Covid-19-pandemie: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Etiket: 2017-bronwysiging
Sobaka (besprekings | bydraes)
Opdateer verwyder en skuif ou inligting. Nog besig
Lyn 330: Lyn 330:
}}
}}


Die '''Koronavirusepidemie van 2020''' verwys na die uitbreek van die koronavirussiekte 2019 (COVID-19), wat veroorsaak word deur die SARS-CoV-2-virus.<ref>Rolling updates on coronavirus disease (COVID-19) https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/events-as-they-happen|publisher= World Health Organisation (WHO)=28 Februarie 2020</ref> Die uitbreek van 'n nuwe stam van die [[koronavirus]] is aanvanklik gedurende middel Desember 2019 in die stad [[Wuhan]], [[Hubei]], [[Volksrepubliek van China]] geïdentifiseer toe 'n groep mense met [[longontsteking]] gediagnoseer is sonder 'n duidelike oorsaak.
Die '''Koronavirusepidemie van 2020''' verwys na die uitbreek van die koronavirussiekte 2019 (COVID-19), wat veroorsaak word deur die SARS-CoV-2-virus.<ref>Rolling updates on coronavirus disease (COVID-19) https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/events-as-they-happen|publisher= World Health Organisation (WHO)=28 Februarie 2020</ref> Die uitbreek van 'n nuwe stam van die [[koronavirus]] is aanvanklik gedurende middel Desember 2019 in die stad [[Wuhan]], [[Hubei]], [[Volksrepubliek van China]] geïdentifiseer toe 'n groep mense met [[longontsteking]] gediagnoseer is sonder 'n duidelike oorsaak. Die mense het 'n verbintenis gehad met stalletjiehouers wat by die Huanan-[[seekos]]mark in die stad gewerk het. Hierdie mark het ook lewende diere verkoop. Chinese wetenskaplikes het daarna 'n nuwe stam van die [[koronavirus]], aangedui as COVID-19, geïsoleer. Hierdie [[virus]] het ten minste 'n 70 persent ooreenkoms in [[genoom]]volgorde met die [[ernstige akute respiratoriese sindroom]] (EARS - koronavirus). Met die ontwikkeling van 'n spesifieke diagnostiese PCR-toets vir die opsporing van die infeksie, is 'n aantal gevalle bevestig veral by mense wat direk of indirek met die mark verbind kan word. Of hierdie virus dieselfde erns of dodelikheid as die EARS [[epidemie]] het, is nog onduidelik.<ref name="Hui14Jan2020">{{Cite journal|last=Hui|first=David S.|last2=Azhar|first2=Esam EI|last3=Madani|first3=Tariq A.|last4=Ntoumi|first4=Francine|last5=Kock|first5=Richard|last6=Dar|first6=Osman|last7=Ippolito|first7=Giuseppe|last8=Mchugh|first8=Timothy D.|last9=Memish|first9=Ziad A.|last10=Drosten|first10=Christian|last11=Zumla|first11=Alimuddin|date=14 Januarie 2020|title=The continuing epidemic threat of novel coronaviruses to global health – the latest novel coronavirus outbreak in Wuhan, China|url=https://www.ijidonline.com/article/S1201-9712(20)30011-4/pdf |journal=International Journal of Infectious Diseases|language=English|volume=91|issue=|pages=264–266|doi=10.1016/j.ijid.2020.01.009|issn=1201-9712|via=}}</ref><ref name="promedmail">{{cite web|title=Undiagnosed pneumonia - China (HU) (01): wildlife sales, market closed, RFI Archive Number: 20200102.6866757|url=https://promedmail.org/promed-post/?id=6866757|website=Pro-MED-mail|publisher=International Society for Infectious Diseases|accessdate=13 Januarie 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200122124653/https://promedmail.org/promed-post/?id=6866757|archive-date=22 Januarie 2020|url-status=live}}</ref><ref name="Cohen17Jan2020">{{Cite journal|last=Cohen|first=Jon|last2=Normile|first2=Dennis|date=17 Januarie 2020|title=New SARS-like virus in China triggers alarm|url=https://science.sciencemag.org/content/367/6475/234|journal=Science|language=en|volume=367|issue=6475|pages=234–235|doi=10.1126/science.367.6475.234|issn=0036-8075|pmid=31949058|via=|url-access=subscription|access-date=17 Januarie 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200117100226/https://science.sciencemag.org/content/367/6475/234|archive-date=17 Januarie 2020|url-status=live}}</ref><ref name="Parry20Jan2020">{{Cite journal|last=Parry|first=Jane|date=20 Januarie 2020|title=China coronavirus: cases surge as official admits human to human transmission|url=https://www.bmj.com/content/368/bmj.m236|journal=British Medical Journal|language=en|volume=368|pages=|doi=10.1136/bmj.m236|issn=1756-1833|via=|url-access=subscription}}</ref>


Die uitbreek is tot 'n openbare noodgeval van internasionale kommer deur die [[Wêreldgesondheidsorganisasie]] (WGO) verklaar.<ref name="AutoDW-1" /> Op 6 Maart 2020 is meer as 100 000 gevalle bevestig, waarvan 7 100 as ernstig geklassifiseer is.<ref name=JHMAP/><ref name="bno1" /> Daar is 95 lande en gebiede geraak, met groot uitbrake in Sentraal-China, Suid-Korea, Italië en Iran. Meer as 3 400 mense is dood: net meer as 3000 op die vasteland van China en meer as 400 in ander lande. Meer as 56 000 mense het herstel.<ref name=JHMAP>{{cite web|title=Operations Dashboard for ArcGIS|url=https://gisanddata.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/bda7594740fd40299423467b48e9ecf6|website=gisanddata.maps.arcgis.com|accessdate=2 Maart 2020}}</ref>
Die inkubasietydperk is tussen 2 tot 14 dae<ref name="CDC symptoms">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/symptoms.html|title=Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV) |date=31 January 2020|website=[[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC)|access-date=2 February 2020}}</ref>, maar daar is bewyse dat dit nog steeds aansteeklik kan wees gedurende hierdie periode<ref>{{Cite journal |last=Rothe |first=Camilla |last2=Schunk |first2=Mirjam |last3=Sothmann |first3=Peter |last4=Bretzel |first4=Gisela |last5=Froeschl |first5=Guenter |last6=Wallrauch |first6=Claudia |last7=Zimmer |first7=Thorbjörn |last8=Thiel |first8=Verena |last9=Janke |first9=Christian |last10=Guggemos |first10=Wolfgang |last11=Seilmaier |first11=Michael |date=30 January 2020 |title=Transmission of 2019-nCoV Infection from an Asymptomatic Contact in Germany |journal=New England Journal of Medicine |doi=10.1056/NEJMc2001468 |pmid=32003551 |last12=Drosten |first12=Christian |last13=Vollmar |first13=Patrick |last14=Zwirglmaier |first14=Katrin |last15=Zange |first15=Sabine |last16=Wölfel |first16=Roman |last17=Hoelscher |first17=Michael}}</ref> en moontlik 'n paar dae na herstel.<ref>{{Cite journal|last=Rothe|first=Camilla|last2=Schunk|first2=Mirjam|last3=Sothmann|first3=Peter|last4=Bretzel|first4=Gisela|last5=Froeschl|first5=Guenter|last6=Wallrauch|first6=Claudia|last7=Zimmer|first7=Thorbjörn|last8=Thiel|first8=Verena|last9=Janke|first9=Christian|last10=Guggemos|first10=Wolfgang|last11=Seilmaier|first11=Michael|date=30 January 2020|title=Transmission of 2019-nCoV Infection from an Asymptomatic Contact in Germany|url=https://doi.org/10.1056/NEJMc2001468|journal=New England Journal of Medicine|volume=0|issue=0|pages=Correspondence|doi=10.1056/NEJMc2001468|issn=0028-4793}}</ref> Nuusberigte vroeg in Februarie 2020 dui aan dat die koronavirus in sommige gevalle 'n langer inkubasietydperk van tussen 17{{R| TwitterFeb2020}} en 24 dae{{R|Ng 2020}} kan hê. Simptome sluit in koors, hoes en asemhalingsprobleme, en dit kan dodelik wees.<ref name="Hessen27Jan2020">{{Cite web |url=https://www.elsevier.com/connect/coronavirus-information-center |title=Novel Coronavirus Information Center: Expert guidance and commentary |last=Hessen |first=Margaret Trexler |date=27 January 2020 |website=Elsevier Connect |url-status=live |access-date=31 January 2020}}</ref>


