Proteas

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Hierdie artikel handel oor die krieketspan. Vir die artikel oor die plant, sien Protea.
Suid-Afrika
Kenteken van die Suid-Afrikaanse nasionale krieketspan
BynaamProteas
KonferensieKrieket Suid-Afrika (KSA)
Personeel
ToetskapteinTemba Bavuma
EDI-kapteinTemba Bavuma
T20I-kapteinAiden Markram
AfrigterVlag van Suid-Afrika Shukri Conrad (toets), Rob Walter (kitskrieket)
Geskiedenis
Toetsstatus verkry1889
Internasionale Krieketraad
IKR-statusVolle lid (1909)
IKR-streekAKV (Afrika)
IKR-ranglys Tans[1] Beste rang tot dusver
Toetsrang4de1ste (1 Januarie 1969)
EDI3de1ste (1 Mei 1996)
T20I6de1ste (8 Augustus 2012)
Toetse
Eerste toetst Vlag van Engeland Engeland op St. Georgespark, Port Elizabeth; 12–13 Maart 1889
Laaste toetst Vlag van Wes-Indië Wes-Indië op Wanderers, Johannesburg; 8–11 Maart 2023
Toetse Gespeel Gewen/Verloor
Algeheel[2]460177/158 (38,47%)
(0 gelykop, 125 onbeslis)
Vanjaar[3]32/0 (0 gelykop, 1 onbeslis)
Wêreldtoets-
kampioenskappe
2/2 (eerste in 2019–2021)
Beste uitslag3de plek (in 2021–2023)
Internasionale eendagwedstryde
Eerste EDIt Vlag van Indië Indië op Eden Gardens, Kolkata; 10 November 1991
Laaste EDIt Vlag van Australië Australië op Eden Gardens, Kolkata; 16 November 2023
EDIs Gespeel Gewen/Verloor
Algeheel[4]669409/233 (61,13%)
(6 gelykop, 21 onbeslis)
Vanjaar[5]2215/7
(0 gelykop, 0 onbeslis)
Krieketwêreldbeker-verskynings9/13 (eerste in 1992)
Beste uitslagHalfeindrondte (in 1992, 1999, 2007, 2015 en 2023)
Kampioenetrofee-verskynings8/8 (eerste in 1998)
Beste uitslagKampioen (in 1998)
Twintig20s
Eerste T20It Vlag van Nieu-Seeland Nieu-Seeland op Wanderers, Johannesburg; 21 Oktober 2005
Laaste T20It Vlag van Australië Australië op Kingsmead, Durban; 3 September 2023
T20Is Gespeel Gewen/Verloor
Algeheel[6]17195/72 (55,56%)
(1 gelykop, 3 onbeslis)
Vanjaar[7]61/5
(0 gelykop, 0 onbeslis)
T20I-wêreldbeker-verskynings8/8 (eerste in 2007)
Beste uitslagHalfeindrondte (in 2009 en 2014)
Toetsklere
EDI-klere
T20I-klere

Die Proteas is die nasionale krieketspan wat Suid-Afrika in toets- en kitskrieket verteenwoordig. Dit word beheer en geadministreer deur Krieket Suid-Afrika (KSA) en is ’n volle lid van die Internasionale Krieketraad (IKR) met toets-, EDI- en T20I-status. Die Proteas is na die koningsprotea, die nasionale blom van Suid-Afrika, genoem. Krieket is een van Suid-Afrika se nasionale sportsoorte en die Proteas behoort tot dié land se vernaamste nasionale spanne. Die Proteas is tans (November 2022) vierde op die IKR-toetsranglys, derde op die eendagranglys en sesde op die Twintig20-wêreldranglys.[8][9][10]

Suid-Afrika is die derde oudste nasionale span in toetskrieket en het tydens die 1888/89-seisoen sy eersterangse en internasionale krieketdebuut gemaak, toe Suid-Afrika ’n toerende Engelse nasionale krieketspan gehuisves het. Aan die begin kon die span nóg teen Australië nóg teen Engeland meeding, maar nadat hulle beide ervaring en kundigheid verkry het, kon die Proteas aan die begin van die 20ste eeu ’n mededingende span op die veld stuur. Die span het tot in die 1960’s gereeld teen Australië, Engeland en Nieu-Seeland gespeel, maar nadat ’n onverbiddelike weerstand teen Suid-Afrika se apartheidsbeleid ontstaan het, is ’n internasionale verbanning deur die IKR aangekondig, nadat ander internasionale beheerliggame Suid-Afrika ook uitgesluit het. Vervolgens het Suid-Afrika nie aan die eerste vier krieketwêreldbekertoernooie (in 1975, 1979, 1983 en 1987) deelgeneem nie. Toe die verbanning ingestel is, het Suid-Afrika oor ’n span met spelers soos Eddie Barlow, Graeme Pollock en Mike Procter beskik wat destyds as die beste span ter wêreld beskou is.

Die uitsluiting uit internasionale krieket was tot in 1991 in werking en ná hul hertoelating kon Suid-Afrika teen ander toetslande soos Indië, Pakistan, Sri Lanka en Wes-Indië speel. Die span vertoon sterk sedert hul hertoelating en het by tye die eerste plek op die onderskeidelike internasionale ranglyste beklee, maar het tot dusver min sukses tydens internasionale toernooie behaal. Al is Suid-Afrika telkens een van die gunstelingspanne om beide die krieketwêreldbeker en die T20I-wêreldbeker te verower, het dié eer hulle nog nie te beurt geval nie. Hul beste prestasie tot dusver is die halfeindstryd, wat die Proteas vyf keer gehaal het (in 1992, 1999, 2007, 2015 en 2023). Die Proteas het die IKR se Kampioenetrofee tydens hul debuut en die goue medalje tydens die Statebondspele ingepalm (albei in 1998). Van die noemenswaardige spelers sedert hertoelating is Allan Donald, Makhaya Ntini, Shaun Pollock, Jacques Kallis, Graeme Smith, Kagiso Rabada, AB de Villiers, Dale Steyn, Herschelle Gibbs, Faf du Plessis, Morné Morkel, Imran Tahir, David Miller en Hashim Amla. Ses voormalige Suid-Afrikaanse spelers is in die Internasionale Krieketraad se Heldesaal opgeneem.

Beheerliggaam[wysig | wysig bron]

’n Krieketwedstryd by St Alban's College, Lynnwood Glen, Pretoria

Van die 1880’s af is krieket in Suid-Afrika deur beheerliggame bestuur en van die 1890’s af was daar aparte beheerliggame vir elkeen van die Suid-Afrikaanse bevolkingsgroepe.[11] Op 15 Junie 1909 het Suid-Afrika saam met Australië en Engeland die Imperiale Krieketkonferensie (IKK; nou Internasionale Krieketraad, IKR) gestig.[12] Die Verenigde Krieketraad van Suid-Afrika het in Junie 1991 met die samesmelting van die in 1976 gestigte Suid-Afrikaanse Krieketunie en die Suid-Afrikaanse Krieketraad ontstaan, waardeur die etniese verdeling in Suid-Afrikaanse krieket beëindig is. Krieket Suid-Afrika (KSA) is in 2002 gestig en het tot in 2008 langs die in 1991 gestigte Verenigde Krieketraad van Suid-Afrika (VKR) bestaan. Van 2002 tot 2008 was die Verenigde Krieketraad van Suid-Afrika verantwoordelik vir amateurkrieket, terwyl Krieket Suid-Afrika toesig gehou het oor professionele krieket; in 2008 het die Verenigde Krieketraad van Suid-Afrika saamgesmelt met Krieket Suid-Afrika. Sedertdien is dit die beheerliggaam van krieket in Suid-Afrika en toesighouer van die Suid-Afrikaanse nasionale krieketspanne.[13] Reeds in 1991 het Suid-Afrika weer ’n volle lid van die Internasionale Krieketraad (IKR) geword en Suid-Afrika mag dus toetskrieket speel.[14] Daarbenewens was die Suid-Afrikaanse beheerliggaam in 1997 ’n stigtingslid van die Afrikakrieketvereniging.[15]

Krieket Suid-Afrika bestuur al die Suid-Afrika-verteenwoordigende nasionale spanne, insluitende die mans, vroue en jeug. Hulle is ook verantwoordelik vir die bestuur en organisasie van toets-, EDI- en T20I-reekse teen ander spanne, en die reëling van internasionale wedstryde tuis. Daarbenewens is KSA verantwoordelik vir inkomsteverkryging deur die verkoop van kaartjies, borgskappe en uitsaairegte, veral in verband met die Suid-Afrikaanse span.

Kinders en jongmense word reeds op skool aan krieket bekend gestel en na gelang van hul belangstelling en talent begin hul met hul afrigting. Nes ander krieketlande beskik Suid-Afrika oor ’n o/19-nasionale span wat aan die o/19-krieketwêreldbeker deelneem.[16] Suid-Afrika A is die tweede nasionale span van Suid-Afrika en van hul wedstryde geniet eersterangse of A-lys-status.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Invoering en vestiging van krieket[wysig | wysig bron]

Donald Currie, skenker van die Curriebeker in beide krieket en rugby

Soos in ander dele van die wêreld het Britse kolonisasie die spel krieket na Suid-Afrika gebring, waar dit vinnig gewildheid verwerf het. Die eerste bekende krieketwedstryd in Suid-Afrika het in 1808 tussen twee diensspanne in Kaapstad vir ’n prys van duisend riksdaler plaasgevind.[17]

Die oudste krieketklub in Suid-Afrika is die Port Elizabeth Krieketklub wat in 1843 gestig is. Van 1862 af is ’n jaarlikse “Moederland teen Koloniaalgeborenes”-toernooi in Kaapstad aangebied. Teen die laat 1840’s het die spel van sy vroeë wortels aan die Kaap begin versprei, en ook belangstelling onder die Boere in hul Boererepublieke Oranje-Vrystaat en Transvaal geprikkel, hoewel hulle as nasate van die oorspronklike Nederlanders nie as ’n krieketspelende volk beskou is nie; Nederland self het eers ná die Napoleontiese Oorloë ’n krieketspelende land geword, te laat vir die ou Nederlandse Kaapkolonie. In 1876 het Port Elizabeth die “Champion Bat” vir wedywering tussen Suid-Afrikaanse stede van stapel gestuur; die eerste toernooi is in Port Elizabeth gehuisves. King William’s Town se span het die toernooi in 1876 en ook in 1877 gewen.[17]

In 1888 het Sir Donald Currie die eerste Engelse toer na Suid-Afrika befonds. Dit is deur majoor Robert Warton gereël en die Engelse span was onder kapteinskap van die toekomstige Hollywood-akteur C. Aubrey Smith. Dié toer het, terugwerkend, die aankoms van beide eersterangse en toetskrieket in Suid-Afrika gekenmerk. Currie het die Curriebeker (oorspronklik bekend as die Kimberleybeker en nie te verwar met die Curriebeker in Suid-Afrikaanse rugby nie) geskenk wat die trofee sou word van ’n nasionale kampioenskap onder die Suid-Afrikaanse provinsiale spanne en vir die eerste keer in 1889/90 deur Transvaal ingepalm is.[17] Kort ná die invoering van organiseerde krieket in Suid-Afrika is dié sport van die 1890’s af deur aparte beheerliggame vir elkeen van die Suid-Afrikaanse bevolkingsgroepe bestuur.[11]

Eerste toetse[wysig | wysig bron]

Die eerste Suid-Afrikaanse span wat in 1889 ’n toetswedstryd gespeel het. Die nasionale span sou, soos die rugbyspan, mettertyd die Springbokke genoem word

In 1889 het Suid-Afrika die derde toetsspelende land geword, nadat hulle onder kaptein Owen Robert Dunnell op St. Georgespark, Port Elizabeth, hul eerste toets teen Engeland gespeel het.[18][19] Hierna is die tweede toets op Nuweland, Kaapstad, gespeel. Albei wedstryde het, soos al die ander wedstryde van die destydse “Suid-Afrika XI” teen toerspanne, nie amptelike toetsstatus geniet nie; Suid-Afrikaanse wedstryde het eers van 1909 af oor amptelik erkende toetsstatus beskik, nadat hulle op 15 Junie 1909 saam met Australië en Engeland op die Londense Lord’s die Imperiale Krieketkonferensie (IKK; nou Internasionale Krieketraad, IKR) gestig het, alhoewel die Unie van Suid-Afrika eers in 1910 gestig is.[12]

