Groot Farmaseutiese samesweringsteorie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Vrywaring: Die mediese inligting verskaf op Wikipedia dien slegs as 'n riglyn en dra geen waarborg van feitelike korrektheid nie.
Enige vrae of klagtes oor u persoonlike gesondheid behoort na 'n dokter verwys te word.

Groot Farmaseutiese samesweringsteorieë (of net Groot Farmasie) is die term vir samesweringsteorieë wat beweer dat die mediese instelling in die algemeen en farmaseutiese ondernemings in die besonder, veral die grootste, vir sinistere doeleindes en teen die openbare belang funksioneer.[1]

Geskiedenis en definisie[wysig | wysig bron]

Die term Groot Farmasie word gebruik om gesamentlik na die wêreldwye farmaseutiese industrie te verwys. Volgens Steve Novella, Amerikaanse kliniese neuroloog en skeptici, is die begrip 'n gedemoniseerde vorm van die farmaseutiese industrie.[2] Professor Robert Blaskiewicz skryf dat samesweringsteoretici die term Groot Farmasie gebruik as "'n kort weergawe vir 'n abstrakte entiteit wat bestaan ​​uit korporasies, reguleerders, nie-regeringsorganisasies, politici, en dikwels dokters, almal met 'n vinger in die triljoen dollar voorskrif farmaseutiese tert".[1]

Volgens Blaskiewicz het die Groot Farmaseutiese samesweringsteorie vier klassieke eienskappe: eerstens, die aanname dat die sameswering deur 'n klein kwaadwillige kader uitgevoer word; tweedens, die oortuiging dat die publiek in die algemeen nie die waarheid weet nie; derdens, dat mense wat in die bestaan van die sameswering glo 'n gebrek aan bewyse as getuienis van die bestaan van die sameswering beskou; en laastens, dat die argumente wat ter ondersteuning van die samesweringsteorie ontplooi is, irrasioneel, verkeerd bedink of op 'n ander manier verkeerd is.[1]

In 'n artikel in New Statesman, 'n Britse politieke en kulturele tydskrif, neem Robert Bartholomew, 'n sosioloog wat spesialiseer in massa-histerie, die standpunt dat alhoewel samesweringsteorieë nog altyd bestaan het, kan sosiale media hulle vinniger versprei en meer krag gee omdat dit baie makliker is vir mense om hul eie weergawe van die werklikheid te konstrueer deur die sosiale media. In dieselfde artikel wys Mike Woods, 'n sielkundige wat spesialiseer in aanlyn-samesweringsteorie-tegnieke, op vervreemding, 'n gebrek aan beheer en 'n gevoel van onsekerheid oor die wêreld, as 'n algemene eienskap van sameswerende denkers. Hy sê verder dat "basiese samesweringsteorieë 'n manier is om te probeer sin maak van die wêreld, wat op daardie oomblik nie juis sin maak nie" en gee die mense wat die samesweringsteorie glo, "die kans om te beweer dat dinge wat gebeur basies beheerbaar is".[3]

Manifestasies[wysig | wysig bron]

Die samesweringsteorie het 'n verskeidenheid verskillende spesifieke manifestasies. Elkeen het 'n ander storie, maar Groot Farmasie is altyd uitgebeeld as die skurk van die stuk.[1] Van die prominentste variante sluit die volgende in:

Alternatiewe behandelings[wysig | wysig bron]

In sy boek, Natural Cures "They" Don't Want You to Know About, stel Kevin Trudeau (Amerikaanse bedrieër, skrywer en verkoopsman) voor dat daar natuurlike behandelinge is vir ernstige siektes, insluitend kanker, herpes, artritis, vigs, gastro-oesofageale reflukssiekte, verskillende fobies, depressie, vetsug, diabetes, veelvoudige sklerose, sistemiese lupus eritematose, chroniese moegheidsindroom, aandaggebrek-hiperaktiwiteitsteuring, spierdistrofie, en dat dit almal doelbewus deur die Voedsel- en dwelmadministrasie (FDA), die Federale Handelskommissie (FTC) en die belangrikste voedsel- en medisyne-ondernemings van die publiek weggesteek en/of onderdruk word.[4]

MIV / VIGS[wysig | wysig bron]

