Russiese inval in Oekraïne sedert 2022

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Russiese inval in Oekraïne, 2022
Deel van Die Russiese oorlog teen Oekraïne

Militêre situasie:        Oekraïne (wat steeds weerstand bied)
      Oekraïense gebiede wat deur Russe en separatiste ingeneem is
Datum 24 Februarie 2022 – tans
Ligging Oekraïne
Resultaat onbeslis
Strydende partye
Vlag van Rusland Rusland
VR Donetsk
VR Loehansk

Steun: Vlag van Belarus Belarus

Vlag van Oekraïne Oekraïne

Steun: NAVO
Vlag van Europese Unie Europese Unie
Vlag van Australië Australië
Vlag van Japan Japan
Vlag van Nieu-Seeland Nieu-Seeland
Vlag van Suid-Korea Suid-Korea

Aanvoerders
Wladimir Poetin
Michail Misjoestin
Sergei Lawrof
Aleksandr Dvornikov
Sergej Sjojgoe
Valeri Gerasimov
Denis Poesjilin
Wladimir Pasjkof
Leonid Pasetsjnik
Sergei Koslof
Wolodimir Zelenski
Vlag van Oekraïne Denis Sjmihal
Vlag van Oekraïne Waleri Zaloezjni
Vlag van Oekraïne Dmytro Koeleba
Vlag van Oekraïne Oleksii Danilov
Vlag van Oekraïne Oleksii Reznikov
Vlag van Oekraïne Serhiy Sjaptala
Vlag van Oekraïne Roeslan Chomtsjak
Sterkte
1 013 000 soldate; 2 000 000 reserviste,[1] waarvan 175 000 – 190 000 troepe in Oekraïne[2][3] Vlag van Oekraïne 255 000 soldate, 1 000 000 reserviste, 20 000 vrywilligers[4]
Ongevalle en verliese

Volgens Rusland (22 Maart)

9 861 dood
16 153 gewond
[5] Volgens die VSA (22 Maart):
>7 000 dood[6] en 14 000 tot 21 000 gewond [7]
Volgens Oekraïne (14 Mei):
27 200 dood[8], 500-600 krygsgevanges[9]
Volgens NAVO (30 Maart):
30 000 tot 40 000 dood, gewond of krygsgevange[10]

Materiële verliese
Rusland:
Volgens Oekraïne (14 Mei):
1 218 tenks
13 skepe
163 helikopters
200 vliegtuige
2 934 gepantserde voertuie
551 kanonne
411 hommeltuie [11][12]

Vlag van Oekraïne
Volgens Oekraïne (16 April):
2 500-3 000 dood, 10 000 gewond[13]

Volgens Rusland (2 Maart):
2 870 dood, 3 760 gewond en 572 krygsgevange[14]
Volgens die VSA (9 Maart):
tussen 2 000-4 000 dood[15]
Volgens NAVO (30 Maart):
5 000 dood en gewond (reële syfers, maar na skatting aansienlik hoër)[10]

Materiële verliese
Oekraïne:
Volgens Rusland (23 Maart):
1 558 gepantserde voertuie, waaronder tenks[16]
184 vliegtuige en helikopters[16]
246 hommeltuie[16]
8 skepe[17]

Aantal burgerlike slagoffers volgens die OHCHR (13 Mei):

3 573 burgerlike sterftes, 3 816 gewond (reële syfers, maar na skatting aansienlik hoër) [18]

Aantal Oekraïense vlugtelinge volgens die UNHCR (13 Mei):
6 111 172 vlugtelinge[19] en ~10 miljoen interne verdrewe[20]

Kloksgewys van links heel bo:
  • Mense skuil in die Kijifse metro
  • Brandende voertuie op die pad tussen Charkif en Kijif
  • Die verwoesting van woongebiede in Charkif, Tsjernihif en Kijif

Op 24 Februarie 2022 het Rusland 'n grootskaalse inval begin in Oekraïne, een van sy buurlande in die suidweste. Volgens vroeë berigte is dit die grootste konvensionele-oorlogvoeringsoperasie in Europa sedert die Tweede Wêreldoorlog.[21][22] Dit is 'n groot toename in die vyandelikheid tussen die twee lande, wat sedert 2014 duur.

Die veldtog is voorafgegaan deur 'n langdurige versterking van die Russiese militêre teenwoordigheid sedert vroeg in 2021 en eise deur Rusland dat Oekraïne nie by Navo aansluit nie.[23] In die dae voor die inval het Rusland die selfverklaarde volksrepublieke Donetsk en Loehansk in die streek die Donbas (Oekraïens: Донба́с, Donbas; Russies: Донба́сс, Donbass) van Oos-Oekraïne erken, en dit is gevolg deur die instroming van die Russiese weermag na die streek op 21 Februarie 2022. Op 22 Februarie het die Russiese federale raad president Wladimir Poetin eenparig die reg gegee om militêre mag buite Rusland te gebruik.

Op 24 Februarie omstreeks 03:00 UTC (06:00 Moskoutyd, UTC+3) het Poetin 'n militêre operasie in Oos-Oekraïne aangekondig. Minute later het missiele begin val op plekke dwarsoor die land, insluitende Oekraïne se hoofstad, Kijif. Die Oekraïense grensdiens het bevestig dat die grensposte met Rusland en Belarus aangeval word.[24][25] Grondmagte het Oekraïne omstreeks 05:00 UTC binnegegaan, twee uur nadat die missielaanvalle begin het.[26] Die Oekraïense president, Wolodimir Zelenski, het gereageer deur krygswet af te kondig, diplomatieke bande met Rusland te verbreek en algemene mobilisasie aan te kondig.

Rusland het tydens die inval 'n noordelike front vanaf Belarus gerig op Kijif geloods. Terselfde tyd het Rusland 'n noordoostelike frontaanval gerig op die stad Charkif; en 'n suidoostelike front gedeel in twee afsonderlike fronte, naamlik 'n suidelike front vanaf die Krim en 'n afsonderlike suidoostelike front wat na die stede Loehansk en Donetsk geloods is.[27][28] Op 8 April het die Russiese ministerie van verdediging aangekondig dat alle troepe en afdelings wat in die suidoostelike Oekraïne ontplooi is, sal verenig onder generaal Aleksandr Dvornikof, wat beheer geneem het van gekombineerde militêre operasies, insluitend die herontplooide magte wat oorspronklik aan die noordelike en noordoostelike fronte toegewys is, en daarna onttrek is en hertoegewys is in die tweede fase aan die suidoostelike front.[29] Teen 17 April is vordering aan die suidoostelike front belemmer deur oorblywende troepe wat aanhou uithou in die Azovstal-yster- en staalwerke in Marioepol. [30] Op 19 April het Rusland 'n hernieude inval oor 'n 500 kilometer lange front geloods wat strek van Charkif na Donetsk en Loehansk, met gelyktydige missielaanvalle weer gerig op Kijif in die noorde en Lwif in die weste van Oekraïne.[31]

Verskeie lande oor die wêreld heen het die inval veroordeel en onmiddellik sanksies teen Rusland ingestel.[32] In Rusland is massa-inhegtenisnemings uitgevoer by protesoptogte teen die oorlog.[33][34] Voor en tydens die inval het sommige lidlande van Navo Oekraïne voorsien van wapens en ander hulpmiddels.[35] Poetin het Rusland se kernmagte op 27 Februarie op 'n gereedheidsgrondslag geplaas na aanleiding van nuwe sanksies en "aggressiewe stellings".[36] Dit het spanning tussen die Weste en Rusland en die vrees vir 'n kernoorlog verhoog.[37]

Die inval het Europa se grootste vlugtelingskrisis sedert die Tweede Wêreldoorlog veroorsaak. Miljoene mense het al uit Oekraïne gevlug,[38][39][40] veral na Pole, maar ook na Hongarye, Roemenië, Moldowa en Slowakye.[41] Vlugtelinge is hoofsaaklik vroue en kinders, omdat die regering mans tussen die ouderdomme van 18 en 60 jaar verbied het om die land te verlaat.[42][43][44]

Agtergrond

Tyd ná die Sowjetunie en die Oranje Rewolusie

Ná die ontbinding van die Sowjetunie in 1991 het Rusland en Oekraïne noue bande behou. In 1994 het Oekraïne ingestem om weg te doen met sy kernarsenaal en die Boedapest-memorandum te onderteken op voorwaarde dat Rusland, Brittanje en die VSA versekering sou verskaf teen geweldsbedreigings van sy territoriale integriteit en vir sy politieke onafhanklikheid. Vyf jaar later was Rusland een van die ondertekenaars van die Manifes vir Europese Sekuriteit, wat "die inherente reg van elke deelnemende staat herbevestig het om vry te wees om sy sekuriteitsmaatreëls te kies of verander, insluitende verdrae van bondsgenootskappe, soos wat dit ontwikkel".[45]

In 2004 is Wiktor Janoekowitsj, toe die eerste minister, verklaar as wenner van die presidentsverkiesing, waarin 'n groot knoeiery volgens die hooggeregshof van Oekraïne plaasgevind het.[46] Die uitslag het 'n groot openbare reaksie en steun ontlok vir die opposisiekandidaat, Wiktor Joesjtsjenko, wat die uitslag bevraagteken het. In die oproerige maande van die rewolusie het kandidaat Joesjtsjenko skielik ernstig siek geword, en verskillende onafhanklike doktersgroepe het bevind hy is met dioksien (TCDD) vegiftig.[47][48] Joesjtsjenko het Russiese betrokkenheid sterk vermoed.[49] Dit alles het eindelik tot die vreedsame Oranje Rewolusie gelei wat Joesjtsjenko en Joelia Timosjenko aan die bewind geplaas het, terwyl Janoekowitsj leier van die opposisie geword het.[50]

In 2008 het die Russiese president Poetin hom uitgespreek teen Oekraïne se moontlike toelating tot Navo.[51][52] In 2009 het die Roemeense ontleder Iulian Chifu en sy medeskrywers die opinie uitgespreek dat Rusland, met betrekking tot Oekraïne, 'n opgedateerde weergawe van die Brezjnef-leerstelling navolg waarvolgens die soewereiniteit van Oekraïne nie groter kan wees as dié van die Warskouverdragslande voor die verval van die Sowjet-invloedsfeer in die laat 1980's en vroeë 1990's nie.[53]

In 2009 het Janoekowitsj aangekondig hy gaan hom in 2010 weer as president verkiesbaar stel. Hy het gewen en is in 2010 beëdig.

Oekraïense rewolusie en oorlog

Die Euromaidan-optogte in Desember 2013 in Kijif.

