Paul Biya

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Paul Biya (gebore Paul Barthélemy Biya'a bi Mvondo; 13 Februarie 1933) is 'n Kameroense politikus wat sedert 6 November 1982 as president van Kameroen dien.

Biya, 'n boorling van die suide van Kameroen, het in die 1960's vinnig opgetree as 'n burokraat onder president Ahmadou Ahidjo. Hy was dienende sekretaris-generaal van die Presidensie van 1968 tot 1975 en daarna van 1975 tot 1982 as premier van Kameroen. Hy het Ahidjo opgevolg as president op laasgenoemde se verrassende bedanking in 1982 en die mag in 'n poging tot staatsgreep van 1983-1984 gekonsolideer, waarin hy al sy teenstanders uitgeskakel het.

Die regering word ondersteun deur Frankryk, wat wapens voorsien en sy magte oplei. Frankryk is die toonaangewende buitelandse belegger voor die Verenigde State. Honderd-en-vyf Franse filiale is in alle sleutelsektore (olie, hout, konstruksie, mobiele telefonie, vervoer, bankwese, versekering, ens.) Geleë.

Biya het in die 1980's politieke hervormings binne die konteks van 'n eenpartystelsel ingestel. Onder ernstige druk aanvaar hy die bekendstelling van veelparty-politiek in die vroeë negentigerjare. Hy het die omstrede presidentsverkiesing in 1992 met 40% van die meervoudige stemming met enkele stembriewe gewen en is in 1997, 2004, 2011 en 2018 met groot marges herkies. Opposisiepolitici en Westerse regerings het beweer dat onreëlmatighede en bedrog van stemme op elk van hierdie geleenthede. Baie onafhanklike bronne het bewys gelewer dat hy nie die verkiesing in 1992 gewen het nie en dat die daaropvolgende verkiesings met bedrog gevloei het.

Biya is tans die langste regerende nie-koninklike leier ter wêreld en die oudste heerser in Afrika.

Biya het Kameroen se noue verhouding met Frankryk behou, een van Kameroen se voormalige koloniale heersers naas die Verenigde Koninkryk en Duitsland.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]