Alexandre Kojève

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Alexander Kojève (Russies: Александр Владимирович Кожевников; Aleksandr Vladimirovitsj Kozjevnikov) (Sint Petersburg, 28 April 1902Brussel, 4 Junie 1968) was 'n Russies-Franse politieke filosoof en amptenaar.

Sy filosofiese seminare oor Hegel in die 1930's het 'n groot invloed gehad op die Franse filosofie van die twintigste eeu, veral deur die integrasie van Hegeliese konsepte in die kontinentale filosofie. As staatsamptenaar in die Franse regering het hy 'n belangrike rol gespeel in die skepping van die Europese Gemeenskap. Kojève was 'n goeie vriend van Leo Strauss met wie hy in sy lewe 'n filosofiese dialoog onderhou het.

Lewe[wysig | wysig bron]

Kojève is in Rusland gebore binne 'n ryk en invloedryke familie. Sy oom was die abstrakte kunstenaar Wassily Kandinsky. Hy sou in 1936 'n invloedryke opstel oor sy werk skryf. Hy studeer in Berlyn en Heidelberg. Hy het sy proefskrif onder leiding van Karl Jaspers geskryf. Die onderwerp was die visie van die Russiese godsdienstige filosoof Vladimir Solovjovs oor die eenheid van God en die mens in Christus. Vroeë invloede op sy ontwikkeling was die filosoof Martin Heidegger en die wetenskaphistorikus Alexandre Koyré. Kojève het die grootste deel van sy lewe in Frankryk deurgebring. In 1933–1939 het hy in Parys 'n reeks invloedryke lesings gegee oor Hegel se werk oor die fenomenologie van die gees. Na die Tweede Wêreldoorlog het Kojève by die Franse Ministerie van Ekonomiese Sake as een van die belangrikste beplanners van die Europese Ekonomiese Gemeenskap gewerk. Hy is begrawe in die Brusselse voorstad van Evere.

Kojève was 'n besonder geleerde man. As 'n meertalige het hy Sanskrit, Chinees, Tibettaans, Latyn en Klassieke Grieks bestudeer en gebruik, maar hy het ook vlot Frans, Duits, Russies en Engels gepraat.[1]

Kojève is in 1968 in Brussel dood, kort nadat hy daar namens die Franse regering in die kantore van die Europese Ekonomiese Gemeenskap (nou die Europese Unie) 'n voordrag gegee het. In sy latere jare het hy herhaaldelik die siening uitgespreek dat dit wat in die dae van Marx en daarbuite bekend was, bekend as 'n Europese proletariaat, nie meer bestaan het nie. Die ryk Westerse-lande moet nou dringend help om ontwikkelende lande se wydverspreide armoede te oorkom deur groot bedrae geld uit te gee (soortgelyk aan die Marshall-plan net na die oorlog).

Werk[wysig | wysig bron]

Hy was 'n oorspronklike interpreteerder van Hegel se filosofie. Hy probeer om die verloop van die geskiedenis te verduidelik aan die hand van 'n meester-slaaf dialektiek. Hy het 'n aansienlike invloed gehad op die Franse politieke denke na die oorlog. Sy meesleurende lesings het ongetwyfeld daartoe bygedra. Hy het dit vanaf September 1933 tot Mei 1939 aan die École Pratique des Hautes Études in Parys gegee. Die lesings is gevolg deur baie studente wat na die oorlog hul eie denkbeelde sou skep: Maurice Merleau-Ponty, Raymond Aron, Georges Bataille, Jacques Lacan, Raymond Queneau en André Breton.

Alhoewel hy nie 'n Marxis was nie,[2] was Kojève bekend vir sy invloedryke en unieke interpretasie van Hegel deur die lens van die werk van beide Marx en Heidegger. Die bekende "Einde van Geskiedenis"-tesis het die idee bevorder dat die ideologiese geskiedenis in beperkte sin met die Franse Revolusie en die Napoleon-bewind geëindig het. Daar was nie meer 'n behoefte aan 'n gewelddadige stryd nie om die "rasionele oppergesag van 'n regime van regte en gelyke erkenning" te ondersteun nie. Kojèves se einde van die geskiedenis-tesis is meer genuanseer as die proefskrif van Francis Fukuyama met dieselfde naam. Kojève se tesis wys meer op 'n sosialistiese-kapitalistiese sintese as die eindpunt van menslike sosio-kulturele evolusie as na 'n triomf van liberale kapitalisme.[3][4]

Leo Strauss het sy belangrikste filosofiese opponent in Kojève gesien en het gereeld sy studente (insluitende Allan Bloom) na Parys gestuur om Kojèves se lesings by te woon.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. (en) Frost, B.P. (2011). Alexandre Kojeve: Wisdom at the end of history [Boekreview]. Society, 48, 192-194. sien hier[dooie skakel]
  2. Kolakowski, Leszek. Main Currents of Marxism. vertaal deur P.S. Falla. New York en Londen: W.W. Norton and Company, 2005. ISBN 0-393-06054-3. bl. 929
  3. (fr) Kojève, Alexandre (Spring 1980). ""Capitalisme et socialisme: Marx est Dieu; Ford est son prophète." ("Capitalism and socialism : Marx is God; Ford is his prophet")". Commentaire. 9.
  4. Howse, Robert (2004). "Kojeve's Latin Empire". Policy Review (in Engels). ISSN 0146-5945. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Junie 2010. Besoek op 23 Junie 2019. Die tesis van "die einde van die geskiedenis" as sodanig los nie die spanning binne die idee van gelykheid op nie – die ideaal van gelyke erkenning wat die oorwinnaar rasioneel beliggaam met die "Einde van die geskiedenis" -elemente van markgeregtigheid, gelyke geleenthede en gelykwaardigheid " in ekonomiese transaksies (die" bourgeois "dimensie van die Franse Revolusie). Die proefskrif bevat egter ook 'n sosialistiese of sosiaal-demokratiese konsep van gelykheid van burgerlike status, wat sosiale regulering, sosiale regte en dies meer impliseer.

Bibliografie[wysig | wysig bron]

  • (nl) Luuk van Middelaar, Politicide: De moord op de politiek in de Franse filosofie 1999
  • (it) Marco Filoni, Il filosofo della domenica. La vita e il pensiero di Alexandre Kojève, Bollati Boringhieri, Torino 2008. ISBN 978-8-83391-856-3

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Notas[wysig | wysig bron]

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.