Pous Paulus IV

Pous Paulus IV
Geboortenaam	Gian Pietro Carafa
Pontifikaat begin	23 Mei 1555
Pontifikaat eindig	18 Augustus 1559
Voorganger	Marcellus II
Opvolger	Pius IV
Gebore	28 Junie 1476 Capriglio, Italië
Sterf	18 Augustus 1559 Rome, Italië
Ander pouse genaamd Paulus

Paulus IV was die 223ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk van 1555 tot 1559. Hy is die mede-stigter van die Orde van die Teatyners.

Biografie

Pous Paulus IV is gebore as Gian Pietro Carafa op 28 Junie 1476 in Capriglio, Italië. Sy vader was Giovanni Antonio Carafa en sy moeder Vittoria Camponeschi, die dogter van Pietro Lalle Camponeschi, vyfde graaf van Montorio. Sy oom en mentor, Oliviero Carafa hom gehelp om op 30 Julie 1505 aangestel te word as biskop van Chieti. Op 18 September 1505 word hy tot biskop gewy. Op 20 Desember 1518 word hy aartsbiskop van Brindisi. Tussen 1520 en 1525 woon Carafa in Rome en vlug tydens die plundering van Rome na Venesië. In 1524 stig hy saam met Sint Cajetan die Orde van die Teatyners. Pous Paulus III stel Carafa op 22 Desember 1536 aan as kardinaal en as lid van die nuutgestigte kommissie vir' n algemene hervorming van die kerk. Op 15 Januarie 1537 word hy kardinaal-priester van Sint Pancrazio, op 24 September 1537 kardinaal-priester van Sint Sisto en op 6 Julie 1541 kardinaal-priester van San Clemente. Vanaf 1542 lei hy die Inkwisisie. Op 24 September 1543 word hy kardinaal-biskop van San Maria in Trastevere, op 17 Oktober 1544 kardinaal-biskop van Albano en op 8 Oktober 1546 kardinaal biskop van Sabina. Op 23 Februarie 1549 word hy aartsbiskop van Napels en op 28 Februarie 1550 kardinaal-biskop van Frascati. In 1553 word hy benoem as die dekaan van die kollege van kardinale, op 29 November 1553 kardinaal-biskop van Porto en Santa Rufina. Op 11 Desember 1553 word hy kardinaal-biskop van Ostia, sy laaste pos voordat hy pous word. Op 23 Mei 1555 volg hy Pous Marcellus II en word gekroon op 26 Mei 1555 deur kardinaal Francesco Pisani. Hy regeer tot sy dood op 18 Augustus 1559 en word opgevolg deur Pous Pius IV. Die naam ‘Paulus’ beteken 'die kleintjie'.

Pontifikaat

Pous Paulus IV was 79 jaar toe hy as pous verkies is. Voor sy verkiesing het hy herhaaldelik van hervormings gepraat. Na die verkiesing maak hy hom skuldig aan nepotisme deur een van sy neefs, Carlo Carafa, 'n condottiere, kardinaal-staatsekretaris te maak en 'n ander neef, Giovanni Carafa,' n wrede avonturier, die eerste kaptein-generaal van die kerk en daarna hertog van Paliano te maak.

Sekulêre Politiek

Nadat Paulus, toe nog kardinaal Carafa as hoof van die Inkwisisie gewys het dat hy onvergeeflik teen die Italiaanse Protestante was, protesteer die pous teen die Vrede van Augsburg, 25 September 1555. Die vrede laat elke vors toe om die religie van sy gebied te bepaal. Toe keiser Karel V in 1556 abdikeer en sy broer Ferdinand I die titel "Heilige Romeinse Keiser" aanneem, verklaar Pous Paulus dit as ongeldig. As teenstander van die Spaans-Habsburgse mag, verloor Paulus weens sy alliansie met Frankryk die oorlog teen Spanje en op 12 September 1557 ná die besetting van die pouslike staat deur die Hertog van Alva, moet hy die voorwaardes van die vrede van Cave Palestrina aanvaar. Oor die kwessie van die Britse troon, het hy sy invloed probeer gebruik teen die Protestantse Elizabeth.

Kerkpolitiek

Om die Katolieke Kerk te versterk, brei Paulus die bevoegdhede van die "Heilige Inkwisisie." uit. Daar word beweer as sou hy gesê het: "Selfs as my eie vader 'n ketter was, sou ek die hout bymekaar maak om hom te verbrand". In sy bul "Cum Nimis absurdum" van 14 Julie 1555 beveel hy dat Jode in ghetto's moet woon. 'n Paar dae later word 24 Jode wat onder dwang bekeer is en uit Portugal gevlug het, verbrand in Ancona. Dit was die enigste daad van hierdie soort in die geskiedenis van Italië. Die verdaagde konsilie van Trente roep hy nie weer op nie omdat hy die taak van kerkhervorming wou oorgee aan die kurie en die kollege van kardinale. As een van sy laaste dade, publiseer hy die bul "Cum ex apostolatus officio" waarin hy boeksensuur en die berugte "Index librorum prohibitorium" (Indeks van verbode boeke) instel. In 1559 herstruktureer hy die bisdomme van die Habsburgse Nederlande.