Ná weke van protesoptogte as deel van die Euromaidan-beweging (2013-2014) het die pro-Russiese president Janoekowitsj en die leiers van die Oekraïense parlementêre opposisie op 21 Februarie 2014 'n ooreenkoms onderteken vir 'n vroeë verkiesing. Die volgende dag het Janoekowitsj uit Kijif gevlug weens 'n beskuldigingstem wat hom van sy mag as president sou stroop.[54] Leiers van die Russiessprekende oostelike streke van Oekraïne het hulle lojaliteit teenoor Janoekowitsj bevestig,[55] en dit het gelei tot die pro-Russiese onrus in 2014 in Oekraïne.[56]

Die onrus is gevolg deur die anneksasie van die Krim deur Rusland in Maart 2014 en die oorlog in die Donbas, wat in April 2014 begin het met die skepping van die Russies gesteunde kwasistate Donetsk- en Loehansk-volksrepubliek.[57][58]

Op 14 September 2020 het die Oekraïense president Wolodimir Zelenski Oekraïne se nuwe nasionale sekuriteitstrategie goedgekeur "wat voorsiening maak vir die ontwikkeling van 'n bondgenootskap met Navo met die oog op lidmaatskap van Navo".[59][60] Op 24 Maart 2021 het Zelenski 'n verdrag onderteken wat die strategie goedkeur vir "die ontsetting en reïntegrasie van die tydelik besette gebied Krim en stad Sewastopol".[61]

In Julie 2021 het Poetin 'n essay gepubliseer met die titel "Oor die historiese eenheid van die Russe en Oekraïners", waarin hy sy mening herbevestig dat die Russe en Oekraïners "een volk" is.[62] Die Amerikaanse historikus Timothy Snyder het Poetin se idees as imperialisme beskryf.[63] Die Britse joernalis Edward Lucas het gemeen dit is historiese revisionisme.[64] Ander waarnemers het die Russiese leierskap daarvan beskuldig dat hulle 'n verwronge siening van moderne Oekraïne en sy geskiedenis het.[65][66][67]

Rusland het gesê moontlike lidmaatskap van Oekraïne van Navo en die uitbreiding van Navo in die algemeen bedreig sy nasionale sekuriteit.[68][69]

Op sy beurt het Oekraïne en ander Europese lande wat aan Rusland grens, Poetin daarvan beskuldig dat hy Russiese irredentisme probeer beoefen en van aggressiewe militaristise beleide.[70][71][72]

Aanvang

Amerikaanse valskermsoldate vertrek uit Italië na Letland, 24 Februarie 2022. Duisende Amerikaanse troepe is in Oos-Europa ontplooi tydens die Russiese versterkings.[73]

Russiese militêre versterkings

Die konflik het begin met 'n groot militêre opbou, aanvanklik van Maart tot April 2021 en daarna weer van Oktober 2021 tot Februarie 2022. Tydens laasgenoemde het Rusland eise aan die VSA en Navo gestel dat Oekraïne nie by Navo aansluit nie, sowel as dat Navo-soldate en militêre uitrusting in Oos-Europa verminder word.[74] Rusland het gedreig met 'n niegespesifiseerde militêre reaksie as Navo 'n "agressiewe toon" bly handhaaf.[75]

Russiese ontkenning van invalsplan

Ondanks die Russiese militêre opbou het Russiese amptenare maande lank ontken dat Rusland enige plan het om Oekraïne binne te val.[76][77] Op 12 November 2021 het Dmitri Peskof, Poetin se woordvoerder, aan verslaggewers gesê "Rusland bedreig niemand. Die beweging van troepe op ons gebied behoort niemand rede tot kommer te gee nie."[76][77] Op 28 November 2021 het Peskof gesê "Rusland het nooit enige plan gehad om enigiemand aan te val nie, dit het nie nou planne nie en sal nooit sulke planne hê nie ... Rusland is 'n vreedsame land, wat goeie betrekkinge met sy buurlande wil handhaaf."[76] Op 12 Desember 2021 het hy gesê spanning jeens Oekraïne "word geskep om Rusland verder te demoniseer en hom as 'n moontlike aggressor uit te beeld".[76]

Op 19 Januarie 2022 het die Russiese onderminister van buitelandse sake gesê "Rusland wil nie enige aksie van 'n aggressiewe aard hê of daaraan deelneem nie. Ons sal nie wat ook al in Oekraïne aanval, inval, binnedring of begin nie."[76] Op 12 Februarie 2022 het die Kremlin se raadgewer oor buitelandse sake besprekings oor die "sogenaamde beplande Russiese inval" as "histerie" beskryf.[76][77]

Russiese aantygings

Poetin en sy vertroueling van baie jare, die minister van verdediging, Sergei Sjoigoe.[78]

Op 9 Desember 2021 het president Poetin gepraat van diskriminasie teen Russiessprekendes buite Rusland en gesê: "Ek moet sê, Russofobie is die eerste tree tot volksmoord. Ek en jy weet wat in die Donbas gebeur. Dit lyk beslis baie soos volksmoord."[79][80] Rusland het ook die Oekraïense taalwet veroordeel.[81] Op 15 Februarie 2022 het Poetin aan die pers gesê: "Wat in die Donbas gebeur, is beslis volksmoord."[82] Nuusmedia het daarop gewys dat die Oekraïense president Zelenski self 'n Russiessprekende is, ondanks Poetin se aantygings van 'n volksmoord op Russiessprekendes.[83]

Rusland se aantygings van volksmoord is wyd as vals verwerp.[84] Verskeie internasionale organisasies, insluitende die VN se hoëkommissaris vir menseregte en die Raad van Europa, kon geen bewyse vir die Russiese bewerings vind nie.[85][86][87][88] Die Europese Kommissie het dit as Russiese waninligting afgemaak.[89] Die Amerikaanse ambassade in Oekraïne het dit as "laakbare onwaarheid" beskryf,[90] terwyl die woordvoerder Ned Price van die Amerikaanse departement van buitelandse sake gesê het Moskou maak sulke bewerings as 'n verskoning om Oekraïne in te val.[82]

In 'n nasionalistiese toespraak op 21 Februarie het Poetin ook beweer die "Oekraïense gemeenskap" het "neonazisties" geword, sonder om bewyse te lewer, en gesê Rusland se doel is "om Oekraïne te denazifiseer".[91][92]

President Zelenski is egter Joods en drie lede van sy familie het in die Holocaust gesterf.[93]

Uitbreiding van gevegte (tot 23 Februarie)

Poetin kondig die inval aan.
(Engelse onderskrifte beskikbaar)

Gevegte in die Donbas het aansienlik toegeneem sedert 17 Februarie 2022. Op 21 Februarie, ná die erkenning van die Donetsk- en Loehansk-republieke, het Poetin gelas dat Russiese troepe na die Donbas gestuur word in wat hy 'n "vredehandhawingsending" genoem het.[94] Rusland het gesê vyf Oekraïense saboteurs wat die grens na Rusland oorgesteek het, is vermoor. Dit is verwerp deur die Oekraïense minister van buitelandse sake, Dmitro Koeleba.[95] Later het verskeie nuusmedia berig Russiese magte gaan die Donbas binne.[96][97] Die ingryping is deur die VN se Veiligheidsraad veroordeel en Rusland het geen steun gekry nie.[98]

Op 22 Februarie het die Amerikaanse president, Joe Biden, gesê dit was "die begin van 'n Russiese inval in Oekraïne". Volgens Navo se sekretaris-generaal, Jens Stoltenberg, en die Kanadese eerste minister, Justin Trudeau, het "verdere indringing" plaasgevind. Die Oekraïense minister van buitelandse sake, Koeleba, het verklaar: "Daar is nie iets soos 'n klein, middelmatige of groot inval nie. 'n Inval is 'n inval."

Op 23 Februarie het Rusland sy ambassade in Kijif begin ontruim en die Russiese vlag van die gebou verwyder.[99] Die webtuistes van die Oekraïense parlement en regering, sowel as bankwebtuistes, is deur kuberaanvalle lamgelê.[100]

Nog 'n vergadering van die VN se Veiligheidsraad is op 23-24 Februarie belê. Rusland het Oekraïne binnegeval tydens 'n noodvergadering van die raad om die krisis af te weer.[101] Die inval het plaasgevind terwyl Rusland die presidentskap van die Veiligheidsraad vir Februarie 2022 beklee het; die land het 'n vetomag as een van die vyf permanente lede.[101][102]

Inval

'n Struktuur in Kijif wat deur 'n missielaanval vernietig is.

Op 24 Februarie, net voor 06:00 Moskoutyd (UTC+3), het Poetin aangekondig hy het besluit om 'n "spesiale militêre operasie" in Oos-Oekraïne te loods.[103][104][105] In sy toespraak het Poetin gesê daar is geen planne om Oekraïense gebied te beset nie en beweer hy ondersteun die reg van die volke van Oekraïne op selfbeskikking.[103] Hy het ook gesê Rusland beoog die "demilitarisasie en denazifisering" van Oekraïne – CNN en NBC het dié bewerings as "sonder gronde" en "vals" beskryf.[106][107][108] Dit is ook deur die Amerikaanse Holocaust-herdenkingsmuseum veroordeel.[109] Poetin het die lede van die Oekraïense magte gevra om hulle wapens neer te lê en terug te keer huis toe.[110][111][112]

Kort voor 07:00 (UTC+2) op die 24ste het Zelenski krygswet in Oekraïne afgekondig.[113] Later het hy die Oekraïense weermag opdrag gegee om die invallers "maksimum verliese toe te dien".[114] Zelenski het ook aangekondig dat diplomatieke betrekkinge met Rusland onmiddellik opgehef word.[115] Later dié dag het hy 'n algemene mobilisasie aangekondig.[116]

Om 10:00 (UTC+2) het die Oekraïense presidensiële administrasie aangekondig Russiese troepe het Oekraïne uit die noorde binnegeval (tot 5 km diep). Russiese troepe was bedrywig in Charkif-oblast en Tsjernihif-oblast, naby Soemi.[117] Om 10:30 (UTC+2) het die Oekraïense departement van verdediging aangekondig Russiese troepe in Tsjernihif-oblast is gekeer, 'n groot geveg was naby Charkif aan die gang, en Marioepol en Sjtsjastja is ten volle teruggewen.[118]

Noordelike front

Russe val telekommunikasietorings in Kijif aan.

Die poging om Kijif oor te neem het ingesluit 'n aanval uit die suide van Belarus af aan die westeroewer van die Dniprorivier, skynbaar met die doel om Kijif uit die weste te omsingel. Dit word gesteun deur twee aparte spille van aanvalle vanuit Rusland aan die oosteroewer van die Dnipro: in die weste by Tsjernihif en in die ooste by Soemi. Met die oostelike spil van aanvalle is blykbaar probeer om Kijif uit die noordooste en ooste te omsingel.[119]

In die Slag van Tsjornobil het die Russe beheer oorgeneem van die spookdorpe Tsjornobil en Pripjat;[120] maar hulle vooruitgang is in die wiele gery deur sterk weerstand deur Oekraïne.[121]

Ná gevegte in Hostomel, 4 Maart.