Die virus versprei primêr tussen mense op soortgelyke manier as [[griep]], deur asemhalingsdruppels wat tydens hoes of [[nies]] geproduseer word.<ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/getting-workplace-ready-for-covid-19.pdf|title=Getting your workplace ready for COVID-19|date=27 February 2020|website=World Health Organization|url-status=live}}</ref> Die tyd tussen blootstelling en die begin van die simptome is gewoonlik vyf dae, maar dit kan wissel van twee tot veertien dae.<ref name=":4">{{Cite journal|last=Rothan|first=Hussin A.|last2=Byrareddy|first2=Siddappa N.|date=26 Februarie 2020|title=The epidemiology and pathogenesis of coronavirus disease (COVID-19) outbreak|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0896841120300469|journal=Journal of Autoimmunity|pages=102433|doi=10.1016/j.jaut.2020.102433|pmid=32113704|issn=0896-8411}}</ref>
Op 20 Januarie 2020 dring die Chinese premier [[Li Keqiang]] aan op beslissende en effektiewe pogings om die longontsteking-epidemie wat deur 'n nuwe koronavirus veroorsaak word, te bekamp.<ref name="Premier urged">{{Cite web|url=https://www.chinadaily.com.cn/a/202001/21/WS5e26556ca31012821727269c.html|title=Chinese premier stresses curbing viral pneumonia epidemic|location=[[Beijing]]|website=China Daily|publisher=Xinhua News Agency|date=21 Januarie 2020|access-date=22 Januarie 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200122124640/https://www.chinadaily.com.cn/a/202001/21/WS5e26556ca31012821727269c.html|archive-date=22 Januarie 2020|url-status=live}}</ref> Teen 23 Januarie 2020 het ten minste 25 sterftes plaasgevind, almal in China, en daar is bewyse van oordrag van mens tot mens. Uit uitgebreide toetsing het meer as 600 bevestigde gevalle aan die lig gekom, waarvan sommige gesondheidsorgwerkers is.<ref name=Schnirring22Jan2020>[http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/who-decision-ncov-emergency-delayed-cases-spike Lisa Schnirring: WHO decision on nCoV emergency delayed as cases spike] 23 Januarie 2020 ''CIDRAP News'', getoegang 23 Januarie 2020</ref><ref name="Field22Jan2020">{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/nine-dead-as-chinese-coronavirus-spreads-despite-efforts-to-contain-it/2020/01/22/1eaade72-3c6d-11ea-afe2-090eb37b60b1_story.html|title=Nine dead as Chinese coronavirus spreads, despite efforts to contain it|last=Field|first=Field|date=22 Januarie 2020|work=The Washington Post|access-date=22 Januarie 2020|url-status=live}}</ref><ref name="Imai21Jan2020">{{Cite web|url=https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/medicine/sph/ide/gida-fellowships/2019-nCoV-outbreak-report-22-01-2020.pdf|title=Estimating the potential total number of novel Coronavirus cases in Wuhan City, China (Report 2|last1=Imai |first1=Natsuko |last2=Dorigatti |first2=Ilaria |last3=Cori |first3=Anne |last4=Riley |first4=Steven |last5=Ferguson |first5=Neil M|website=Imperial College London|language=en-GB|url-status=live|archive-url=|archive-date=|date=17 Januarie 2020|access-date=18 Januarie 2020}}</ref> Daar is ook bevestigde gevalle in verskeie lande waaronder [[Thailand]], [[Suid-Korea]], [[Japan]], [[Taiwan]], [[Macau]], [[Hongkong]], die [[Verenigde State]],<ref name=Field22Jan2020/> [[Singapoer]] en [[Viëtnam]]<ref name="Update23Jan">{{cite web |last1=Goh |first1=Timothy |last2=Toh |first2=Ting Wei |title=Singapore confirms first case of Wuhan virus |url=https://www.straitstimes.com/singapore/health/singapore-confirms-first-case-of-wuhan-virus |website=The Straits Times |accessdate=23 Januarie 2020 |date=23 Januarie 2020}}</ref> aangemeld.


Simptome kan [[koors]], hoes en kortasemigheid insluit.<ref name="CDC2020Over222"/><ref name=":4" /> Komplikasies kan [[longontsteking]] en akute respiratoriese noodsindroom insluit. Daar is tans geen entstof of spesifieke antivirale behandeling nie, hoewel navorsing nog gedoen word. Pogings is gerig op die hantering van simptome en ondersteunende terapie. Aanbevole voorkomende maatreëls sluit handewas in, handhawing van afstand van siek mense, monitering en selfisolasie vir veertien dae vir mense wat vermoed dat hulle besmet is.<ref name="WHO2020QA" /><ref name="CDC2020Over222" />
Of hierdie situasie 'n openbare noodgeval is wat van internasionale belang sou wees in terme van die internasionale gesondheidsregulasies, is op 22 Januarie 2020 bespreek deur 'n noodkomitee wat deur die [[Wêreldgesondheidsorganisasie]] (WGO) gereël is.<ref name="Edwards21Jan2020">{{Cite web|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/1st-case-coronavirus-china-confirmed-u-s-n1119486|title=1st case of coronavirus from China confirmed in U.S.|last=Edwards|first=Erika|date=21 Januarie 2020|website=NBC News|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200122080528/https://www.nbcnews.com/health/health-news/1st-case-coronavirus-china-confirmed-u-s-n1119486|archive-date=22 Januarie 2020|access-date=21 Januarie 2020}}</ref> Die besluit is uitgestel weens 'n gebrek aan inligting.<ref name="Joseph22Jan2020">{{Cite web|url=https://www.statnews.com/2020/01/22/who-postpones-decision-on-whether-to-declare-china-outbreak-a-global-public-health-emergency/|title=WHO postpones decision on whether to declare China outbreak a global public health emergency|last=Joseph|first=Andrew|date=22 Januarie 2020|website=Stat News|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200122215440/https://www.statnews.com/2020/01/22/who-postpones-decision-on-whether-to-declare-china-outbreak-a-global-public-health-emergency/|archive-date=22 Januarie 2020|access-date=22 Januarie 2020}}</ref> Die WGO het gewaarsku dat die epidemie kan eskaleer,<ref name="Telegraph20Jan2020">{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/global-health/science-and-disease/refuses-rule-human-to-human-spread-chinas-mystery-virus-outbreak/|title=WHO refuses to rule out human-to-human spread in China's mystery virus outbreak|last=Newey|first=Sarah|date=14 Januarie 2020|work=The Telegraph|access-date=17 Januarie 2020|language=en-GB|issn=0307-1235|archive-url=https://web.archive.org/web/20200115000103/https://www.telegraph.co.uk/global-health/science-and-disease/refuses-rule-human-to-human-spread-chinas-mystery-virus-outbreak/|archive-date=15 Januarie 2020|url-status=live}}</ref> en daar was kommer oor die verdere verspreiding gedurende China se hoë reisseisoen rondom die [[Chinese Nuwejaar]].<ref name=Cohen17Jan2020/><ref name="Schnirring20Jan2020">{{Cite web|url=http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/new-coronavirus-infects-health-workers-spreads-korea|title=New coronavirus infects health workers, spreads to Korea|last=Schnirring|first=Lisa|last2=|date=20 Januarie 2020|website=CIDRAP|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200121042344/http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/new-coronavirus-infects-health-workers-spreads-korea|archive-date=21 Januarie 2020|access-date=21 Januarie 2020}}</ref> Die WGO het die Koronavirusepidemie amptelik tot 'n openbare gesondheidsnoodtoestand van internasionale belang verklaar;<ref>https://maroelamedia.co.za/nuus/wereld/koronavirus-tot-internasionale-noodtoestand-verklaar/ URL opgespoor en besoek op 31 Januarie 2020</ref> die aankondiging is deur Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, die direkteur-generaal van die WGO, gemaak nadat die WGO se noodkomitee weer op 30 Januarie 2020 vergader het.<ref>https://maroelamedia.co.za/nuus/wereld/koronavirus-tot-internasionale-noodtoestand-verklaar/ URL besoek op 31 Januarie 2020</ref>


Openbare gesondheid reaksies in China en regoor die wêreld sluit in reisbeperkings, kwarantyn en aandklok reëls; ingesluit. Dit sluit in die afsluiting van Hubei en verskeie maatreëls in China; die kwarantyn van 'n Britse vaartuig Diamond Princess in Japanese waters; sowel as afsluitings in Italië.<ref name="SCMP 20200206"/><ref name="AutoDW-7"/><ref name="AutoDW-8"/> Sommige lughawens en treinstasies het siftingsmetodes soos temperatuurkontroles en gesondheidsverklaringsvorms ingestel.<ref name="AutoDW-9"/> Verskeie lande het advies uitgereik wat waarsku teen reis na streke met voortgesette oordrag in die gemeenskap, soos Sentraal-China, [[Italië]] en [[Iran]].<ref name="CDC Travel"/><ref name="Level4"/><ref name="EUPrepares"/><ref name="AutoDW-10"/> Skole is vir minstens 290 miljoen kinders gesluit, insluitend alle skole en verskillende universiteite in China, Iran, [[Japan]] en Italië.<ref>{{Cite news|last=Wang|first=Vivian|url=https://www.nytimes.com/2020/03/04/world/coronavirus-schools-closed.html|title='When Can We Go to School?' Nearly 300 Million Children Are Missing Class.|date=4 Maart 2020|work=[[The New York Times]]|access-date=5 Maart 2020|last2=Inoue|first2=Makiko|issn=0362-4331}}</ref><ref>{{Cite news|last=Palermo|first=Angela Giuffrida Lorenzo Tondo in|url=https://www.theguardian.com/world/2020/mar/04/italy-orders-closure-of-schools-and-universities-due-to-coronavirus|title=Italy orders closure of all schools and universities due to coronavirus|date=4 Maart 2020|work=The Guardian|access-date=5 March 2020|last2=Beaumont|first2=Peter|issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://english.kyodonews.net/news/2020/02/c3c57bbce11d-breaking-news-govt-will-ask-all-schools-in-japan-to-shut-for-virus-fears-abe.html|title=PM Abe asks all schools in Japan to temporarily close over coronavirus|last=NEWS|first=KYODO|website=Kyodo News+|access-date=5 March 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://en.radiofarda.com/a/iran-announces-closure-of-universities-schools-to-fight-coronavirus/30449711.html|title=Iran Announces Closure Of Universities, Schools As Coronavirus Death Toll Rises|website=RFE/RL|access-date=5 Maart 2020}}</ref>
Die eerste voorkoms van hierdie siekte het op 8 Desember 2019 plaasgevind maar dit is nie aanvanklik as 'n nuwe korona virus geïdentifiseer nie.<ref name="Schnirring14Jan2020">{{Cite web|url=http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/report-thailands-coronavirus-patient-didnt-visit-outbreak-market|title=Report: Thailand's coronavirus patient didn't visit outbreak market|last=Schnirring|first=Lisa|last2=|date=14 Januarie 2020|website=CIDRAP|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200114230152/http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/report-thailands-coronavirus-patient-didnt-visit-outbreak-market|archive-date=14 Januarie 2020|access-date=15 Januarie 2020}}</ref> Op 23 Februarie 2020 is 76&nbsp;936 gevalle internasionaal bevestig. Die eerste bevestigde sterfte het op 9 Januarie plaasgevind en sedertdien, op 23 Februarie 2020, is 2 463 sterftes internasionaal bevestig. Die eerste plaaslike oordrag van die virus buite China was in Viëtnam tussen familielede, met die eerste plaaslike oordrag wat nie familie betrek het nie, in Duitsland op 22 Januarie, toe 'n Duitse man die siekte opgedoen het van 'n Chinese sakebesoeker tydens 'n vergadering. Die eerste sterfgeval buite China is in die [[Filippyne]] aangemeld, waar 'n 44-jarige man van Wuhan wie bevestig is dat hy die koronavirus opgedoen het, op 1 Februarie gesterf het.<ref>{{Cite web|url=https://www.scmp.com/news/asia/southeast-asia/article/3048576/china-coronavirus-duterte-orders-travel-ban-visitors|title=Philippines reports first coronavirus death outside China after travel ban|date=2 Februarie 2020|website=South China Morning Post|access-date=2 Februarie 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cnbc.com/2020/02/02/coronavirus-update-philippines-reports-first-death-outside-of-china.html|title=Philippines reports first death outside of China in coronavirus outbreak|last=Wang|first=Christine|date=2 Februarie 2020|publisher=CNBC|access-date=2 Februarie 2020}}</ref>