In 'n kolom van die tydskrif Harper's Magazine in 2006 het die joernalis Celia Farber beweer dat die teenretrovirale middel nevirapien deel was van 'n sameswering deur die 'wetenskaplik-mediese kompleks' om giftige medisyne te versprei.[5] Farber het gesê dat VIGS nie deur MIV veroorsaak word nie en dat nevirapien oneties toegedien is aan swanger vroue in kliniese proewe, wat tot 'n dood gelei het.[5] Die wetenskaplikes het Farber se teorieë en aansprake weerlê, maar volgens Seth Kalichman, 'n Amerikaanse kliniese gemeenskapsielkundige en professor in sosiale sielkunde, het die publisiteit 'n deurbraakmoment vir MIV/vigsontkenning veroorsaak.[6]

Wegsteek van geneesmiddels vir kanker[wysig | wysig bron]

Volgens 'n 2005-opname glo tot 27% van die Amerikaanse publiek die idee dat Groot Farmasie 'n middel teen kanker het en dit onderdruk sodat hulle 'n wins kan maak.[7] Die argument is dat farmaseutiese ondernemings besig is om ondersoek na 'n uitgebreide geneesmiddel vir kanker te vertraag deur hoë-winsbehandeling, eenmalige behandelings te ontwikkel, eerder as om te konsentreer op 'n veronderstelde genees-alles-middel vir alle kankers;[8] die idee dat die terug hou van 'n geneesmiddel egter meer wins sou lewer as die aanbieding van een word nie as 'n baie sterk argument beskou nie.[9][10] Hierdie manifestasie ignoreer ook grotendeels die feit dat kanker nie 'n enkele siekte is nie, maar eerder baie is, en dat daar groot vordering gemaak is in die stryd daarteen.[11]

Steven Novella skryf in die webjoernaal Skepticblog oor die algemene misverstand en sensasionalisering van kankernavorsing wat tipies gepaard gaan met 'n sameswerende denkwyse. Hy wys daarop dat die geneesmiddels vir kanker, eerder as om weggesteek te word, nie dié geneesmiddels is wat deur die media aangevoer word nie en dat dit óf 'n doodloopstraat is, verdere navorsingsdoelwitte skep of 'n afname in die sterftesyfer vir 'n spesifieke soort kanker veroorsaak.[12]

In 2016 het David Robert Grimes, 'n Ierse wetenskapskrywer, 'n navorsingsartikel gepubliseer waarin die wiskundige nie-lewensvatbaarheid van samesweringsteorieë in die algemeen uiteengesit word.[13] Hy het spesifiek getoon dat indien daar 'n eintlike Groot Farmaseutiese sameswering was om 'n geneesmiddel vir kanker te verberg, dit ongeveer 3,2 jaar sou voortduur, waarna dit blootgestel sou word as gevolg van die groot hoeveelheid mense wat dit geheim moet hou.[14]

Ontvangs[wysig | wysig bron]

Novella skryf dat hoewel die farmaseutiese industrie 'n aantal aspekte het wat kritiek verdien, is die 'demonisering' daarvan sinies en intellektueel lui.[2] Hy meen dat die oordrewe aanvalle op Groot Farmasie die farmaseutiese industrie in werklikheid 'van die haak laat' omdat dit die aandag van meer kritiese kritiek aflei en dit verkwis. In 2012 het Ben Goldacre, 'n Britse dokter, akademiese en wetenskaplike skrywer, in sy boek "Bad Pharma" die farmaseutiese industrie gekritiseer, maar het enige samesweringsteorieë verwerp. Hy voer aan dat die probleme "deur gewone mense uitgevoer word, maar dat baie van hulle dalk nie eens weet wat hulle gedoen het nie."[15]

'n Argument teen die Amerikaanse regering wat aan die onderdrukking van geneesmiddels deelneem, is die "Orphan Drug Act" (Weesdwelmwet) van 1983 waarin aansporings geskep word vir die ontwikkeling van behandelings vir siektes waarvan die behandelings geen winsgewende uitkomste vir die betrokke ondernemings het nie.[16]