Die besoekende Engelse span wat deur majoor Warton georganiseer is, het nie eens beweer dat hulle Engeland verteenwoordig nie; die wedstryde is as ‘Major Warton’s XI’ t ‘Suid-Afrika XI’ bemark. Die deelnemende spelers was ook nie bewus daarvan dat hulle internasionale krieket gespeel het nie en die Suid-Afrikaanse span is as van ’n swak gehalte beskou. Dié span is aangevoer deur C.A. Smith, ’n gesoute mediumsnelbouler van Sussex, en vir twee spelers van die Major Warton’s XI, Basil Grieve en Charles Coventry, het die twee toetse hul eersterangse loopbaan ingelui. Die ontluikende jong ‘Suid-Afrika XI’ was baie swak en het in albei wedstryde teen Engeland swaar nederlae gely; die Engelse draaier Johnny Briggs het 15 paaltjies vir 28 lopies in die tweede toets in Kaapstad geneem.[18] Albert Rose-Innes het egter geskiedenis gemaak toe hy die eerste Suid-Afrikaanse bouler geword het om ’n vyf-paaltjie-oes in toetse, in Port Elizabeth, te neem.[20]

Suid-Afrika se eerste toetse is met tien nederlae die swakste onder al die huidige toetslande, met net ’n enkele gelykop in hul eerste elf toetse,[21] hulle het eers in 1904 in ’n internasionale kwaliteitspan begin ontwikkel. Suid-Afrika het sy eerste toetsoorwinning teen Engeland op 4 Januarie 1906, ná 17 jaar, in Johannesburg behaal.[22] Die laagtepunt van hierdie onvrugbare vroeë periode vir die Suid-Afrikaanse span was ’n Engelse toer in 1895/96, waartydens Engeland met 3–0 skoonskip gemaak het; Suid-Afrika, bestaande uit ’n vergelykbare toetsspan, het die drie toetse onderskeidelik met 288 lopies, ’n beurt en 197 lopies en ’n beurt en 32 lopies verloor.[23] Die Engelse toerspan, wat deur Lord Hawke saamgestel is, het vier van die destyds beste krieketspelers ter wêreld ingesluit: Tom Hayward, C. B. Fry, George Lohmann en Sammy Woods.

Opkoms as ’n internasionale kwaliteitspan[wysig | wysig bron]

Reggie Schwarz is die uitvinder van beide die draaibal en die “draaibalrewolusie” in Suid-Afrika en een van die wêreld se eerste beste draaibalboulers[24]
Aubrey Faulkner word as die eerste beste veelsydige Suid-Afrikaner in internasionale krieket beskou. In ’n legendariese toetsloopbaan van 25 wedstryde tussen 1906 en 1924 het hy 1754 lopies teen ’n lopietempo van 40.79 aangeteken en 82 paaltjies teen ’n boultempo van 26.58 geneem[25]
Herbie Taylor is die eerste Suid-Afrikaner wat die mylpaal van 2 500 toetslopies teen ’n lopietempo van 40.77 behaal het[26]
Jimmy Sinclair het die rekord vir die hoogste lopietempo in die geskiedenis van toetskrieket aangeteken[27]

In die vroeë 1900’s het die eerste Suid-Afrikaanse wêreldklasspan na vore getree, bestaande uit ’n aantal sterspelers wat in staat was om vir elke internasionale span vir wie hulle speel, ’n aanwins te wees. Benewens hul kolwers het die Suid-Afrikaners die wêreld se eerste boulaanval ontwikkel wat op draaiballe gespesialiseer was. Die beste van die Suid-Afrikaanse draaikwartet was Schwarz, wie, geïnspireer deur die Engelse draaibouler Bernard Bosanquet, as die uitvinder van die draaibal beskou word en destyds die mees verwoestende draaibouler geword het. Hy het die geheimenisse van die draaibal aandagtig aan die veelsydige Faulkner, die medium-snelbouler Vogler en die spesialiskolwer White vertel en saam het hierdie vier ’n kwartet gevorm wat Suid-Afrika na onbekende hoogtes in toetskrieket sou neem.[21] ’n Ander belangrike faktor in hierdie tydperk vir Suid-Afrika was die veelsydige prestasies van beide Faulkner en Llewellyn. Faulkner word as die eerste groot Suid-Afrikaanse veelsydige speler in die internasionale spel en deur sommiges as die wêreld se beste veelsydige speler in die tydperk voor die Eerste Wêreldoorlog beskou.[28]

Die Australiese nasionale krieketspan, destyds op die hoogtepunt van “die goue tydperk van Australiese krieket”,[29] het in 1902/03 na Suid-Afrika getoer en ’n baie sterk span bestaande uit ’n aantal baie bekende spelers saamgeneem. Hoewel Suid-Afrika die toetsreeks van drie wedstryde met 0–2 verloor het, het hulle vir die eerste keer ’n nederlaag vermy, met die eerste toets in Johannesburg wat onbeslis geëindig het.[30] Hulle het lof van die toerspan ontvang en veral die veelsydige Llewellyn het met sy uitstaande prestasies uitgeblink.[21]

In 1904 is Suid-Afrika deur die Marylebone-krieketklub (MKK) vir ’n toer na Engeland genooi om ’n reeks eersterangse wedstryde te speel, dié span is nie as sterk genoeg beskou om amptelike toetswedstryde te speel nie. Hulle het tien van hul 22 wedstryde gewen, insluitende ’n naelbyter-gelykop teen Middlesex, wat dié jaar die County-kampioenskap onder die beste vier afgesluit het, veral te danke aan aflewerings van Schwarz se draaiballe. Hy het sy prestasie teen ’n volledige Engelse span herhaal en Suid-Afrika het ’n verrassende oorwinning van 189 lopies behaal. Dié wedstryd is egter nie as ’n amptelike toets erken nie.[21]

In 1905/06 het Engeland ’n wedersydse toer na Suid-Afrika onderneem, wat uit ’n amptelike vyf-toetsreeks bestaan het. Die besoekende Engelse span was ’n tweedevlakspan, en slegs Colin Blythe, Schofield Haigh en Jack Crawford kon as gereelde spelers van die Engelse span beskou word. Suid-Afrika het die reeks nogtans nie as gunstelinge aangepak nie. Die geïnspireerde Suid-Afrika, aangevoer deur Sherwell en hul draaierkwartet, het egter in ’n verrassende uitslag in Johannesburg Engeland met een paaltjie verslaan en vervolgens hul eerste toetsoorwinning behaal. Schwarz, Vogler en Faulkner het die pad vir Suid-Afrika gebaan.[21] Aansluitend het Suid-Afrika Engeland met nege paaltjies in die tweede toets in Johannesburg verslaan, ’n oorwinning met 243 lopies in die derde toets op dieselfde plek en in die vyfde toets ’n oorwinning met ’n beurt en 16 lopies in Kaapstad aangeteken en sodoende die reeks teen Engeland met 4–1 beklink.[31] In die reeks het Schwarz 18 paaltjies teen 17,22 geneem en Faulkner 14 paaltjies teen 19,42. Vogler was minder suksesvol met nege paaltjies teen 22,33.[21] Die reeks word algemeen beskou as dié wat Suid-Afrika as ’n toonaangewende krieketmag onder die toetslande gevestig het. Die MKK het in 1907 hul belofte nagekom deur Suid-Afrika vir ’n toer met amptelike toetse na Engeland te nooi. Alhoewel dié reeks 1–0 ten gunste van Engeland met twee onbeslisuitslae afgesluit is,[32] is die kwartet rondom Schwarz, Faulkner, Vogler en White vir hul uitsonderlike kwaliteit van draaiboulwerk geloof,[33] beide Schwarz en Vogler is die volgende jaar as “Wisden se krieketspelers van die jaar” aangewys – die eerste Suid-Afrikaners wat dié eer te beurt kon val.[34]

Tydens die Engelse 1909/10-toer na Suid-Afrika was die gasheer weereens die dominerende span en het die vyf-toetsreeks met 3–2 beklink, met oorwinnings in die eerste toets in Johannesburg met 19 lopies, in die tweede toets in Durban met 95 lopies en met vier paaltjies in die vierde toets in Kaapstad.[35] Die Suid-Afrikaanse kaptein was Tip Snooke. Die Suid-Afrikaanse krieketspan het in 1910/11 vir die eerste keer na Australië getoer. Aangevoer deur die legendariese Clem Hill en die kolfbeurte van Victor Trumper het Australië die vyf-toetsreeks maklik met 4–1 beklink, hoewel Suid-Afrika sy eerste oorsese toets op 13 Januarie 1911 gewen en sy eerste toetsoorwinning teen Australië in die derde toets op die Adelaide-ovaal behaal het.[36] Dié toer is gekenmerk deur die opkoms van Billy Zulch as ’n leidende kolwer in die Suid-Afrikaanse krieketspan; en ná ’n onverskrokke 150 lopies in die eerste toets op Sydney-krieketveld in ’n erge beurtnederlaag vir Suid-Afrika,[37] het hy met 105 lopies Suid-Afrika se hoogste individuele telling in hul eerste oorsese toetsoorwinning in Adelaide aangeteken. Dié wedstryd was ook deur die veelsydige prestasies van Charlie Llewellyn en die uitstekende boulwerk van Reggie Schwarz gekenmerk.[38]

Aansluitend het die drie toetslande Suid-Afrika, Engeland en Australië aan ’n driehoekige toernooi in Engeland deelgeneem. Die draaiboulers Schwarz en White het reeds hul hoogtepunte bereik en Vogler het reeds afgetree. Daarbenewens het onttrekkings van sleutelspelers soos Sherwell daartoe gelei dat Suid-Afrika nie meer die gunstelinge was nie. Suid-Afrika het die toernooi laaste afgesluit, maar die reeks was noemenswaardig weens die debuut van Herbie Taylor wat as een van die beste kolwers destyds beskou is. Die toernooi het die internasionale swanesang vir beide Schwarz en White ingelui. Die toernooi was ook op die hoogtepunt van die kort, maar gematigde suksesvolle toetsloopbaan van die medium-snelbouler Sid Pegler, wie se opkoms met die agteruitgang van beide Schwarz en Vogler saamgeval het, wat daartoe gelei het dat hy vir ’n kort tydperk die topbouler van die Suid-Afrikaanse aanvallende boulwerk en ’n deurslaggewende sukses in die driehoekige toernooi was, voordat hy weens sy verpligtinge as ’n koloniale distrikskommissaris in Njassaland hom aan krieket moes onttrek – waarvolgens die groot potensiaal wat hy in die driehoekige toernooi getoon het en die verwagtinge dat hy in die volgende jare ’n steunpilaar in die Suid-Afrikaanse boulwerk sou wees, toe nie vervul is nie.[39]

Die ontsagwekkende kolwer Herbie Taylor is as kaptein van die Suid-Afrikaanse span teen die besoekende Engelse span in 1913/14 benoem; dié toetsreeks was Suid-Afrika se laaste internasionale krieketbetrokkenheid voor die Eerste Wêreldoorlog. Die algehele reeks was baie swak vir ’n Suid-Afrikaanse span besig met oorgang en hulle het versuim om die vorige prestasies van die spanne in 1905/06 en 1909/10 te herhaal, nadat hulle die vyf-toetsreeks met 0–4 teen ’n gedugte Engelse span onder die banier van die MKK verloor het.[40] Die reeks is egter noemenswaardig weens Herbie Taylor se buitengewone boulwerk, wat sy aankoms as ’n nuwe kolos in internasionale krieket ingelui het, nadat hy ’n merkwaardige 508 lopies met ’n gemiddelde lopietempo van 50.80 aangeteken het teen ’n uitstekende Sydney Barnes, wat op sy beurt ’n rekord van 49 paaltjies tydens die reeks teen ’n boultempo van slegs 10.93 geneem het. Taylor se loopbaan sou oor 20 jaar en 42 toetse streek. Hy was die steunpilaar van die Suid-Afrikaanse kolfwerk en van sy debuut in 1912 tot sy aftrede in 1932 ook een van die leidende kolwers in die wêreld. Hy was ’n deskundige op Suid-Afrika se destyds algemene matkolfblaaie en het ses van sy sewe honderdtalle tuis aangeteken. Sy kolfwerk was ook deur ’n vinnige voetwerk en ’n uitsonderlike “terugspeel” gekenmerk.[26]

Die Groot Oorlog het tot die voorlopige onderbreking van al die internasionale krieket gelei. Die Curriebeker, wat voorheen net tydens die Tweede Vryheidsoorlog (1899–1902) en tydens Engelse toere in Suid-Afrika nie beslis is nie, is ook tydens die Eerste Wêreldoorlog (1914–18) afgelas.