Ná 'n deurbraak by Tsjornobil is die Russe teruggehou deur die Slag van Iwankif, 'n noordelike voorstad van Kijif. Russiese lugmagte het probeer om twee vliegvelde om Kijif oor te neem.[122][123] Daar was in dié eerste dae blykbaar 'n poging van Rusland om Kijif vinnig te beset met 'n infiltrasie deur die Spetsnaz (Spesiale Magte), ondersteun deur lugoperasies en 'n vinnige gemeganiseerde aanval uit die noorde, maar dit het nie geslaag nie.[124]

Teen vroeg in Maart was die Russiese opmars aan die westekant van die Dnipro beperk en is die Russe deur die Oekraïense verdediging gestuit.[119] Teen 5 Maart het 'n groot Russiese konvooi, van na berig word 64 km lank, min vordering in die rigting van Kijif gemaak;[125] die Londengebaseerde dinkskrum Royal United Services Institute (RUSI) beskou die Russiese optrede uit die noorde en ooste as "vertraag".[126] Vordering aan die Tsjernihif-spil het in 'n groot mate tot stilstand gekom toe die beleg van Tsjernihif begin. Rusland het die grootste vordering gemaak aan die Soemi-spil in die ooste. Die Russe het die Slag van Konotop gewen, terwyl die Slag van Soemi steeds aan die gang was. Russiese magte, wat van Soemi af met snelweë oor plat, swak verdedigde grondgebied beweeg het, het Browari, 'n oostelike voorstad van Kijif, bereik.[119] Russiese magte het ook van die noordweste van Kijif gevorder en Boetsja, Hostomel en Worzel teen 5 Maart verower.[127][128] Die posisie in Irpin was teen 9 Maart nog onseker.[129]

Op 25 Maart het die Oekraïense teenoffensief in Kijif daartoe gelei dat verskeie dorpe, insluitend Makariv[130] oos en wes van Kijif herower is.[131] As deel van 'n algemene terugtog van Russiese magte noord van Kijif, sowel as aanvalle op Russiese formasies deur die Oekraïense weermag, het Russiese troepe in die Boetsja-gebied teen die einde van Maart noord teruggetrek. Oekraïense magte het die stad op 1 April binnegegaan.[132] Oekraïne het beweer dat hulle die hele streek rondom Kijif, insluitend Irpin, Boetsja en Hostomel, teen 2 April herower, met bewyse van oorlogsmisdade wat in Boetsja ontbloot is.[133] Op 6 April het NAVO se sekretaris-generaal Jens Stoltenberg gesê dat die Russiese "terugtrekking, hervoorsiening en herontplooiing" van hul troepe uit die Kijif-gebied geïnterpreteer moet word as 'n uitbreiding van Poetin se planne vir sy militêre optrede teen die Oekraïne, deur sy magte te herontplooi en te konsentreer op Oos-Oekraïne en Marioepol binne die volgende twee weke, as 'n voorloper van die verdere uitbreiding van Poetin se optrede teen die res van Oekraïne.[134]

Oostelike front

'n Russiese bombardement aan die buitewyke van Charkif, 1 Maart.

In die noordooste het Russiese troepe Charkif en Soemi probeer binneval. Albei is sowat 35 km van die Russiese grens af.[135][136] Volgens die Oekraïense weermag het hul die Slag van Konotop op 25 Februarie verloor.[137] In die Slag van Charkif het Russiese tenks sterk weerstand ondervind. Op 28 Februarie het verskeie missiele die stad getref en dit het 'n aantal lewens geëis. Die slag is deur die Oekraïense presidensiële raadgewer beskryf as die "Stalingrad van die 21ste eeu".[138] In die Slag van Soemi het intense stedelike oorlogvoering plaasgevind.[139][140]

Op die oggend van 25 Februarie het Russiese magte van die Donetsk-gebied in die ooste na Marioepol beweeg en Oekraïense magte naby die dorp Pawlopil teengekom, waar hulle verslaan is.[141] Die Russiese vloot het na berig word die aand van 25 Februarie 'n aanval op die kuslyn van die See van Azof geloods, 70 km wes van Marioepol.[142][143] Op 1 Maart het Denis Pusjilin, hoof van die Volksrepubliek Donetsk, aangekondig die republiek se magte het die nabygeleë stad Wolnowacha feitlik heeltemal omsingel en hulle sou binnekort dieselfde met Marioepol doen.[144] Op 2 Maart is Russiese soldate weggekeer van Sjewjerodonetsk tydens die Slag van Sjewjerodonetsk.[145]

Suidelike front

'n Vernietigde Russiese tenk naby Marioepol, 7 Maart.

Op 24 Februarie het Russiese troepe beheer geneem van die Noord-Krimkanaal, waarna die Krim se watertoevoer herstel is. Dit was sedert 2014 afgesny.[146] Die beleg van Marioepol het ook begin toe die gevegte ooswaarts na dié stad verskuif het. Die front is toe met die Donbas verbind.[147] Op 1 Maart het Russiese magte begin voorberei om hulle aanval op Melitopol en ander stede te hervat. Daarmee het die Slag van Melitopol begin.[148] Iwan Fedorof, die burgemeester, het later gesê die Russe het die stad beset.[149]

Ander Russiese magte het op 26 Februarie van die Krim af noordwaarts beweeg en 'n eenheid het die Zaporizjzja-kernaanleg genader.[150][151] Op 28 Februarie het hulle die beleg van Enerhodar begin in 'n poging om beheer van die kernaanleg oor te neem.[152] 'n Brand het tydens die geweergevegte uitgebreek.[153] Volgens die Internasionale Atoomenergieagentskap is noodsaaklike toerusting nie beskadig nie.[154] Teen 4 Maart is die Zaporizjzja-kernaanleg deur Russiese magte beset. Hoewel brande steeds aangemeld is, was daar geen bestralingslekkasie nie.[155]

'n Derde spil van aanvalle, uit die Krim, het noordweswaarts beweeg waar Russiese magte brûe oor die Dnipro oorgeneem het.[156] Op 2 Maart het Russiese troepe die Slag van Cherson gewen. Dit was die eerste groot stad wat in die aanval beset is.[157] Russiese troepe het toe na Mikolajif beweeg, wat tussen Cherson en Odesa lê. Op 4 Maart het Oekraïense verdedigers 'n aanval in die Slag van Mikolajif afgeweer en die Koelbakino-lugbasis teruggewen.[158]

Horlifka-aanval

Op 2 Maart het Oekraïense magte begn met 'n aanval in die rigting van Horlifka in Donetsk-oblast. Die stad word sedert 2014 deur die Volksrepubliek Donetsk beheer.

Luggevegte

Op 24 Februarie het Russiese magte die Chuhuiv-lugmagbasis aangeval,[159] wat Bayraktar TB2 hommeltuie gehuisves het. Die aanval het skade aan brandstofbergingsareas en infrastruktuur veroorsaak.[160] Die volgende dag is die Millerowo-lugbasis deur Russiese magte aangeval.[161] Tydens die Zjitomir-lughawe-aanval op 27 Februarie is berig dat Rusland 9K720 Iskander-missielstelsels, geleë in Belarus, gebruik het om die burgerlike Zjitomir-lughawe aan te val.[162][163] Baie Oekraïense lugverdedigingsfasiliteite is volledig of gedeeltelik vernietig in die eerste dae van die inval deur Russiese lugaanvalle.[164]

Rusland het op 5 Maart minstens tien vliegtuie verloor.[165] Op 6 Maart het die Algemene Staf van die Gewapende Magte van Oekraïne berig dat 88 Russiese vliegtuie vernietig is sedert die oorlog begin het.[166]'n Anonieme senior Amerikaanse verdedigingsbeampte het egter op 7 Maart aan Reuters gesê dat Rusland steeds die "oorgrote meerderheid" van sy vegvliegtuie en helikopters wat naby die Oekraïne versamel is, beskikbaar het om te vlieg.[167] Na die eerste maand van die inval het Justin Bronk, 'n Britse militêre waarnemer, die Russiese vliegtuigverliese by 15 vastevlerkvliegtuie en 35 helikopters getel, maar het opgemerk dat die ware totaal beslis hoër was.[168] Daarteenoor, volgens die Verenigde State, was 49 Oekraïnse vegvliegtuie teen 18 Maart verlore. [169]

Op 13 Maart het Russiese magte verskeie kruisermissielaanvalle uitgevoer op 'n militêre opleidingsfasiliteit in Yavoriw, Lviv Oblast, naby die Poolse grens. Plaaslike goewerneur Maksym Kozytskyy het berig dat ten minste 35 mense in die aanvalle dood is.[170][171] Die swak prestasie van die Russiese Lugmag word deur The Economist toegeskryf aan Rusland se onvermoë om die Oekraïne se mediumafstand-grond-tot-lugmissiel-batterye (SAM) te onderdruk, Rusland se gebrek aan presisiegeleide bomme, tesame met Oekraïense middelafstand-SAM-stellings wat vliegtuie te dwing om laag te vlieg, wat hulle kwesbaar maak vir Stinger en ander skouergelanseer grond-tot-lug-missiele, en gebrek aan opleiding en vliegure vir Russiese vlieëniers wat hulle onervare maak vir die tipe nabygrondondersteuningsmissies tipies van moderne lugmagte.[172]

Vlootgevegte

Oekraïne lê aan die Swartsee, wat slegs toegang het deur die Turkse Bosporus- en Dardanelle-strate. Op 28 Februarie het Turkye die Montreux-konvensie van 1936 in werking gestel en die seestraat afgeseël vir Russiese oorlogskepe wat nie geregistreer is as tuisbasisse in die Swartsee nie en nie na hul hawens van oorsprong terugkeer nie. Dit het die deurgang van vier Russiese vlootvaartuie deur die Turkse Straat verhinder.[173][174][175]

Op 24 Februarie het die Oekraïense staatsgrenswagdiens omstreeks 18:00 plaaslike tyd aangekondig 'n aanval deur Russiese skepe op Zmijini-eiland (Slangeiland) het begin.[176] Die Russiese kruiser Moskwa en patrollieboot Wasili Bikof het die eiland gebombardeer.[177] Toe die Russiese oorlogskip homself identifiseer en die Oekraïense soldate op die eiland beveel om oor te gee, was hulle antwoord: "Russiese oorlogskip, fok weg!" ("Русский военный корабль, иди нахуй!", Roesski wojenni korabl, idi nachoei!)[178][179] Ná die bombardement het Russiese soldate geland en beheer van die eiland oorgeneem.[180] Die 13 soldate wat die eiland verdedig het, is gevange geneem. Opnames van die opmerking is wyd op die internet versprei; dit het sedertdien 'n uitroep van die Oekraïense weermag geword, sowel as van burgerlikes wat teen die inval betoog.

Rusland het op 26 Februarie verklaar dat Amerikaanse hommeltuie inligting aan die Oekraïense vloot verskaf om Russiese oorlogskepe in die Swartsee te help teiken, wat die VSA ontken het.[181]

Op 3 Maart het 'n foto blykbaar die Oekraïense fregat Hetman Sahaidatsjni, vlagskip van die Oekraïense Vloot, gewys waar hy gedeeltelik gesink in 'n hawe lê.[182][183] Die volgende dag het die Oekraïense minister van verdediging bevestig dat die Hetman Sahaidatsjni in Mikolajif gekelder is om te voorkom dat Russiese magte dit oorneem.[184][185] Op 14 Maart het die Russiese bron RT berig dat die Russiese Weermag ongeveer 'n dosyn Oekraïense skepe in Berdiansk oorgeneem het, insluitend die Polnocny-klas landingskip Yuri Olefirenko.[186]

Frigatte van die Swartseevloot, die Admiraal Makarof, Admiraal Grigorovich en Admiraal Essen het deelgeneem aan die Russiese inval in die Oekraïne, wat 'n Oekraïense olieraffinadery en brandstofdepots in die voorstede van Odesa geteiken het met missiele wat vanaf die skepe se Bastion-P-stelsel afgevuur is.[187]

Op 13 April is die Russiese geleide missielkruiser Moskwa, die vlagskip van die Swartseevloot, deur twee Oekraïense R-360 Neptune-teenskip-kruisermissiele getref, wat die skip aan die brand gesteek het. Moskwa het later 'n ammunisie-ontploffing weens die brande opgedoen. Die Russiese Ministerie van Verdediging het gesê die skip is ernstig beskadig nadat 'n brand 'n ammunisie-ontploffing veroorsaak het, sonder enige verwysing na 'n Oekraïense aanval. Die volgende dag, na 'n poging om dit aan wal te sleep, het Russiese amptenare bevestig dat die skip gesink het.[188]

Populêre weerstand

Burgers in Kijif berei Molotofbomme op 26 Februarie voor.

