Gaan na inhoud

Olimpiese Somerspele 1936

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Spele van die XIe Olimpiade
Olimpiesespele van 1936

Gehou in Berlyn, Duitsland
Deelnemende lande 49 Nasionale Olimpiese Komitees
Deelnemende atlete 3 963 (3 632 mans, 331 vroue)[1]
Items 129 in 19 sporte[2]
Openingseremonie 1 Augustus 1936
Sluitingseremonie 16 Augustus 1936
Amptelik geopen deur Kanselier Adolf Hitler[3]
Atlete-eed Rudolph Ismayr (gewigoptel)
Beampte-eed (sedert 1972)
Olimpiese vlam Fritz Schilgen (atletiek)
Vorige Spele 1932: Los Angeles (VSA)
Volgende Spele 1940: Helsinki (Finland)

Die Olimpiese Somerspele 1936 (Duits: Olympische Sommerspiele 1936), amptelik bekend as die Spele van die XIde Olimpiade, is tussen 1 en 16 Augustus 1936 in Berlyn, Nazi-Duitsland, aangebied. In 1931 is Berlyn deur die Internasionale Olimpiese Komitee (IOK) bo Barcelona as gasheer vir die Spele verkies. Berlyn het 43 teenoor Barcelona se 16 stemme gekry. In 1936 het die destydse Nazi-Duitsland ook die Olimpiese Winterspele aangebied, in Garmisch-Partenkirchen in die Alpe. Dit was die laaste Olimpiese Somerspele voor die uitbreek van die Tweede Wêreldoorlog drie jaar later, wat met die Duitse Inval van Pole begin het.

Die Olimpiese Stadion in Berlyn tydens die Olimpiese Somerspele 1936
Jesse Owens tydens die mans se verspring

Toe Adolf Hitler in Januarie 1933 aan bewind kom as kanselier, klink daar stemme op om die Spele na 'n ander land te verskuif. In die Verenigde State was daar selfs 'n veldtog om die Spele te boikot. Avery Brundage, die voorsitter van die Amerikaanse Olimpiese Komitee, spreek hom teen 'n verskuiwing van die Spele uit, en hy kry ook steun van De Coubertin. Net die Sowjetunie het hierdie spele geboikot.[4] Spanje bly weg omdat dit deur 'n burgeroorlog verskeur is.

Hoewel die Spele dus aan Berlyn toegeken is voordat die Nazi's in Duitsland aan bewind gekom het, sien die owerheid die Spele as 'n geleentheid om sy fascistiese ideologie uit te dra. Leni Riefenstahl was aangestel om 'n film oor die Spele te maak. Die film Olympia kan as propaganda bestempel word, maar gebruik 'n getal ongewone tegnieke wat destyds nog nie in sportfilms aangewend is nie. Dit was ook die eerste Olimpiese Spele wat op televisie gebeeldsend is en radio-uitsendings het 41 lande bereik.

Om soveel moontlik oorwinnings te verseker, stel die Duitse owerheid anaboliese steroïde en testosteroon aan hulle atlete beskikbaar. Duitsland oorheers die Spele en het heelwat meer medaljes as enige ander land ingepalm. In 'n weerlegging van die rassistiese Nazi-filosofie, verower die Afro-Amerikaner Jesse Owens egter vier goue medaljes. Owens was gewild onder die toeskouers en Duitse publiek en is meer entoesiasties as in sy tuisland ontvang.[5] Hitler besluit egter om geen medaljes persoonlik toe te ken nie, moontlik omdat die Afro-Amerikaner Cornelius Johnson op die eerste dag van die Spele 'n goue medalje verower het.[5]

Die superioriteit van die Reich kom ook tot uiting in die oorweldigende infrastruktuur wat vir die Spele opgerig is: 'n splinternuwe stadion is gebou ten weste van die Charlottenburg-kasteel met sitplek vir honderdduisend toeskouers. Langsaan is die swembad met sitplek vir twintigduisend toeskouers opgerig.

Hitler pas die Olimpiese handves tot die letter toe en beloof om nie 'n enkele toespraak tydens die Spele te hou nie. Verder pas hy ook geen rassediskriminasie tydens die Spele toe nie. Getuie hiervan was die opname van die Joodse skermster Helena Mayer in die Duitse span. Maar buite die stadion draai die Duitse propagandamasjien volspoed voort: die swastika was oral teenwoordig en daar het meer Nazi- as Olimpiese vlae gewapper. As deel van die Nazi-propaganda is tydens die Olimpiese Somerspele 1936 vir die eerste keer 'n fakkelloop vir die Olimpiese vlam tussen Olimpia in Griekeland en Berlyn aangebied.

