Jean Baudrillard
Jean Baudrillard | |
Jean Baudrillard in 2004
| |
Gebore | 29 Julie 1929 Reims, Frankryk |
---|---|
Oorlede | 6 Maart 2007 (op 77) Parys, Frankryk |
Nasionaliteit | Frankryk |
Vakgebied | Massamedia, postmoderniteit |
Beïnvloed deur | Marx, Nietzsche, Freud, Wiener, Mauss, Lévi-Strauss, Lefebvre, Barthes, Bataille, Debord, Dick, Borges, McLuhan, Foucault |
Invloed op | Braschi, Pelevin, Vizenor, Žižek, Die Wachowskis, Benoist, Zerzan |
Jean Baudrillard (Reims, 29 Julie 1929 - Parys, 6 Maart 2007) is 'n Franse sosioloog, kultuurkritikus en 'n filosoof. Sy werke word dikwels geassosieer met postmodernisme en poststrukturalisme.
Lewensloop
[wysig | wysig bron]Hy studeer in Duits aan die Sorbonne Universiteit in Parys en bied Duits aan in 'n lycée (hoërskool) van 1958 tot 1966. Hy het as 'n vertaler en kritikus gewerk terwyl hy sy studies in filosofie en sosiologie voortgesit het. In 1966 voltooi hy sy Ph.D. tesis: Thèse de troisième cycle: Le Système des objets ("Derde siklus tesis: Die stelsel van voorwerpe"), onder die studieleiding van Henri Lefebvre. Van 1966 tot 1972 werk hy as hulpdosent en assistent-professor. In 1972 voltooi hy sy verhandeling genaamd: L'Autre par lui-même ('Die ander deur homself') en begin om in sosiologie onderrig te gee aan die Universiteit van Parys-X Nanterre as 'n professor. Baudrillard tree van 1986 tot 1990 op as die Wetenskaplike Direkteur by die IRIS (Institut de Recherche et d'Information Socio-Économique) aan die Universiteit van Parys - IX Dauphine. Hy was van 2001 tot met sy dood in 2007 'n filosofie professor wat gespesialiseer het in kultuur- en mediakritiek aan die European Graduate School. Hy het ook in hierdie tydperk voortgegaan om die werksaamhede van die Institut de Recherche sur l'Innovation Sociale aan die Centre National de la Recherche Scientifique te ondersteun. Hy sterf in die ouderdom van 77 jaar na 'n lang siekbed.
Inleiding tot sy werk
[wysig | wysig bron]Jean Baudrillard is bekend vir sy ondersoeke na hiperrealiteit, en spesifiek hiperrealiteit in die Verenigde State van Amerika (VSA). Volgens Baudrillard het die VSA 'n wêreld vir homself geskep wat meer werklik is as die werklikheid en waarin diegene wat daar bly obsessief is met tydloosheid, perfeksie en objektifering van die self. Verder is egtheid vervang deur 'n kopie en niks is "werklik" nie, alhoewel diegene wat deelneem aan die illusie nie oor die vermoë beskik om dit te sien nie. In plaas daarvan om ondervindinge te hê, neem mense spektakels waar, via regte of metaforiese beheerskerms. In plaas van realiteit beleef die mens skynbeelde en simulasie.
Baudrillard se skynbeeldteorie gaan spesifiek oor die egtheid en werklikheid van beelde wat ons dink ons ken. In hierdie teorie word gestel dat die mens kontak met die ware wêreld verloor, omdat hy 'n beeld van die wêreld skep aan die hand van wat hy in die media waarneem. Baudrillard is van mening dat daar steeds minder waarheid is, omdat ons al ons werklikheid baseer op iets wat ons self (die mensdom) bedink het (in film en media). Een voorbeeld van die 'skynbeelde' is dat iedereen weet hoe 'n vliegtuig wat val daar sou uitsien. Maar ons weet dit omdat ons dit al op die televisie gesien het. Die 'ken' van so 'n gebeurtenis is dus nie gegrond op ons eie waarheid nie, maar op die waarheid geskep op die televisie.
Terwyl sy vroeëre loopbaan beïnvloed word deur Marxisme, het hy uiteindelik tot die gevolgtrekking gekom dat Karl Marx se standpunte slegs 'n spieëlbeeld van opposisie teen kapitalistiese denke was. Marx het byvoorbeeld nie konsepte soos "werk" of "waarde" bevraagteken nie. In kort, terwyl Marx dit moontlik goed bedoel het, was hy volgens Baudrillard geïnfekteer deur die "virus van bourgeois-denke". In teenstelling hiermee, stel hy die konsep van simboliese uitruiling voor, 'n "kringloop van geskenke en opvolggeskenke", soortgelyk aan 'n geskenkekonomie, alhoewel hy mettertyd begin voorkeur gee aan 'n stelsel gebaseer op verleiding wat volgens hom gegrond is op "die bekoring van suiwer en bloot oppervlakkige rituele". Terwyl Baudrillard moontlike alternatiewe voorstel, sien hy weinig hoop vir die herstel van die sosiale wêreld. Hy voorsien eerder verdere ontwikkeling van hiperrealiteit, met die gevolg dat dit moeiliker word om te onderskei tussen wat werklik is, en wat nie werklik is nie. Hy beskou die VSA as die land wat die verste in hierdie rigting beweeg het. Hy stel dit byvoorbeeld dat hy die VSA besoek het ten einde eerstehandse ervaring op te doen van "die finale aard van die toekomstige katastrofe".
Kritiek op Baudrillard se werk
[wysig | wysig bron]Baudrillard word gekritiseer deur verskeie vakkundiges. Douglas Kellner kritiseer Baudrillard in sy boek Jean Baudrillard: From Marxism to Postmodernism and Beyond (ISBN 0804717575) waarin hy tradisionele Marxisme verdedig teen Baudrillard se kritiek. Christopher Norris kritiseer wat hy beskou as Baudrillard se gebrek aan betekenisvolle politieke verbintenis in sy boek Uncritical Theory : Postmodernism, Intellectuals and the Gulf War (ISBN 0870238175).
Beknopte bibliografie van geselekteerde werk
[wysig | wysig bron]- Le système des objets (Die Voorwerp Stelsel), 1968
- La société de consommation (Die Stelsel van Voorwerpe en die Gebruikersamelewing), 1970
- Pour une critique de l'économie politique du signe (Kritiek van die Politieke Ekonomie van die Teken), 1972
- Le miroir de la production (Die Spieël van Produksie), 1973
- À l'ombre des majorités silencieuses, (In die Skaduwee van die Stille Meerderheid), 1982
- Amérique (Amerika), 1987
- Le crime parfait (Die Perfekte Misdaad), 1995
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Jean Baudrillard.