Die groter kommer oor die gevolge van die uitbraak sluit politieke en ekonomiese onstabiliteit in.<ref name="NYT-20200229">{{cite news |work=[[The New York Times]]|title=Here Comes the Coronavirus Pandemic – Now, after many fire drills, the world may be facing a real fire. |url=https://www.nytimes.com/2020/02/29/opinion/sunday/corona-virus-usa.html |date=29 Februarie 2020 |accessdate=1 March 2020 }}</ref><ref name="NYT-20200227">{{cite news |last=Krugman |first=Paul |authorlink=Paul Krugman |title=When a Pandemic Meets a Personality Cult |url=https://www.nytimes.com/2020/02/27/opinion/coronavirus-trump.html |date=27 Februarie 2020 |work=[[The New York Times]] |accessdate=29 Februarie 2020 }}</ref> Dit het ook [[vreemdelingehaat]] en [[rassisme]] teen mense van Chinese en Oos-Asiatiese afkoms ingesluit,<ref name="AutoDW-13"/><ref name="AutoDW-14"/><ref name="AutoDW-15"/><ref name="AutoDW-16"/><ref name="AutoDW-17"/> en die verspreiding van verkeerde inligting en [[fopnuus]] oor die virus, hoofsaaklik aanlyn.<ref name="AutoDW-18"/><ref>{{cite news |url=https://www.yahoo.com/news/coronavirus-spreads-one-study-predicts-101552222.html |title=As the coronavirus spreads, one study predicts that even the best-case scenario is 15 million dead and a $2.4&nbsp;trillion hit to global GDP |work=[[Business Insider]] |first1=Rosie |last1=Perper |via=[[Yahoo!]] |date=5 March 2020}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.yahoo.com/news/coronavirus-black-death-spread-misinformation-143713853.html |title=Coronavirus and the Black Death: spread of misinformation and xenophobia shows we haven't learned from our past |work=[[The Conversation]] |first1=Rachel |last1=Clamp |via=[[Yahoo!]] |date=5 March 2020}}</ref>
Op 23 Januarie 2020 is Wuhan onder kwarantyn geplaas waarvolgens openbare vervoer in en uit Wuhan opgeskort is.<ref>{{Cite web|url=https://qz.com/1789856/wuhan-quarantined-as-china-fights-coronavirus-outbreak/|title=China has locked down Wuhan, the epicenter of the coronavirus outbreak|last=Hui|first=Jane Li, Mary|website=Quartz|language=en|access-date=23 Januarie 2020}}</ref> Die stede [[Huanggang]], Ezhou, Chibi en Zhijiang, aangrensend tot Wuhan, word ook vanaf 24 Januarie 2020 onder 'n soortgelyke kwarantyn geplaas.<ref>{{Cite news|url=http://www.hkcna.hk/content/2020/0123/805512.shtml|script-title=zh:湖北黃岡:城鐵站、火車站離開黃岡市區通道暫時關閉 |trans-title=Huanggang, Hubei:Intercity railway and railway services leaving Huanggang will be closed temporarily|date=23 Januarie 2020|publisher=Hong Kong China News Agency|language=zh-hk}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.straitstimes.com/asia/east-asia/china-locks-down-two-more-cities-huanggang-and-ezhou-after-wuhan|title=Wuhan virus: China locks down Huanggang, shuts down railway station in Ezhou after Wuhan lockdown|last=hermesauto|date=23 Januarie 2020|website=The Straits Times|language=en|access-date=23 Januarie 2020}}</ref> Waninligting wat hoofsaaklik aanlyn oor die koronavirus versprei is, het daartoe gelei dat die WGO op 2 Februarie 'n 'infodemie' verklaar het.<ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200202-sitrep-13-ncov-v3.pdf?sfvrsn=195f4010_2|title=Novel Coronavirus(2019-nCoV) Situation Report – 13|website=WHO|url-status=live}}</ref>