Tussenoorlogse jare[wysig | wysig bron]

Bruce Mitchell het ’n destydse nasionale rekord van 3 471 toetslopies aangeteken[41]
Dudley Nourse het nog ’n destydse nasionale rekord van 2 960 toetslopies in 34 toetse teen ’n lopietempo van 53.81 en nege honderdtalle aangeteken[42]
Eric Rowan het altesaam 1 965 eersterangse lopies en ses honderdtalle aangeteken[43]
Die veelsydige Xen Balaskas het 2 696 eersterangse lopies teen ’n lopietempo van 28.68 aangeteken en 276 paaltjies teen 24.11 geneem[44]

Die krieketaktiwiteite in Suid-Afrika het met die ondertekening van die wapenstilstand op 11 November 1918 tot ’n normale vlak teruggekeer. Die naoorlogse Suid-Afrika het in 1919/20 teen ’n Australiese Koninklike Gewapende Magtespan gespeel wat met ’n aantal krieketspelers van ’n goeie kaliber kon spog. Die Suid-Afrikaanse span het albei wedstryde teen dié span verloor. Tydens die Australiese 1921/22-toer na Suid-Afrika het hulle in die eerste twee toetse in Durban en Johannesburg onbeslis gespeel, maar Australië het dié reeks met 1–0 ná ’n oorwinning van tien paaltjies in die derde toets in Kaapstad beklink.[45] Herbie Taylor, wat die Suid-Afrikaners aangevoer het, het 200 lopies teen ’n lopietempo van 33.33 aangeteken. Claude Carter was Suid-Afrika se beste bouler en het 15 paaltjies teen ’n boultempo 21.93 geneem.

Tydens die daaropvolgende 1922/23-seisoen het ’n Engelse span na Suid-Afrika getoer. Soos nege jaar tevore was Taylor op sy beste. In die eerste toets in Johannesburg het hy op nommer drie gekolf en in die tweede beurt ’n uitstekende 176 lopies aangeteken, die naasbeste telling in die wedstryd was 50 lopies.[46] Taylor se telling het 25 grenshoue ingesluit en was die meeste nog deur ’n Suid-Afrikaner teen Engeland.[47] Suid-Afrika het die toets met 168 lopies gewen, dit was Taylor se eerste oorwinning beide as ’n kaptein en as ’n toetsspeler.[48] In die tweede toets het hy tellings van nege en 68 lopies aangeteken, waarna Engeland naelskraap met een paaltjie gewen het.[49] In die derde toets in Durban is hy weer opgeskuif om die beurt te open, en hy het 91 lopies aangeteken en met Bob Catterall 110 lopies gedeel. Die derde dag se spel het uitgereën, wat die uitslag in ’n onvermydelike onbeslis laat eindig het.[50] Die vierde toets was ook onbeslis, Taylor het elf lopies as nommer vier aangeteken en ná sy terugkeer in die tweede beurt het hy 101 lopies behaal. Wisden skryf: “Taylor, wat vrylik houe geslaan het toe die vrees vir ’n nederlaag verdwyn, het ’n meesterlike spel gespeel, maar hy het ook ’n bietjie geluk gehad”.[51] Nadat die reeks steeds gelykop met 1–1 was, is die vyfde en laaste toets sonder tydbeperking gespeel om ’n reekswenner te verseker. Engeland se C.A.G. Russell het twee honderdtalle in die wedstryd aangeteken en vir Suid-Afrika is ’n teiken van 344 lopies in die vierde beurt gestel. Taylor, op nommer vier, het vir vier en ’n halfuur in ’n beurt van 102 lopies gekolf, maar min ondersteuning van sy spanmaats geniet en Suid-Afrika het met 109 lopies verloor.[52] Taylor het die reeks met 582 lopies teen ’n lopietempo van 64.66 afgesluit en was die voorste lopiemaker vir albei spanne, sy totaal was 278 lopies meer as die naasbeste Suid-Afrikaner.[53] Sy algehele reekstelling was destyds ’n toetsrekord vir ’n kaptein en is later deur Donald Bradman in 1936 verbeter,[54] sy drie honderdtalle in die reeks was ’n Suid-Afrikaanse rekord wat eers in 2003/04 deur Jacques Kallis verbeter is.[55] Die Wisden-verslag oor die reeks skryf dat “H. W. Taylor ’n kolwer in sy eie klas was”.[56] Die reeks het Taylor se status as ’n topkolwer in internasionale krieket gevestig.

Nadat Faulkner in 1924 sy uittrede bekend gemaak het, het die Suid-Afrikaners, wat met Taylor en Cattrell slegs oor twee kwaliteitspelers beskik het, in die 1920’s ’n onvrugbare tydperk betree. Maar met die koms van ’n nuwe generasie Suid-Afrikaanse krieketspelers in die 1930’s, des te meer in hul kolfwerk as in hul boulwerk, het weereens verseker dat Suid-Afrika oor ’n nasionale span van ’n topgehalte beskik het. Die span se destydse leidende kolwers was Mitchell, Nourse, Rowan, Melville en van der Bijl. Veral Nourse was bekend vir sy hand-oog-koördinasie en sy uitstekende veldwerk, een van vele wat Suid-Afrika oor die volgende dekades op die veld sou stuur; natuurlike vaardighede wat volgens oorlewering geïnspireer en ontwikkel is deur sy pa Dave se weiering om hom as ’n jongeling af te rig, het geëis dat hy die beginsels van die spel op sy eie moes leer. Hierdie Suid-Afrikaanse span was ook anders as vorige Suid-Afrikaanse spanne in een opsig: terwyl die vorige spanne geheel en al bestaan het uit spelers van Britse oorsprong, het hierdie span Afrikaners soos Van der Bijl en Grieke soos Balaskas ingesluit, laasgenoemde word algemeen as die beste Griekse krieketspeler nog beskou.[57]

Vanaf 3 tot 14 Maart 1939 is die bekende “tydlose toets” tussen Suid-Afrika en Engeland in Durban gespeel, wat ten spyte van sy duur onbeslis geëindig het. Die wedstryd kon nog voortduur, maar vir die Engelse span was dit belangrik om wel die vertrekkende skip, die Athlone Castle, te haal wat op 17 Maart van Kaapstad na Europa sou vaar, omdat oorlog met Duitsland al hoe meer waarskynlik geword het.[58] Soos tydens die Eerste Wêreldoorlog is al die internasionale krieket tydens die Tweede Wêreldoorlog onderbreek.

Naoorlogse jare[wysig | wysig bron]

Die Suid-Afrikaanse kaptein Alan Melville in 1947
Krieketwedstryd tussen Nederland en Suid-Afrika op VRA-krieketveld in Amstelveen op 16 September 1951

In 1947 het Suid-Afrika sy eerste toer na Engeland ná die Tweede Wêreldoorlog onderneem.[59] Op Trent Bridge het Alan Melville saam met adjunkkaptein Dudley Nourse ’n toetsrekord om die derde paaltjie met 319 lopies behaal. Die volgende jaar is Nourse, ’n 38-jarige kaptein van Natal, as kaptein van die Suid-Afrikaanse span vir die MKK se 1948-toetsreeks in Suid-Afrika benoem.[60] As gevolg van Suid-Afrika se apartheidswette, waarmee die rasseskeiding in 1948 amptelik geword het, is “niewit” spelers (onder die wetgewing gedefinieer as “swart”, “bruin” of “Indiërs”) uitgesluit om internasionaal vir Suid-Afrika te speel.[61]

Die Imperiale Krieketkonferensie het tydens sy vergadering in Julie 1961 daarop besluit om die kwessie, of Suid-Afrika ná sy uittrede uit die Britse Statebond verder ’n lid van die krieketbeheerliggaam sou wes of nie, uit te stel. Die in dié tydperk gespeelde wedstryde van Suid-Afrika teen ander lidlande sou as “nieamptelike toetse” geag word en kon later as amptelike toetswedstryde erken word. Hierdie reeks nieamptelike toetswedstryde het aan die begin van 1962 met die besoek van Nieu-Seeland in Suid-Afrika begin.[62] In die tussentyd het Australië op ’n beslissing van die Imperiale Krieketkonferensie aangedring, maar tydens die vergadering in Julie 1962 is daarop besluit, om die spesiale situasie vir Suid-Afrika nie te verander nie. Veral die feit dat twee wit krieketspelers, Neil Adcock en Roy McLean, lede van die multietniese span Commonwealth XI was, was vir hierdie besluit instrumenteel. Albei sportlui het in 1962 aan verskeie wedstryde in tale lande deelgeneem, behalwe vir Suid-Afrika. Daarbenewens was die Suid-Afrikaanse “bruin” krieketspeler Basil D'Oliveira in Engeland as ’n professionele speler aktief.[63] Ondanks ’n verandering in die reëls in 1964, waarvolgens lande ook geassosieerde lede kon wees, het Suid-Afrika geen nuwe aansoek vir lidmaatskap ingedien nie.[64] Die Suid-Afrikaanse Krieketraad vir Beheer, ’n instelling wat lede uit al die Suid-Afrikaanse bevolkingsgroepe ingesluit het, het op internasionale erkenning en ’n uitsluiting van die uitsluitlik uit “wit” lede bestaande Suid-Afrikaanse Krieketassosiasie aangedring.[63]

Gedurende Februarie en Maart 1964 het die Suid-Afrikaanse span na Australië en Nieu-Seeland getoer. Tydens dié toer het vakbonde en studente teen die apartheidsbeleid protes aangeteken. In Wellington is die kolfblad voor die begin van die wedstryd beskadig. Die Suid-Afrikaanse spanbestuurder, Ken Viljoen, was teleurgesteld weens die min toeskouers tydens die toer.[65] Suid-Afrika het in 1969/70 sy grootste sukses in die tydperk voor die boikot behaal met ’n oortuigende 4–0-oorwinning in die toetsreeks teen Australië.[66]

In 1970 is Suid-Afrika weens sy apartheidsbeleid amptelik uit internasionale krieket geskors. Voor sy uitsluiting het net Engeland, Australië en Nieu-Seeland gereeld teen Suid-Afrika gespeel,[67] terwyl ander krieketlande soos Indië en Wes-Indië Suid-Afrika reeds geboikot het. ’n Groot invloed hierin was die politiese affêre in 1968 rondom die “bruin” speler Basil D'Oliveira wat vir Engeland gespeel het (maar nooit vir Suid-Afrika sou speel nie), maar ook hewige weerstand teen die beplande Engelse toer in 1970 (wat eindelik gekanselleer is), gehad. Vervolgens was die Australiese 1970-toer na Suid-Afrika die laaste amptelike toer tot Suid-Afrika se heraansluiting by die IKR.[68]

Internasionale verbanning tydens Apartheid en “rebelletoere”[wysig | wysig bron]

Tot Suid-Afrika se uitsluiting by die Olimpiese Somerspele 1964 en die geskil rondom die “bruin” speler Basil D'Oliveira is net “wit” spelers toegelaat om Suid-Afrika op internasionale vlak te verteenwoordig.[69] Die anti-apartheidbeweging het die IKR in 1970 ’n moratorium op toere laat goedkeur.[70] Hierdie besluit het spelers soos Graeme Pollock, Barry Richards en Mike Procter vir die grootste tydperk van hul loopbane van internasionale toetse ontneem. Dit het ook tot die emigrasie gelei van toekomstige sterre soos Allan Lamb en Robin Smith, albei sou later vir Engeland speel, en Kepler Wessels, wie aanvanklik vir Australië begin speel het voordat hy na Suid-Afrika teruggekeer het. Destydse wêreldklasspelers soos Clive Rice en Vintcent van der Bijl het, ondanks hul sterk eersterangse prestasies, ook nooit toetswedstryde gespeel nie. Die ondertekening van die Gleneagles-ooreenkoms deur 33 lidlande van die Britse Statebond op 15 Junie 1977 het Suid-Afrika se sportiewe isolasie verder verskerp. As gevolg van die ooreenkoms is die land ten einde van stappe teen die apartheidspolitiek stelselmatig van die Britse Statebond se sportwêreld geïsoleer. In die ooreenkoms is ook voorsiening gemaak vir sanksies teen lidlande wat die ooreenkoms sou oortree, en instellings wat bewysbaar die Suid-Afrikaanse rasseskeiding ondersteun het, is uit al die internasionale sport uitgesluit.[71][72] Suid-Afrika kon ook nie aan die eerste krieketwêreldbekertoernooie in 1975, 1979, 1983 en 1987 deelneem nie.