Toewysing

[wysig | wysig bron]
Joseph Goebbels, president van die Nazi-Duitse reëlingskomitee
Fakkelloop van die Olimpiese Somerspele in 1936
Die Olimpiese vuur in Berlyn, tussen die Berlynse Domkerk (links) en die Berlynse kasteel (regterkant)

Berlyn is deur die Internasionale Olimpiese Komitee gekies as die gasheer vir die Olimpiese Somerspele in 1936. Ander kandidate was: Barcelona, Alexandrië, Boedapest, Buenos Aires, Keulen, Dublin, Frankfurt am Main, Helsinki, Lausanne, Neurenberg, Rio de Janeiro en Rome.

Die stemming het as volg verloop:

Stemming vir gasheer van die Olimpiese Somerspele 1936[6]
Stad Land Rondte 1
Berlyn Vlag van Republiek van Weimar Duitsland 43
Barcelona Vlag van Spanje Spanje 16
Alexandrië Vlag van Egipte Egipte
Boedapest Vlag van Hongarye Hongarye
Buenos Aires Vlag van Argentinië Argentinië
Keulen Vlag van Republiek van Weimar Duitsland
Dublin Flag of Ireland Ierland
Frankfurt am Main Vlag van Republiek van Weimar Duitsland
Helsinki Vlag van Finland Finland
Lausanne Vlag van Switserland Switserland
Neurenberg Vlag van Republiek van Weimar Duitsland
Rio de Janeiro Vlag van Brasilië Brasilië
Rome Vlag van Italië Italië

Sporte

[wysig | wysig bron]

19 Olimpiese sportsoorte in 129 dissiplines is tydens die Spele beoefen. Tydens die Spele is 130 goue medaljes oorhandig. Daarbenewens is wedstryde in verskeie demonstrasiesporte beslis.

  • Bofbal en sweefvlug is as demonstrasiesporte aangebied.

Stadions

[wysig | wysig bron]
Kaart van die sportplekke in Berlyn
Die Olimpiese Stadion in Berlyn tydens die Olimpiese Somerspele 1936
Henri de Baillet-Latour (IOK-president), Adolf Hitler en Theodor Lewald (President van die reëlingskomitee) tydens die openingseremonie

22 sportplekke is tydens die Olimpiese Somerspele 1936 gebruik:

Stadion Sporte Kapasiteit
Avus Motorpad Atletiek (maraton, 50 km-loop), Fietsry (pad) Nie gelys nie
BSV-veld Fietsry (baan), Handbal 1 000
Dietrich Eckart Opelugteater Gimnastiek 20 000
Döberitz Ruitersport (dressuur), Moderne vyfkamp (perdry) Nie gelys nie
Deutschlandhalle Boks, Gewigoptel, Stoei 8 630
Berlin-Grünau Regattakursus Kanovaart, Roei 19 000
Haus des Deutschen Sports Skermsport, Moderne vyfkamp (skermsport) 1 200
Hertha-BSC-veld Sokker 35 239
Hokkiestadion Veldhokkie 18 000
Hokkiestadion #2 Veldhokkie 1 600
Baai van Kiel Seilvaart Nie gelys nie
Meiveld Ruitersport (dressuur), Polo 75 000
Mommsenstadion Sokker 15 005
Olimpiese Stadion Berlyn Atletiek, Ruitersport (spring), Sokker (eindstryd), Handbal (eindstryd) 100 000
Olimpiese Spemstadion Sierduik, Moderne vyfkamp (swem), Swem, Waterpolo 20 000
Polisiestadion Handbal Nie gelys nie
Poststadion Sokker 45 000
Ruhleben Moderne vyfkamp (skietsport) Nie gelys nie
Tennisbane Basketbal, Skermsport (swaard) 832
Tennisstadion Basketbal Nie gelys nie
Wannsee Gholfbaan Moderne vyfkamp Nie gelys nie
Wannsee Skietbaan Skyfskiet Nie gelys nie

Deelnemende nasies

[wysig | wysig bron]
Kaart van deelnemende nasies in 1936:

   Neem vir die eerste keer deel

   Het reeds vantevore deelgeneem

     Gasheerstad Berlyn
Kaart van die Olimpiese boikot van 1936

Hier volg 'n alfabetiese lys van al die Nasionale Olimpiese Komitees wat deelgeneem het. Waar beskikbaar word die aantal atlete per land in hakies aangedui:

Suid-Afrikaanse deelname

[wysig | wysig bron]

Charles Catterall wen die silwermedalje in boks in die veergewigafdeling.