== Agtergrond ==
== Agtergrond ==

=== Wuhan ===
=== Wuhan ===
[[Lêer:COVID19.jpg|duimnael|Simptome van die COVID-19 virus]]
[[Lêer:COVID19.jpg|duimnael|Simptome van die COVID-19 virus]]
Lyn 354: Lyn 353:
== Ontstaan ==
== Ontstaan ==
Die eerste vermeende gevalle is op 31 Desember 2019 aangemeld<ref name="WHO5Jan2020">{{cite web|url=https://www.who.int/csr/don/05-january-2020-pneumonia-of-unkown-cause-china/en/|title=Pneumonia of unknown cause – China. Disease outbreak news|last=|first=|date=5 Januarie 2020|website=|publisher=[[World Health Organization]]|access-date=6 Januarie 2020|quote=|archive-url=https://web.archive.org/web/20200107032945/https://www.who.int/csr/don/05-january-2020-pneumonia-of-unkown-cause-china/en/|archive-date=7 Januarie 2020|url-status=live}}</ref>, maar die eerste voorkoms van hierdie siekte het meer as drie weke vroeër op 8 Desember 2019 plaasgevind.<ref name="Schnirring14Jan2020">{{Cite web|url=http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/report-thailands-coronavirus-patient-didnt-visit-outbreak-market|title=Report: Thailand's coronavirus patient didn't visit outbreak market|last=Schnirring|first=Lisa|last2=|date=14 Januarie 2020|website=CIDRAP|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200114230152/http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/report-thailands-coronavirus-patient-didnt-visit-outbreak-market|archive-date=14 Januarie 2020|access-date=15 Januarie 2020}}</ref> Die mark is op 1 Januarie 2020 gesluit, en mense wat tekens en simptome van die koronavirusinfeksie getoon het, is geïsoleer.<ref name=WHO5Jan2020/> Meer as 700 mense, waaronder meer as 400 gesondheidsorgwerkers wat in noue kontak met moontlik besmette individue gekom het, is aanvanklik gemonitor.<ref name="Schnirring11Jan2020">{{Cite web|url=http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/china-releases-genetic-data-new-coronavirus-now-deadly|title=China releases genetic data on new coronavirus, now deadly|last=Schnirring|first=Lisa|date=11 Januarie 2020|website=CIDRAP|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200111215102/http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/china-releases-genetic-data-new-coronavirus-now-deadly|archive-date=11 Januarie 2020|access-date=12 Januarie 2020}}</ref> Na die ontwikkeling van 'n spesifieke diagnostiese PCR-toets vir die opsporing van die infeksie, is die teenwoordigheid van COVID-19 later by 41 mense in die oorspronklike Wuhan-groep bevestig<ref name=Hui14Jan2020/><ref name="Hongzhou16Jan2020">{{Cite journal|last=Lu|first=Hongzhou|last2=Stratton|first2=Charles W.|last3=Tang|first3=Yi-Wei|date=16 Januarie 2020|title=Outbreak of Pneumonia of Unknown Etiology in Wuhan China: the Mystery and the Miracle|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jmv.25678|journal=Journal of Medical Virology|language=en|volume=|pages=|doi=10.1002/jmv.25678|issn=1096-9071|via=Wiley|url-access=subscription}}</ref>, waarvan twee later na berig word 'n getroude paartjie was, een van hulle was nie in die mark teenwoordig nie, en nog drie wat van dieselfde familie was wat by die seekosstalletjies van die mark gewerk het.<ref name=Schnirring15Jan2020>{{Cite web|url=http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/second-family-cluster-found-wuhan-novel-coronavirus-outbreak|title=Second family cluster found in Wuhan novel coronavirus outbreak|last=Schnirring|first=Lisa|last2=|date=15 Januarie 2020|website=CIDRAP|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200116020740/http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/second-family-cluster-found-wuhan-novel-coronavirus-outbreak|archive-date=16 Januarie 2020|access-date=16 Januarie 2020}}</ref><ref name="Wee8Jan2020">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2020/01/08/health/china-pneumonia-outbreak-virus.html|title=China Identifies New Virus Causing Pneumonialike Illness|last=Wee|first=Sui-Lee|date=8 Januarie 2020|work=The New York Times|access-date=14 Januarie 2020|last2=Jr|first2=Donald G. McNeil|language=en-US|issn=0362-4331|archive-url=https://web.archive.org/web/20200114045821/https://www.nytimes.com/2020/01/08/health/china-pneumonia-outbreak-virus.html|archive-date=14 Januarie 2020|url-status=live}}</ref> Die eerste bevestigde sterfgeval van die koronavirusinfeksie het op 9 Januarie 2020 plaasgevind.<ref name="QinNYT11Jan2020">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2020/01/10/world/asia/china-virus-wuhan-death.html|title=China Reports First Death From New Virus|last=Qin|first=Amy|date=10 Januarie 2020|work=The New York Times|access-date=11 Januarie 2020|url-status=live|last2=Hernández|first2=Javier C.|language=en-US|issn=0362-4331|archive-url=https://web.archive.org/web/20200111020017/https://www.nytimes.com/2020/01/10/world/asia/china-virus-wuhan-death.html|archive-date=11 Januarie 2020}}</ref> Die eerste sterfgeval buite China is in die [[Filippyne]] aangemeld, waar 'n 44-jarige man van Wuhan wie bevestig is dat hy die koronavirus opgedoen het, op 1 Februarie sterf.<ref>{{Cite web|url=https://www.scmp.com/news/asia/southeast-asia/article/3048576/china-coronavirus-duterte-orders-travel-ban-visitors|title=Philippines reports first coronavirus death outside China after travel ban|date=2 Februarie 2020|website=South China Morning Post|access-date=2 Februarie 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cnbc.com/2020/02/02/coronavirus-update-philippines-reports-first-death-outside-of-china.html|title=Philippines reports first death outside of China in coronavirus outbreak|last=Wang|first=Christine|date=2 Februarie 2020|publisher=CNBC|access-date=2 Februarie 2020}}</ref>
Die eerste vermeende gevalle is op 31 Desember 2019 aangemeld<ref name="WHO5Jan2020">{{cite web|url=https://www.who.int/csr/don/05-january-2020-pneumonia-of-unkown-cause-china/en/|title=Pneumonia of unknown cause – China. Disease outbreak news|last=|first=|date=5 Januarie 2020|website=|publisher=[[World Health Organization]]|access-date=6 Januarie 2020|quote=|archive-url=https://web.archive.org/web/20200107032945/https://www.who.int/csr/don/05-january-2020-pneumonia-of-unkown-cause-china/en/|archive-date=7 Januarie 2020|url-status=live}}</ref>, maar die eerste voorkoms van hierdie siekte het meer as drie weke vroeër op 8 Desember 2019 plaasgevind.<ref name="Schnirring14Jan2020">{{Cite web|url=http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/report-thailands-coronavirus-patient-didnt-visit-outbreak-market|title=Report: Thailand's coronavirus patient didn't visit outbreak market|last=Schnirring|first=Lisa|last2=|date=14 Januarie 2020|website=CIDRAP|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200114230152/http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/report-thailands-coronavirus-patient-didnt-visit-outbreak-market|archive-date=14 Januarie 2020|access-date=15 Januarie 2020}}</ref> Die mark is op 1 Januarie 2020 gesluit, en mense wat tekens en simptome van die koronavirusinfeksie getoon het, is geïsoleer.<ref name=WHO5Jan2020/> Meer as 700 mense, waaronder meer as 400 gesondheidsorgwerkers wat in noue kontak met moontlik besmette individue gekom het, is aanvanklik gemonitor.<ref name="Schnirring11Jan2020">{{Cite web|url=http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/china-releases-genetic-data-new-coronavirus-now-deadly|title=China releases genetic data on new coronavirus, now deadly|last=Schnirring|first=Lisa|date=11 Januarie 2020|website=CIDRAP|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200111215102/http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/china-releases-genetic-data-new-coronavirus-now-deadly|archive-date=11 Januarie 2020|access-date=12 Januarie 2020}}</ref> Na die ontwikkeling van 'n spesifieke diagnostiese PCR-toets vir die opsporing van die infeksie, is die teenwoordigheid van COVID-19 later by 41 mense in die oorspronklike Wuhan-groep bevestig<ref name=Hui14Jan2020/><ref name="Hongzhou16Jan2020">{{Cite journal|last=Lu|first=Hongzhou|last2=Stratton|first2=Charles W.|last3=Tang|first3=Yi-Wei|date=16 Januarie 2020|title=Outbreak of Pneumonia of Unknown Etiology in Wuhan China: the Mystery and the Miracle|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jmv.25678|journal=Journal of Medical Virology|language=en|volume=|pages=|doi=10.1002/jmv.25678|issn=1096-9071|via=Wiley|url-access=subscription}}</ref>, waarvan twee later na berig word 'n getroude paartjie was, een van hulle was nie in die mark teenwoordig nie, en nog drie wat van dieselfde familie was wat by die seekosstalletjies van die mark gewerk het.<ref name=Schnirring15Jan2020>{{Cite web|url=http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/second-family-cluster-found-wuhan-novel-coronavirus-outbreak|title=Second family cluster found in Wuhan novel coronavirus outbreak|last=Schnirring|first=Lisa|last2=|date=15 Januarie 2020|website=CIDRAP|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200116020740/http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/second-family-cluster-found-wuhan-novel-coronavirus-outbreak|archive-date=16 Januarie 2020|access-date=16 Januarie 2020}}</ref><ref name="Wee8Jan2020">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2020/01/08/health/china-pneumonia-outbreak-virus.html|title=China Identifies New Virus Causing Pneumonialike Illness|last=Wee|first=Sui-Lee|date=8 Januarie 2020|work=The New York Times|access-date=14 Januarie 2020|last2=Jr|first2=Donald G. McNeil|language=en-US|issn=0362-4331|archive-url=https://web.archive.org/web/20200114045821/https://www.nytimes.com/2020/01/08/health/china-pneumonia-outbreak-virus.html|archive-date=14 Januarie 2020|url-status=live}}</ref> Die eerste bevestigde sterfgeval van die koronavirusinfeksie het op 9 Januarie 2020 plaasgevind.<ref name="QinNYT11Jan2020">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2020/01/10/world/asia/china-virus-wuhan-death.html|title=China Reports First Death From New Virus|last=Qin|first=Amy|date=10 Januarie 2020|work=The New York Times|access-date=11 Januarie 2020|url-status=live|last2=Hernández|first2=Javier C.|language=en-US|issn=0362-4331|archive-url=https://web.archive.org/web/20200111020017/https://www.nytimes.com/2020/01/10/world/asia/china-virus-wuhan-death.html|archive-date=11 Januarie 2020}}</ref> Die eerste sterfgeval buite China is in die [[Filippyne]] aangemeld, waar 'n 44-jarige man van Wuhan wie bevestig is dat hy die koronavirus opgedoen het, op 1 Februarie sterf.<ref>{{Cite web|url=https://www.scmp.com/news/asia/southeast-asia/article/3048576/china-coronavirus-duterte-orders-travel-ban-visitors|title=Philippines reports first coronavirus death outside China after travel ban|date=2 Februarie 2020|website=South China Morning Post|access-date=2 Februarie 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cnbc.com/2020/02/02/coronavirus-update-philippines-reports-first-death-outside-of-china.html|title=Philippines reports first death outside of China in coronavirus outbreak|last=Wang|first=Christine|date=2 Februarie 2020|publisher=CNBC|access-date=2 Februarie 2020}}</ref>

Op 20 Januarie 2020 dring die Chinese premier [[Li Keqiang]] aan op beslissende en effektiewe pogings om die longontsteking-epidemie wat deur 'n nuwe koronavirus veroorsaak word, te bekamp.<ref name="Premier urged">{{Cite web|url=https://www.chinadaily.com.cn/a/202001/21/WS5e26556ca31012821727269c.html|title=Chinese premier stresses curbing viral pneumonia epidemic|location=[[Beijing]]|website=China Daily|publisher=Xinhua News Agency|date=21 Januarie 2020|access-date=22 Januarie 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200122124640/https://www.chinadaily.com.cn/a/202001/21/WS5e26556ca31012821727269c.html|archive-date=22 Januarie 2020|url-status=live}}</ref> Teen 23 Januarie 2020 het ten minste 25 sterftes plaasgevind, almal in China, en daar is bewyse van oordrag van mens tot mens. Uit uitgebreide toetsing het meer as 600 bevestigde gevalle aan die lig gekom, waarvan sommige gesondheidsorgwerkers is.<ref name=Schnirring22Jan2020>[http://www.cidrap.umn.edu/news-perspective/2020/01/who-decision-ncov-emergency-delayed-cases-spike Lisa Schnirring: WHO decision on nCoV emergency delayed as cases spike] 23 Januarie 2020 ''CIDRAP News'', getoegang 23 Januarie 2020</ref><ref name="Field22Jan2020">{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/nine-dead-as-chinese-coronavirus-spreads-despite-efforts-to-contain-it/2020/01/22/1eaade72-3c6d-11ea-afe2-090eb37b60b1_story.html|title=Nine dead as Chinese coronavirus spreads, despite efforts to contain it|last=Field|first=Field|date=22 Januarie 2020|work=The Washington Post|access-date=22 Januarie 2020|url-status=live}}</ref><ref name="Imai21Jan2020">{{Cite web|url=https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/medicine/sph/ide/gida-fellowships/2019-nCoV-outbreak-report-22-01-2020.pdf|title=Estimating the potential total number of novel Coronavirus cases in Wuhan City, China (Report 2|last1=Imai |first1=Natsuko |last2=Dorigatti |first2=Ilaria |last3=Cori |first3=Anne |last4=Riley |first4=Steven |last5=Ferguson |first5=Neil M|website=Imperial College London|language=en-GB|url-status=live|archive-url=|archive-date=|date=17 Januarie 2020|access-date=18 Januarie 2020}}</ref>