Oekraïense burgerlikes het die Russiese inval weerstaan, aangesluit by die territoriale verdedigingseenhede, molotofbomme gemaak, kos geskenk, versperrings soos Tsjeggiese krimpvarkies gebou.[189] en gehelp om vlugtelinge te vervoer.[190] In reaksie op 'n oproep van die Oekraïne se vervoeragentskap, Ukravtodor, het burgerlikes padtekens uitmekaar gehaal of verander, tydelike versperrings gebou en paaie geblokkeer. Sosiale mediaberigte het spontane straatprotesaksies teen Russiese magte in besette nedersettings getoon, wat dikwels in mondelinge woordewisseling en fisieke teëstand met Russiese troepe ontwikkel het.[191]

In sommige gevalle het mense Russiese militêre voertuie fisies geblokkeer, wat hulle soms gedwing het om terug te trek.[191][192][193] Die Russiese soldate se reaksie op ongewapende burgerlike weerstand het gewissel van onwilligheid om die betogers te konfronteer[191] tot vuur in die lug of direk in skares.[194] Daar was massa-aanhoudings van Oekraïense betogers, en Oekraïense media het gerapporteer dat gedwonge verdwynings, skynteregstellings, gyselaarneming, buitegeregtelike moorde en seksuele geweld deur die Russiese weermag gepleeg is.[195]

Buitelandse militêre hulp

     Rusland      Oekraïne      Lande wat militêre hulp na Oekraïne gestuur het
     Rusland      Oekraïne      Lande wat enige hulp na Oekraïne stuur, insluitende humanitêre hulp

Lidlande van Navo het tydens die opbou verdedigingswapens na Oekraïne gestuur.[196] Die Amerikaanse president, Joe Biden, het $260 miljoen se hulp laat goedkeur. Dit sluit verskeie soorte wapens, ammunisie en ander toerusting in.[197][198][199]

Ná die begin van die oorlog het België,[200] Tsjeggië,[201] Estland,[202][203] Frankryk, Griekeland,[204] Nederland, Portugal en Brittanje aangekondig dat hulle nog wapens sal stuur om die Oekraïense weermag en regering te help verdedig.[205] Op 24 Februarie het Pole militêre voorraad afgelewer.[206] Terwyl sommige van die 30 lidlande van Navo wapens gestuur het, het Navo as organisasie dit nie gedoen nie.[35]

Op 26 Februarie het die Amerikaanse minister van buitelandse sake, Antony Blinken, aangekondig dat hy $350 miljoen se militêre hulp goedgekeur het, insluitende verskeie teenaanvalstelsels, wapens en ammunisie, lyfpantsers en verwante toerusting.[207]

Rusland beweer Amerikaanse hommeltuie het inligting aan die Oekraïense vloot verskaf om hulle te help om Russiese oorlogskepe in die Swartsee te teiken. Amerika ontken dit.[208]

Ook Denemarke, Swede, Noorweë en Finland het intussen wapens aan Oekraïne gestuur.

Buitelanders word ook betrek by die oorlog deur inisiatiewe soos die IT-leër van Oekraine, 'n vrywillige kuberoorlogvoeringsorganisasie wat aan die einde van Februarie 2022 geskep is om weerstand te bied teen die digitale indringing van Oekraïense inligting en die kuberruim ná die begin van die Russiese inval.[209][210]

Daar is ook 'n Internasionale Legioen van die Territoriale Verdedigingsmag van Oekraïne of die Oekraïense Vreemdelegioen as 'n militêre eenheid van die Oekraïense territoriale magte, geskep deur die Oekraïense regering op versoek van president Wolodimir Zelenski met die doel om te veg teen die Russiese inval[211]

Humanitêre gevolge

Vlugtelinge

Vlugtelinge uit Oekraïne by 'n grenspos in die weste van die land.

Vanweë die volgehou militêre opbou aan die Oekraïense grens het baie naburige lande en hulporganisasies hulle weke voor die inval begin voorberei vir 'n moontlike massamigrasie. Die Oekraïense departement van verdediging het in Desember 2021 voorspel dat tussen 3 miljoen en 5 miljoen mens dalk kan vlug.[212]

Op 24 Februarie het die regering van Letland 'n plan goedgekeur om sowat 10 000 vlugtelinge uit Oekraïne te huisves,[213] en twee dae later het die eerste vlugtelinge begin aankom.[214]

Ana Revenco, die minister van binnelandse sake van Moldowa, het op 25 Februarie gesê meer as 15 800 Oekraïense burgers het die grens na dié land oorgesteek. Volgens Roemenië het sowat 10 000 Oekraïners sedert die begin van die inval die grens met dié land oorgesteek, maar net 11 van hulle het om vlugtelingstatus aansoek gedoen.[215]

Pole het Covid-19-migrasiemaatreëls opgehef in afwagting van 'n vloed vlugtelinge.[216] Op 26 Februarie het die Poolse minister Paweł Szefernaker gesê sowat 100 000 vlugtelinge het Pole reeds sedert die begin van die inval binnegekom.[217]

Ook Hongarye[218] en Bulgarye ondervind 'n toeloop van vlugtelinge.[219]

Op 27 Februarie het die VN se hoëkommissaris vir vlugtelinge gesê meer as 268 000 mense het sedert die begin van die inval uit Oekraïne gevlug. Pole beweer van hulle het 77 300 net op 26 Februarie na dié land gevlug.[220]

Aantygings van oorlogsmisdade

'n Oekraïnse burgerlike wat gedood is tydens Russiese bomaavalle in Tsjernihif. Voor staan 'n babawaentjie.

Kenners meen die inval in Oekraïne oortree die Handves van die Verenigde Nasies en is 'n aggressiemisdaad volgens die internasionale misdaadwet. Dié misdaad kan vervolg word.[221][222]

Op 25 Februarie het Amnestie Internasionaal gesê dit het onomstootlike bewyse dat Rusland die internasionale humanitêre wet oortree het, en dat sommige van sy aanvalle oorlogsmisdade kan wees.[223] Amnestie en Human Rights Watch het gesê Russiese magte het voor die voet aanvalle op burgerlike gebiede uitgevoer en onder meer hospitale getref.[224][225]

Volgens die goewerneur van Soemi-oblast is onder meer 'n kinderhuis en kindertuin in dié deelgebied getref. Daar was 'n beroep op die Internasionale Misdaadhof om die saak te ondersoek.[226]

Op 1 Maart het president Zelenski gesê daar is bewyse dat burgerlike gebiede geteiken is in 'n Russiese bomaanval op Charkif vroeër dié dag. Hy het dit as 'n oorlogsmisdaad beskryf.[227]

Grieks-Russiese diplomatieke krisis

'n Diplomatieke krisis tussen Griekeland en Rusland het ontstaan nadat laasgenoemde se lugmag twee dorpe van Griekse minderhede naby Marioepol in Oekraïne gebombardeer en 10 Grieke gedood het. Griekeland het sterk protes aangeteken en die Russiese ambassadeur na die Griekse departement van buitelandse sake in Athene ontbied. Frankryk, Pole, Swede en ander lande het hulle meegevoel uitgespreek.

Rusland het enige betrokkenheid ontken en beweer dit was die werk van die Oekraïense verregse militante groep die Azofbataljon. Athene het egter Moskou se bewering verwerp en aangekondig dit het bewyse van Russiese betrokkenheid.[228] Hierna het Griekeland se eerste minister, Kyriakos Mitsotakis, aangekondig dat sy land verdedigingstoerusting en humanitêre hulp aan Oekraïne gaan verleen.[229][204]

Rusland se redes vir inval

Poetin se toespraak

Uit Poetin se oogpunt het die aanval op Oekraïne nodig geword omdat Navo aanhou uitbrei en Rusland se grense nader. Boonop is Oekraïne histories deel van Rusland.

Poetin het op 24 Februarie in sy toespraak verwys na Westerse oorlogsdade teen Serwië, Irak en ander lande, asook na die Duitse aanval op die Sowjetunie in 1941 en het onder meer gesê:

[...] Die VSA is steeds 'n groot land, 'n stelselbouende mag. Sy metgeselle onderwerp hulle nie net nederig en gehoorsaam en sing saam by elke geleentheid nie, maar volg ook sy gedrag en aanvaar geesdriftig die reëls wat hy neerlê. [...]
Ten spyte van alles het ons in Desember 2021 weer probeer om 'n ooreenkoms met die VSA en sy bondgenote te bereik oor veiligheidsbeginsels in Europa en oor die nievergroting van Navo. Alles vergeefs. Die Amerikaanse posisie het nie verander nie. Hulle ag dit nie nodig om 'n ooreenkoms met Rusland te bereik oor hierdie kwessie nie, wat vir ons belangrik is; hulle streef hulle eie doelwitte na en verontagsaam ons belange. [...]
Selfs nou, met Navo wat ooswaarts uitbrei, word die situasie vir ons land elke jaar erger en gevaarliker. [...] Die leidende Navolande ondersteun, om hul eie doelwitte te bereik, ekstreme nasionaliste en neo-Nazi's in Oekraïne, wat op hul beurt nooit die inwoners van die Krim en Sewastopol sal vergewe vir hul vrye keuse om met Rusland te herenig nie. [...] Die volksrepublieke van die Donbas het Rusland om hulp gevra.
In hierdie verband, in ooreenstemming met artikel 51 van deel 7 van die Handves van die Verenigde Nasies, met die toestemming van die Russiese Federasieraad en in implementering van die verdrae van vriendskap en wedersydse bystand met die Volksrepubliek Donetsk en die Volksrepubliek Loehansk, op 22 Februarie vanjaar bekragtig deur die Federale Vergadering, het ek besluit om 'n spesiale militêre operasie uit te voer.
Hulle doel is om die mense te beskerm wat al agt jaar lank deur die Kijifse regering mishandel en vermoor word. En vir daardie doel sal ons streef na die demilitarisering en denazifisering van Oekraïne en sal ons diegene wat talle bloedige misdade teen die burgerlike bevolking gepleeg het, insluitend burgers van die Russiese Federasie, voor die hof bring.
Terselfdertyd sluit ons planne nie die besetting van Oekraïense gebiede in nie. Ons is nie van plan om iets met geweld op enigiemand af te dwing nie. [...]
In hierdie verband doen ek ook 'n beroep op die burgers van Oekraïne. In 2014 het Rusland 'n plig gehad om inwoners van die Krim en Sewastopol te beskerm teen diegene wat jy as "Nazi's" beskryf. Die mense van die Krim en Sewastopol het hulle historiese tuisland, Rusland, gekies en ons het hulle daarin ondersteun. Ook hier kon ons eenvoudig nie anders optree nie.
Vandag se gebeure gaan nie daaroor om die belange van die Oekraïne en die Oekraïense mense te benadeel nie. Dit gaan daaroor om Rusland self te beskerm teen diegene wat Oekraïne gyselaar geneem het en probeer om hulle teen ons land en sy mense te gebruik.
Weereens, dit is 'n kwessie van selfverdediging teen die bedreigings wat ons in die gesig staar en teen 'n selfs groter rampspoed as wat vandag gebeur. [...][230]

Feitkontrole

Die Duitse uitsaaidiens Deutsche Welle het die stellings uit Poetin se toespraak aan 'n feitkontrole onderwerp. Die bewering dat die Navoblok ooswaarts uitbrei en dat die oorlogsmasjien die Russiese grense nader, is misleidend: Navo het weliswaar 14 Oos-Europese state erken sedert die ineenstorting van die Sowjetunie. Die organisasie het die logistieke voorbereidings vir troepversterkings ná 2014 getref in reaksie op die anneksasie van die Krim. Die Navotroepe in die streek (5 000 soldate) is egter heeltemal te swak om Rusland te bedreig (850 000 soldate).

