Slavoj Žižek
Slavoj Žižek | |
![]() | |
Slavoj Žižek in Liverpool, Engeland, 2008
| |
Gebore | 21 Maart 1949 Ljubljana, Joego-Slawië (tans Slowenië) |
---|---|
Nasionaliteit | ![]() |
Vakgebied | Ideologie, Marxisme, Ontologie, Politieke teorie, Psigoanalise kulturele studies, Film-teorie, Teologie, Duitse idealisme |
Instelling(s) | Universiteit van Ljubljana New York Universiteit Birkbeck, Universiteit van Londen |
Alma mater | Universiteit van Ljubljana (B.A.) (M.A.) Universiteit van Parys VIII (PhD) |
Bekend vir | Ideologie as 'n bewustelose fantasie van strukture werklikheid Herlewing van Dialektiese Materialisme |
Beïnvloed deur | Althusser, Badiou, Chesterton, Debenjak, Freud, Hegel, Heidegger, Jameson, Lacan, Laclau, Lenin, Marx, Robespierre, Schelling |
Invloed op | Fisher, Horvat, Johnston, Parker, Salecl, Ruda, Zupančič, Jameson |
Slavoj Žižek (gebore 21 Maart 1949) is 'n Sloweense sosioloog, filosoof, psigoanalis en kultuurkritikus.
Agtergrond[wysig | wysig bron]
Žižek is gebore in Ljubljana in die toemalige Joego-Slawië, in 'n middelklas gesin. Hy wou aanvanklik 'n ekonoom word maar studeer uiteindelik in filosofie aan die Universiteit van Ljubljana en psigoanalise in Parys. Hy was vir 'n kort tydperk 'n hoogleraar aan die European Graduate School en daarna 'n sosiologiese navorser in Ljubljana.
Hy is tans 'n senior navorser by die Institute for Sociology and Philosophy aan die Universiteit van Ljubljana, Global Distinguished Professor van Duits aan die New York Universiteit en die internasionale direkteur van die Birkbeck Institute for the Humanities. Sy werk is divers en meestal gefokus op die interseksie tussen 'n reeks dissiplines insluitende kontinentale filosofie, politieke teorie, kulturele studies, psigoanalise, rolprentkritiek en teologie.
Žižek verwerf internasionale erkenning na die 1989 uitgawe van sy eerste Engelse boek, The Sublime Object of Ideology, waarin hy wegbeweeg van die tradisionele Marxistiese teorie om 'n materialistiese konsepsie van ideologie te ontwikkel wat put uit Jacques Lacan se psigoanaliese en Georg Wilhelm Friedrich Hegel se idealisme. Sy vroeë teoretiese werk word toenemend eklekties en polities tydens die 1990s, deur te fokus op kritiese analise van verskillende aspekte verwant aan die populêre kultuur. Dit maak hom 'n populêre figuur by linkse akademiese denkers. Hy is 'n kritikus van kapitalisme en neo-liberalisme. Žižek identifiseer homself as politiese radikaal en sy werk bevraagteken die ortodokse sienings van beide die regse politike denke en die links-liberale akademiese denke. Hy skyf produktief oor 'n diverse reeks van onderwerpe van teorieë tot inleidende boeke en hy neem ook deel aan dokumentere rolprent projekte soos met Sophie Fiennes, The Pervert's Guide to Cinema (2006) en The Pervert's Guide to Ideology (2012).
Žižek se onortodokse styl, populêre akademiese werke, gereelde tydskrif bydraes en kritiese assimilasie van hoë en lae kultuur verskaf aan hom internasionale invloed en 'n gehoor buite akademiese kringe. In 2012, het die tydskrif Foreign Policy Žižek gereken onder sy lys van top 100 wêrelddenkers, en beskryf hom as 'n “glanspersoonfilosoof.” In die media word hy ook genoem die "Elvis van kulturele teorie" en "die gevaarlikste filosoof in die Weste." Žižek se werk word uiteengesit in 'n 2005 dokumentêre film Zizek! 'n Akademiese joernaal , The International Journal of Žižek Studies, word gestig om sy werk krities te ontleed.
Idees[wysig | wysig bron]
Basisinkomste[wysig | wysig bron]
Volgens Žižek is 'n universele basisinkomste 'n "onmoontlike droom" en die feit dat dit teenwoordig oorweeg word bloot 'n "simptoom van die huidige kapitalistiese stelsel". Hy stel voor dat basisinkomste eerder basissurplus (Engels: basic rent) genoem word en voer aan dat 'n basisinkomste nie sin maak in 'n Klassieke Marxistiese raamwerk nie.[1]
Voetnotas[wysig | wysig bron]
- Die National Review beskryf hom as "die gevaarlikste politieke filosoof in die Weste" en die New York Times noem hom "die Elvis van kultuurteorie".[2]
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Slavoj Žižek, First as tragedy, then as farce, lesing by Cooper Union, 14 Oktober 2009, https://www.youtube.com/watch?v=tW1NIB9MmSo, vanaf 8m03s
- ↑ Slovenian Philosopher Slavoj Zizek on Capitalism and the 'Farcical' Financial Crisis (Webartikel). URL besoek op 2017-05-20.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Slavoj Žižek.