== Kritiek op plaaslike reaksie ==
== Kritiek op plaaslike reaksie ==

Wysiging soos op 15:26, 6 Maart 2020

Koronavirusepidemie van 2020
Sjabloon:Liggingkaart2
Ligging van Wuhan, die episentrum van die epidemie, in China
Datum12 Desember 2019 – voortdurend
LiggingOorsprong: Wuhan, Hubei, China
Gevalle Sjabloon:As of:
Land of streek Beves-tigde gevalle Sterf-gevalle Ver.
Vlag van Volksrepubliek China China (vasteland) 80 261 2 946 [1][2][3][4][5]
Vlag van Suid-Korea Suid-Korea 4 812 34[6][7][5]
Vlag van Italië Italië 3 296 148[5]
Vlag van Iran Iran 3 515 107[5]
Vlag van Japan Japanese boot 705 6[5]
Vlag van Japan Japan 254 6[8][9][10][11][5]
Vlag van Frankryk Frankryk 178 3[12][13][5]
Vlag van Duitsland Duitsland 157 0[5]
Vlag van Singapoer Singapoer 108 0[14]
Vlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State 103 11[15][16][5]
Vlag van Spanje Spanje 114 0[5]
Vlag van Hongkong Hongkong 93 2[17][5]
Vlag van Koeweit Koeweit 56 0[5]
Vlag van Bahrein Bahrein 47 0[5]
Vlag van Thailand Thailand 43 1[18][5]
Vlag van Republiek van China Taiwan 41 1[19][5]
Vlag van Verenigde Koninkryk Verenigde Koninkryk 105 1[5]
Vlag van Australië Australië 33 0 [20][5]
Vlag van Switserland Switserland 30 1[5]
Vlag van Maleisië Maleisië 29 0[21][22][5]
Vlag van Kanada Kanada 27 0 [23][5]
Vlag van Noorweë Noorweë 25 0[5]
Vlag van Verenigde Arabiese Emirate Verenigde Arabiese Emirate 21 0[5]
Vlag van Irak Irak 21 0[5]
Vlag van Oostenryk Oostenryk 18 0[5]
Vlag van Nederland Nederland 18 0[5]
Vlag van Viëtnam Viëtnam 16 0[24][5]
Vlag van Swede Swede 15 0[5]
Vlag van Libanon Libanon 13 0[5]
Vlag van Israel Israel 10 0[5]
Vlag van Macau Macau 10 0[25][26]
Vlag van Kroasië Kroasië 8 0[5]
Vlag van België België 8 0[5]
Vlag van San Marino San Marino 8 1[5]
Vlag van Oman Oman 7 0[5]
Vlag van Griekeland Griekeland 7 0[5]
Vlag van Ecuador Ecuador 7 0[5]
Vlag van Finland Finland 6 0[5]
Vlag van Ysland Ysland 6 0[5]
Vlag van Tsjeggië Tsjeggië 5 0[5]
Vlag van Meksiko Meksiko 5 0[5]
Vlag van Indië Indië 5 0[5]
Vlag van Denemarke Denemarke 5 0[5]
Vlag van Pakistan Pakistan 4 0[5]
Vlag van Filippyne Filippyne 3 1[5]
Vlag van Azerbeidjan Azerbeidjan 3 0[5]
Vlag van Rusland Rusland 3 0[5]
Vlag van Algerië Algerië 3 0[5]
Vlag van Georgië Georgië 3 0[5]
Vlag van Roemenië Roemenië 3 0[5]
Vlag van Katar Katar 3 0[5]
Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika 2 0[27]
Vlag van Portugal Portugal 2 0[5]
Vlag van Indonesië Indonesië 2 0[5]
Vlag van Egipte Egipte 2 0[5]
Vlag van Brasilië Brasilië 2 0[5]
Vlag van Dominikaanse Republiek Dominikaanse Republiek 1 0[5]
Vlag van Andorra Andorra 1 0[5]
Vlag van Armenië Armenië 1 0[5]
Vlag van Belarus Belarus 1 0[5]
Vlag van Nigerië Nigerië 1 0[5]
Vlag van Tunisië Tunisië 1 0[5]
Vlag van Kambodja Kambodja 1 0[5]
Vlag van Marokko Marokko 1 0[5]
Vlag van Nepal Nepal 1 0 [28][29]
Vlag van Sri Lanka Sri Lanka 1 0[5]
Vlag van Afghanistan Afghanistan 1 0[5]
Vlag van Estland Estland 1 0[5]
Vlag van Litaue Litaue 1 0[5]
Vlag van Republiek Ierland Ierland 1 0[5]
Vlag van Letland Letland 1 0[5]
Vlag van Luxemburg Luxemburg 1 0[5]
Vlag van Monaco Monaco 1 0[5]
Vlag van Jordanië Jordanië 1 0[5]
Vlag van Saoedi-Arabië Saoedi-Arabië 1 0[5]
Vlag van Noord-Masedonië Noord-Masedonië 1 0[5]
Vlag van Nieu-Seeland Nieu-Seeland 1 0[5]
Vlag van Senegal Senegal 1 0[5]
Totaal 90 663 3 124

Die Koronavirusepidemie van 2020 verwys na die uitbreek van die koronavirussiekte 2019 (COVID-19), wat veroorsaak word deur die SARS-CoV-2-virus.[30] Die uitbreek van 'n nuwe stam van die koronavirus is aanvanklik gedurende middel Desember 2019 in die stad Wuhan, Hubei, Volksrepubliek van China geïdentifiseer toe 'n groep mense met longontsteking gediagnoseer is sonder 'n duidelike oorsaak.

Die uitbreek is tot 'n openbare noodgeval van internasionale kommer deur die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO) verklaar.[31] Op 6 Maart 2020 is meer as 100 000 gevalle bevestig, waarvan 7 100 as ernstig geklassifiseer is.[32][33] Daar is 95 lande en gebiede geraak, met groot uitbrake in Sentraal-China, Suid-Korea, Italië en Iran. Meer as 3 400 mense is dood: net meer as 3000 op die vasteland van China en meer as 400 in ander lande. Meer as 56 000 mense het herstel.[32]

Die virus versprei primêr tussen mense op soortgelyke manier as griep, deur asemhalingsdruppels wat tydens hoes of nies geproduseer word.[34] Die tyd tussen blootstelling en die begin van die simptome is gewoonlik vyf dae, maar dit kan wissel van twee tot veertien dae.[35]

Simptome kan koors, hoes en kortasemigheid insluit.[36][35] Komplikasies kan longontsteking en akute respiratoriese noodsindroom insluit. Daar is tans geen entstof of spesifieke antivirale behandeling nie, hoewel navorsing nog gedoen word. Pogings is gerig op die hantering van simptome en ondersteunende terapie. Aanbevole voorkomende maatreëls sluit handewas in, handhawing van afstand van siek mense, monitering en selfisolasie vir veertien dae vir mense wat vermoed dat hulle besmet is.[37][36]

Openbare gesondheid reaksies in China en regoor die wêreld sluit in reisbeperkings, kwarantyn en aandklok reëls; ingesluit. Dit sluit in die afsluiting van Hubei en verskeie maatreëls in China; die kwarantyn van 'n Britse vaartuig Diamond Princess in Japanese waters; sowel as afsluitings in Italië.[38][39][40] Sommige lughawens en treinstasies het siftingsmetodes soos temperatuurkontroles en gesondheidsverklaringsvorms ingestel.[41] Verskeie lande het advies uitgereik wat waarsku teen reis na streke met voortgesette oordrag in die gemeenskap, soos Sentraal-China, Italië en Iran.[42][43][44][45] Skole is vir minstens 290 miljoen kinders gesluit, insluitend alle skole en verskillende universiteite in China, Iran, Japan en Italië.[46][47][48][49]

Die groter kommer oor die gevolge van die uitbraak sluit politieke en ekonomiese onstabiliteit in.[50][51] Dit het ook vreemdelingehaat en rassisme teen mense van Chinese en Oos-Asiatiese afkoms ingesluit,[52][53][54][55][56] en die verspreiding van verkeerde inligting en fopnuus oor die virus, hoofsaaklik aanlyn.[57][58][59]

Agtergrond

Wuhan

Simptome van die COVID-19 virus

Wuhan is die hoofstad van Hubei en is die sewende grootste stad in China, met 'n bevolking van meer as 11 miljoen inwoners. Dit was deur die eeue heen 'n belangrike vervoerkern van die land, al lank bekend as die "Nege Provinsies Deurweg" (九 省 通衢)[60], en die Wuhan spoorwegkruising is een van die vier belangrikste spoorwegkruisings in China. Dit is ongeveer 1100 km suid van Beijing[61], 800 km wes van Sjanghai en 970 km noord van Hong Kong.[62] Direkte vlugte vanaf Wuhan verbind dit met die groot internasionale stede in Europa en Noord-Amerika.[63]

