Seychelle
| |||||
Nasionale leuse: Finis Coronat Opus (Latyns vir: "Die einde bekroon die werk") | |||||
Volkslied: Koste Seselwa (Seychellekreools vir: "Sluit saam al Seychelle") | |||||
Hoofstad | Victoria | ||||
Grootste stad | Victoria | ||||
Amptelike tale | Engels, Frans en Seychellekreools | ||||
Regering | Unitêre presidensiële grondwetlike republiek Wavel Ramkalawan[1] Ahmed Afif | ||||
Onafhanklikheid | 29 Junie 1976 21 Junie 1993 | ||||
Oppervlakte - Totaal - Water (%) |
459 km2 (181ste) 177 myl2 feitlik niks | ||||
Bevolking - 2018-skatting - 2009-sensus - Digtheid |
97 096[2][3] (200ste) 84 000 205,3 / km2 (67ste) 531,7 / myl2 | ||||
BBP (KKP) - Totaal - Per capita |
2020-skatting | ||||
BBP (nominaal) - Totaal - Per capita |
2020-skatting | ||||
MOI (2018) | 0,801[5] (62ste) – hoog | ||||
Gini (2013) | 46,8[6] – hoog | ||||
Geldeenheid | Roepee (SCR )
| ||||
Tydsone - Somertyd |
SCT (UTC+4) nie toegepas nie (UTC+4) | ||||
Internet-TLD | .sc | ||||
Skakelkode | +248 |
Die Seychelle (Engels: Seychelles, [seɪˈʃɛlz], ; Frans: Seychelles, [sɛʃɛl], ), amptelik die Republiek die Seychelle (Engels: Republic of Seychelles; Frans: République des Seychelles; Seychellekreools: Repiblik Sesel), is 'n eilandstaat bestaande uit 92 eilande in die Indiese Oseaan, omtrent 1 600 km oos van die vasteland van Oos-Afrika en 1 100 km noordoos van die eiland Madagaskar. Ander nabygeleë eilandstate en -gebiede sluit in Mauritius en Réunion in die suide, die Comore-eilande en Mayotte in die suidweste, en die Suvadives van die Maledive in die noordooste.
Die hoofstad en grootste stad is Victoria en is op die hoofeiland Mahé geleë. Met 'n bevolking van 94 228 het die Seychelle die kleinste bevolking van enige onafhanklike Afrikaland, hoewel dit 'n groter bevolking as die Britse oorsese gebied Sint Helena, Ascension en Tristan da Cunha het. Die Seychelle beslaan 'n oppervlakte van 459 km²
Die Seychelle is waarskynlik gevorm deur 'n landmassa wat onder die see verdwyn het en waarvan net die hoogste punte bo seevlak uitsteek.
Die sentrale bergagtige granietmassa van vulkaniese oorsprong vorm die hoër liggende Mahé-groep (ongeveer 30 eilande), met Morne Seychellois (912 m) op die eiland Mahé die hoogste bergspits. Die ander eilande, wat koraalagtige formasies gevorm het, lê net enkele meters bo seevlak.
Mahé is die grootste eiland met ’n oppervlakte van 142 km² en huisves ongeveer 90% van die totale bevolking van sowat 65 000. Die meeste woon in die hoofstad Victoria. Die eiland het 'n goeie natuurlike hawe asook 'n internasionale lughawe, wat in 1971 geopen is.
Pralin (39 km²) is die tweede belangrikste eiland en is, benewens twee kleiner eilande, die enigste plek waar die reuseseeklapperneut, die coco-de-mer (Lodoicea seychellarum), voorkom. Die palmboom dra die wêreld se grootste neut, wat tot 18 kg kan weeg.
Ander belangrike eilande in die Mahé-groep is Silhouette (20 km²) en La Digue (10 km²). Hoewel weelderige plantegroei op al die eilande voorkom, wek die hoër liggende Mahé-groep die indruk van hangende tuine. Die Seychelle het 'n tropies-oseaniese klimaat met 'n gemiddelde temperatuur van 24 tot 30°C by seevlak; die jaarlikse reënval op Mahé is 2 300 mm by seevlak.