Die boikot het tot ’n herbesinning deur die sportadministrasie en die beoefening van sportsoorte deur die bevolking, veral in krieket, gelei.[73] In 1976 is die Suid-Afrikaanse Krieketunie ten einde van ’n “multietniese” en “prestasiegerigte” benadering, sogenaamde “gewone” krieket, gestig.[74] Dié beheerliggaam was daartoe verbind om krieket in Suid-Afrika lewendig te hou.[75] Dit het egter net tot geringe deelname in die bedoelde bevolkingsgroepe gelei en nie die gewenste hertoelating tot internasionale krieket tot gevolg gehad nie. Die IKR-lede Indië, Pakistan en Wes-Indië het aangekondig dat hulle Suid-Afrika eers na die einde van apartheid weer sou toelaat. As gevolg van Suid-Afrika se isolasie van die internasionale speelprogram het die Suid-Afrikaanse beheerliggaam gepoog om ’n aantal krieketlande met “rebelletoere” na Suid-Afrika te oortuig, om die speelprogram in die land aan die gang te hou. Hierdie toere het egter weerstand deur die betrokke beheerliggame en regerings, die Internasionale Krieketkonferensie en die Verenigde Nasies teëgekom.[76]

In 1982 het die eerste Engelse span ’n rebelletoer onderneem. Graham Gooch het die span van twaalf spelers aangevoer, waaronder elf met toetsondervinding, wat ingestem het om ’n toer van een maand na Suid-Afrika te onderneem. Die toer is eers tydens die aankoms van die span in Johannesburg bekend gemaak en hulle het min openbare weerstand deur beide die publiek en die IKR verwag. Hulle het egter die teiken van wêreldwye verontwaardiging deur pers en politici geword en die Britse parlement het na die deelnemende spelers as the Dirty Dozen (“die vuil dosyn”) verwys.[77] In Suid-Afrika was die reaksies egter teenoorgesteld. Die destydse regering en “wit” koerante het die terugkeer van amptelike internasionale krieket na Suid-Afrika geprys. Volgens hulle het ’n volstoom Engelse span, met uitsondering van Ian Botham, Suid-Afrika besoek.[78] Suid-Afrika, aangevoer deur Mike Procter, het die “toetsreeks” met 1–0 en die “EDI”-reeks met 3–0 gewen.[79] Al die betrokke Engelse spelers is ná die toer drie jaar uit internasionale krieket geskors, waarmee ’n aantal spelers se loopbane beëindig is, waaronder Geoffrey Boycott, die destydse beste lopiemaker in toetskrieket.

Vervolgens het Sri Lanka ’n rebelletoer gewaag, nadat hulle in 1982 toetsstatus ontvang en in Februarie dieselfde jaar hul eerste toets in Colombo teen Engeland gespeel het. Bandula Warnapura se span is deur ’n ervare span met sewe paaltjies verslaan en hulle sou nog vier verdere toetse gedurende dieselfde jaar verloor.[80] In Oktober is ’n rebelletoer onder Warnapura met 14 spelers na Suid-Afrika aangekondig. Die span het onder die voorletters van hul spanbestuurder, Anthony Ralph Opatha, en dié van hul gasheer as Arosa Sri Lanka opgetree. Die spelers het vervolgens skerp kritiek in Indië, Pakistan, Wes-Indië en hul tuiste deurgeloop.[81] Suid-Afrika het al die vier “EDIs” en albei “toetse” gewen. Die betrokke Sri Lankaanse spelers is deur die Raad vir Beheer van Krieket in Sri Lanka lewenslank geskors. Nie een van die deelnemende spelers sou weer internasionale krieket vir die eilandstaat speel nie; Aponso het op 43 tydens die Krieketwêreldbeker 1996 vir Nederland gespeel.[82]

Daarop het ’n rebelletoer deur talentvolle, maar nie vir die Wes-Indiese span gekeurde spelers na Suid-Afrika gevolg. Eersterangse spelers het destyds in die Karibiese gebied nie dieselfde salaris as in die meeste ander krieketlande ontvang nie en buite die seisoen het hulle min werksgeleenthede gehad. Wes-Indië het oor ’n as ’t ware ooraanbod aan talente beskik en baie spelers was teleurgesteld dat hulle ondanks goeie prestasies nie deur die Wes-Indiese Krieketraad vir die Wes-Indiese span gekeur is nie.[83] Uit ’n Suid-Afrikaanse perspektief was hierdie Wes-Indiese rebelle die eerste regte egte uitdaging en Suid-Afrika het die “EDI” met 4–2 gewen, terwyl die “toetsreeks” met 1–1 onbeslis geëindig het. Wes-Indië het vier 1979-wêreldkampioene saamgeneem. Buite die krieketveld het Suid-Afrika onder erge onluste deurgeloop, aangesien die Botha-regering elke weerstand deur die “swart” bevolkingsmeerderheid wreed onderdruk en hulle van die nuwe “multietniese” parlement uitgesluit het. Hierdie onderdrukking het gepaard gegaan met die gewelddadige regeringsoptrede en die Wes-Indiese spelers se omstrede rol, wat in die Townships vereer is, maar met die verpeste apartheidstelsel saamgewerk het.[84] Die betrokke spelers is in 1983 lewenslange skorsings opgelê. Hulle is in baie aspekte sosiaal en professioneel verstoot en hulle het vyandelikhede ondervind, omdat hulle met die Suid-Afrikaanse apartheidstelsel saamgewerk het.[85][86][87] In teenstelling daarmee word hulle onder “swart” en “wit” Suid-Afrikaners goed onthou en hulle het ’n goeie voorbeeld in die saamwerking tussen verskeie bevolkingsgroepe gelewer. Dit was een van die min oomblikke tydens apartheid, waar “swart” en “wit” mense in die Suid-Afrikaanse sportbedryf saamgewerk het. Die spelers se skorsings is in 1989 opgehef. Tot op hede bly die morele agtergrond van die Wes-Indiese rebelletoer egter omstrede.[88]

Die eerste Australiese rebelletoer is in 1985/86 deur die voormalige toetskaptein Kim Hughes aangevoer en het die amptelike Australiese toetsspan verswak, aangesien hulle ’n aantal van die beste spelers saamgeneem het. Suid-Afrika het die “toetsreeks” van twee wedstryde met 1–0 gewen.[89] Die destydse Australiese eerste minister Bob Hawke het na die rebelle as “verraaiers” verwys en dié toer word in retrospektief as one of the most painful and traumatic moments in Australian cricket history (“een van die seerste en traumatiese oomblikke in die Australiese krieketgeskiedenis”) beskou.[90] Hughes het die Australiese Krieketraad daarvan beskuldig dat hulle die spelers se ontevredenheid vererger het, wat die saamstelling van ’n rebellespan vergemaklik het.[91] In 1986/87 het ’n tweede Australiese rebelletoer gevolg, wat Suid-Afrika weer met 1–0 gewen het. Die gebeurtenisse op die krieketveld is deur dié rondom die apartheid gekenmerk. Persberigte in Januarie 1986[92] het onthul, wat “niewit” woordvoerders in Suid-Afrika en antiapartheidsaktiviste wêreldwyd lankal vermoed het: Die toere is nie deur maatskappye befonds nie, soos dit Ali Bacher en die beheerliggaam SACU herhaaldelik beweer het, maar deur die apartheidsregering met ’n groot belastingverligting.[93][94][95][96]

In 1990 het die laaste Engelse rebelletoer onder hul kaptein Mike Gatting gevolg. Suid-Afrika het die enigste “toets” van die toer en die ander wedstryde met 3–1 gewen.[97] Met die politieke veranderinge in Suid-Afrika het die Engelse rebelletoer in ’n finansiële ramp ontwikkel. Ali Bacher was verbaas oor die massaoptogte teen die toer, aangesien vorige toere in Suid-Afrika sonder enige oproer verloop het.[98] Die beplande Engelse 1990/91-rebelletoer is as gevolg van die politieke veranderinge in Suid-Afrika gekanselleer.

Ná ’n dekade se isolasie het Suid-Afrikaanse krieket agteruitgegaan: die gehalte, die skare en die kinders se deelname het afgeneem. Buite Suid-Afrika het krieket verskeie veranderinge soos die krieketwêreldbekertoernooi en die Wêreldkrieketreeks ondergaan, maar Suid-Afrika was van hierdie kommersiële en mededingende toernooie uitgesluit. Reeds in 1979 het Doug Insole, ’n Engelse verteenwoordiger by die IKR, vir Ali Bacher gesê: Until apartheid goes, you can forget about getting back into world cricket (“Totdat apartheid verby is, kan hulle vergeet om weer deel van wêreldkrieket te wees”).[99] Al die wedstryde tydens die rebelletoere is aanvanklik terugwerkende eersterangse status toegeken, wat die IKR in 1993 egter herroep het.[100]

Krieket in die “Reënboognasie”[wysig | wysig bron]

Die kolwer Hansie Cronjé, Suid-Afrika se kaptein gedurende die 1990’s
Clive Rice word as een van die beste veelsydiges in die vroeë 1990’s beskou[101]

Op 2 Februarie 1990 het Suid-Afrika se nuwe staatspresident, FW de Klerk, dramatiese aankondigings gemaak wat gelei het tot die ontbanning van die ANC, die vrylating van Nelson Mandela en uiteindelik tot die opheffing van apartheid en die eerste demokratiese verkiesing vir al die Suid-Afrikaners in 1994. Dié politieke veranderinge het spoedig tot Suid-Afrika se terugkeer na internasionale sportdeelname gelei. Ná die einde van apartheid het die IKR Suid-Afrika in 1991 as ’n toetsland hertoegelaat. Van die bekende spelers uit die eerste dekade ná 1991 sluit in die draaibouler Allan Donald, die kolwer Gary Kirsten en die destyds glo beste veldwerker Jonty Rhodes, dalk die enigste speler in die krieketgeskiedenis wat nie as ’n kolwer, ’n bouler of ’n paaltjiewagter bekendheid verwerf het nie. Op 10 November 1991 het die span onder kaptein Clive Rice sy eerste goedgekeurde internasionale wedstryd sedert 1970 (en sy eerste EDI ooit) teen Indië in Kolkata gespeel. Suid-Afrika se eerste toets na sy heraansluiting is teen Wes-Indië op 22 April 1992, met Kepler Wessels as kaptein, gespeel. Die toets is in Bridgetown, Barbados, gehuisves en Suid-Afrika het met 52 lopies verloor.[102] Nadat die Suid-Afrikaanse regering met die 1992-referendum oor die beëindiging van apartheid aangekondig het, het die IKR die verbaasde nasionale krieketspan toegelaat om aan die Krieketwêreldbeker 1992 in Australië en Nieu-Seeland deel te neem; Nelson Mandela se ANC het hom uitdruklik vir die nasionale span se deelname aan die toernooi beywer. Omar Henry was die enigste “niewit” speler in die span wat Suid-Afrika vir die eerste keer tydens ’n groot internasionale toernooi verteenwoordig het. Die referendum is net voor die einde van die toernooi gehou en het ’n duidelike ondersteuning van die stemgeregtigde “wit” kiesers vir die regering se koers gewys.[103] Suid-Afrika het verrassend tot die halfeindstryd gevorder, waar hulle deur Engeland met 19 lopies verslaan is, nadat die teiken volgens die omstrede ou reënreël hersien is. Dié reël word meestal vir Suid-Afrika se destydse mislukking verantwoordelik gehou. Die verbeterde Duckworth-Lewis-metode is eers later ingevoer.[104]

