Agang

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Agang Suid-Afrika
Agang SA
Logo van die betrokke party.
Leier Andries Tlouamma
Slagspreuk Restoring the Promise of Freedom
Gestig 18 Februarie 2013
Hoofkwartier Posbus 31817, Braamfontein, 2017
Ideologie Anti-korrupsie politiek, Progressiwisme
Amptelike kleure Groen
Webblad www.agangsa.org.za
Mamphela Ramphele in 2014

Agang Suid-Afrika is 'n progressiewe Suid-Afrikaanse politieke party wat op 18 Februarie 2013 deur Mamphela Ramphele gestig is.[1] Die party moedig die hervorming van direkte regering aan en streef daarna “om ’n sterker demokrasie te bou waarin burgers die kern van openbare lewe sal wees”[2] en het beoog om die regerende African National Congress in die 2014 algemene verkiesing aan te vat.[3] Die naam “Agang” is ’n Suid-Sotho-woord wat beteken “om te bou”.[4] Die party se naam kan as ‘akhani’ in die Nguni-taalfamilie (Zoeloe, Swazi, Suid-Ndebele en Xhosa) vertaal word.

Op 28 Januarie 2014 is aangekondig dat Ramphele as die Demokratiese Alliansie se presidentskandidaat in die 2014 algemene verkiesing sou optree.[5][6] Hierdie rampspoedige poging tot ’n oorname van die DA is vyf dae later, op 2 Februarie beëindig toe Ramphele gesê het dat sy nie meer vir die DA beskikbaar is nie.[7]

In die munisipale verkiesing van 2021 het steun vir die party nasionaal tot 0,01% gedaal en die party het al sy setels in die algemene verkiesing van 2019 verloor.[8]

Ideologie en stigting[wysig | wysig bron]

Die party is op vyf beginsels gebou: bemagtig mense om te regeer, bou effektiewe openbare dienste, bou ’n hergestruktureerde ekonomie, bou ’n moderne opvoeding- en opleidingstelsel en die heropbou van Suid-Afrika se posisie in Afrika en Internasionaal.[9] Agang is amptelik op 22 Junie 2013 in Pretoria as politieke party gestig.[10][11]

Na ’n aantal skandale in die party, waaronder bedrog met die verdwyning van R13 miljoen en ander,[12][13] het Ramphele op 8 Julie 2014 haar uittrede uit partypolitiek aangekondig en gesê dat sy geslaag het in haar doel om ’n politieke voertuig op die been te bring vir diegene wat nie ’n politieke stem het nie.[14]

Leierskap[wysig | wysig bron]

  • Nkosinathi Solomon – Veldtog
  • Mills Soko – Beleid
  • Moeketsi Mosola – Politieke Direkteur
  • Zohra Dawood – Fondsinsameling- en Skedulering
  • Thabo Leshilo – Kommunikasie
  • Tim Knapp – Stafhoof
  • Rori Tshabalala – Adjunk Velddirekteur

Verkiesingsresultate[wysig | wysig bron]

Nasionale verkiesings[wysig | wysig bron]

Verkiesing Stemme % Setels
2019[15] 13 856 0,08 0
2014[16] 52 350 0,28 2

Provinsiale verkiesings[wysig | wysig bron]

Verkiesing Oos-Kaap Vrystaat Gauteng KwaZulu-Natal Limpopo Mpumalanga Noordwes Noord-Kaap Wes-Kaap
% Setels % Setels % Setels % Setels % Setels % Setels % Setels % Setels % Setels
2014[16] 0,11% 0/63 0,20% 0/30 0,42% 0/73 0,36% 0/49 0,13% 0/30 0,44% 0/33 0,30% 0/42

Munisipale verkiesings[wysig | wysig bron]

Verkiesing Stemme %
2021[17] 1 569 Steady 0,01%
2016[18] 5 493 0,01%

Sien ook[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Agang Suid-Afrika: Video: Mamphele Ramphele Kondig die stigting van Agang aan, 18 Februarie 2013" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Mei 2013. Besoek op 12 November 2013.
  2. "Agang Suid-Afrika" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Februarie 2013. Besoek op 12 November 2013.
  3. Polgreen, Lydia (18 Februarie 2013). "Anti-apartheidsleier stig nuwe party in Suid-Afrika" (html) (in Engels). New York Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 12 November 2013.
  4. The Economist (23 Februarie 2013). "Sluit aan by Agang: 'n Veretaan van die stryd teen apartheid begin politieke party" (in Engels). economist.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Februarie 2014.
  5. Ramphele, Mamphela (28 Januarie 2014). "Opportunity for change" (in Engels). Agang SA. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 April 2014. Besoek op 28 Januarie 2014.
  6. "Ramphele announced as DA presidential candidate" (in Engels). Mail & Guardian. 28 Januarie 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 28 Januarie 2014.
  7. "Ramphele-ooreenkoms ongedaan" (html) (in Engels). News24. 2 Februarie 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 2 Februarie 2014.
  8. "2021 Results Summary – All Ballots" (PDF) (in Engels). elections.org.za. Besoek op 7 November 2021.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  9. "Agang se Doelwitte" (in Engels). agangsa.org.za. 21 Junie 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Februarie 2014.
  10. (en) The Citizen (21 Junie 2013). "Agang SA gaan politieke party stig". thecitizen.co.za.
  11. BBC (22 Junie 2013). "Nuwe Suid-Afrikaanse party Agang gaan ANC aanveg" (in Engels). bbc.co.uk. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Oktober 2019.
  12. Roodt, Dan (13 Junie 2014). "Mampi-Rampi se naam genoem in R13 miljoen bedrogskandaal" (html) (in Engels). praag.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Augustus 2016. Besoek op 8 Julie 2014.
  13. Mabona, Warren (3 Junie 2014). "Ramphele in HUB-skandaal" (in Engels). The Citizen. Geargiveer vanaf die oorspronklike (html) op 9 Oktober 2015. Besoek op 8 Julie 2014.
  14. Sapa (8 Julie 2014). "Mamphela Ramphele verlaat partypolitiek" (in Engels). Sowetanlive. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 September 2017. Besoek op 8 Julie 2014.
  15. "NPEDashboard" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Januarie 2020. Besoek op 11 Mei 2019.
  16. 16,0 16,1 "2014 National and Provincial Elections Results – 2014 National and Provincial Election Results" (in Engels). elections.org.za. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 September 2019. Besoek op 13 Oktober 2016.
  17. "2021 Results Summary – All Ballots" (PDF) (in Engels). elections.org.za. Besoek op 7 November 2021.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  18. "2016 Results Summary – All Ballots" (PDF) (in Engels). elections.org.za. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 19 Junie 2019. Besoek op 13 Oktober 2016.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]