die bevolking uitgemaak.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. 1,0 1,1 (ru) Оценка численности населения на 1 января 2014 года и в среднем за 2013 год Geargiveer 19 Oktober 2015 op Wayback Machine
  2. "Earliest modern human sequenced". Max-Planck-Gesellschaft. 22 Oktober 2014. Besoek op 30 Oktober 2014.
  3. "История Омской области". Omskobl.ru. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 November 2012. Besoek op 13 Augustus 2012.
  4. "Yeltsin Signs Power-Sharing Agreements With Five More Russian Regions". Jamestown (in Engels (VSA)). 3 November 1997. Besoek op 2 Mei 2019.
  5. Chuman, Mizuki. "The Rise and Fall of Power-Sharing Treaties Between Center and Regions in Post-Soviet Russia" (PDF). Demokratizatsiya: 146.

Skakels

[wysig | wysig bron]

56°13′N 73°16′O / 56.217°N 73.267°O / 56.217; 73.267