Claremont, Johannesburg

Claremont
Voorstad
Claremont  Claremont se ligging in Gauteng
Koördinate: 26°10′50″S 27°57′30″O
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Gauteng
Munisipaliteit	Stad Johannesburg
Hoofplek	Johannesburg
Oppervlak
• Totaal	1,07 km2 (0,41 vk. myl)
Bevolking  (2011)
• Totaal	9 183
• Digtheid	8 582/km2 (22 230/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	28,3%
• Indiërs/Asiërs	0,5%
• Bruin mense	31,7%
• Swart mense	39,1%
• Ander	0,3%
Taal (2011)
• Afrikaans	47,4%
• Engels	17,1%
• Tswana	13,7%
• Zoeloe	5,1%
• Ander	16,7%

Claremont is ’n mindergegoede voorstad van Johannesburg, sowat 9 km wesnoordwes van die stadsaal. Toe die ou munisipale grense nog gegeld het, was dit een van Johannesburg se mees westelike voorstede wat aan Roodepoort gegrens het.

Ligging

Claremont beslaan nagenoeg 1,05 km². Van die noordweste na die suidooste strek dit op die verste punt oor sowat 1,7 km, maar van die noordooste tot die suidweste net sowat 600 m. In die noordweste grens dit aan Delarey in was eens die stadsgebied van Roodepoort was. Al die ander voorstede wat aan Claremont grens, was ingevolge die vorige munisipale bedeling ook voorstede van Johannesburg: in die noorde Newlands en Montclare (wat sy naam gekry het deur die lettergrepe van die ouer voorstad Claremont om te draai), in die ooste aan Newclare, in die suidooste aan Bosmont en in die suidweste aan Industria North.

Geskiedenis

Nes die geval met Claremont en Nuweland (Newlands in Engels) in Kaapstad, grens Johannesburg se Claremont aan Newlands. In Pretoria is dit egter nie die geval nie, want daar is Claremont ’n laermiddelkas-voorstad in die weste van die stad tussen Booysens en Daspoort, terwyl die Jakarandastad se Newlands ’n gegoede woonbuurt oos van die N1 tussen Waterkloofpark en Waterkloof Glen is. Die Johannesburgse voorstad Claremont is in 1896 op ’n gedeelte van die plaas Waterval No. 211 deur H. de V. Steytler aangelê wat die 106 ha in 1 200 standplase verdeel het. Teen 1906 was die voorstad in besit van die African Land and Investment Co., en in 1944 het die Johannesburgse stadsraad dit aangekoop.

Demografie

Claremont het vroeër jare nooit ’n groot bevolking gehad nie, want in 1934 was hier byvoorbeeld net 64 Afrikaanse munisipale kiesers en 22 Engelssprekendes, in 1949 onderskeidelik 97 en 19 en in 1961 127 en 58. Tog is hier, waarskynlik danksy die insluiting van die gedeelte van Newlands besuide Hoofweg, die NG gemeente Claremont gestig. Dié gemeente is, weens die afname in Claremont se wit inwonertal, in 2011 by die NG gemeente Waterval in Newlands ingelyf. Die Laerskool Claremont is ’n parallelmediumskool in Charlesstraat.

Vir die doeleindes van die 2011-sensus 2011 het Claremont se grense ’n groot gedeelte van Montclare ingesluit en was die bevolkingsverdeling swart 39,1% (3 592, van wie baie in ’n plakkerskamp tussen Claremont en Newclare, bruin 31,7% (2 914) en wit 28,3% (2 598). Afrikaans was verreweg die grootste taal, wat die 4 349 sprekers was 47,4% van die sensusgebied se 9 183 inwoners. In die sensus van 2001 was Afrikaanse ook die grootste taal met 2 880 van die 5 912 inwoners, maar destyds was die wit inwoners se bevolkingsaandeel nog 35,4%, gevolg deur swart (32,3%) en bruin (29,4%).

Bronne

• (en) Potgieter D.J. (ed.). 1971. Standard Encyclopaedia of Southern Africa; Cape Town: Nasionale Opvoedkundige Uitgewery Bpk.
• (af) Stals, prof. dr. E.L.P (red.). 1978. Afrikaners in die Goudstad. Deel 1. 1886 - 1924. Kaapstad en Pretoria: HAUM.