Sedert Suid-Afrika se herinstelling in 1992 het hulle gemengde resultate behaal. Tydens toernooie, d.w.s. beide in EDI- en T20I-krieket, het Suid-Afrika met sterre soos Allan Donald, Shaun Pollock, Gary Kirsten, Jacques Kallis en Hansie Cronjé meestal onderpresteer en die reputasie van sogenaamde chokers verwerf, aangesien hulle keer-op-keer tydens die deurslaggewende oomblikke misluk het.[105] Ten spyte van sterk prestasies gedurende groepwedstryde het Suid-Afrika tot vandag toe net een oorwinning tydens ’n uitklopfase van ’n krieketwêreldbekertoernooi behaal. Tydens die Krieketwêreldbeker 1996 in Indië, Pakistan en Sri Lanka het Suid-Afrika al sy vyf groepwedstryde gewen, maar ná ’n nederlaag teen die Wes-Indië is hulle reeds in die kwarteindstryd uitgeskakel.[106] Nietemin het hulle in 1998 die eerste Kampioenetrofee teen Wes-Indië en dieselfde jaar die enigste kriekettoernooi tydens Statebondspele in Maleisië gewen en met die goue medalje weggestap.[107][108]

In die 1990’s het Suid-Afrika, soos in ander sportsoorte ook, ’n kwotastelsel ingestel om “niewit” spelers toegang tot mededingende sportsoorte te gee.[109] In 1998 het die snelbouler Makhaya Ntini die eerste “swart” Proteaspeler geword.[110] Tydens die Krieketwêreldbeker 1999 in Engeland het Herschelle Gibbs in die belangrike wedstryd tydens die tweede rondte teen Australië ’n bal wat hy wettiglik gevang het per ongeluk laat val – hy wou eintlik net die bal in die lug opgooi om te seëvier – waardeur die Australiese kaptein Steve Waugh verder kon kolf. Waugh het vervolgens ’n beslissende honderdtal aangeteken, waardeur Australië die wedstryd gewen en tot die halfeindstryd gevorder het.[111] In dié wedstryd het albei spanne herontmoet. Suid-Afrika het in die laaste boulbeurt ’n sekere oorwinning weggegooi ná ’n misverstand tussen die twee kolwers en die wedstryd net gelykop laat eindig, waarvolgens Australië weens sy beter lopietempo die eindstryd gehaal het. Die halfeindstryd word as een van die beste EDIs in die krieketgeskiedenis beskou.[112] Australië het later die wêreldkampioen geword.

Wisselvalligheid in die nuwe millennium[wysig | wysig bron]

Toetswedstryd tussen die Proteas en Engeland in Januarie 2005 op Nuweland-krieketveld in Kaapstad
EDI-wedstryd tussen Australië en Suid-Afrika in Desember 2006 in Brisbane
Suid-Afrika boul teen Australië in 2007
Wedstryd tussen Bangladesj en Suid-Afrika in Kaapstad tydens die T20I-wêreldbeker 2007
Die Suid-Afrikaanse span omring Mark Boucher, nadat hy deur ’n aflewering getref is
Wedstryd tussen Indië en Suid-Afrika op Melbourne-krieketveld tydens die Krieketwêreldbeker 2015

Aan die begin van die nuwe millennium is Suid-Afrikaanse krieket in April 2000 deur ’n omkoopskandaal geteister, waarin veral die kaptein en kolwer Hansie Cronjé betrokke was. Op 11 Oktober is hy deur Krieket Suid-Afrika lewenslank uit al die krieket verban.[113] Hy is op 1 Junie 2002 tydens ’n vliegongeluk naby George in Suid-Afrika dood.[114]

Tydens die Krieketwêreldbeker 2003 was die gasheer Suid-Afrika een van die gunstelinge, maar hulle is met die verskil van een lopie in die groepfase uitgeskakel, nadat hulle die benodigde aantal lopies in die laaste wedstryd teen Sri Lanka misgetel het. Dié wedstryd is deur opkomende reën bedreig en amper afgelas. Suid-Afrika kon die wedstryd nog beklink het, omdat die aantal beurte voldoende was. Hul kaptein en veelsydige Shaun Pollock het die Duckworth-Lewis-metode se tabel egter misgelees en sy twee kolwers foutiewe inligting gegee, omdat hy geglo het die aantal benodigde lopies (teiken) was een minder as wat dit werklik was. Hulle het die wedstryd dus met een lopie verloor.[115] Pollock het daarna as kaptein uitgetree, maar nog vyf jaar suksesvol vir Suid-Afrika gespeel; Graeme Smith het die nuwe kaptein geword. Hulle is ook deur die pers gekritiseer nadat hulle noodsaaklike wedstryde tydens internasionale toernooie soos die Kampioenetrofee 2002 en die T20I-wêreldbeker 2007 verloor het.[116] In 2004 het die kolwer Hashim Amla die eerste Suid-Afrikaanse speler met ’n Indiese herkoms geword.[117]

Ná beide Allan Donald en Shaun Pollock se uittrede uit internasionale krieket moes die span weer van vooraf begin. Graeme Smith is as kaptein benoem, en nadat beide Smith en Jacques Kallis beserings opgedoen het, het Ashwell Prince op 12 Julie 2006 as toetskaptein gedebuteer. Op 29 het hy die eerste “niewit” kaptein van die eens heeltemal “wit” Suid-Afrikaanse nasionale krieketspan geword. Hoewel die rassekwotabeleid in 2007 herroep is,[118] moes volgens ’n nuwe reël wat in 2016 goedgekeur is, die span in internasionale wedstryde ten minste ses “swart” spelers insluit, waarvan twee “swart” Afrikane moet wees.[119]

Suid-Afrika het op 12 Maart 2006 in Johannesburg die wêreldrekord vir die hoogste suksesvolle lopiejaag in EDIs aangeteken, nadat hulle op 438/9 ná 49.5 beurte was, en met die voorlaaste aflewering Australië van ’n oorwinning ontneem het. Die wedstryd word as een van die beste EDIs beskou wat ooit gespeel is.[120][121][122]

Tydens die Krieketwêreldbeker 2007 in Wes-Indië het die Proteas soos ’n tuimeltrein begin met maklike oorwinnings teen Engeland, Wes-Indië, Ierland, Nederland en Skotland, asook ’n naelskraapse oorwinning teen Sri Lanka, maar ook teleurstellende nederlae teen Australië, Nieu-Seeland en Bangladesj gely, wat hulle van die eerste plek in die groepfase ontneem het. In die halfeindstryd het Suid-Afrika met slegs 149 lopies sy laagste telling tot op daardie stadium tydens krieketwêreldbekertoernooie aangeteken en is vervolgens deur Australië met sewe paaltjies verslaan.[123]

Tydens die Krieketwêreldbeker 2011 in Indië, Bangladesj en Sri Lanka het Suid-Afrika Groep B eerste afgesluit, nadat die Proteas al hul teenstanders verslaan het, insluitende ’n verrassende oorwinning teen die gasheer Indië. In die kwarteindstryd is hulle egter deur Nieu-Seeland uitgeskakel, nadat Suid-Afrika dramaties ineengestort het en agt paaltjies vir net 68 lopies verloor het.[124] Suid-Afrika het Nederland met 231 lopies in Mohali tydens die groepwedstryd verslaan. Die 231-lopie-oorwinning is die vierde hoogste telling van enige span in ’n krieketwêreldbekertoernooi en die hoogste vir Suid-Afrika in krieketwêreldbekertoernooie. Dit was ook die tweede hoogste oorwinning vir Suid-Afrika in EDIs.[125] Die vennootskap van 87 lopies tussen JP Duminy en Colin Ingram is die hoogste om die sesde paaltjie vir Suid-Afrika tydens krieketwêreldbekertoernooie. Die Proteas se hoogste vennootskap om die sesde paaltjie in EDIs is die 137 tussen Hansie Cronjé en Shaun Pollock teen Zimbabwe in 1997. Die seëviering is Suid-Afrika se sewende met ’n telling van honderd of meer lopies tydens krieketwêreldbekertoernooie.[126]

Met die keuring van kwaliteitspelers soos AB de Villiers en Hashim Amla het die Suid-Afrikaanse krieketspan op die onderskeidelike IKR-ranglyste begin verbeter. Ná die aftrede van baie hoofspelers uit die Australiese span wat die vroeë 2000’s oorheers het, was die wedloop om die eerste plek in die Toetskampioenskap wyd oop, met beide Indië en Engeland wat die eerste plek net vir ’n kort tydperk beklee het. Suid-Afrika het in 2012 vir ’n drie-toetsreeks na Engeland getoer waarvan die wenner die eerste plek op die toetsranglys sou beklee. Suid-Afrika het die reeks maklik met 2–0 beklink en sodoende die eerste plek op die ranglys ingeneem, ’n plek wat hulle vanaf 20 Augustus 2012 vir ’n volle kalenderjaar beklee het.[127][128] Agt dae later, op 28 Augustus 2012, het Suid-Afrika die eerste span geword wat die eerste plek in al drie vorme van krieket beklee het.[129] In Februarie 2014 het Suid-Afrika teen Australië in ’n toetsreeks gespeel, waarvan die wenner die eerste plek op die ranglys sou beklee. Australië het die reeks met 2–1 gewen.[130] Suid-Afrika het egter later dié jaar die eerste plek herower. Op 20 Maart 2016 het Suid-Afrika die derde plek in toetskrieket beklee.[8]

Gedurende Suid-Afrika se oorheersing van toetskrieket was hul EDI- en T20I-uitslae veel minder konsekwent, en Suid-Afrika was met die oog op beide die T20I-wêreldbeker 2014 in Bangladesj en die Krieketwêreldbeker 2015 in Australië en Nieu-Seeland op soek na ’n wenformule. ’n Gedenkwaardige EDI-reeksnederlaag teen Nieu-Seeland tuis in Januarie 2013,[131] en ’n verdere nederlaag in Sri Lanka het Suid-Afrika se moeilikhede uitgelig.[132] Deur vroeë uitskakelings tydens beide die T20I-wêreldbeker 2012 en die Kampioenetrofee 2013 het Suid-Afrika net sy status as chokers tydens belangrike toernooie onderstreep. Gedurende die later jare van Smith se loopbaan het Suid-Afrika die kapteinskap in die korter vorme van die spel verdeel; die EDI-span is gelei deur AB de Villiers en die T20I-span deur Faf du Plessis. Ná Smith se aftrede is Hashim Amla as kaptein van die toetsspan benoem en hy het die span tydens sy eerste toets in Galle in Sri Lanka na ’n oorwinning geneem.[133]

Selfs ná baie terugslae was hul grootste hartseernederlaag tydens die Krieketwêreldbeker 2015 se halfeindstryd teen Nieu-Seeland in ’n amper uitgereënde gelykop. Nadat hulle eerste begin kolf het, was Suid-Afrika op 281/5 en het ’n hersiene teiken van 298 lopies vir Nieu-Seeland gestel, danksy uitstekende kolfwerk deur Faf du Plessis, David Miller en kaptein AB de Villiers. Die lopiejaag vir ’n reuseteiken van 298 lopies vir Nieu-Seeland het neergekom op ’n uitstekende lopiejaag wat geïnspireer is deur hul kaptein Brendon McCullum. Maar die ware held van dié wedstryd was Grant Elliott, wat 84* lopies insluitende ’n grenshou in die voorlaaste aflewering teen die destydse beste bouler Dale Steyn geslaan het. Dit het veroorsaak dat Suid-Afrika uit die 2015-wêreldkampioenskap geskakel is, ondanks die feit dat hulle fantastiese krieket gedurende die hele toernooi gespeel het.[134] Ná ’n goeie wêreldbekertoernooi het Suid-Afrika die EDI-krieket in bilaterale reekse oorheers wat die Proteas na die eerste plek op die IKR se EDI-ranglys geneem het.[135]