Verder is Poetin se regverdiging verkeerd; dit is 'n saak van verdediging binne die betekenis van die Verenigde Nasies se handves. Daar is geen teken van 'n aanval deur Oekraïne nie. Inteendeel, Oekraïne het die afgelope weke alles gedoen om Rusland nie ’n verskoning te gee om homself te verdedig nie, volgens ’n aangehaalde navorser, Pia Furhop van die Duitse Instituut vir Internasionale Politiek en Veiligheid. Daar is ook geen bewyse van 'n volksmoord in Oekraïne waarvan Poetin gepraat het nie. Dit was immers net ’n “propaganda-narratief” deur Poetin dat hy Oekraïne moes “denazifiseer”. ’n Joodse kandidaat het die presidensiële verkiesing gewen, en in die laaste algemene verkiesing in 2019 het die verenigde front van die verregse partye slegs 2,15 persent van die stemme gekry.[231]

Poetin se essay Oor die historiese eenheid van die Russe en Oekraïners, waarvolgens Russe en Oekraïners een volk is, is in Julie 2021 gepubliseer.[102] Dit is geïnterpreteer as 'n aanduiding dat Poetin nie Oekraïne se staatskaping erken nie. Poetin se bewering dat die meerderheid van Oekraïne se grondgebied uit "geskenke" van Rusland bestaan, gaan ook in hierdie rigting. ’n Kaart het op Russiese staatstelevisie verskyn wat die ooreenstemmende skenkings van die individuele Russiese heersers wys. Stern.de som op dat Poetin en die Kremlin net 'n klein area in die middel as Oekraïne sien.[232]

Deutsche Welle se feitkontrole bestempel Poetin se bewering dat die moderne Oekraïne deur Rusland geskep is, as vals. Poetin het dit ook as 'n fout beskou dat Lenin die Oekraïense gebiede die status van 'n Sowjetrepubliek gegee het. Trouens, volgens Deutsche Welle, was daar egter twee jaar lank 'n onafhanklike Oekraïense nasionale staat voordat die Rooi Leër dit in 1920 binnegeval het. Die historikus Joachim von Puttkamer word aangehaal as verwysend na die “lang Oekraïense nasionale beweging”. Hy het dit "absurd" genoem dat Oekraïne 'n "kunsproduk van die Bolsjewiste" is.

Die feitkontrole noem Poetin se stelling dat Oekraïne nog nooit “stabiele tradisies van werklike staatskaping” gehad het nie, “misleidend”. Die feit dat die staat van 1918 nie lank bestaan ​​het nie, was te wyte aan die inval deur Sowjet-Rusland. Volgens Guido Hausmann is dit waar dat wat nou Oekraïne is, dikwels aan ander lande behoort het. Dit geld insgelyks vir ander lande soos Duitsland. In die referendum oor Oekraïne se onafhanklikheid op 1 Desember 1991 het meer as 92 persent van Oekraïners vir onafhanklikheid gestem.[233]