Gedurende Desember 2019 is 'n aantal siektegevalle aangemeld in Wuhan wat die simptome van 'n "longontsteking van onbekende oorsaak" bevat, gekoppel aan die Huanan-seekosmark, met 'n duisend stalletjies wat vis, hoenders, fisante, vlermuise, marmotte, giftige slange, bokke en ander wilde diere (ye wei, bosvleis) verkoop het. Die aanvanklike hipotese was dat dit 'n nuwe koronavirus van 'n dierlike bron ('n soönose) was.[64][65][66]

Koronavirusse sirkuleer hoofsaaklik onder diere, maar dit is bekend dat dit ontwikkel en mense kan besmet, soos in die gevalle van ernstige akute respiratoriese sindroom (EARS) en Midde-Oosterse respiratoriese sindroom (MORS), tesame met vier verdere koronavirusse wat ligte asemhalingsimptome soortgelyk aan gewone verkoue veroorsaak. Daar is aangetoon dat alle koronavirusse wat mense aangesteek het, van mens tot mens versprei kon word.[67][68] Dit word vermoed dat die oordrag van koronavirusse hoofsaaklik plaasvind deur noue kontak deur middel van asemhalingsdruppels wat deur 'n draerpersoon wat nies of hoes gegenereer word.[69]

Ontstaan

Die eerste vermeende gevalle is op 31 Desember 2019 aangemeld[70], maar die eerste voorkoms van hierdie siekte het meer as drie weke vroeër op 8 Desember 2019 plaasgevind.[71] Die mark is op 1 Januarie 2020 gesluit, en mense wat tekens en simptome van die koronavirusinfeksie getoon het, is geïsoleer.[70] Meer as 700 mense, waaronder meer as 400 gesondheidsorgwerkers wat in noue kontak met moontlik besmette individue gekom het, is aanvanklik gemonitor.[72] Na die ontwikkeling van 'n spesifieke diagnostiese PCR-toets vir die opsporing van die infeksie, is die teenwoordigheid van COVID-19 later by 41 mense in die oorspronklike Wuhan-groep bevestig[73][74], waarvan twee later na berig word 'n getroude paartjie was, een van hulle was nie in die mark teenwoordig nie, en nog drie wat van dieselfde familie was wat by die seekosstalletjies van die mark gewerk het.[75][76] Die eerste bevestigde sterfgeval van die koronavirusinfeksie het op 9 Januarie 2020 plaasgevind.[77] Die eerste sterfgeval buite China is in die Filippyne aangemeld, waar 'n 44-jarige man van Wuhan wie bevestig is dat hy die koronavirus opgedoen het, op 1 Februarie sterf.[78][79]

Op 20 Januarie 2020 dring die Chinese premier Li Keqiang aan op beslissende en effektiewe pogings om die longontsteking-epidemie wat deur 'n nuwe koronavirus veroorsaak word, te bekamp.[80] Teen 23 Januarie 2020 het ten minste 25 sterftes plaasgevind, almal in China, en daar is bewyse van oordrag van mens tot mens. Uit uitgebreide toetsing het meer as 600 bevestigde gevalle aan die lig gekom, waarvan sommige gesondheidsorgwerkers is.[81][82][83]

Kritiek op plaaslike reaksie

Plaaslike amptenare in Wuhan en die provinsie Hubei het kritiek, beide plaaslik en internasionaal, in die gesig gestaar vir die onbeholpe hantering van die aanvanklike uitbraak.[84] Bewerings sluit in onvoldoende mediese voorrade, 'n gebrek aan deursigtigheid in die pers en sensuur op sosiale media gedurende die eerste weke van die uitbraak.[85][86] Die Wuhan-polisie het op 1 Januarie 2020 agt inwoners ondervra vir 'verspreiding van vals inligting' (wat die nuwe infeksie as EARS-agtige karakteriseer).[87] Die Wuhan-polisie het oorspronklik via 'n plasing op die polisie se amptelike Weibo-rekening gesê dat daar agt mense volgens die wet aangespreek is,[88][89] wat later deur Weibo uitgeklaar het dat hulle slegs 'opleiding en kritiek' meegedeel is en weerhou is van sterker strawwe soos "waarskuwings, boetes of aanhouding."[90] Een van die agt, 'n dokter genaamd Li Wenliang, wat sy voormalige klasmaats in die mediese skool in kennis gestel het van die koronavirus in 'n WeChat-groep nadat hy die mediese verslag van die pasiënt ondersoek het met simptome van die siekte. Hy is op 3 Januarie deur die polisie gewaarsku dat hy "onwaar kommentaar lewer" wat "die sosiale orde erg ontwig het" en hy het 'n erkenningsverklaring onderteken [91][92][93]Daar is berig op 7 Februarie 2020 dat Li gesterf het nadat hy die siekte in Januarie 2020 opgedoen het. Sy dood veroorsaak hartseer en woede op die sosiale media, wat uitgebrei is tot 'n eis vir vryheid van spraak in China.[94] [95][96] China se teenkorrupsie-liggaam, die nasionale toesighoudende kommissie, het 'n ondersoek begin na die aangeleenthede rakende Li.[97]

Plaaslike amptenare is ook gekritiseer omdat hulle vroeg in Januarie bewyse van die oordrag van mens tot mens verberg het, en om politieke redes die verslae oor die siekte tydens die Volkskongres-vergaderings onderdruk het.[98] Kritiek is verder teen die Hubei-goewerneur Wang Xiaodong gerig, nadat hy twee keer op 'n perskonferensie beweer het dat daar jaarliks 10,8 miljard gesigmaskers in die provinsie geproduseer word, eerder as die akkurate getal van 1,8 miljoen.[99]

Koronavirus in Afrika

Ondanks die feit dat daar 1,2 miljard mense op die vasteland van Afrika woon, is daar slegs ses fasiliteite wat die koronavirus kan ontleed. Dit is in Nigerië, Ghana, Madagaskar, Senegal, Sierra Leone en Suid-Afrika.[100] Op 14 Februarie 2020 het Egipte 'n geval van koronavirus, die eerste in Afrika bevestig. Khaled Mugahed, woordvoerder van die Egiptiese ministerie van gesondheid, sê in 'n verklaring dat die betrokke persoon 'n 'buitelander' is wat geen ernstige simptome toon nie.[101]

Suid-Afrika

President Cyril Ramaphosa het op 27 Februarie 2020 aangekondig dat Suid-Afrika minstens 132 Suid-Afrikaners sal ontruim uit Wuhan, die episentrum van die koronavirus-uitbraak in China. Hy het gesê dat die regering beraam het dat daar 199 Suid-Afrikaners in Wuhan is, van wie 132 op hierdie stadium besluit het om terug te keer. "Hierdie landgenote leef tans onder toesluitomstandighede na die uitbreek van die koronavirus", het hy gesê en bygevoeg dat geen van die Suid-Afrikaners, blykbaar meestal studente, met die virus gediagnoseer is nie en ook nie enige simptome daarvan toon nie.[102]

Twee Suid-Afrikaners wat op 'n vaartuig in Japan gewerk het, het positief getoets vir die koronavirus, het die ministerie van gesondheid in Pretoria op 28 Februarie 2020 bevestig. Hulle was deel van 'n groep van 12 Suid-Afrikaners wat op die Princess Diamond-skip gewerk het, en is nog in Japan.[27]

Die eerste bevestigde geval van die COVID-19 siekte is op 4 Maart 2020 in Suid-Afrika aangemeld. Zweli Mkhize, minister van gesondheid het verklaar dat die Nasionale Instituut vir Aanmeldbare Siektes (NICD) bevestig het dat 'n man van KwaZulu-Natal positief getoets is na 'n besoek aan Italië. [103]

Algerië

Op 25 Februarie het Algerië hul eerste bevestigde geval van COVID-19 aangemeld, 'n Italiaanse man wat op 17 Februarie in die land aangekom het en in isolasie geplaas is. Dit is die tweede bevestigde geval in Afrika na Egipte.[104]

Nigerië

Nigerië se gesondheidsowerhede het die land se eerste geval van COVID-19 in Lagos, die eerste bevestigde voorkoms van die siekte in Afrika suid van die Sahara, aangemeld op 28 Februarie 2020. Die Kommissaris vir Gesondheid vir Lagos, die grootste stad van Nigerië, het Vrydag gesê dat 'n Italiaanse burger wat op 25 Februarie van Milaan op 'n sakereis Nigerië binnegekom het, die volgende dag siek geword het. [105]

Botswana

Vyf vermoedelike gevalle van koronavirus is gedurende die week van 3 Februarie 2020 in Botswana aangemeld, waarby mense wat uit China teruggekeer het, of lande waar die virus opgespoor is, aangemeld is. "Die resultate van al vyf die vermoedelike gevalle was negatief," het die direkteur van gesondheidsdienste in die ministerie van gesondheid en welstand in Botswana, Malaki Tshipayagae, gesê.[106]

Côte d'Ivoire (Ivoorkus)

Op 26 Januarie 2020 het die BBC berig dat 'n student, wat Saterdag 25 Januarie uit Beijing na die Wes-Afrikaanse land teruggekeer het, verdere toetse ondergaan nadat sy griepagtige simptome getoon het. Die 34-jarige vrou is tans in isolasie. Nadat die monsters in Parys, Frankryk getoets is, is daar gevind dat die student nie die koronavirus het nie.[100]

