Maurice Blanchot

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Maurice Blanchot
Gebore (1907-09-22)22 September 1907
Devrouze, Saône-et-Loire, Frankryk
Oorlede 20 Februarie 2002 (op 94)
Le Mesnil-Saint-Denis, Île-de-France, Frankryk
Nasionaliteit Vlag van Frankryk Frankryk
Vakgebied Filosofie van die dood, literêre kritiek, morele filosofie, politieke filosofie, taalfilosofie
Alma mater Universiteit van Straatsburg
Bekend vir Die neutrale (le neutre), die reg om te sterwe, twee soorte dood (die eerste dood is die werklike gebeurtenis, geleë binne die geskiedenis, die tweede dood is die suiwer vorm van die gebeurtenis wat nooit gebeur nie[1][2])
Beïnvloed deur Markies de Sade, Comte de Lautréamont, Franz Kafka, Martin Heidegger, Charles Maurras, Friedrich Nietzsche, Georges Bataille, Stéphane Mallarmé, Emmanuel Levinas, Friedrich Hölderlin
Invloed op Samuel Beckett, Jacques Derrida, Gilles Deleuze, Paul de Man, Roland Barthes, Leslie Hill, Sarah Kofman, Pierre Joris, Mario Kopić, Paul Auster, Michel Foucault, Jean-Luc Nancy

Maurice Blanchot (Quain Devrouze, 22 September 1907 – Le Mesnil-Saint-Denis, 20 Februarie 2003) was 'n Franse skrywer, essayis en filosoof.

Biografie[wysig | wysig bron]

Gebore in Quain (Saône-et-Loire) op 22 September 1907, het Blanchot grootgeword in 'n ryk Katolieke familie, wat hom in staat gestel het om voordeel te trek uit goeie onderwys. Na sy baccalauréat (die Franse finale eksamen) voltooi hy op die ouderdom van sestien. Blanchot is vasbeslote om die filosofie en Duits in Straatsburg te studeer. Maar weens 'n mediese fout tydens 'n operasie op sy maag, moet hy 'n jaar wag voordat hy sy studie kan voortgaan. Sy bloed word geaffekteer, waarna hy sal altyd sieklik sal wees soos "'n ou man op sy sterfbed". Hy ly aan chroniese benoudheid, griep, tuberkulose, senuweestelselprobleme, tuberkulose, duiseligheid en verstikking. Deur sy lewe sal hy sy slegte gesondheid beskou as 'n vertraging van die dood, 'n konstante konfrontasie met die dood. Ten spyte van sy swak gesondheid behaal hy die ouderdom van 95. Oorlewende van sy eie lewe, wy Blanchot homself aan om te skryf. "Skryf om nie te hoef sterf nie," het Michel Foucault later in 'n essay oor Blanchot gesê.

Nadat hy uiteindelik met sy studies begin het, ontmoet Blanchot sy toekomstige vriend, Emmanuel Levinas, 'n jong Joodse seun wat uit Litaue kom en ook die filosofie studeer. In die begin is Blanchot gekant teen Levinas se Judaïsme, maar die vriendskap word gekenmerk deur die krag om die voortsetting van verandering te sien, soos Christophe Bident dit stel. Die intellektuele wisselwerking is so dat Blanchot Levinas aan die ' esprit français' bloodstel van Marcel Proust en Paul Valér. Levinas stel Blanchot op sy beurt voor aan Martin Heidegger se Sein und Zeit en Fjodor Dostojefski. Bietjie vir bietjie skei hul paaie, maar die vriendskap bly voortbestaan. Van die begin van die 1930's is Blanchot 'n politieke joernalis vir regsgesindes, 'n werk waarmee hy 'n goeie salaris verdien. Dit is die jare van die opkoms van fascisme, die jare van die anti-semitiese pamflette wat Céline en Drieu La Rochelle versprei het. Gedurende daardie jare is Blanchot nasionalisties, konserwatief en teen parlementêre demokrasie. Sy politieke idees word bevestig deur krisisse en mislukkings van regerings.

