Simone de Beauvoir
Simone de Beauvoir | |
---|---|
Simone de Beauvoir in Maart 1967 | |
Gebore | Simone Lucie-Ernestine-Marie Bertrand de Beauvoir 9 Januarie 1908 |
Sterf | 14 April 1986 |
Nasionaliteit | Frankryk |
Beroep | skrywer, filosoof en feminis |
Eggenoot | Jean-Paul Sartre |
Ouer(s) | Georges Bertrand de Beauvoir (vader) Françoise Brasseur (moeder) |
Handtekening | |
Simone de Beauvoir (9 Januarie 1908 – 14 April 1986) was 'n Franse skrywer, filosoof en feminis. Die omvang van haar werk is divers; sy was 'n romanskrywer, politieke teoretikus, essayis, asook 'n biograaf en outobiograaf. Sy is veral bekend vir haar werk, Le Deuxième Sexe (Die tweede geslag, 1949), waarin sy 'n gedetailleerde analise van die onderdrukking van die vrou gedoen het. Die eksistensiële dilemma is die sentrale tema van vele van haar werke, maar haar perspektief strek van die outobiografiese tot die historiese.
Vroeë jare
[wysig | wysig bron]Simone Lucie-Ernestine-Marie-Bertrand de Beauvoir is gebore op 9 Januarie 1908 in Parys, die dogter van Georges Bertrand en Françoise (Brasseur) de Beauvoir, die oudste van twee dogters van 'n tipiese Paryse 'petite bourgeoisie' familie. Sy beskryf haarself in die eerste volume van haar outobiografie Mémoires d'une jeune fille rangée (Memoires van 'n pligsgetroue dogter), as 'n konvensionele dogter wat die patriargale waardes van haar familie, godsdiens en land onderskryf het. Van die begin was sy gekonfronteer met die teenstrydige invloede van haar agnostikus pa en haar vroom Katolieke ma. Die twee verhoudings wat 'n groot invloed op haar gehad het, was dié met haar suster Hélène (wie sy Poupette genoem het) en haar vriendin Zaza. Van Poupette het sy volgens haar haar liefde vir onderwys gekry terwyl die tragiese lewe en dood van Zaza die inspirasie was vir haar eerste onsuksesvolle literêre pogings.
Middeljare
[wysig | wysig bron]Nadat sy haar baccalaureaat eksamens in wiskunde en filosofie geslaag het, het sy wiskunde bestudeer aan die Institut Catholique en literatuur/tale aan die Institut Sainte-Marie Daarna het sy in filosofie aan die Sorbonne gestudeer. Terwyl sy aan Sorbonne studeer, ontmoet sy Jean-Paul Sartre in 1929. Hy het 'n kursus aan dié universiteit gevolg terwyl hy ingeskryf was by die elite École Normale Supérieure. Dit is 'n algemene wanopvatting dat de Beauvoir ook aan die École Normale gestudeer het. Sy was egter wel goed op hoogte met die instelling en sy leerplan danksy Sartre en ander persone in die filosofiese sirkel.
In 1929 het de Beauvoir ook die jongste persoon in Frankryk geword wat 'n aggregasie in filosofie behaal het. Sartre was eerste daardie jaar met haar in die tweede plek. Terwyl sy aan die Sorbonne was het sy haar lewenslange bynaam Castor (die Frans vir "bewer") gekry. Dié bynaam se ontstaan is te danke aan 'n ooreenkoms van die woord en haar van in Frans.
In 1943 het de Beauvoir L'Invitée (Sy het gekom om te bly, 1943) gepubliseer waarin sy die eksistensiële dilemmas van individuele vryheid, aksie en verantwoordelikheid verken. In dié boek is ook 'n fiktiewe chronologie van haar lesbiese verhouding met Olga Kosakiewicz, een van haar studente in die Rouen sekondêre skool waar sy onderwys gegee het gedurende die vroeë 1930's. Dié roman ondersoek ook die komplekse verhouding met Sartre en hoe die verhouding beïnvloed is deur die ménage à trois met Kosakiewicz.
Latere jare
[wysig | wysig bron]Teen die einde van die Tweede Wêreldoorlog (1945) het de Beauvoir by Sartre aangesluit as redakteur van Les Temps Modernes, 'n politieke joernaal gestig deur Sartre saam met Maurice Merleau-Ponty en ander. Buiten haar redakteurskap het de Beauvoir die Les Temps Modernes gebruik om haar eie werk te bevorder en was redakteur tot met haar dood.
Alhoewel haar boek Pour Une Morale de L'ambiguïté (Die etiek van dubbelsinnigheid, 1947) nie werklik bekend is nie, kan dit tog beskou word as die mees toeganklike inleiding tot die Franse eksistensialisme. Die boek se eenvoud hou dit verstaanbaar in teenstelling met Sartre se hoogs analitiese L'être et le néant (Die Syn en die nietigheid).
Nadat sy in die laat 1940's die Le Deuxième Sexe (Die tweede geslag) aan haar uitgewer gelewer het, het sy vir 'n uitgebreide besoek na die Verenigde State gegaan. Sy is genooi deur Nelson Algren wat sy gedurende 'n besoek in 1947 in die VSA ontmoet het. Algren was woedend oor die eksplisiete manier waarop de Beauvoir later haar Amerikaanse seksuele ervarings in Les Mandarins, (Die Mandaryne, 1954) beskryf het. Die boek is opgedra aan Algren terwyl die karakter Lewis Brogan in dié boek op hom gebaseer is.