Die Seychelle is bekend om sy eksotiese voëls, byvoorbeeld op die eiland Aldabra. Cousin-eiland behoort selfs aan die International Council for Bird Preservation. Vanweë uitgebreide integrasie tussen die Europese koloniste, Swart slawe en Asiatiese groepe is die inheemse bevolking teenswoordig uiters vermeng.
Frans, Engels en Seychellekreools is die amptelike tale. Buiten ghwano het die Seychelle geen grondstowwe nie en die ekonomie is dus hoofsaaklik op visserybedryf en landbou toegespits. Die vernaamste produkte is kaneel, kaneelolie, tee, vanielje, kopra, sout, gedroogde klapper en aromatiese patsjoeli-olie vir die parfuumbedryf.
Die eilande is in 1756 deur Frankryk geannekseer en na Jean Moreau de Séchelles, minister van finansies onder Lodewyk XV van Frankryk, genoem.[7] Ná die Franse Rewolusie is dit in 1794 deur die Koninkryk van Groot-Brittanje beset. Vanaf 1814 is dit uit Mauritius bestuur en in 1903 het die Seychelle 'n Britse kroonkolonie geword. Die Seychelle het op 29 Junie 1976 sy volle onafhanklikheid van die Verenigde Koninkryk ontvang en 'n grondwetlike republiek met 'n president as staatshoof geword. Die Seychelle is 'n lidland van die Afrika-unie, die Suider-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenskap, die Britse Statebond en die Verenigde Nasies.
Ekonomie
[wysig | wysig bron]Na die Seychelle se onafhanklikheid in 1976 het dit van 'n grootliks op landbou gebaseerde gemeenskap tot 'n markgebaseerde en gediversifiseerde ekonomie ontwikkel, met landbou wat deur vinnig stygende diens- en openbare sektore sowel as toerisme vervang word.
Sedert 1976 het die nominale Bruto binnelandse produk-uitset bykans sewevoudig toegeneem en die koopkragpariteit byna sestienvoudig. In onlangse jare het die regering buitelandse beleggings aangemoedig om hierdie sektore op te gradeer.
Vandag spog die Seychelle met die hoogste nominale BBP per capita in Afrika, met uitsondering van die Franse oorsese gebiede Mayotte en Réunion. Dit is een van slegs 'n handjievol Afrikalande met 'n hoë menslike-ontwikkelingsindeks.
Ten spyte van dié land se nuutgevonde ekonomiese voorspoed bly armoede wydverspreid weens 'n hoë vlak van ongelykheid in inkomste, een van die hoogste in die wêreld, en ongelyke verspreiding van rykdom.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ https://seychellen.com/nl/wavel-ramkalawan-de-nieuwe-en-5e-president-van-de-seychellen/
- ↑ (en) "World Population prospects – Population division". Verenigde Nasies se Departement van Ekonomiese en Maatskaplike Sake, Bevolkingsafdeling. Verenigde Nasies. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 April 2020. Besoek op 26 Oktober 2020.
- ↑ (en) "Overall total population – World Population Prospects: The 2019 Revision" (xslx). Verenigde Nasies se Departement van Ekonomiese en Maatskaplike Sake, Bevolkingsafdeling (custom data acquired via website). Verenigde Nasies. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Februarie 2020. Besoek op 26 Oktober 2020.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 (en) "Seychelles". Internasionale Monetêre Fonds. Oktober 2020. Besoek op 26 Oktober 2020.
- ↑ (en) "2019 Human Development Index Ranking". United Nations Development Programme. 2019. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 26 Oktober 2020.
- ↑ (en) "Gini Index". Wêreldbank. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Julie 2019. Besoek op 26 Oktober 2020.
- ↑ (en) "Our History". Nasionale Vergadering van die Seychelle. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Junie 2012. Besoek op 12 Mei 2012.
Bronnelys
[wysig | wysig bron]- Algemeen
- (en) "Seychelles". Encyclopædia Britannica. Besoek op 26 Oktober 2020.
- (en) "Seychelles". Central Intelligence Agency. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Februarie 2008. Besoek op 26 Oktober 2020.
- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0-908409-66-4, volume 25, bl. 92, 93
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons bevat media in verband met Seychelle. |
- (en) Toerisme-inligting oor Seychelle op Wikivoyage
- (en) Amptelike regeringswebwerf