Namibië

Volgens die Namibiese minister van gesondheid, Kalumbi Shangula, het 'n 30-jarige vrou negatief getoets vir die koronavirus nadat sy in 'n distrikhospitaal in Swakopmund opgeneem is. Die vrou het onlangs na en van Sydney, Australië gereis en het aan die begin van Februarie 2020 begin kla van hoofpyn, loopneus en hoes. Haar bloedmonster is ontleed deur die nasionale instituut vir aansteeklike siektes in Suid-Afrika.[107]

Zimbabwe

Zimbabwe het 506 mense onder toesig geplaas nadat hulle onlangs na Chinese stede gereis het wat nou swaar getref word deur die koronavirus-uitbraak. Die Minister van Gesondheid en Kindersorg, Obadiah Moyo, het gesê mense wat terugkeer uit die gebiede wat die swaarste getref was in China, is gevra om self twee weke lank in kwarantyn in hul huise te bly en word gevra om openbare ruimtes soos kantore of byeenkomste te vermy. Geen gevalle van die koronavirus is tot en met 26 Februarie 2020 in Zimbabwe aangemeld nie.[108]

Sien ook

Verwysings

  1. "疫情地图" (in Chinees). DXY. Besoek op 24 Januarie 2020.
  2. "Tracking coronavirus: Map, data and timeline". BNO News. Besoek op 25 Januarie 2020.
  3. "Latest on the coronavirus outbreak". CGTN. 25 Januarie 2020.
  4. 疫情地图. D XY (in Chinese (China)). Besoek op 29 Januarie 2020.
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 5,16 5,17 5,18 5,19 5,20 5,21 5,22 5,23 5,24 5,25 5,26 5,27 5,28 5,29 5,30 5,31 5,32 5,33 5,34 5,35 5,36 5,37 5,38 5,39 5,40 5,41 5,42 5,43 5,44 5,45 5,46 5,47 5,48 5,49 5,50 5,51 5,52 5,53 5,54 5,55 5,56 5,57 5,58 5,59 5,60 5,61 5,62 5,63 5,64 5,65 5,66 5,67 5,68 5,69 5,70 5,71 5,72 5,73 Situation update – worldwide. European Centre for Disease Prevention and Control (28 Februarie 2020). URL besoek op 4 Maart 2020.
  6. "South Korea confirms second case of Wuhan coronavirus". CNN. 23 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Januarie 2020. Besoek op 23 Januarie 2020.
  7. "(URGENT) S. Korea reports 3rd confirmed case of Wuhan coronavirus". Yonhap News Agency (in Engels). 26 Januarie 2020. Besoek op 26 Januarie 2020.
  8. "新型コロナウイルスに関連した肺炎の患者の発生について" (in Japannees). Ministry of Health, Labour and Welfare. 25 Januarie 2020. Besoek op 25 Januarie 2020.
  9. 新型肺炎、日本国内3人目の感染者…武漢から旅行で来た女性. Yomiuri Shimbun (in Japannees). 25 Januarie 2020. Besoek op 25 Januarie 2020.{{cite news}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  10. "Japan confirms 4th coronavirus case". Japan Broadcasting Corporation. 26 Januarie 2020.
  11. "Japan confirms first case of coronavirus that has infected dozens in China". The Japan Times. 16 Januarie 2020. Besoek op 27 Januarie 2020.
  12. "Coronavirus: China extends lockdown as first cases reported in Europe". The Guardian. 24 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Januarie 2020. Besoek op 24 Januarie 2020.
  13. "Coronavirus: France confirms three cases of deadly China virus". The Independent. 24 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2020. Besoek op 24 Januarie 2020.
  14. "Two more people test positive for Wuhan virus in Singapore; Total of 3 confirmed cases: MOH". CNA. 24 Januarie 2020. Besoek op 24 Januarie 2020.
  15. Lovelace Jr, Berkeley (24 Januarie 2020). "CDC confirms second US case of coronavirus and is monitoring dozens of other potential cases". CNBC. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2020. Besoek op 24 Januarie 2020.
  16. "Third US case of coronavirus confirmed in California, health officials say". CNBC (in Engels (VSA)). Besoek op 26 Januarie 2020.
  17. "CHP investigates three additional imported cases of novel coronavirus infection". The Government of the Hong Kong Special Administrative Region. Besoek op 24 Januarie 2020.
  18. Charuvastra, Teeranai; Chief, News (24 Januarie 2020). "Chinese Tourist Confirmed as Thailand's 5th Coronavirus Case". {{cite web}}: |first2= has generic name (hulp)
  19. "我國新增確診二例嚴重特殊傳染性肺炎境外移入個案,指揮中心持續中港澳旅客主動關懷機制,全力守護國內防疫安全" [Taiwan confirms two imported cases of severe special infectious pneumonia; Central Epidemic Command Center (CECC) remains attentive to travelers from China, Hong Kong and Macau and maintains domestic prevention efforts] (in Chinese). Taiwan centers for disease control. 24 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2020. Besoek op 24 Januarie 2020.{{cite news}}: AS1-onderhoud: onerkende taal (link)
  20. Kachor, Kate (25 Januarie 2020). "Coronavirus: Three confirmed cases of infection in NSW, one in Victoria". Nine News. Besoek op 25 Januarie 2020.
  21. Times, New Straits (25 Januarie 2020). "[Breaking] 3 coronavirus cases confirmed in Johor Baru". NST Online. Besoek op 25 Januarie 2020.
  22. Joseph Sipalan; Sam Holmes; Giles Elgood (25 Januarie 2020). "Malaysia confirms fourth case of coronavirus infection". Reuters. Besoek op 26 Januarie 2020.
  23. https://globalnews.ca/news/6463567/coronavirus-toronto-patient-interviews/
  24. "Vietnam confirms first acute pneumonia cases from Wuhan virus". 23 Januarie 2020.
  25. 澳門確診第2宗武漢肺炎 患者為66歲男遊客. HK (in Chinese (Hong Kong)). 23 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Januarie 2020. Besoek op 24 Januarie 2020.
  26. "電台新聞>本澳新增3宗新型冠狀病毒感染病例(2020.01.26 10:18)" [Three new cases of coronavirus infection in Macao]. TDM. 26 Januarie 2020.
  27. 27,0 27,1 Shange, Naledi (28 Februarie 2020). "Two South Africans in Japan diagnosed with coronavirus". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 28 Februarie 2020.
  28. "First case of coronavirus in Nepal after student who returned from Wuhan tests positive". 24 Januarie 2020.
  29. "Nepal confirms first case of new coronavirus infection". Xinhuanet.com. Xinhua News Agency. 25 Januarie 2020. Besoek op 25 Januarie 2020.
  30. Rolling updates on coronavirus disease (COVID-19) https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/events-as-they-happen%7Cpublisher= World Health Organisation (WHO)=28 Februarie 2020
  31. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-1
  32. 32,0 32,1 "Operations Dashboard for ArcGIS". gisanddata.maps.arcgis.com. Besoek op 2 Maart 2020.
  33. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named bno1
  34. "Getting your workplace ready for COVID-19" (PDF). World Health Organization. 27 Februarie 2020.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  35. 35,0 35,1 Rothan, Hussin A.; Byrareddy, Siddappa N. (26 Februarie 2020). "The epidemiology and pathogenesis of coronavirus disease (COVID-19) outbreak". Journal of Autoimmunity: 102433. doi:10.1016/j.jaut.2020.102433. ISSN 0896-8411. PMID 32113704.
  36. 36,0 36,1 Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named CDC2020Over222
  37. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named WHO2020QA
  38. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named SCMP 20200206
  39. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-7
  40. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-8
  41. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-9
  42. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named CDC Travel
  43. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Level4
  44. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named EUPrepares
  45. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-10
  46. Wang, Vivian; Inoue, Makiko (4 Maart 2020). "'When Can We Go to School?' Nearly 300 Million Children Are Missing Class". The New York Times. ISSN 0362-4331. Besoek op 5 Maart 2020.
  47. Palermo, Angela Giuffrida Lorenzo Tondo in; Beaumont, Peter (4 Maart 2020). "Italy orders closure of all schools and universities due to coronavirus". The Guardian. ISSN 0261-3077. Besoek op 5 Maart 2020.
  48. NEWS, KYODO. "PM Abe asks all schools in Japan to temporarily close over coronavirus". Kyodo News+. Besoek op 5 Maart 2020.
  49. "Iran Announces Closure Of Universities, Schools As Coronavirus Death Toll Rises". RFE/RL. Besoek op 5 Maart 2020.
  50. "Here Comes the Coronavirus Pandemic – Now, after many fire drills, the world may be facing a real fire". The New York Times. 29 Februarie 2020. Besoek op 1 Maart 2020.
  51. Krugman, Paul (27 Februarie 2020). "When a Pandemic Meets a Personality Cult". The New York Times. Besoek op 29 Februarie 2020.
  52. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-13
  53. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-14
  54. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-15
  55. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-16
  56. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-17
  57. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AutoDW-18
  58. Perper, Rosie (5 Maart 2020). "As the coronavirus spreads, one study predicts that even the best-case scenario is 15 million dead and a $2.4 trillion hit to global GDP". Business Insider – via Yahoo!.
  59. Clamp, Rachel (5 Maart 2020). "Coronavirus and the Black Death: spread of misinformation and xenophobia shows we haven't learned from our past". The Conversation – via Yahoo!.
  60. Zhao, Erxun (1928). Draft History of Qing. Vol. 388. Shenyang. 七年,偕林翼疏言:「湖北為長江上游要害,{{cite book}}: AS1-onderhoud: plek sonder uitgewer (link)