Verwysings

  1. "Infographic: Military capabilities of Russia and Ukraine" (in Engels). Besoek op 20 Februarie 2022.
  2. Barnes, Julian E.; Crowley, Michael; Schmitt, Eric (10 Januarie 2022). "Russia positioning helicopters, in possible sign of Ukraine plans". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Februarie 2022. Besoek op 22 Februarie 2022.
  3. Bengali, Shashank (18 Februarie 2022). "Citing U.S. Intelligence, Biden says Putin has decided to invade Ukraine". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Februarie 2022. Besoek op 22 Februarie 2022.
  4. "Ukraine crisis: 20,000 foreign volunteers in Ukraine to fight Russians, says foreign minister" (in Engels). South China Morning Post. 7 Maart 2022. Besoek op 11 Maart 2022.
  5. "Russische krant past bericht met 10.000 Russische doden meteen aan" (in Nederlands). De Standaard. 22 Maart 2022. Besoek op 24 Maart 2022.
  6. "Russia's combat force has shrunk, a Pentagon official says, reflecting casualties and other struggles" (in Engels). The New York Times. 22 Maart 2022. Besoek op 24 Maart 2022.
  7. "As Russian troop deaths climb, morale becomes an issue, officials say" (in Engels). The New York Times. 17 Maart 2022. Besoek op 17 Maart 2022.
  8. "Ukrainian defenders have already killed about 27,200 Russian troops since the Russian invasion of Ukraine began on February 24" (in Engels). Ukrinform. 14 Mei 2022.
  9. "Over 500 Russian troops surrendered as of Friday - Zelensky". BBC News. 12 Maart 2022. Besoek op 14 Maart 2022.
  10. 10,0 10,1 "As Ukraine holds out, its military losses remain hard to gauge" (in Engels). France24. 30 Maart 2022. Besoek op 5 April 2022.
  11. "Ukrainian army kills about 27,200 Russian soldiers since invasion". Ukrinform (in Engels). Besoek op 14 Mei 2022.
  12. "Ukraine Army destroyed about 19,500 enemy troops since Russian invasion started" (in Engels). Interfax-Ukraine. 13 April 2022.
  13. "Exclusive: Zelensky says world should be prepared for possibility Putin could use nuclear weapons" (in Engels). CNN. 16 April 2022. Besoek op 18 April 2022.
  14. "Moscow: Nearly 500 of its troops have been killed in Ukraine" (in Engels). Associated Press. 2 Maart 2022. Besoek op 14 Maart 2022.
  15. "Up to 6,000 Russians may have been killed in Ukraine so far, U.S. official estimates" (in Engels). CBS News. 10 Maart 2022. Besoek op 14 Maart 2022.
  16. 16,0 16,1 16,2 "Russian military destroys Ukrainian weapons storage site northwest of Rovno" (in Engels). Tass. 23 Maart 2022. Besoek op 30 Maart 2022.
  17. "Russian Defense Ministry reports use of Navy, 8 Ukranian military boats destroyed" (in Engels). Interfax. 26 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Maart 2022. Besoek op 14 Maart 2022.
  18. "Ukraine: civilian casualty update 13 May 2022" (in Engels). Verenigde Nasies. 13 Mei 2022. Besoek op 14 Mei 2022.
  19. "Refugees fleeing Ukraine (since 24 February 2022)" (in Engels). UNHCR. 13 Mei 2022. Besoek op 14 Mei 2022.
  20. "UNHCR scales up for those displaced by war in Ukraine, deploys cash assistance" (in Engels). UNHCR. 11 Maart 2022. Besoek op 14 Maart 2022.
  21. Karmanau, Yuras; Heintz, Jim; Isachenkov, Vladimir; Litvinova, Dasha (24 Februarie 2022). "Russia presses invasion to outskirts of Ukrainian capital". ABC News. Photograph by Evgeniy Maloletka (AP Photo). Kijif: American Broadcasting Corporation. Associated Press. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  22. Tsvetkova, Maria; Vasovic, Aleksandar; Zinets, Natalia; Charlish, Alan; Grulovic, Fedja (27 Februarie 2022). "Putin puts nuclear 'deterrence' forces on alert". Reuters (in Engels). Robert Birsel en Frank Jack Daniel. Kijif: Thomson Corporation. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Februarie 2022. Besoek op 27 Februarie 2022.
  23. "Why is Russia invading Ukraine and what does Putin want?". BBC News (in Engels (VK)). 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Desember 2021. Besoek op 24 Februarie 2022.
  24. "Russia attacks Ukraine". CNN. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  25. "Украинские пограничники сообщили об атаке границы со стороны России и Белоруссии". Interfax. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  26. "Why is Russia invading Ukraine and what does Putin want?". BBC News (in Engels (VK)). 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Desember 2021. Besoek op 24 Februarie 2022.
  27. "Ukraine rejects Russian demand to surrender port city of Mariupol in exchange for safe passage". CBS News. 20 Maart 2022. Besoek op 21 Maart 2022.
  28. "Ukraine refuses to surrender Mariupol as scope of human toll remains unclear". Canadian Broadcasting Corporation. 21 Maart 2022. Besoek op 21 Maart 2022.
  29. "Trending news: BBC: Putin replaces military commander in Ukraine – The Moscow Times". Hindustan News Hub. 8 April 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 April 2022. Besoek op 9 April 2022.
  30. "Ukraine war: Mariupol defenders will fight to the end". Radio New Zealand. 17 April 2022. Besoek op 20 April 2022.
  31. Arraf, Jane; Nechepurenko, Ivan; Landler, Mark (19 April 2022). "Ukraine Says Russia Begins Assault in the East After Raining Missiles Nationwide". The New York Times. Besoek op 20 April 2022.
  32. Morin, Rebecca (24 Februarie 2022). "World leaders condemn Russian invasion of Ukraine; EU promises 'harshest' sanctions – live updates". usatoday.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  33. Morin, Rebecca (24 Februarie 2022). "World leaders condemn Russian invasion of Ukraine; EU promises 'harshest' sanctions – live updates". USA Today. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  34. "More than 1,700 people detained in widespread Russian protests against Ukraine invasion". CBC News. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  35. 35,0 35,1 "NATO to deploy thousands of commandos to nations near Ukraine". Al Jazeera. 25 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  36. Kenney, Caitlin; Peniston, Bradley (28 Februarie 2022). "What Just Happened With Putin's Nuclear Forces? Here's What Experts Say". Defense One (in Engels). Besoek op 6 Maart 2022.
  37. Heintz, Jim; Isachenkov, Vladimir; Karmanau, Yuras; Litvinova, Dasha (27 Februarie 2022). "Putin puts nuclear forces on high alert, escalating tensions". AP News. Reporting by Ellen Knickmeyer, Eric Tucker, Robert Burns and Hope Yen (Washington D.C.); Francesca Ebel, Josef Federman and Andrew Drake (Kijif); Mstyslav Chernov en Nic Dumitrache (Marioepol). Kijif: Associated Press. Besoek op 3 Maart 2022.
  38. Oladipo, Joanna Walters (now); Gloria; Ambrose, Tom; Jones, Sam; Lock (earlier), Samantha; Beaumont, Peter; O'Carroll, Lisa (7 Maart 2022). "Russia-Ukraine war: shelling preventing evacuation of civilians from besieged cities, Ukraine says – live". The Guardian (in Engels (VK)). ISSN 0261-3077. Besoek op 7 Maart 2022.{{cite news}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  39. "Ukraine has fastest-growing refugee crisis since second world war, says UN". The Guardian. 6 Maart 2022. Besoek op 6 Maart 2022.
  40. Akbarzai, Sahar; Landwehr, Jennifer (2 Maart 2022). "1 million refugees have fled Ukraine in a week, UN says". CNN. Photograph by Hannibal Hanschke (Getty Images). WarnerMedia. Besoek op 3 Maart 2022.
  41. "How many refugees have fled Ukraine and where are they going?". BBC News. 10 Maart 2022. Besoek op 12 Maart 2022.
  42. Oladipo, Joanna Walters (now); Gloria; Ambrose, Tom; Jones, Sam; Lock (earlier), Samantha; Beaumont, Peter; O'Carroll, Lisa (7 Maart 2022). "Russia-Ukraine war: shelling preventing evacuation of civilians from besieged cities, Ukraine says – live". The Guardian. ISSN 0261-3077. Besoek op 7 Maart 2022.{{cite news}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  43. "Ukraine has fastest-growing refugee crisis since second world war, says UN". The Guardian. 6 Maart 2022. Besoek op 6 Maart 2022.
  44. Akbarzai, Sahar; Landwehr, Jennifer (2 Maart 2022). "1 million refugees have fled Ukraine in a week, UN says". CNN. Photograph by Hannibal Hanschke (Getty Images). WarnerMedia. Besoek op 3 Maart 2022.
  45. "Istanbul Document 1999". Organization for Security and Co-operation in Europe. 19 November 1999. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Junie 2014. Besoek op 21 Julie 2015.
  46. "The Supreme Court findings" (in Oekraïens). Supreme Court of Ukraine. 3 Desember 2004. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Junie 2013. Besoek op 7 Julie 2008.
  47. "Yushchenko: 'Live And Carry On'". CBS News. 30 Januarie 2005. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Oktober 2012. Besoek op 17 April 2020.
  48. "Study: Dioxin that poisoned Yushchenko made in lab". Kyiv Post. Londen. Associated Press. 5 Augustus 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Januarie 2022. Besoek op 29 Januarie 2022.
  49. "Yushchenko to Russia: Hand over witnesses". Kyiv Post. 28 Oktober 2009. Besoek op 11 Februarie 2010.
  50. "Ukraine-Independent Ukraine". Encyclopædia Britannica (fee required). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Januarie 2008. Besoek op 14 Januarie 2008.
  51. Harding, Luke; Borger, Julian; Chrisafis, Angelique (2 April 2008). "Bush-Putin row grows as pact pushes east". The Guardian. Moskou; Boekarest; Parys. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Februarie 2022. Besoek op 15 Februarie 2022.
  52. Dawar, Anil (4 April 2008). "Putin warns Nato over expansion". The Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Februarie 2022. Besoek op 15 Februarie 2022.
  53. Chifu, Iulian; Nantoi, Oazu; Sushko, Oleksandr (2009). "Russia–Georgia War of August 2008: Ukrainian Approach" (PDF). The Russian Georgian War: A trilateral cognitive institutional approach of the crisis decision-making process. Boekarest: Editura Curtea Veche. p. 181. ISBN 978-973-1983-19-6. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 30 September 2018. Besoek op 21 Februarie 2016.
  54. "Rada removes Yanukovych from office, schedules new elections for May 25". Interfax-Ukraine. 24 Februarie 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Februarie 2020. Besoek op 15 Februarie 2015.
  55. Polityuk, Pavel; Robinson, Matt; Baczynska, Gabriela; Goettig, Marcin; Graff, Peter; Elgood, Giles (22 Februarie 2014). Roche, Andrew (red.). "Ukraine parliament removes Yanukovich, who flees Kiev in "coup"". Reuters. Kijif: Thomson Corporation. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Junie 2016. Besoek op 18 November 2020.
  56. Fisher, Max (3 September 2014). "Everything you need to know about the Ukraine crisis". Vox (in Engels). Vox Media. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Januarie 2022. Besoek op 24 Januarie 2022.
  57. Grytsenko, Oksana; Vlasova, Anastasia (12 April 2014). "Armed pro-Russian insurgents in Luhansk say they are ready for police raid". Kyiv Post. Luhansk: Businessgroup LLC. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 April 2014. Besoek op 1 Februarie 2022.
  58. Ragozin, Leonid (16 Maart 2019). "Annexation of Crimea: A masterclass in political manipulation". aljazeera.com (in Engels). Riga: Al Jazeera. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2020. Besoek op 24 Januarie 2022.
  59. Duggal, Hanna (25 Januarie 2022). "Infographic: Military capabilities of Russia and Ukraine". Al Jazeera. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Februarie 2022. Besoek op 15 Februarie 2022.
  60. "Relations with Ukraine". Navo. Navo. 11 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Februarie 2022. Besoek op 15 Februarie 2022.
  61. "Zelensky enacts strategy for de-occupation and reintegration of Crimea". Ukrinform. Regering van Oekraïne. 24 Maart 2021. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Desember 2021. Besoek op 15 Februarie 2022.
  62. Poetin, Wladimir (12 Julie 2021). "Article by Vladimir Putin 'On the Historical Unity of Russians and Ukrainians'". Die Kremlin. Regering van Rusland. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2021. Besoek op 1 Februarie 2022.
  63. Snyder, Timothy D. (18 Januarie 2022). "How to think about war in Ukraine". Thinking about... (newsletter). Substack. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Januarie 2022. Besoek op 25 Januarie 2021.
  64. Lucas, Edward (15 September 2020). "Why Putin's history essay requires a rewrite". The Times. Times Newspapers. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2022. Besoek op 25 Januarie 2022.
  65. Roth, Andrew (7 Desember 2021). "Putin's Ukraine rhetoric driven by distorted view of neighbour". The Guardian. Moskou. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Desember 2021. Besoek op 25 Januarie 2021.
  66. Dickinson, Peter; Haring, Melinda; Lubkivsky, Danylo; Motyl, Alexander; Whitmore, Brian; Goncharenko, Oleksiy; Fedchenko, Yevhen; Bonner, Brian; Kuzio, Taras (15 Julie 2021). "Putin's new Ukraine essay reveals imperial ambitions". Atlantic Council. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Julie 2021. Besoek op 25 Januarie 2021.
  67. Wilson, Andrew (23 Desember 2021). "Russia and Ukraine: 'One People' as Putin Claims?". Royal United Services Institute. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Januarie 2022. Besoek op 25 Januarie 2022.
  68. Taylor, Paul (23 November 2021). "Ukraine: NATO's original sin". Politico. Axel Springer SE. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Januarie 2022. Besoek op 1 Februarie 2022.
  69. Guyer, Jonathan (27 Januarie 2022). "How America's NATO expansion obsession plays into the Ukraine crisis". Vox. Vox Media. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Februarie 2022. Besoek op 20 Februarie 2022.
  70. Agencies (13 September 2014). "Putin wants to destroy Ukraine and restore Soviet Union, says Yatseniuk". The Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2022. Besoek op 25 Januarie 2022.
  71. Bullough, Oliver (28 Maart 2014). "Vladimir Putin: The rebuilding of 'Soviet' Russia". BBC. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Januarie 2022. Besoek op 25 Januarie 2022.
  72. Rubin, Trudy (11 Januarie 2022). "Putin wants to reestablish the Russian empire. Can NATO stop him without war?". The Philadelphia Inquirer. Interstate General Media. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2022. Besoek op 25 Januarie 2022.