Die toetsreeks tussen Australië en Suid-Afrika in 2018 is deur die krieketbalpeuterskandaal oorskadu, waarin Cameron Bancroft probeer het om die een kant van die bal met skuurpapier grof te maak. Beide die kaptein, Steve Smith, en onderkaptein, David Warner, was in die beplanning van hierdie manipulasie betrokke en al drie is ongekende lang skorsings uit internasionale en plaaslike krieket deur Krieket Australië opgelê.[136]

Tydens die Krieketwêreldbeker 2019 het Suid-Afrika sy openingswedstryd teen die gasheer en latere wêreldkampioen Engeland verloor en voortgegaan met nederlae teen Bangladesj en Indië. Die wedstryd teen Wes-Indië is uitgespoel en hulle het Afghanistan verslaan, maar toe teen Nieu-Seeland en Pakistan verloor. Altesaam het die Proteas tydens die groepfase net drie oorwinnings aangeteken en nie die uitklopfase gehaal nie, hul ergste uitslag tydens ’n krieketwêreldbekertoernooi sedert die Krieketwêreldbeker 2003 tuis.[137] Ná afloop van hierdie toernooi was die Suid-Afrikaanse krieket op sy laagtepunt en die span het, ná bedankings onder andere van Hashim Amla, ’n nuwe hervorming ondergaan. Tydens hul toer na Indië het die Indiese nasionale krieketspan skoonskip met Suid-Afrika afgereken en die drie-toetsreeks met 3–0 gewen, waarvan die laaste twee toetse elk met ’n beurt en meer as 100 lopies. Dit was Indië se eerste skoonskiptoetsreeks ooit teen die Proteas.[138] Die laaste keer wat Suid-Afrika agtereenvolgende toetse met ’n beurt verloor het, was in 1935/36 tuis teen Australië.[139] Suid-Afrika se probleme word ook in hul statistiek duidelik: Tot in April 2021 het Suid-Afrika onder Mark Boucher agt van elf reekse verloor.[140] Boonop het die minister van sport, kuns en kultuur, Nathi Mthethwa, gedreig om Krieket Suid-Afrika van sy administratiewe rol oor die Proteas te ontneem, nadat dié beheerliggaam nie bereid was om ’n stigtingsdokument goed te keur nie, waarvolgens die beheerliggaam ’n onafhanklike raad sou gekry het.[141] Nadat die beheerliggaam die memorandum ten einde van ’n onafhanklike raad eenparig goedgekeur het, het Mthethwa sy intervensie teruggetrek, waarvolgens die Suid-Afrikaanse krieketbedryf weer deur Krieket Suid-Afrika gelei kan word.[142] In Mei 2021 het die Proteas vir die eerste keer op die sewende plek van die toetsranglys teruggesak.[143]

Tydens die T20I-wêreldbeker 2021 se Super 12 in Oman en die Verenigde Arabiese Emirate is Suid-Afrika in sy openingswedstryd deur Australië verslaan, maar die Proteas het herstel en al die ander vier wedstryde teen Wes-Indië, Sri Lanka, Bangladesj en Engeland gewen. Hulle het nogtans weens hul swakker lopietempo teenoor Australië s’n nie die halfeindrondte gehaal nie.[144] Tydens die T20I-wêreldbeker 2022 se Super 12 in Australië moes Suid-Afrika se openingswedstryd teen Zimbabwe ná enkele boulbeurte weens reën afgelas word, waarvolgens dit onbeslis geëindig het. Daarna het die Proteas Bangladesj en Indië verslaan, waardeur hulle met hul goeie lopietempo ’n goeie kans op die halfeindrondte gehad het, maar ná nederlae teen Pakistan en Nederland is hulle uit dié toernooi geskakel.[145] Tydens die eerste Wêreldtoetskampioenskap 2019–2021 het Suid-Afrika in die vyfde plek geëindig en tydens die tweede Wêreldtoetskampioenskap 2021–2023 die derde plek behaal. Tydens die Krieketwêreldbeker 2023 in Indië het die Proteas Sri Lanka, Australië, Engeland, Bangladesj, Pakistan, Nieu-Seeland en Afghanistan verslaan, maar hulle het ook nederlae gely teen Nederland en Indië. Daarmee het hulle die halfeindrondte gehaal, maar hulle het teen Australië met drie paaltjies verloor.[146]

Kleure en bynaam[wysig | wysig bron]

Die Suid-Afrikaanse Proteas by The Oval in Augustus 2008
Die koningsprotea, kenteken van die Suid-Afrikaanse nasionale krieketspan, die Proteas

Die Suid-Afrikaanse nasionale krieketspan is na die koningsprotea (Protea cynaroides), Suid-Afrika se nasionale blom, genoem. Tot in die vroeë 1990’s het die Suid-Afrikaanse krieketspan, soos die Suid-Afrikaanse rugbyspan, as Springbokke bekend gestaan en hul kenteken was dié dier, terwyl die koningsprotea die kenteken vir die gekombineerde Suid-Afrikaanse Universiteitsspanne was.[147] Nadat die ANC die verkiesings in 1994 gewen het, is die spannaam, anders as by die Suid-Afrikaanse nasionale rugbyspan, na “Proteas” verander.[148]

Suid-Afrika se truivervaardiger is Lotto wat in 2023 by Castore oorgeneem het. Vorige verskaffers was ISC (1992–1996), Asics (1999), Admiral (2000–2003), Hummel (2004–2007), Adidas (2011–2015) en New Balance (2016–2021). Van die voormalige borge sluit in Standard Bank, Castle Lager en Amul.

Wanneer hulle toetskrieket speel, vertoon Suid-Afrika se wit kriekettrui op die linkerkant die koningsprotea (die embleem van die Suid-Afrikaanse Sportkommissie) met die Suid-Afrikaanse vlag bo-aan, die naam van die borg Standard Bank op die regterkant en New Balance se kenteken op die regtermou. Suid-Afrika se veldwerkers mag ’n groen pet of ’n wit sonhoed met die koningsprotea in die middel dra. Helms word ook groen geverf. Voor 1996 was die petkenteken die Verenigde Krieketraad van Suid-Afrika se ou kenteken, wat ’n sirkel met ’n gesuperponeerde bal bo ’n paaltjie in die middel en die naam “VERENIGDE KRIEKETRAAD VAN SUID-AFRIKA” rondom die sirkel. Voor 1991 was die petkenteken ’n springbokkop met die inskrif “S.A.K.R” in geel letters onder (wat na “S.A.” met die jare van die toer, byvoorbeeld “S.A. 1982–83” verander het).

In die korter krieketvorme toon Suid-Afrika se EDI- en T20I-truie die koningsproteakenteken met die nasionale vlag op die linkerkant van die trui, Standard Bank op die regterkant en New Balance se kenteken op die regtermou. In EDIs bestaan die trui uit ’n groen hemp met geel aksente en donkergroen gestileerde proteablare en groen broeke, terwyl die T20I-trui ’n groen hemp met ’n geel gradiënt met die Oxigenkenteken op die voorkant en groen broeke. Vir albei truie is die veldwerkhoed ’n groen pet met wit pype en ’n geel lyn op die visier of ’n groen sonhoed, wat albei groen is met die koningsprotea op. Tydens internasionale toernooie in die korter krieketvorme word ’n veranderde trui-ontwerp met borgkentekens op die moue en South Africa op die voorkant gedra. Geel/goud en groen is die nasionale sportkleure van Suid-Afrika en word ook op die landsvlag gebruik.[149]

Sedert 2016 het Suid-Afrika verskeie wedstryde in ’n pienk weergawe van sy trui gespeel, om mense van borskanker bewus te maak.

Truiverskaffers en -borge[wysig | wysig bron]

Sedert Suid-Afrika se hertoelating by internasionale sportbyeenkomste in 1992 het die volgende truiverskaffers en -borge verskyn:

Tydperk Verskaffer Borg
1992–1996 ISC
1997–2001 Adidas Castle
Krieketwêreldbeker 1999 Asics Standard Bank
2001–2005 Admiral Castle
2005–2008 Hummel Castle
Standard Bank
2008–2011 Reebok Castle
2011–2015 Adidas Standard Bank
Castle
2016–2021 New Balance Standard Bank
2021–2023 Castore
Krieketwêreldbeker 2023 Lotto Amul
sedert 2023 Lotto

Tuisstadions[wysig | wysig bron]

Huidige Suid-Afrikaanse krieketstadions wat tydens toetswedstryde gebruik word

Nes ander vername krieketlande soos Australië, Bangladesj, Engeland, Ierland, Indië, Nieu-Seeland, Pakistan, Sri Lanka, Wes-Indië en Zimbabwe beskik Suid-Afrika oor geen amptelike tuisstadion vir sy nasionale span nie. Die Proteas span vir hul krieketwedstryde eerder ’n verskeidenheid stadions dwarsdeur Suid-Afrika in.

Suid-Afrika se eerste internasionale wedstryd is in 1889 op Port Elizabeth se St. Georgespark gespeel.[150]

Van Suid-Afrika se tradisionele krieketwedstryde op vakansiedae sluit in dié rondom Welwillendheidsdag op Kingsmead in Durban of SuperSport-park in Centurion. Enkele dae later word rondom Nuwejaarsdag tradisioneel op Nuweland in Kaapstad gespeel.

Die Suid-Afrikaanse nasionale krieketspan het tot dusver elf tuisstadions tydens toetswedstryde gebruik:

No. Stadion Plek Eerste toets
1 St. Georgespark Port Elizabeth 12 Maart 1889
2 Nuweland Kaapstad 25 Maart 1889
3 Ou Wanderers Johannesburg 2 Maart 1896
4 Lord’s Durban 21 Januarie 1910
5 Kingsmead Durban 18 Januarie 1923
6 Ellispark Johannesburg 27 Desember 1948
7 Wanderers Johannesburg 24 Desember 1956
8 SuperSport-park Centurion 16 November 1995
9 Mangaung-ovaal Bloemfontein 29 Oktober 1999
10 Buffalopark Oos-Londen 18 Oktober 2002
11 Senwespark Potchefstroom 25 Oktober 2002

Krieketwêreldbekerstadions[wysig | wysig bron]

Die Kaapstadse Burgersentrum adverteer vir die Krieketwêreldbeker 2003

Suid-Afrika het saam met die Afrikalande Kenia en Zimbabwe die Krieketwêreldbeker 2003 aangebied. Suid-Afrikaanse stadions, wat tydens dié toernooi ingespan is, sluit in Wanderers in Johannesburg, Kingsmead in Durban, Nuweland in Kaapstad, SuperSport-park in Centurion, Mangaung-ovaal in Bloemfondtein, Willowmoore in Benoni, St. Georgespark in Port Elizabeth, Senwespark in Potchefstroom, Buffalopark in Oos-Londen, De Beers Diamond-ovaal in Kimberley, Bolandpark in die Paarl en die Pietermaritzburg-ovaal in Pietermaritzburg. Daarbenewens het Suid-Afrika al vername internasionale kriekettoernooie soos die T20I-wêreldbeker 2007 en die Kampioenetrofee 2009 aangebied.