  61. "Outbreak of Pneumonia of Unknown Etiology (PUE) in Wuhan, China". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 8 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Januarie 2020. Besoek op 9 Januarie 2020.
  62. Chan, Ho-him; Mai, Jun (5 Januarie 2020). "China says Wuhan pneumonia not Sars, but virus remains unidentified, more people hospitalised". South China Morning Post. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Januarie 2020. Besoek op 6 Januarie 2020.
  63. "Update: Cluster of pneumonia cases associated with novel coronavirus – Wuhan, China – 2019". European Centre for Disease Prevention and Control. 14 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Januarie 2020. Besoek op 18 Januarie 2020.
  64. "Pneumonia of Unknown Cause in China – Watch – Level 1, Practice Usual Precautions – Travel Health Notices". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 6 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Januarie 2020. Besoek op 7 Januarie 2020.
  65. Schnirring, Lisa (8 Januarie 2020). "Virologists weigh in on novel coronavirus in China's outbreak". CIDRAP. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Januarie 2020. Besoek op 9 Januarie 2020.
  66. Shih, Gerry; Sun, Lena H. (8 Januarie 2020). "Specter of possible new virus emerging from central China raises alarms across Asia". The Washington Post. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Januarie 2020. Besoek op 9 Januarie 2020.
  67. Rogier van Doorn, H.; Yu, Hongji (2019). "33. Viral Respiratory Infections". In Edward T Ryan; David R Hill; Tom Solomon; Timothy P Endy; Naomi Aronson (reds.). Hunter's Tropical Medicine and Emerging Infectious Diseases E-Book (10th uitg.). Elsevier Health Sciences. p. 286. ISBN 978-0-323-55512-8.
  68. "Novel Coronavirus 2019". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 13 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Januarie 2020. Besoek op 14 Januarie 2020.
  69. "Transmission of Novel Coronavirus (2019-nCoV)". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 31 Januarie 2020. Besoek op 1 Februarie 2020.
  70. 70,0 70,1 "Pneumonia of unknown cause – China. Disease outbreak news". World Health Organization. 5 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Januarie 2020. Besoek op 6 Januarie 2020.
  71. Schnirring, Lisa (14 Januarie 2020). "Report: Thailand's coronavirus patient didn't visit outbreak market". CIDRAP (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Januarie 2020. Besoek op 15 Januarie 2020.
  72. Schnirring, Lisa (11 Januarie 2020). "China releases genetic data on new coronavirus, now deadly". CIDRAP (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Januarie 2020. Besoek op 12 Januarie 2020.
  73. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Hui14Jan2020
  74. Lu, Hongzhou; Stratton, Charles W.; Tang, Yi-Wei (16 Januarie 2020). "Outbreak of Pneumonia of Unknown Etiology in Wuhan China: the Mystery and the Miracle". Journal of Medical Virology (in Engels). doi:10.1002/jmv.25678. ISSN 1096-9071 – via Wiley.
  75. Schnirring, Lisa (15 Januarie 2020). "Second family cluster found in Wuhan novel coronavirus outbreak". CIDRAP (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Januarie 2020. Besoek op 16 Januarie 2020.
  76. Wee, Sui-Lee; Jr, Donald G. McNeil (8 Januarie 2020). "China Identifies New Virus Causing Pneumonialike Illness". The New York Times (in Engels (VSA)). ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Januarie 2020. Besoek op 14 Januarie 2020.
  77. Qin, Amy; Hernández, Javier C. (10 Januarie 2020). "China Reports First Death From New Virus". The New York Times (in Engels (VSA)). ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Januarie 2020. Besoek op 11 Januarie 2020.
  78. "Philippines reports first coronavirus death outside China after travel ban". South China Morning Post. 2 Februarie 2020. Besoek op 2 Februarie 2020.
  79. Wang, Christine (2 Februarie 2020). "Philippines reports first death outside of China in coronavirus outbreak". CNBC. Besoek op 2 Februarie 2020.
  80. "Chinese premier stresses curbing viral pneumonia epidemic". China Daily. Beijing: Xinhua News Agency. 21 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Januarie 2020. Besoek op 22 Januarie 2020.
  81. Lisa Schnirring: WHO decision on nCoV emergency delayed as cases spike 23 Januarie 2020 CIDRAP News, getoegang 23 Januarie 2020
  82. Field, Field (22 Januarie 2020). "Nine dead as Chinese coronavirus spreads, despite efforts to contain it". The Washington Post. Besoek op 22 Januarie 2020.{{cite news}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  83. Imai, Natsuko; Dorigatti, Ilaria; Cori, Anne; Riley, Steven; Ferguson, Neil M (17 Januarie 2020). "Estimating the potential total number of novel Coronavirus cases in Wuhan City, China (Report 2" (PDF). Imperial College London (in Engels (VK)). Besoek op 18 Januarie 2020.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  84. Griffiths, James. "China's unprecedented reaction to the Wuhan virus probably couldn't be pulled off in any other country". CNN. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Januarie 2020. Besoek op 28 Januarie 2020.
  85. "Toll From Outbreak Climbs in China as Infections Reach Europe and Australia (Anger and mistrust spill over online)". The New York Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Januarie 2020.
  86. Hernández, Javier C. (21 Januarie 2020). "The Test a Deadly Coronavirus Outbreak Poses to China's Leadership". The New York Times. ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Januarie 2020. Besoek op 26 Januarie 2020.
  87. 8人散布不实消息被武汉公安查处 胡锡进透露内情. Sina Corp. 22 Januarie 2020. Besoek op 25 Januarie 2020.
  88. 8名散布武汉肺炎谣言者被依法查处. guancha.cn (in Chinese (China)). Besoek op 29 Januarie 2020.
  89. "Mystery pneumonia virus probed in China". BBC News. 3 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Januarie 2020. Besoek op 29 Januarie 2020.
  90. "China's slow response to coronavirus has shown the weakness of its centralised model". New Statesman.
  91. Chris Buckley; Steven Lee Myers (1 Februarie 2020). "As New Coronavirus Spread, China's Old Habits Delayed Fight". The New York Times.
  92. Wang, Lianzhang (1 Februarie 2020). "'Rumormonger' Doctor Who Raised the Alarm Says He Has Coronavirus". Sixth Tone.
  93. and Nectar Gan, Yong Xiong. "This Chinese doctor tried to save lives, but was silenced. Now he has coronavirus". CNN. Besoek op 4 Februarie 2020.
  94. Tom Phillips, Emma Graham-Harrison and Justin McCurry (6 Februarie 2020). "Doctor who blew whistle over coronavirus has died, hospital says". The Guardian.{{cite news}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)
  95. "Li Wenliang: Coronavirus death of Wuhan doctor sparks outpouring of anger". BBC. 7 Februarie 2020.
  96. Graham-Harrison, Emma (6 Februarie 2020). "'Hero who told the truth': Chinese rage over coronavirus death of whistleblower doctor". The Guardian.
  97. Cao, Yin (7 Februarie 2020). "Supervisory Commission to probe issues involving Dr Li". China Daily.
  98. China's draconian response to the new coronavirus, explained by a China expert
  99. "Chinese provincial press conference on coronavirus inspires anger, criticism". Reuters. 26 Januarie 2020. Besoek op 29 Januarie 2020.
  100. 100,0 100,1 Paquette, Danielle; Bearak, Max; Bernstein, Lenny (6 Februarie 2020). Afrika het 1,2 miljard mense en slegs ses laboratoriums wat vir koronavirus kan toets. (Engels). Washington Post. URL besoek op 6 Februarie 2020.
  101. "Egypt confirms coronavirus case, the first in Africa". Aljazeera. Besoek op 15 Februarie 2020.
  102. Peter Fabricius, South Africa to quarantine 132 citizens evacuated from Wuhan, https://www.dailymaverick.co.za/article/2020-02-27-south-africa-to-quarantine-132-citizens-evacuated-from-wuhan/ Daily Maverick, 27 Februarie 2020.
  103. Tania Heyns, Eerste geval van Covid-19 in Suid-Afrika aangemeld, https://maroelamedia.co.za/nuus/sa-nuus/eerste-geval-covid-19-in-sa-aangemeld/ Maroela Media, 5 Maart 2020.
  104. "Algeria announces first confirmed case of coronavirus". Daily Maverick. Besoek op 26 Februarie 2020.
  105. "Nigeria confirms coronavirus, first in sub-Saharan Africa". MSN News. Besoek op 28 Februarie 2020.
  106. APANEWS. Botswana: Verdagte gevalle van Coronavirus toets negatief (Engels). Apanews.net. URL besoek op 6 Februarie 2020.
  107. Koronavirus: Uitslae van toetse in Namibië bekend. Maroela Media (7 Februarie 2020). URL besoek op 7 Februarie 2020.
  108. Nyathi, Kitsepile (5 Februarie 2020). Koronavirus: Zimbabwe sit 500 onder waarneming (Engels). The East African. URL besoek op 6 Februarie 2020.

Verwysingfout: <ref> tag with name "Maroela Media 2020" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "Ng 2020" defined in <references> is not used in prior text.

Verwysingfout: <ref> tag with name "TwitterFeb2020" defined in <references> is not used in prior text.