  73. "173rd Airborne Brigade battalion heads to Latvia as Ukraine comes under Russian attack". Stars and Stripes. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  74. Tétrault-Farber, Gabrielle; Balmforth, Tom (17 Desember 2021). "Russia demands NATO roll back from East Europe and stay out of Ukraine". Reuters (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  75. MacKinnon, Mark (21 Desember 2021). "Putin warns of unspecified military response if U.S. and NATO continue 'aggressive line'". The Globe and Mail (in Canadian English). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Januarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  76. 76,0 76,1 76,2 76,3 76,4 76,5 Kiely, Eugene; Farley, Robert (24 Februarie 2022). "Russian Rhetoric Ahead of Attack Against Ukraine: Deny, Deflect, Mislead". FactCheck.org. Besoek op 26 Februarie 2022.
  77. 77,0 77,1 77,2 Taylor, Adam (24 Februarie 2022). "Russia's attack on Ukraine came after months of denials it would attack". The Washington Post. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  78. "Ukraine conflict: Who's in Putin's inner circle and running the war?". BBC News. 2 Maart 2022. Besoek op 4 Maart 2022.
  79. "Putin Says Conflict in Eastern Ukraine 'Looks Like Genocide'". AFP. The Moscow Times. 10 Desember 2021. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Februarie 2022. Besoek op 23 Februarie 2022.
  80. "Путин заявил о геноциде на Донбассе" [Putin announced the genocide in the Donbass]. Rossiyskaya Gazeta (in Russies). 9 Desember 2021. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Februarie 2022. Besoek op 23 Februarie 2022.
  81. "New law stokes Ukraine language tensions". France 24. 1 April 2021. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 23 Februarie 2022.
  82. 82,0 82,1 "US accuses Moscow of creating Ukraine invasion pretext with 'genocide' claims". AFP. France 24. 15 Februarie 2021. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 23 Februarie 2022.
  83. Vasilyeva, Nataliya (19 Februarie 2022). "Russians accuse Ukrainians of genocide as they pave way for potential invasion". The Daily Telegraph. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  84. "Ukraine crisis: Vladimir Putin address fact-checked". BBC News. 22 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  85. "Report on the human rights situation in Ukraine" (PDF). OHCHR. 15 Junie 2014. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 14 Februarie 2022. Besoek op 23 Februarie 2022.
  86. "Civic Space and Fundamental Freedoms in Ukraine" (PDF). OHCHR. 2021. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 9 Desember 2021. Besoek op 23 Februarie 2022.
  87. "Daily and spot reports from the Special Monitoring Mission to Ukraine". OSCE. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Februarie 2022. Besoek op 23 Februarie 2022.
  88. "Ad hoc Report on the situation of national minorities in Ukraine adopted on 1 April 2014". Raad van Europa. 2 April 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2022.
  89. "Disinformation About the Current Russia-Ukraine Conflict – Seven Myths Debunked" (in en). Persberig. 24 Januarie 2022. https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/news/disinformation-about-current-russia-ukraine-conflict-seven-myths-debunked-2022-01-24_en. Besoek op 22 Februarie 2022. 
  90. "United States: Russia's claim of 'genocide in Ukraine' is reprehensible falsehood". Ukrinform. 17 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Februarie 2022. Besoek op 22 Februarie 2022.
  91. Fisher, Max (23 Februarie 2022). "Word by Word and Between the Lines: A Close Look at Putin's Speech". The New York Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  92. Seddon, Max (24 Februarie 2022). "Putin justifies war in menacing speech as Zelensky appeals for peace". Financial Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  93. Abbruzzese, Jason (24 Februarie 2022). "Putin says he is fighting a resurgence of Nazism. That's not true". NBC News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  94. "Putin orders troops into separatist-held parts of Ukraine". CNN. 21 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Februarie 2022. Besoek op 23 Februarie 2022.
  95. "Russia claims to kill 5 Ukrainian 'saboteurs' who crossed border". The Times of Israel. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  96. "Putin orders troops into eastern Ukraine on 'peacekeeping duties'". The Guardian. 21 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Februarie 2022. Besoek op 23 Februarie 2022.
  97. "Chilling social media footage emerges of convoys of Russian military equipment entering Donbas in Ukraine". Sky News (in Engels). 22 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022.
  98. "Putin gets no support from UN Security Council over Ukraine" (in Engels). ABC News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  99. Litvinova, Dasha (23 Februarie 2022). "Russia evacuates embassy in Ukraine as crisis escalates". Associated Press. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Februarie 2022. Besoek op 23 Februarie 2022.
  100. "Ukraine hit by more cyberattacks, destructive malware". Associated Press (in Engels). 23 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  101. 101,0 101,1 "'It's too late': Russian move roils UN meeting on Ukraine". AP News (in Engels). 23 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  102. 102,0 102,1 "U.S. Says Russia Will Face U.N. Security Council Resolution". Wall Street Journal (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  103. 103,0 103,1 "Путин принял решение о проведении операции по денацификации и демилитаризации Украины" [Putin decided to conduct an operation to de-Nazify and demilitarise Ukraine]. TASS (in Russies). 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  104. "Putin announces formal start of Russia's invasion in eastern Ukraine". Meduza. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  105. "Russian President Vladimir Putin announces military assault against Ukraine in surprise speech". MSN (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  106. Chernova, Anna (24 Februarie 2022). "Kremlin spokesperson echoes Putin's baseless claims on invasion objectives". CNN. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  107. Hodge, Nathan; Lister, Tim; Kottasová, Ivana; Smith-Spark, Laura (24 Februarie 2022). "Ukraine vows defiance as Russia launches major invasion". CNN (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  108. Li, David K.; Allen, Jonathan; Siemaszko, Corky (24 Februarie 2022). "Putin using false 'Nazi' narrative to justify Russia's attack on Ukraine, experts say". NBC News (in Engels). Besoek op 25 Februarie 2022.
  109. "Holocaust Museum Criticizes Putin's Saying Ukraine Needs to Be 'Denazified'". Newsweek. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  110. "Ukraine conflict: Russia announces special military operation in Donbas". BBC News. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  111. "Russia's Putin Announces Military Operation in Ukraine". The Moscow Times. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  112. "Обращение Президента Российской Федерации". Kremlin.ru (in Russies). 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.{{cite news}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  113. "Russia-Ukraine crisis live news: Putin has launched 'full-scale invasion', says Ukrainian foreign minister – latest updates | World news". The Guardian. 16 Julie 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  114. "Зеленский отдал приказ ВСУ наносить максимальные потери оккупантам" [Zelensky ordered the Armed Forces of Ukraine to inflict maximum losses on the invaders]. Unian (in Russies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  115. "Украина разорвала дипломатические отношения с Россией". Interfax. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  116. "Ukrainian president signs decree on general mobilisation of population -Interfax". Reuters (in Engels). 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  117. "Войска России на севере Украины продвинулись вглубь до пяти километров – Арестович". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  118. "General Staff of the Armed Forces of Ukraine: Operative information as of 10.30". mil.gov.ua. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  119. 119,0 119,1 119,2 "Russian Offensive Campaign Assessment, March 4". Institute for the Study of War. 4 Maart 2022. Besoek op 5 Maart 2022.
  120. "Ukraine loses control of Chernobyl nuclear site, amid battles in Kyiv outskirts". The Times of Israel. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  121. "Українські військові під Києвом зупинили колону російських танків" [The Ukrainian military stopped a column of Russian tanks near Kyiv]. Gazeta (in Oekraïens). 25 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  122. "Battle Underway for Airbase on Kyiv Outskirts". The Moscow Times. AFP. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  123. "Окупанти намагаються висадити десант у Василькові, йдуть бої" (in Oekraïens). Ukrinform. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  124. Roblin, Sebastien (27 Februarie 2022). "At Vasylkiv, Ukrainians Repel Russia's Paratroopers and Commandos in Frantic Night Battle". 19FortyFive. Besoek op 5 Maart 2022.
  125. Stern, David L. (5 Maart 2022). "After temporary cease-fires break down, Putin threatens Ukraine's government". The Washington Post (in Engels (VSA)). ISSN 0190-8286. Besoek op 6 Maart 2022.
  126. DW News (6 Maart 2022) How is the war in Ukraine going for Russia? Russia's force is 95% committed, leaving a 5% reserve.
  127. Lister, Tim; Pennington, Josh; McGee, Luke; Gigova, Radina (7 Maart 2022). "'A family died... in front of my eyes': Civilians killed as Russian military strike hits evacuation route in Kyiv suburb". CNN. Besoek op 9 Maart 2022.
  128. "Bucha, Vorzel, Hostomel under enemy's control, situation remains critical". Ukrinform. 7 Maart 2022. Besoek op 9 Maart 2022.
  129. ""Irpin can't be bought, Irpin fights": Mayor refuses Russian demand to surrender" (in Engels). CNN. 8 Maart 2022. Besoek op 8 Maart 2022.
  130. "Ukraine war: Ukrainian fightback gains ground west of Kyiv". BBC News. 23 Maart 2022. Besoek op 29 Maart 2022.
  131. Walters, Joanna; Bartholomew, Jem; Belam, Martin; Lock, Samantha (25 Maart 2022). "Russia-Ukraine war latest: Ukraine takes back towns east of Kyiv; hopes of Mariupol humanitarian corridor grow – live". The Guardian. ISSN 0261-3077. Besoek op 25 Maart 2022.
  132. Rudenko, Olga (2 April 2022). "Hundreds of murdered civilians discovered as Russians withdraw from towns near Kyiv (GRAPHIC IMAGES)". The Kyiv Independent. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 April 2022. Besoek op 3 April 2022.
  133. "Ukraine war latest: Ukraine says it has retaken entire Kyiv region". BBC News. Besoek op 2 April 2022.
  134. Epstein, Jake; Haltiwanger, John (6 April 2022). "NATO chief says Putin still wants to control all of Ukraine, despite repositioning forces to the eastern Donbas region". Besoek op 7 April 2022.
  135. "Kharkiv's Resistance to Russia's War Has Already Begun". 25 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 27 Februarie 2022.
  136. "Росія атакувала українські міста: де відбулися бої" [Russia attacked Ukrainian cities: where the fighting took place]. 24 Канал (in Oekraïens). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 27 Februarie 2022.
  137. Ward, Alexander. "'Almost not possible' for Ukraine to win without West's help, Ukraine official says". Politico. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  138. "Russia-Ukraine War: What to know on Day 7 of Russian assault". AP News. 2 Maart 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Maart 2022. Besoek op 2 Maart 2022.
  139. "Ukrainian soldiers clash with Russians in a fierce fight near Sumy, a regional capital located near the border with Russia". The Kyiv Independent. 24 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  140. Röpcke, Julian [@JulianRoepcke] (24 Februarie 2022). "#Breaking #NewsMap The Putin regime army captured the city of #Sumy (264.000 inhabitants) in N-E #Ukraine. There seems to be no fighting and Russia tanks control the center. #PutinAtWar" (Tweet). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 28 Februarie 2022 – via Twitter.
  141. "Fierce battles raging in all directions near Mariupol – mayor". Interfax-Ukraine. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  142. ""Amphibious assault" underway west of Mariupol on the Sea of Azov, senior US defense official says". CNN. 25 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  143. "Russian Navy Carries Out Amphibious Assault Near Mariupol". The Maritime Executive. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  144. "Russian-backed separatist leader expects his forces to surround Mariupol on Tuesday". CNN. 1 Maart 2022. Besoek op 1 Maart 2022.
  145. "Новини України: Російське вторгнення: поточна ситуація на Луганщині". Гал-інфо. Besoek op 3 Maart 2022.
  146. "Russian forces unblock water flow for canal to annexed Crimea, Moscow says". Reuters. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Maart 2022.
  147. "Российская военная техника заняла территорию бывшего аэропорта "Бердянск" – горсовет" [Russian military equipment occupied the territory of the former airport "Berdyansk" – city council] (in Russies). Unian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  148. Zadorozhnaya, Anastasia (1 Maart 2022). "Войска оккупанта готовят наступление на Мелитополь" [Invader's troops are preparing an attack on Melitopol]. RIA Melitopol (in Russies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Maart 2022. Besoek op 2 Maart 2022.
  149. Korobova, Marina (1 Maart 2022). ""Мелитополь не сдался, Мелитополь – временно оккупирован" – городской голова о ситуации на 1 марта" ["Melitopol did not surrender, Melitopol is temporarily occupied" – the mayor on the situation on March 1]. Mestnyye Vesti (in Russies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Maart 2022. Besoek op 2 Maart 2022.