Die tweede geslag
[wysig | wysig bron]Simone de Beauvoir beredeneer 'n feministiese eksistensialisme in haar werk Le Deuxième Sexe (Die tweede geslag), gepubliseer in 1949. As 'n eksistensialis aanvaar de Beauvoir die doktrine "bestaan gaan essensie vooraf" en huldig die standpunt dat 'n mens nie as 'n vrou gebore word nie, maar een gemaak word. Die samelewing beskou die man as die absolute en die noodsaaklikste onderwerp van die samelewing. Haar analise fokus op die konsep van die vrou as "Die Ander". Die vrou word altyd as afhanklik van die man gedefinieer. Dit is die (sosiale) opvatting van Vrou as die beliggaamde Ander wat de Beauvoir as fundamenteel tot die vrou se onderdrukking identifiseer.
De Beauvoir argumenteer dat vroue histories beskou word as afwykend en abnormaal. Sy verklaar dat selfs Mary Wollstonecraft mans beskou as die ideaal waarna vrouens moet streef. De Beauvoir sê dat hierdie houding vroue se sukses beperk het omdat die persepsie dat vroue afwyk van die normale vroue buitestaanders gemaak het wat bloot poog om "normaliteit" na te maak. Volgens haar sal hierdie veronderstelling deur feminisme opsy gesit moet word om vordering te maak. Simone de Beauvoir glo dat vrouens net soos mans in staat is om keuses uit te oefen, hulself te verbeter en daardeur manlike bewustheid te verminder tot innerlikheid.
In 1954 verskyn haar boek, Les Mandarins, (Die Mandaryne), waarvoor de Beauvoir die Prix Goncourt sou ontvang. Dit word in 1958 gevolg deur haar memoirs Mémoires d'une jeune fille rangée (Memoires van 'n Pligsgetroue Dogter). Na die dood van haar moeder skryf Simone die boek Une mort très douce ('n Baie Maklike Dood), wat in 1964 gepubliseer word. Les belles images (Die Mooi Beelde) word in 1966 gepubliseer en La vieillesse (Ouderdom) in 1970.
In 1981 skryf sy La Cérémonie des adieux (Die seremonie van afskeid), 'n pynvolle blik op Sartre se laaste jare.
Dood en evaluasie van haar bydrae
[wysig | wysig bron]Ligaamlik en geestelik uitgeput deur haar verslawing aan drank en amfetamien sterf Simone de Beauvoir aan longontsteking op 14 April 1986 in Parys. Sy word langs Sartre in die Cimetière du Montparnasse in Parys begrawe. Na haar dood is de Beauvoir wêreldwyd geprys nie net opgrond van die groter aanvaarding van die feminisme in veral die akademiese wêreld nie, maar ook aangesien meer mense bewus geword het van die invloed wat sy uitgeoefen het op Sartre se mees prominente eksistensialistiese werk L'Être et le néant. Sy word beskou as een van die mees prominente Franse denkers in die geskiedenis en later as die "moeder" van post-1968 feminisme. Haar werke openbaar 'n beeld van haar lewe teen die agtergrond van die tyd waarin sy gelewe het.
Bibliografie van geselekteerde werke
[wysig | wysig bron]- L'Invitée, (Die uitgenooide, in Engels beskikbaar as She came to stay), 1943
- Pyrrhus et Cinéas, (Pyhirus en Sineas), 1944
- Le sang des autres, (Die bloed van ander), 1945
- Tous les hommes sont mortels (Alle mense is sterflik), 1946
- Pour une Morale de l'ambiguïté (Die etiek van dubbelsinnigheid), 1947
- Le Deuxième Sexe (Die tweede geslag), 1949
- L'Amérique au jour de jour (Amerika dag vir dag), 1954
- Les Mandarins, (Die Mandaryne), 1954
- La Longue Marche: essai sur la Chine (Die lang opmars: Essay oor China), 1957
- Mémoires d'une jeune fille rangée (Memoires van 'n pligsgetroue dogter), 1958
- La Force de l'âge (Die krag van die lewe), 1960
- La Force des choses (Die krag van omstandighede), 1963
- Une Mort très douce ('n Baie maklike dood) 1964
- Les Belles Images (Die mooi beelde), 1966
- La femme rompue? (Die vernietigde vrou?), 1968
- La Vieillesse (Ouderdom), 1970
- Tout compte fait (Alles gesê en gedoen), 1972
- Quand prime le spirituel (Wanneer spirituele sake eerste kom), 1979
- La Cérémonie des adieux (Die seremonie van afskeid), 1981
Bronne en eksterne skakels
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons bevat media in verband met Simone de Beauvoir. |
- Bair, Deirdre, 1990. Simone de Beauvoir: A Biography. New York: Summit Books.
- The Internet Encyclopedia of Philosophy: Simone de Beauvoir deur Shannon Mussett.
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: Simone de Beauvoir deur Debra Bergoffen. Uitgebreide bibliografie.
- The Ethics of Ambiguity – Engelse vertaling van Pour une Morale de l'ambiguité.