'n Algemene bewering onder voorstanders van die samesweringsteorie is dat farmaseutiese ondernemings negatiewe navorsing oor hul medisyne onderdruk deur navorsers en tydskrifte finansieel te onderdruk. Daar is in werklikheid referate wat krities is oor spesifieke medisyne wat gereeld in vaktydskrifte gepubliseer word.[17] 'n Opvallende voorbeeld was 'n sistematiese oorsig wat in die British Medical Journal gepubliseer is, wat toon dat parasetamol nie effektief is vir lae rugpyn nie en dat dit 'n minimale effektiwiteit vir osteoartritis het.[18]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Blaskiewicz, Robert (2013). "Die groot farmaseutiese samesweringsteorie". Medical Writing (in Engels). 22 (4): 259. doi:10.1179/2047480613Z.000000000142.
  2. 2,0 2,1 Novella, Steven (22 April 2010). Demonisering van 'Groot Farmasie' (Engels). Science-Based Medicine. URL besoek op 10 Februarie 2020.
  3. Tait, Amelia. ""Hulle maak die paddas gay": die sielkunde agter samesweringsteorieë op die internet". newstatesman.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Mei 2020. Besoek op 10 Februarie 2020.
  4. Shemer, Michael (1 Maart 2006). "Genees en bedrieg". Scientific American (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Junie 2018. Besoek op 10 Februarie 2020.
  5. 5,0 5,1 Schaffer, A. (1 Mei 2006). "Dwelmproewe en -fout: samesweringsteorieë oor "Groot farmasie" sou vermaak, as dit nie 'n kwessie van lewe en dood was nie". MIT Technology Review (in Engels). 109 (2): 70.(intekening benodig)
  6. Nattrass, N.; Kalichman, S. (2009). Ontkenning van VIGS: samesweringsteorieë, pseudowetenskap en menslike tragedie (in Engels). Springer. p. 183. ISBN 9780387794754.
  7. Gansler, Ted; Henley, S. Jane; Stein, Kevin; Nehl, Eric J.; Smigal, Carol; Slaughter, Edwin (2005). "Sosiodemografiese determinante van gesondheidsgeletterdheid in kankerbehandeling". Cancer (in Engels). Wiley. 104 (3): 653–660. doi:10.1002/cncr.21194. ISSN 0008-543X.
  8. Bernstein, Jake. "Hoe Groot Farmasie terughou in die oorlog teen kanker". thedailybeast.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Desember 2019. Besoek op 10 Februarie 2020.
  9. Roos, Dave. "Is daar 'n verborge geneesmiddel vir kanker?". howstuffworks.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 April 2019. Besoek op 10 Februarie 2020.
  10. Childs, Oliver (24 Maart 2014). Moenie die publisiteit glo nie - Tien aanhoudende kankermites is onwaar bewys (Engels). Cancer Research UK. URL besoek op 10 Februarie 2020.
  11. Maron, Dina Fine. "Kan ons kanker regtig "genees"?". scientificamerican.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 September 2018. Besoek op 10 Februarie 2020.
  12. Novella, Steven. "Nog 'n kankergeneesmiddel?". skepticblog.org (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 April 2020. Besoek op 10 Februarie 2020.
  13. Grimes, David Robert (26 Januarie 2016). Bauch, Chris T. (red.). "Oor die lewensvatbaarheid van samesweringsgelowe". PLOS ONE (in Engels). Public Library of Science (PLoS). 11 (1): e0147905. doi:10.1371/journal.pone.0147905. ISSN 1932-6203. PMC 4728076. PMID 26812482.
  14. Berezow, Alex. "Wiskunde-studie toon sameswerings 'geneig tot ontrafeling'" (in Engels). BBC. Science and Environment. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 10 Februarie 2020.
  15. Goldacre, Ben (2008). "Foreword". Bad Pharma (in Engels). Fourth Estate. ISBN 978-0-00-735074-2.
  16. "Orphan Drug Act of 1983" (PDF). US Food and Drug Administration (in Engels). 4 Januarie 1983. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 16 September 2018. Besoek op 10 Februarie 2020.
  17. Radford, Benjamin. "Groot farmaseutiese sameswering gediskrediteer". centerforinquiry.org (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 April 2020. Besoek op 10 Februarie 2020.
  18. Machado, G.C.; Maher, C.G.; Ferreira, P.H.; Pinheiro, M.B.; Lin, C.-W. C.; Day, R.O. (31 Maart 2015). "Doeltreffendheid en veiligheid van parasetamol vir ruggraatpyn en osteoartritis: sistematiese oorsig en meta-analise van gerandomiseerde plasebo-gekontroleerde studies". BMJ (in Engels). BMJ. 350 (mar31 2): h1225–h1225. doi:10.1136/bmj.h1225. ISSN 1756-1833. PMC 4381278. PMID 25828856.