Gebeure na sy dood

Na sy dood het die burgers van Rome fees gevier, die gevangenes van die Roomse Inkwisisie bevry, en die paleis van die Inkwisisie aan die brand gesteek. Lede van die munisipale owerheid van Rome, wat tydens die bewind van Paulus IV ernstige beperkinge opgelê is, het die geleentheid uitgebuit en die mense se woede in hulle guns aangevuur. Tien dae na sy dood, het die hertog van Paliano, met die goedkeuring van sy broer, die kardinaal-staatsekretaris sy (die hertog s'n) swanger vrou laat vermoor. Onder die bewind van die nuwe pous, Pous Pius IV, word hulle voor die regbank gebring. Die kardinaal-staatsekrtearis word in die Engeleburg verwurg en die hertog word onthoof. Hulle handlangers is ook tereggestel.

Die kollege van kardinale

Pous Paulus IV het 19 nuwe kardinale aangestel in vier konsistories.

Die konsistorie van 7 Junie 1555

• Carlo Carafa, kardinaal-nepoot, priester van Rome; afgeset en tereggestel op 4 Maart 1561.

Die konsistorie van 20 Desember 1555

• Juan Martínez Silíceo, aartsbiskop van Toledo, Spanje.
• Gianbernardino Scotti, Theat., aartsbiskop van Trani.
• Diomede Carafa, kardinaal-nepoot, biskop van Ariano.
• Scipione Rebiba, biskop van Motula en goewerneur van Rome.
• Jean Suau, biskop van Mirepoix, Frankryk.
• Johann Gropper, dekaan van die katedraal in Keulen.
• Gianantonio Capizucchi, ouditeur van die Rota.

Die konsistorie van 15 Maart 1557

• Taddeo Gaddi, aartsbiskop van Cosenza.
• Antonio Trivulzio, biskop van Toulon, Frankryk.
• Lorenzo Strozzi, biskop van Béziers, Frankryk.
• Virgilio Rosario, biskop van Ischia, vikaris van Rome.
• Jean Bertrand, aartsbiskop van Sens, Frankryk.
• Michele Ghislieri, O.P., biskop van Nepi (later Pous Pius V)
• Clemente d'Olera, O.F.M.Obs.,generaal van die Franciskane.
• Alfonso Carafa, kardinaal-nepoot, priester van Napels.
• Vitellozzo Vitelli, verkose biskop van Città di Castello.
• Giovanni Battista Consiglieri, priester van Rome.

Die konsistorie van 14 Junie 1557

• William Peto, O.F.M.Obs., biskop van Salisbury, Engeland.

Bibliografie

• Duff, Eamon (2001). Saints and Sinners: A History of the Popes, Yale University Press. ISBN 0-300-09165-6.
• Maxwell-Stuart, P. G. (2002). Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson. ISBN 0-500-01798-0.

Verwysings

• Roberto Zapperi: Tizian, Paul III. und seine Enkel. Nepotismus und Staatsportrait. Fischer-TB.-Vlg., Frankfurt am Main 1990, ISBN 3-596-10324-X.
• Andreas Gormans en Philipp Zitzlsperger: Des Papstes neue Kleider. Das Grabmal Papst Pauls III. Farnese (1534–1549), in: Totenkult und Wille zur Macht. Die unruhigen Ruhestätten der Päpste in St. Peter. Uitgegee deur Horst Bredekamp en Volker Reinhardt. Darmstadt 2004, S. 85–98.

Eksterne skakels

Wikisource

Die Engelse Wikisource bevat bronmateriaal oor hierdie onderwerp onder die titel:

Catholic Encyclopedia (1913)/Pope Paul IV

• CE Inskrywing in die Catholic Encyclopedia (Engels)

• CF Inskrywing in die Catholic Forum (Engels)

• Inskrywing in die Catholic Hierarchy (Engels)

• BBKL Inskrywing (met Literatuurverwysings) in die Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (Duits)
• PTA Inskrywing in "Popes through the Ages" deur J. Brusher S.J. (Engels)

• VH Inskrywing in die Vatican History (in Duits).
• CA Inskrywing in die "Cardinals of the Holy Roman Church".

Nota

Saamgestel en vertaal uit die Nederlandse, Engelse, Duitse en Franse wikipedia en aangevul uit ander bronne soos aangedui.

Opvolging

Voorafgegaan deur Marcellus II	Pous (Pontifex Maximus) 1555 – 1559	Opgevolg deur Pius IV
Voorafgegaan deur Oliviero Carafa	Biskop van Chieti 1505 – 1524	Opgevolg deur Felice Trofino
Voorafgegaan deur Guido de' Medici	Aartsbiskop van Chieti 1537 – 1549	Opgevolg deur Bernardino Maffei
Voorafgegaan deur Domingo Idiocáiz	Aartsbisjop van Brinidisi 1518 – 1524	Opgevolg deur Girolamo Aleandro
Voorafgegaan deur Giovanni Salviati	Kardinaal-biskop van Albano 1544 – 1546	Opgevolg deur Ennio Filonardi
Voorafgegaan deur Giovanni Salviati	Kardinaal-biskop van Sabina 1546 – 1550	Opgevolg deur Francois III de Tournon
Voorafgegaan deur Philippe de la Chambre	Kardinaal-biskop van Frascati 1550 – 1553	Opgevolg deur Jean IX du Bellay
Voorafgegaan deur Giovanni Salviati	Kardinaal-biskop van Porto 1553 – 1553	Opgevolg deur Jean IX du Bellay
Voorafgegaan deur Giovanni Domenico de Cupis	Kardinaal-biskop van Ostia 1553 – 1554	Opgevolg deur Jean IX du Bellay
Voorafgegaan deur Ranuccio Farnese	Aartsbiskop van Napels 1549 – 1555	Opgevolg deur Alfonso Carafa

Basis-URL: de:Paul IV.