Aantal medaljes

[wysig | wysig bron]
Voorkant van die Olimpiese Somerspele 1936 se goue medalje
Agterkant van die Olimpiese Somerspele 1936 se goue medalje

Hier is die top tien lande wat medaljes by die Spele verower het: Hier is die top tien lande wat medaljes by die Spele verower het:

 Plek  Land  Deelnemers Goud Goud Silwer Silwer Brons Brons Totaal
1 Vlag van Duitsland Duitsland (GER) 348 33 26 30 89
2 Vlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State (USA) 310 24 20 12 56
3 Vlag van Hongarye Hongarye (HUN) 209 10 1 5 16
4 Vlag van Italië Italië (ITA) 182 8 9 5 22
5 Vlag van Finland Finland (FIN) 107 7 6 6 19
Vlag van Frankryk Frankryk (FRA) 201 7 6 6 19
7 Vlag van Swede Swede (SWE) 150 6 5 9 20
8 Vlag van Japan Japan (JPN) 153 6 4 8 18
9 Vlag van Nederland Nederland (NED) 128 6 4 7 17
10 Vlag van Verenigde Koninkryk Verenigde Koninkryk (GBR) 207 4 7 3 14
25 Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika (RSA) 25 0 1 0 1

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. (en) "Factsheet – The Games of the Olympiad" (PDF). Internasionale Olimpiese Komitee. Desember 2017. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 23 Desember 2018. Besoek op 3 Maart 2018.
  2. (en) "Factsheet – The Programme of the Games of the Olympiad" (PDF). Internasionale Olimpiese Komitee. Oktober 2017. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 22 April 2020. Besoek op 3 Maart 2018.
  3. (en) "Factsheet – Opening Ceremony of the Games of the Olympiad" (PDF). Internasionale Olimpiese Komitee. 11 Januarie 2018. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 25 Desember 2018. Besoek op 3 Maart 2018.
  4. (de) Volker Ullrich (2013). Adolf Hitler. Die Jahre des Aufstiegs 1889–1939. Frankfurt am Main: S. Fischer. p. 622. ISBN 3-10-086005-5.
  5. 5,0 5,1 (en) "German Myth 10: The 1936 Berlin Olympics Hitler and Jesse Owens". About.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2020. Besoek op 3 Maart 2018.
  6. (en) "Past Olympic Host City Election Results". GamesBids. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 3 Maart 2018.

Verdere leesstof

[wysig | wysig bron]
  • (en) Arnd Krüger (2005). The Nazi Olympics of 1936; In: Global Olympics. Historical and Sociological Studies of the Modern Games. Oxford: Elsevier. pp. 43–58. ISBN 0-7623-1181-9.
  • (en) David Wallechinsky (2004). The Complete Book of the Summer Olympics, Athens 2004 Edition. SportClassic Books. ISBN 978-1-894963-32-9.
  • (en) Bijkerk, Anthony T. (2004). "Pierre de Coubertin". In John E. Findling, Kimberly D. Pelle (red.). Encyclopedia of the Modern Olympic Movement. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-313-32278-3. OCLC 52418065.
  • (en) Arnd Krüger & William Murray (2003). The Nazi Olympics. Sport, Politics and Appeasement in the 1930s. Champaign, IL: Univ. of Illinois Press. ISBN 0-252-02815-5.
  • (de) Volker Kluge (1997). Olympische Sommerspiele. Die Chronik Teil 1. Athen 1896 – Berlin 1936. Berlin: Sportverlag. ISBN 3-328-00715-6.
  • (de) Friedrich Bohlen (1979). Die XI. Olympischen Spiele Berlin 1936. Köln: Pahl-Rugenstein. ISBN 3-7609-5016-7.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]


Olimpiese Spele Logo van die Olimpiese Spele

Olimpiese Somerspele: 1896  • 1900  • 1904  • 1906*  • 1908  • 1912  • 1916  • 1920  • 1924  • 1928  • 1932  • 1936  • 1940  • 1944  • 1948  • 1952  • 1956  • 1960  • 1964  • 1968  • 1972  • 1976  • 1980  • 1984  • 1988  • 1992  • 1996  • 2000  • 2004  • 2008  • 2012  • 2016  • 2020  • 2024  • 2028  • 2032

Olimpiese Winterspele: 1924  • 1928  • 1932  • 1936  • 1940  • 1944  • 1948  • 1952  • 1956  • 1960  • 1964  • 1968  • 1972  • 1976  • 1980  • 1984  • 1988  • 1992  • 1994  • 1998  • 2002  • 2006  • 2010  • 2014  • 2018  • 2022  • 2026  • 2030  • 2034
Internasionale Olimpiese KomiteeNasionale Olimpiese Komitee
(*) Die spele van 1906 is deur die IOK georganiseer, maar word nie amptelik deur die IOK erken nie.