Saam met Namibië en Zimbabwe sal Suid-Afrika die Krieketwêreldbeker 2027 aanbied.[151]

Internasionale toere[wysig | wysig bron]

Suid-Afrika onderneem sedert sy verkryging van volle lidmaatskap in die IKR deels maandelange oorsese toere, waartydens hulle teen ander nasionale spanne, plaasliksaamgestelde spanne en klubspanne speel. Eweneens huisves hulle ander nasionale spanne wat na Suid-Afrika toer. Gedurende die plaaslike somer tree hulle as gasheer op of onderneem op hul beurt toere deur die ander krieketlande van die Suidelike Halfrond en gedurende die plaaslike winter onderneem hulle toere deur krieketlande van die Noordelike Halfrond. As deel daarvan ding die Proteas in toetskrieket sedert 1998 met Wes-Indië om die Sir Vivian Richards-trofee, sedert 2004/05 met Engeland om die Basil D'Oliveira-trofee, sedert 2015/16 met Indië om die Freedom-trofee en sedert 2023/24 met Nieu-Seeland om die Tangiwai-skild mee.

Spelers[wysig | wysig bron]

Bekende spelers[wysig | wysig bron]

Allan Donald (2013)
Jacques Kallis (2009)
Graeme Pollock (2000)

Ses voormalige Suid-Afrikaanse spelers is vir hul uitstekende prestasies in die Internasionale Krieketraad se Heldesaal opgeneem:[152]

Speler Posisie Inskrywing
Allan Donald Bouler 2019
Aubrey Faulkner Veelsydig 2021
Jacques Kallis Veelsydig 2020
Graeme Pollock Kolwer 2009
Shaun Pollock Veelsydig 2021
Barry Richards Kolwer 2009

Spelerstatistieke[wysig | wysig bron]

Altesaam het vir Suid-Afrika 356 spelers toets-, 148 spelers EDI- en 100 spelers T20I-wedstryde gespeel. Vervolgens die spelers wat vir die Suid-Afrikaanse span die meeste lopies aangeteken en die meeste paaltjies geneem het.

Lopies[wysig | wysig bron]

Toets EDI T20I
Speler Tydperk Toetse Lopies Speler Tydperk EDIs Lopies Speler Tydperk T20Is Lopies
Jacques Kallis 1995–2013 165 13 206 Jacques Kallis 1996–2014 323 11 550 Quinton de Kock 2012–hede 080 2 277
Hashim Amla 2004–2019 124 09 282 AB de Villiers 2005–2018 223 09 427 David Miller 2010–hede 111 2 175
Graeme Smith 2002–2014 116 09 253 Hashim Amla 2008–2019 181 08 113 JP Duminy 2007–2019 081 1 934
AB de Villiers 2014–2018 114 08 765 Herschelle Gibbs 1996–2010 248 08 094 AB de Villiers 2006–2017 078 1 672
Gary Kirsten 1993–2004 101 07 289 Graeme Smith 2002–2013 196 06 989 Reeza Hendricks 2014–hede 054 1 645
Korrek teen: 17 November 2023[153] Korrek teen: 17 November 2023[154] Korrek teen: 17 November 2023[155]

Paaltjies[wysig | wysig bron]

Toets EDI T20I
Speler Tydperk Toetse Paaltjies Speler Tydperk EDIs Paaltjies Speler Tydperk T20Is Paaltjies
Dale Steyn 2004–2019 093 439 Shaun Pollock 1996–2008 294 387 Tabraiz Shamsi 2017–hede 63 76
Shaun Pollock 1995–2008 108 421 Allan Donald 1991–2003 164 272 Dale Steyn 2007–2020 47 64
Makhaya Ntini 1998–2009 101 390 Jacques Kallis 1996–2014 323 269 Imran Tahir 2013–2019 35 61
Allan Donald 1992–2002 072 330 Makhaya Ntini 1998–2009 172 265 Lungi Ngidi 2017–hede 40 60
Morné Morkel 2006–2018 086 309 Dale Steyn 2006–2019 123 194 Wayne Parnell 2009–hede 56 59
Korrek teen: 17 November 2023[156] Korrek teen: 17 November 2023[157] Korrek teen: 17 November 2023[158]

Spankapteins[wysig | wysig bron]

Tot op hede was 38 spelers reeds die kaptein vir Suid-Afrika tydens ’n toetswedstryd, 18 tydens ’n EDI en 15 tydens ’n T20I.[159]

Toets[160] EDI[161] T20I[162]
No. Naam Tydperk Naam Tydperk Naam Tydperk
1 Owen Dunell 1889 Clive Rice 1991 Graeme Smith 2005–2010
2 William Milton 1889–1892 Kepler Wessels 1992–1994 Shaun Pollock 2007
3 Ernest Halliwell 1896–1902 Hansie Cronjé 1994–2000 Johan Botha 2008–2012
4 Alfred Richards 1896 Shaun Pollock 2000–2005 Hashim Amla 2011
5 Murray Bisset 1899 Graeme Smith 2003–2011 AB de Villiers 2012–2017
6 Henry Taberer 1902 Mark Boucher 2003 Faf du Plessis 2012–2019
7 James Henry Anderson 1902 Nicky Boje 2005 JP Duminy 2014–2019
8 Percy Sherwell 1906–1911 Jacques Kallis 2006–2010 Justin Ontong 2015
9 Sibley John Snooke 1910 Johan Botha 2008–2010 Farhaan Behardien 2017
10 Frank Mitchell 1912 Hashim Amla 2011–2015 David Miller 2019
11 Louis Tancred 1912 AB de Villiers 2012–2017 Quinton de Kock 2019–2021
12 Herbert Taylor 1913–1924 Faf du Plessis 2013–2019 Heinrich Klaasen 2021
13 Hubert Deane 1927–1931 Aiden Markram 2018 Temba Bavuma 2021–2022
14 Eiulf Peter Nupen 1930 Quinton de Kock 2018–2021 Keshav Maharaj 2021
15 Horace Cameron 1931–1932 JP Duminy 2018 Aiden Markram 2023–hede
16 Herbert Wade 1935–1936 Temba Bavuma 2021–hede
17 Alan Melville 1938–1947 Keshav Maharaj 2021–2022
18 Arthur Nourse 1948–1951 David Miller 2022
19 Jack Cheetham 1952–1955
20 Derrick McGlew 1955–1962
21 Clive van Ryneveld 1956–1958
22 Trevor Goddard 1963–1965
23 Peter van der Merwe 1965–1967
24 Ali Bacher 1970
25 Kepler Wessels 1992–1994
26 Hansie Cronjé 1994–2000
27 Gary Kirsten 1998
28 Shaun Pollock 2000–2003
29 Mark Boucher 2002
30 Graeme Smith 2003–2014
31 Jacques Kallis 2006–2009
32 Ashwell Prince 2006
33 Hashim Amla 2014–2016
34 AB de Villiers 2015–2018
35 Faf du Plessis 2016–2020
36 Dean Elgar 2017–2023
37 Quinton de Kock 2020–2021
38 Temba Bavuma 2023–hede

Rekords[wysig | wysig bron]

Toetsrekord teen ander lande[wysig | wysig bron]

Teenstander Gespeel Gewen Verloor Gelykop Onbeslis % Gewen Eerste oorwinning
Vlag van Australië Australië 101 26 54 0 21 25,74 7 Januarie 1911
Vlag van Bangladesj Bangladesj 14 12 0 0 2 85,71 18 Oktober 2002
Vlag van Engeland Engeland 156 35 66 0 55 22,43 2 Januarie 1906
Vlag van Indië Indië 42 17 15 0 10 40,47 26 Desember 1992
Vlag van Nieu-Seeland Nieu-Seeland 47 26 5 0 16 55,31 27 Februarie 1932
Vlag van Pakistan Pakistan 28 15 6 0 7 53,57 19 Januarie 1995
Vlag van Sri Lanka Sri Lanka 31 16 9 0 6 51,61 6 September 1993
Vlag van Wes-Indië Wes-Indië 32 22 3 0 7 68,75 26 November 1998
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe 9 8 0 0 1 88,89 13 Oktober 1995
Algeheel 460 177 158 0 125 38,47 2 Januarie 1906
Rekords volledig tot en met toets #2515 op 27–31 Julie 2023. Laaste keer hersien op 17 November 2023.[163]

Wêreldtoetskampioenskap[wysig | wysig bron]

EDI-rekord teen ander lande[wysig | wysig bron]

Teenstander Wedstryde Gewen Verloor Gelykop Onbeslis % Gewen Eerste oorwinning
t. Toetslande
Vlag van Afghanistan Afghanistan 2 2 0 0 0 100,00 15 Junie 2019
Vlag van Australië Australië 110 55 51 3 1 50,00 26 Februarie 1992
Vlag van Bangladesj Bangladesj 25 19 6 0 0 76,00 3 Oktober 2002
Vlag van Engeland Engeland 70 34 30 1 5 48,57 9 Januarie 1996
Vlag van Ierland Ierland 8 6 1 0 1 75,00 3 April 2007
Vlag van Indië Indië 91 50 38 0 3 54,94 14 November 1991
Vlag van Nieu-Seeland Nieu-Seeland 72 42 25 0 5 58,33 14 Januarie 1994
Vlag van Pakistan Pakistan 83 52 30 0 1 62,65 8 Maart 1992
Vlag van Sri Lanka Sri Lanka 81 46 33 1 1 56,79 2 Februarie 1993
Vlag van Wes-Indië Wes-Indië 64 45 16 1 2 70,31 5 Maart 1992
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe 41 38 2 0 1 92,68 10 Maart 1992
t. Assosiaatlede
Vlag van Kanada Kanada 1 1 0 0 0 100,00 27 Februarie 2003
Vlag van Kenia Kenia 10 10 0 0 0 100,00 3 Oktober 1996
Vlag van Nederland Nederland 8 6 1 0 1 75,00 5 Maart 1996
Vlag van Skotland Skotland 1 1 0 0 0 100,00 20 Maart 2007
Vlag van Verenigde Arabiese Emirate Verenigde Arabiese Emirate 2 2 0 0 0 100,00 16 Februarie 1996
Algeheel 669 409 233 6 21 61,13 14 November 1991
Rekords volledig tot en met EDI #4704 op 16 November 2023. Laaste keer hersien op 17 November 2023. Wenpersentasies sluit onbesliste wedstryde uit en tel gelykop as ’n halwe oorwinning.[164]

Krieketwêreldbekerrekord[wysig | wysig bron]

Jaar Uitslag
1975 Nie in aanmerking nie – nie ’n IKR-lid nie
1979 Nie in aanmerking nie – nie ’n IKR-lid nie
1983 Nie in aanmerking nie – nie ’n IKR-lid nie
1987 Nie in aanmerking nie – nie ’n IKR-lid nie
1992 Halfeindrondte – teen Engeland
1996 Kwarteindrondte – teen Wes-Indië
1999 Halfeindrondte – teen Australië
2003 Eerste rondte
2007 Halfeindrondte – teen Australië
2011 Kwarteindrondte – teen Nieu-Seeland
2015 Halfeindrondte – teen Nieu-Seeland
2019 Groepfase
2023 Halfeindrondte – teen Australië
2027 N.v.t.
2031 N.v.t.

Kampioenetrofeerekord[wysig | wysig bron]

Jaar Uitslag
1998 Kampioen
2000 Halfeindrondte – teen Indië
2002 Halfeindrondte – teen Indië
2004 Eerste rondte
2006 Halfeindrondte – teen Wes-Indië
2009 Eerste rondte
2013 Halfeindrondte – teen Engeland
2017 Groepfase
2025 gekwalifiseer
2029 N.v.t.