Op 25-jarige ouderdom begin Blanchot sy Thomas l'obscur, wat sy literêre debuut sal wees. Enkele jare later sterf Claude Séverac, sekretaris van Aux écoutes, waar Blanchot hoofredakteur is. Dit laat hom intens treur. Die dood van Séverac beteken dat Blanchot van daardie oomblik as 'n politieke redakteur onttrek. Hy beskryf later sy toewyding aan Séverac in L'Arrêt de mort, wat in 1948 gepubliseer is. Die 1940-oorlog dui op 'n keerpunt in sy lewe, 'n tyd van stilte en oorweging. Dit is in daardie tyd van meditasie dat Blanchot sy "joernalis se vel" vir die van skrywer ruil, soos Schulte Nordholt dit stel. 'n Jaar later, in 1941, word Thomas l'obscur gepubliseer. Nog 'n keerpunt is die ontmoeting met die skrywer, dissident surrealis en denker Georges Bataille. Hy word, soos Levinas, sy goeie vriend. Alhoewel hy so sieklik soos Blanchot is, is hy veral die teengewig wat die vriendskap balanseer.

Gedurende die oorlogsjare speel die dood 'n belangrike rol: Levinas word gevange geneem deur die Duitse leër. Blanchot is in Junie 1944 byna in Quain gefusilleer. In L'instant de ma mort (1994) sal hierdie oomblik op 'n deurdringende manier beskryf word. Baie sien hulself onophoudelik gekonfronteer met hul eie dood of dié van hul vriende. Na die oorlog verskyn verskeie artikels wat handel oor die dood in Critique wat in 1946 deur Bataille gestig is. Die essays handel oor hierdie tema hoofsaaklik met betrekking tot taal: "Littérature et le droit a la mort" van 1948 (ook gepubliseer in La part du feu, 1949); «La mort possible» 1952; «Rile et l'exigence die la mort» 1953 (Gepubliseer in L'espace littéraire, 1955).

Maurice Blanchot sterf in Februarie 2003.

Vernaamste werke[wysig | wysig bron]

Romans[wysig | wysig bron]

  • 1941 – Thomas l'obscur
  • 1942 – Aminadab
  • 1948 – Le Très-Haut

Verhale[wysig | wysig bron]

  • 1948 – L'Arrêt de mort
  • 1951 – Au moment voulu
  • 1953 – Celui qui ne m'accompagnait pas
  • 1957 – Le Dernier Homme
  • 1962 – L'Attente, l'oubli
  • 1973 – Le Pas au-delà
  • 1994 – L'instant de ma mort

Essays[wysig | wysig bron]

  • 1943 – Faux Pas
  • 1949 – La Part du Feu
  • 1955 – L'espace littéraire
  • 1981 – De Kafka à Kafka
  • 1959 – Le Livre à venir
  • 1969 – L'Entretien infini
  • 1971 – L'Amitié
  • 1973 – Le Pas au-delà
  • 1980 – L'écriture du désastre
  • 1983 – Après coup précédé par Le Ressassement éternel
  • 1983 – La Communauté inavouable

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. (en) Osaki, Harumi, "Killing Oneself, Killing the Father: On Deleuze's Suicide in Comparison with Blanchot's Notion of Death", Literature and Theology (2008) 22(1).
  2. (en) Maurice Blanchot, The Station Hill Blanchot Reader: Fiction and Literary Essays (New York, Station Hill Press, Inc., 1999), bl. 100.

Bronne[wysig | wysig bron]

  • Hierdie artikel is vertaal vanuit die Nederlandse Wikipedia.

Bibliografie[wysig | wysig bron]

  • BIDENT Chr., Maurice Blanchot. Partenaire Invisible. Seyssel, Champs Vallon, 1998
  • BUCLIN H., Maurice Blanchot ou l'autonomie littéraire Lausanne, Antipodes, 2011
  • COOLS, A., De stem en het schrift. Drie opstellen over esthetische distantie in de vertelling, het humanisme en de toekomst van de boekcultuur, Klement, Zoetermeer, 2012.
  • HILL, L., Blanchot extreme contemporary, Routlegde, Londen, 1997
  • HOLLAND, M., ed., The Blanchot Reader, Blackwell, Oxford, 1995
  • SCHULTE NORDHOLT, A., Maurice Blanchot. L'écriture comme expérience du dehors , Genève, Droz, 1995.
  • SCHULTE NORDHOLT, A., TEN KATE, L., VANDE VEIRE, F., Het wakende woord. Literatuur, ethiek en politiek bij Maurice Blanchot, SUN, Nijmegen, 1997.
  • SCHULTE NORDHOLT, A., "Maurice Blanchot" In: BAETENS, J. & K. GELDHOF (Éds.), Franse literatuur na 1945. Deel 3: Kritiek, Theorie en Essay. Peeters, Leuven, 2000, pp. 205-218