Gaan na inhoud

Pous Adrianus VI

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Pous Adrianus VI
Geboortenaam Adriaan Florenszoon Boeyens
Pontifikaat begin 9 Januarie 1522
Pontifikaat eindig 14 September 1523
Voorganger Leo X
Opvolger Clemens VII
Gebore 2 Maart 1459
Utrecht, Nederland
Sterf 14 September 1523
Rome, Italië
Ander pouse genaamd Adrianus

Adrianus VI was die 218de pous van die Rooms-Katolieke Kerk van 1522 tot 1523. Hy was die eerste en tot nou (2009) enigste pous uit Nederland. Na sy dood is slegs Italianers tot pous verkies tot in 1978 toe Karol Wojtyla uit Pole tot Pous Johannes Paulus II verkies is. Adrianus is ook die tweede laaste pous wat sy doopnaam gehou het toe hy pous geword het (die laaste een was Pous Marcellus II).

Biografie

[wysig | wysig bron]

Pous Adrianus VI[1] is gebore as Adriaan Florenszoon Boeyens op 2 Maart 1459 in Utrecht, Nederland. Hy was die seun van Floris of Florens Boeyens en sy vrou Gertruida. Hy kry skoolonderrig in Zwolle en vanaf 1478 studeer hy filosofie, teologie en kerkreg aan die Universiteit van Leuven. In 1489 word hy hoogleraar aan die Universiteit. Op 30 Junie 1490 word hy priester en pastoor van die Groot Begijnhof. Vanaf 1507 is hy leermeester van Karel V die kleinseun van Ferdinand II van Aragon. In 1515 vertrek hy na Spanje om Karel se belange te behartig. Op 18 Augustus 1516 word hy biskop van Tortosa, op 14 November 1516 hoof van die Inkwisisie van Aragon en op 1 Julie 1517 word hy bevorder tot kardinaal deur Pous Leo X. Op 9 Januarie 1522 volg hy Pous Leo X op as kompromie-kandidaat. Hy word op 31 Augustus 1522 gekroon deur kardinaal Marco Cornaro en regeer tot sy dood op 14 September 1523. Hy word opgevolg deur Pous Clemens VII. Die naam ‘Adrianus’ beteken 'inwoner van Adrië'.

Pontifikaat

[wysig | wysig bron]

Pous Adrianus VI[2] sien as sy vernaamste take die bestryding van die Reformasie, die hervorming van die Kerk en die vereniging van die Christelike magte teen die aanvalle van die Turke in Hongarye en die Griekse eiland Rhodos. Hy het uiters sober gelewe, wat hom gehaat gemaak het in Rome. Deur sy weifelende houding in komplekse probleme het hy die bynaam "videbimus" (Ons sal sien...) gekry. Aanvanklik het hy neutraal gestaan in die stryd tussen die politieke magte van sy tyd, hoewel hy goed bevriend was met keiser Karel V. Op 15 April 1523 dring hy aan koning Frans I van Frankryk 'n wapenstilstand met keiser Karel op, met die dreiging van ekskommunikasie en interdik. Dit het 'n totale breuk met Frankryk veroorsaak en op 3 Augustus 1523 sluit die pous hom totaal aan by keiser Karel. Op 5 Augustus 1523 word hy ernstig siek en sterf op 14 September.

Heiligverklarings

[wysig | wysig bron]

Die kollege van Kardinale

[wysig | wysig bron]

Pous Adrianus VI het slegs een kardinaal aangestel.

Die konsistorie van 10 September 1523

[wysig | wysig bron]
  • Willem van Enckenvoirt, biskop van Tortosa.

Bibliografie

[wysig | wysig bron]
  • Duff, Eamon (2001). Saints and Sinners: A History of the Popes, Yale University Press. ISBN 0-300-09165-6.
  • Maxwell-Stuart, P. G. (2002). Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson. ISBN 0-500-01798-0.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Adrian VI. (2008). Encyclopædia Britannica. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.
  2. Loughlin, J. (1907). Pope Adrian VI. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek Oktober 2, 2009 by: http://www.newadvent.org/cathen/01159b.htm

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Wikisource
Wikisource
Die Engelse Wikisource bevat bronmateriaal oor hierdie onderwerp onder die titel:
  • BBKL Inskrywing (met Literatuurverwysings) in die Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (Duits)
  • PTA Inskrywing in "Popes through the Ages" deur J. Brusher S.J. (Engels)

Saamgestel en vertaal uit die Nederlandse, Engelse, Duitse en Franse wikipedia en aangevul uit ander bronne soos aangedui.

Opvolging

[wysig | wysig bron]
Voorafgegaan deur
Leo X
Pous (Pontifex Maximus)
15221523
Opgevolg deur
Clemens VII
Voorafgegaan deur
Lluis Mercader
Biskop van Tortosa
15161522
Opgevolg deur
Willem van Enckenvoirt

Basis-URL: nl:Paus Adrianus VI