  150. "Ukraine official says Russian troops approaching Zaporizhzhia nuclear plant". National Post. 26 Februarie 2022. Besoek op 28 Februarie 2022.
  151. "The Russians paused the invasion, but aren't losing". Australian Financial Review. 28 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Februarie 2022. Besoek op 28 Februarie 2022.
  152. "Ukraine nuclear plant on fire after Russia shelling". News.com.au — Australia's Leading News Site. 4 Maart 2022. Besoek op 4 Maart 2022.
  153. "Russian forces attacking Zaporizhzhia nuclear power plant in Ukraine, per multiple reports". Business Insider Australia. 3 Maart 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Maart 2022. Besoek op 4 Maart 2022.
  154. "Russian forces strike Ukraine from multiple fronts, including at power plant". ABC News. 3 Maart 2022. Besoek op 4 Maart 2022.
  155. "Russian troops take Zaporizhzhia nuclear plant". ABC News. 4 Maart 2022. Besoek op 4 Maart 2022.
  156. "Ukraine loses control over crossing to Kherson". Ukrinform. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  157. Schwirtz, Michael; Pérez-Peña, Richard (2 Maart 2022). "First Ukraine City Falls as Russia Strikes More Civilian Targets". The New York Times. ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Maart 2022. Besoek op 3 Maart 2022.
  158. "Ukrainian defenders repelled attack on Mykolaiv city, fighting continues on outskirts". Ukrinform. 4 Maart 2022. Besoek op 4 Maart 2022.
  159. "Ukraine: Video appears to show aftermath of missile strike on air base in Chuhuiv". Sky News. 24 Februarie 2022. Besoek op 6 April 2022.
  160. Sheetz, Michael (24 Februarie 2022). "Satellite imagery shows Russian attack on Ukraine from space". CNBC. Besoek op 8 Maart 2022.
  161. "Airport in central Ukraine reportedly targeted by missile fired from Belarus". The Times of Israel. Geargiveer van die oorspronklike op 27 Februarie 2022. Besoek op 28 Februarie 2022.
  162. "Airport in central Ukraine reportedly targeted by missile fired from Belarus". The Times of Israel. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Februarie 2022. Besoek op 28 Februarie 2022.
  163. @KyivIndependent (8 Maart 2022). "Russia used Iskander missile systems to attack Zhytomyr Airport. The air strikes were conducted from Belarus, using Russian ballistic missile launchers. Earlier, Belarus said it wouldn't allow air strikes from its territory amid Ukraine's upcoming peace talks with Russia" (Tweet). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2022. Besoek op 8 Maart 2022 – via Twitter.
  164. Beale, Jonathan (14 April 2022). "Ukraine's battle for control of its skies". BBC News. Besoek op 19 April 2022.
  165. Trevithick, Joseph. "The Russian Air Force Just Had A Terrible Day Over Ukraine". The Drive. Besoek op 5 Maart 2022.
  166. "Enemy loses 88 aircraft, helicopters in Ukraine – General Staff". Interfax-Ukraine. Besoek op 9 Maart 2022.
  167. Ali, Idrees; Stewart, Phil (7 Maart 2022). "Putin has deployed nearly 100% of pre-staged forces into Ukraine- U.S. Official". Reuters.
  168. Bronk, Justin (24 Maart 2022). "Analysis: Russia falls back on urban siege warfare in Ukraine". Al Jazeera. Besoek op 24 Maart 2022.
  169. Sheerin, Jude, red. (18 Maart 2022). "How much of Ukraine's air force is still operational?". BBC News. Besoek op 19 April 2022.
  170. "Russia strikes Ukraine army base near Poland as it widens attacks". Al Jazeera. 13 Maart 2022. Besoek op 14 Maart 2022.
  171. Lister, Tim; Tawfeeq, Mohammed; Voitovych, Olga; McCarthy, Simone; John, Tara (13 Maart 2022). "Dozens killed as Russian forces strike targets in western Ukraine". CNN. Besoek op 14 Maart 2022.
  172. "The curious case of Russia's missing air force". The Economist. 3 Maart 2022. Besoek op 9 Maart 2022.
  173. "Turkey to implement pact limiting Russian warships to Black Sea". Reuters. 28 Februarie 2022. Besoek op 17 Maart 2022.
  174. Tavsan, Sinan (2 Maart 2022). "Turkey rejects Russia's request for navy ships to pass Bosporus". Nikkei Asia. Besoek op 17 Maart 2022.
  175. "Russia cancelled Black Sea passage bid of four warships: Turkey". Al Jazeera. 2 Maart 2022. Besoek op 29 Maart 2022.
  176. @PokiRae_ (25 Februarie 2022). "Ukrainian soldier deployed on Snake Island live streamed the moment a Russian warship opened fire on the Island. All 13 soldiers lost their lives" (Tweet). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022 – via Twitter.
  177. "Russian Navy Captures Ukraine's Outpost on Snake Island". The Maritime Executive. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  178. Lister, Tim; Pennington, Josh (24 Februarie 2022). "February 24, 2022 Russia-Ukraine news". CNN. Entry: Audio emerges appearing to be of Ukrainian fighters defending island from Russian warship. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  179. ""Русский корабль, иди на х.й!": захисники Зміїного відповіли ворогові" ['Russian ship, go on f.y!': Defenders of the Serpent responded to the enemy]. Українська правда (in Oekraïens). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  180. "Ukraine soldiers told Russian officer 'go fuck yourself' before they died on island". The Guardian. 25 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  181. Hodge, Nathan; Cotovio, Vasco; Lieberman, Oren (26 Februarie 2022). "Pentagon denies Russia's claim that it's "highly likely" US used surveillance drones to help Ukrainian navy". CNN. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Februarie 2022.
  182. Evans, Michael. "Ukraine scuttles its flagship frigate as the Russians close in". The Times (in Engels). ISSN 0140-0460. Besoek op 4 Maart 2022.
  183. "The Ukrainian Navy's Flagship Appears To Have Been Scuttled". The Drive. 3 Maart 2022.
  184. "Hetman Sahaidachny frigate, being under repair, flooded not to get to enemy – Reznikov". Interfax Ukraine. Besoek op 4 Maart 2022.
  185. Evans, Michael (4 Maart 2022). "Ukraine scuttles its flagship frigate as Russians close in". The Times. The Times. ISSN 0140-0460. Besoek op 4 Maart 2022.
  186. "Analysis: Russian Armed Forces capture dozen Ukrainian ships in Berdyansk". Navy Recognition. 14 Maart 2022. Besoek op 18 Maart 2022.
  187. Grylls, George (4 April 2022). "Russian ships bombard Odesa with cruise missiles". The Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 April 2022. Besoek op 5 Mei 2022.
  188. Pjotr Sauer; Julian Borger (14 April 2022). "Russia says Moskva cruiser has sunk after reported Ukrainian missile strike". The Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 April 2022. Besoek op 14 April 2022.
  189. Raghavan, Sudarsan; O'Grady, Siobhán; Shefte, Whitney; Khudov, Kostiantyn (28 Februarie 2022). "In a Kyiv under siege, neighbors dig trenches and raise barriers to brace for Russian assault". The Washington Post. Besoek op 10 Maart 2022.
  190. Kirby, Jen (3 Maart 2022). "The other members of Ukraine's resistance". Vox. Besoek op 10 Maart 2022.
  191. 191,0 191,1 191,2 Hunter, Daniel (1 Maart 2022). "How Ukrainian Civilians Are Resisting Military Force". Yes Magazine. Besoek op 8 Maart 2022.
  192. "Ukrainian Civilians Take On Russian Invaders With Words And Deeds". Radio Free Europe/Radio Liberty. 28 Februarie 2022. Besoek op 8 Maart 2022.
  193. Schwirtz, Michael; Santora, Marc; Hill, Evan; Cardia, Alexander (5 Maart 2022). "Ukrainian protesters take to the streets in occupied Kherson". The New York Times. Besoek op 8 Maart 2022.
  194. "Ukrainian authorities accuse Russians of opening fire on civilian protest". CNN. 5 Maart 2022. Besoek op 8 Maart 2022.
  195. "Ordinary Ukrainians are resisting Vladimir Putin's occupying force in Kherson and elsewhere". The Economist. 9 Maart 2022. Besoek op 10 Maart 2022.
  196. Brennan, Margaret; Watson, Eleanor (20 Januarie 2022). "U.S. and NATO to surge lethal weaponry to Ukraine to help shore up defenses against Russia". CBS News.
  197. "U.S. Security Assistance to Ukraine". Congressional Research Service. 9 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  198. Mitchell, Ellen (25 Februarie 2022). "Pentagon mulling ways to get more lethal aid to Ukraine". The Hill. Besoek op 26 Februarie 2022.
  199. Gould, Joe; Altman, Howard (25 Januarie 2022). "Pentagon reveals info on $200M military aid to Ukraine, including more Javelins". Defense News (in Engels). Besoek op 26 Februarie 2022.
  200. Clapson, Colin (26 Februarie 2022). "Belgium sends weapons to Ukraine". VRT. Brussels. Besoek op 26 Februarie 2022.
  201. "Czech Republic, Netherlands To Ship More Military Aid To Ukraine". Eesti Rahvusringhääling. Washington. 26 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  202. "Estonia sending additional weapons, aid to Ukraine". ERR. Tallinn. 25 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  203. "Portugal vai enviar armas para a Ucrânia" [Portugal will send weapons to Ukraine]. Público (in Portugees). Besoek op 27 Februarie 2022.
  204. 204,0 204,1 "Greece to send defensive military equipment to Ukraine". Kathimerini (in Engels). 27 Februarie 2022. Besoek op 27 Februarie 2022.
  205. "NATO allies to provide more weapons to Ukraine, Stoltenberg says". Reuters. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  206. "Polska broń dla Ukrainy. Pierwsze transporty dotarły, kolejne w drodze" [Polish weapons for Ukraine. The first shipments have arrived, others are on their way]. Rzeczpospolita (in Pools). Besoek op 26 Februarie 2022.
  207. Vogt, Adrienne; Said-Moorhouse, Lauren; Ravindran, Jeevan; Wilkinson, Peter; Yeung, Jessie; Lendon, Brad; George, Steve; Wagner, Meg (26 Februarie 2022). "Blinken authorizes $350 million more in US military assistance to Ukraine". CNN (in Engels). Besoek op 26 Februarie 2022.
  208. Hodge, Nathan; Cotovio, Vasco; Lieberman, Oren (26 Februarie 2022). "Pentagon denies Russia's claim that it's "highly likely" US used surveillance drones to help Ukrainian navy". CNN.
  209. Schectman, Joel; Bing, Christopher (25 Februarie 2022). "EXCLUSIVE Ukraine calls on hacker underground to defend against Russia". Reuters. Besoek op 3 Maart 2022.
  210. Todd, Drew (25 Februarie 2022). "Anonymous Hacking Group Targets Russian Government". Besoek op 3 Maart 2022.
  211. Vohra, Anchal (7 Maart 2022). "Ukraine's Foreign Legion Is Ready for Battle". Foreign Policy.
  212. Aguilera, Jasmine (25 Februarie 2022). "Russia's Invasion of Ukraine May Trigger a Refugee Crisis. Here's How the World Is Preparing". Time Magazine. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  213. "Latvia ready to take in Ukrainian refugees, visas for Russians to be suspended". Public Broadcasting of Latvia. 24 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 24 Februarie 2022.
  214. Čigāne, Iveta (26 Februarie 2022). "First Ukrainian refugees arrive in Latvia". Public Broadcasting of Latvia. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  215. "Almost 26,000 Ukrainian Refugees Have Arrived In Moldova, Romania Since Invasion". RadioLiberty (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  216. Charlish, Alan; Ilie, Luiza (24 Februarie 2022). "'I don't know what to do': fleeing Ukrainians start arriving in central Europe". Reuters. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  217. "Some 100,000 Ukrainians have entered Poland since war began-interior minister". Reuters. 26 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  218. "PM Orbán: Hungary 'Friendly Place' for Arrivals from Ukraine". Hungary Today. 26 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  219. "A wave of refugees from Ukraine is coming to Bulgaria". The European Times. 26 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  220. "More than 368,000 flee war in Ukraine - UNHCR". RTE (in Engels). 27 Februarie 2022. Besoek op 27 Februarie 2022.
  221. "A Reminder of the Importance of the Crime of Aggression: Considering the Situation of Russia and Ukraine". Opinio Juris. 4 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  222. Guilfoyle, Douglas; McIntyre, Juliette; Paige, Tamsin Phillipa (24 Februarie 2020). "Is international law powerless against Russian aggression in Ukraine? No, but it's complicated". The Conversation (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  223. Churchman, Laurie (25 Februarie 2022). "Russia carrying out 'indiscriminate attacks' on civilian areas, says Amnesty". The Independent. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  224. "Ukraine: Russian military have carried out indiscriminate attacks – new expert analysis". Amnesty International. 25 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022.
  225. "Ukraine: Russian Cluster Munition Hits Hospital". Human Rights Watch. 25 Februarie 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2022. Besoek op 26 Februarie 2022.
  226. Wong, Tessa (27 Februarie 2022). "Ukraine live updates: Kyiv warned of toxic fumes after strike on oil depot". BBC News (in Engels (VK)). Besoek op 27 Februarie 2022.
  227. "Ukraine: Kharkiv attack was a war crime, says President Zelensky". BBC News. 1 Maart 2022. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Maart 2022. Besoek op 1 Maart 2022.
  228. "ΥΠΕΞ: Έχουμε αποδείξεις ότι οι Έλληνες σκοτώθηκαν από ρωσικά πυρά" [Greek Foreign Ministry: we have evidence that the Greeks were killed by Russian fire]. EfSyn (in Grieks). 27 Februarie 2022. Besoek op 27 Februarie 2022.
  229. "Greece summons Russian envoy after bombing kills 10 nationals". Al Jazeera (in Engels). 27 Februarie 2022. Besoek op 27 Februarie 2022.
  230. "Putins Kriegserklärung gegen die Ukraine im Wortlaut". tagesspiegel.de (in Duits). 24 Februarie 2022. Besoek op 25 Februarie 2022.
  231. Joscha Weber, Andrea Grunau, Matthias von Hein, Eugen Theise (25 Februarie 2022). "Poetin se redes vir oorlog in 'n feitekontrole". dw.com (in Duits). Besoek op 25 Februarie 2022.{{cite web}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  232. Ellen Ivits (24 Februarie 2022). ""Geskenke van die Russiese tsare": Russiese TV-kaart kan Poetin se plan ontbloot". Stern.de (in Duits). Besoek op 25 Februarie 2022.
  233. Ines Eisele (24 Februarie 2022). "Feitekontrole: Poetin se siening van die geskiedenis van Oekraïne". dw.com. Besoek op 25 Februarie 2022.

Skakels