T20I-rekord teen ander lande[wysig | wysig bron]

Teenstander Wedstryde Gewen Verloor Gelykop Onbeslis % Gewen Eerste oorwinning
t. Toetslande
Vlag van Afghanistan Afghanistan 2 2 0 0 0 100,00 5 Mei 2010
Vlag van Australië Australië 25 8 17 0 0 32,00 24 Februarie 2006
Vlag van Bangladesj Bangladesj 8 8 0 0 0 100,00 15 September 2007
Vlag van Engeland Engeland 25 12 12 0 1 48,00 16 September 2007
Vlag van Ierland Ierland 5 5 0 0 0 100,00 19 Julie 2021
Vlag van Indië Indië 24 10 13 0 1 41,66 16 Junie 2009
Vlag van Nieu-Seeland Nieu-Seeland 15 11 4 0 0 73,33 19 September 2007
Vlag van Pakistan Pakistan 22 10 12 0 0 45,45 2 Februarie 2007
Vlag van Sri Lanka Sri Lanka 17 11 5 1 0 64,70 22 September 2012
Vlag van Wes-Indië Wes-Indië 19 11 8 0 0 57,89 11 September 2007
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe 6 5 0 0 1 83,33 8 Oktober 2010
t. Assosiaatlede
Vlag van Nederland Nederland 2 1 1 0 0 50,00 27 Maart 2014
Vlag van Skotland Skotland 1 1 0 0 0 100,00 7 Junie 2009
Algeheel 171 95 72 1 3 55,56 24 Februarie 2006
Rekords volledig tot en met T20I #2348 op 5 November 2023. Gelykop verwys na wedstryde wat deur ’n valbyl (soos ’n Superboulbeurt) beslis is. Wenpersentasies sluit onbesliste wedstryde uit en tel gelykop as ’n halwe oorwinning (ongeag die valbyl).[165]

T20I-wêreldbekerrekord[wysig | wysig bron]

Jaar Uitslag
2007 Super 8
2009 Halfeindrondte – teen Pakistan
2010 Super 8
2012 Super 8
2014 Halfeindrondte – teen Indië
2016 Super 10
2021 Super 12
2022 Super 12
2024 gekwalifiseer
2026 N.v.t.
2028 N.v.t.
2030 N.v.t.

Statebondspele[wysig | wysig bron]

Jaar Uitslag
1998 Goue medalje

Sien ook[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. (en) "ICC Rankings". Internasionale Krieketraad.
  2. (en) "Test matches – Team records". ESPNcricinfo.
  3. (en) "Test matches – 2024 Team records". ESPNcricinfo.
  4. (en) "ODI matches – Team records". ESPNcricinfo.
  5. (en) "ODI matches – 2024 Team records". ESPNcricinfo.
  6. (en) "T20I matches – Team records". ESPNcricinfo.
  7. (en) "T20I matches – 2024 Team records". ESPNcricinfo.
  8. 8,0 8,1 (en) "Men's Test Team Rankings". Internasionale Krieketraad. 31 Julie 2023. Besoek op 11 Februarie 2024.
  9. (en) "Men's ODI Team Rankings". Internasionale Krieketraad. 6 November 2023. Besoek op 11 Februarie 2024.
  10. (en) "Men's T20I Team Rankings". Internasionale Krieketraad. 3 November 2023. Besoek op 11 Februarie 2024.
  11. 11,0 11,1 (en) "The United Cricket Board of South Africa". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  12. 12,0 12,1 (en) "1909–1963 – Imperial Cricket Conference". Internasionale Krieketraad. Besoek op 11 Februarie 2024.
  13. (en) "Background". Krieket Suid-Afrika. Besoek op 11 Februarie 2024.
  14. (en) "Cricket South Africa". Internasionale Krieketraad. Besoek op 11 Februarie 2024.
  15. (en) "Members". Afrikakrieketvereniging. Besoek op 11 Februarie 2024.
  16. (en) Martin Williamson (11 Januarie 2006). "The Under-19 World Cup". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  17. 17,0 17,1 17,2 (en) "History of South African sport – Cricket". BleacherReport. 9 November 2008. Besoek op 11 Februarie 2024.
  18. 18,0 18,1 (en) Martin Williamson (27 November 2009). "The ignorant internationals". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  19. (en) "Coverdrive: Owen Dunnell, South Africa's first skipper". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 April 2018. Besoek op 1 April 2018.
  20. (en) "Albert Rose-Innes". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  21. 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 21,5 (en) "South Africa beat England in a thriller to achieve their maiden Test win". Cricket Country. 8 Januarie 2016. Besoek op 11 Februarie 2024.
  22. (en) Stuart Wark (13 Januarie 2016). "Remembering the 1906 Wanderers thriller". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  23. (en) "England in South Africa, 1895–96". ESPNcricinfo. 30 November 1896. Besoek op 11 Februarie 2024.
  24. (en) "Reggie Schwarz". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  25. (en) "Aubrey Faulkner". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  26. 26,0 26,1 (en) "Herbie Taylor". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  27. (en) "Jimmy Sinclair". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  28. (en) "Aubrey Faulkner: The first of the great South African all-rounders". Cricket Country. 17 Desember 2015. Besoek op 11 Februarie 2024.
  29. (en) David Frith (20 Februarie 2010). "The golden age". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  30. (en) "The Australians in South Africa, 1902–03". ESPNcricinfo. 30 November 1903. Besoek op 11 Februarie 2024.
  31. (en) "The M. C. C.'s team in South Africa, 1905–06". ESPNcricinfo. 30 November 1906. Besoek op 11 Februarie 2024.
  32. (en) "The South Africans in England, 1907". ESPNcricinfo. 30 November 1907. Besoek op 11 Februarie 2024.
  33. (en) R. E. Foster (1980). "South African bowling, 1907". In Benny Green (red.). Wisden Anthology 1900–1940. Londen: Queen Anne Press. pp. 44–47. ISBN 0-362-00513-3.
  34. (en) "Wisden's Five Cricketers of the Year". Wisden. ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  35. (en) "M.C.C. Team in South Africa, 1909–10". ESPNcricinfo. 30 November 1910. Besoek op 11 Februarie 2024.
  36. (en) "The South Africans in Australia, 1910–11". ESPNcricinfo. 30 November 1911. Besoek op 11 Februarie 2024.
  37. (en) "Billy Zulch". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  38. (en) "3rd Test, Adelaide, Jan 7 – 13 1911, South Africa tour of Australia". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  39. (en) "Sid Pegler". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  40. (en) "The M.C.C. Team in South Africa, 1913–14". ESPNcricinfo. 30 November 1914. Besoek op 11 Februarie 2024.
  41. (en) "Bruce Mitchell". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  42. (en) "Dudley Nourse". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  43. (en) "Eric Rowan". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  44. (en) "Xen Balaskas". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  45. (en) "The Australian team in South Africa, 1921–22". ESPNcricinfo. 17 Mei 2007. Besoek op 11 Februarie 2024.
  46. (en) "South Africa v England, 1922/23, First Test, Scorecard". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  47. (en) "Statsguru – Test matches – Highest innings for South Africa against England". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  48. (en) "Statsguru – HW Taylor – Test matches – Match results". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  49. (en) "South Africa v England, 1922/23, Second Test, Scorecard". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  50. (en) "South Africa v England, 1922/23, Third Test, Scorecard". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  51. (en) "England v South Africa, 1922–23, Fourth Test – Match Report". Wisden Cricketers' Almanack – online archive. John Wisden & Co. 1924. Besoek op 11 Februarie 2024.
  52. (en) "South Africa v England, 1922/23, Fifth Test, Scorecard". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  53. (en) "England in South Africa Test Series, 1922/23 – Most runs". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  54. (en) "Statsguru – Test matches – Most runs in a series by captain". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  55. (en) "Statsguru – Test matches – Three or more hundreds in a series by a South African". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  56. (en) "England M. C. C. team in South Africa 1922–23 – Series Report". Wisden Cricketers' Almanack – online archive. John Wisden & Co. 1924. Besoek op 11 Februarie 2024.
  57. (en) Simon Kuper (2010). "Graeme Pollock". In John Stern (red.). My Favourite Cricketer. Londen: A & C Black. pp. 118–121. ISBN 978-1-4081-2340-9.
  58. (en) "Everlasting Test goes down to the wire". ESPNcricinfo. 13 Maart 1939. Besoek op 11 Februarie 2024.
  59. (en) "South Africans in England, 1947". ESPNcricinfo. 30 November 1947. Besoek op 11 Februarie 2024.
  60. (en) The Times, 27 Oktober 1948, Cricket South Africa's Captain
  61. (en) Minty, Abdul (April 1971). "International Boycott of Apartheid Sport". United Nations Unit on Apartheid.
  62. (en) "New Zealand in South Africa, 1961–62". ESPNcricinfo. 30 November 1962. Besoek op 11 Februarie 2024.
  63. 63,0 63,1 (en) Suid-Afrikaanse Instituut vir Rasseverhoudinge (SAIRV): A Survey of Race Relation 1962. Johannesburg 1963, bl. 220.
  64. (en) "History of the International Cricket Council". Internasionale Krieketraad. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Julie 2009. Besoek op 17 November 2011.
  65. SAIRV: A Survey of Race Relation 1964. Johannesburg 1965, bl. 344.
  66. (en) "Australia in South Africa, 1966–67". ESPNcricinfo. 30 November 1967. Besoek op 11 Februarie 2024.
  67. (en) "Records / South Africa / Test matches / Series results". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  68. (en) Rodney Hartman (29 Desember 2005). "When they were kings". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  69. (en) Douglas Booth (1998). The Race Game: Sport and Politics in South Africa. Routledge. pp. 10–54. ISBN 978-0-7146-4354-0.
  70. (en) Douglas Booth (1998). The Race Game: Sport and Politics in South Africa. Routledge. p. 99. ISBN 0-7146-4799-3.
  71. (en) "From Montreal to Gleneagles". New Zealand History. Minister van Kultuur en Erfenis. 11 April 2014. Besoek op 11 Februarie 2024.
  72. (en) SAIRV: A Survey of Race Relations in South Africa 1977. Johannesburg 1978, bl. 563–564.
  73. (en) "Apartheid Sport and South Africa's Foreign Policy" (PDF). historicalvoices.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 27 September 2011. Besoek op 27 September 2011.
  74. (en) André Odendaal (2003). The African Game. pp. 223–225. ISBN 978-1-57687-324-3.
  75. (en) "Rebels take a step too far". ESPNcricinfo. 1 Januarie 1970. Besoek op 11 Februarie 2024.
  76. (en) Peter May (2009). The Rebel Tours: Cricket's Crisis of Conscience. SportsBooks. pp. 35–71. ISBN 978-1-899807-80-2.
  77. (en) Peter May (2009). The Rebel Tours: Cricket's Crisis of Conscience. SportsBooks. pp. 71–108. ISBN 978-1-899807-80-2.
  78. (en) Mike Procter en Pat Murphy (1994). South Africa: The Years of Isolation. Queen Anne Press. p. 39. ISBN 1-85291-540-4.
  79. (en) Matthew Engel (19 Mei 2017). "How South African cricket has changed since England's 1982 rebel tour". The Guardian. Besoek op 11 Februarie 2024.
  80. (en) "Sri Lanka's Test record 1982". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  81. (en) "Dilmah Cricket Network 'Rewind to Sri Lanka's rebel tour'". ESPNcricinfo. 24 Februarie 2005. Besoek op 11 Februarie 2024.
  82. (en) "'Rebel with a grouse'". The Indian Express. 22 Augustus 1997. Besoek op 11 Februarie 2024.
  83. (en) Michelle Mcdonald (12 April 2011). ""Yagga" Rowe tackles apartheid, part 3". Caribbeancricket.com. Besoek op 11 Februarie 2024.
  84. (en) Sky Sports, Out of the Wilderness Part 2, Augustus 2008.
  85. (en) Sam Coates en Charles Bremner (21 Oktober 2011). "Michael Atherton, 'Richard Austin: the fallen West Indies star'". The Times. Besoek op 11 Februarie 2024.
  86. (en) "Robert Craddock, 'Rebels still live in shame, despair". The Herald Sun. 14 April 2007. Besoek op 14 April 2007. [dooie skakel]
  87. (en) Michael Holding en Tony Cozier (1993). Whispering Death: The Life and Times of Michael Holding. p. 120. ISBN 978-0-233-98828-3.
  88. (en) "The unforgiven". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  89. (en) "Australian XI in South Africa 1985–86 tour statistics". ESPNcricinfo. Besoek op 1 Junie 2016.
  90. (en) "Rebels—the '85 South Africa tour". The Age. 10 Desember 2005. Besoek op 11 Februarie 2024.
  91. (en) "The crying game". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  92. (en) 'Taxpayers hit for six!', Business Day, 20 Januarie 1986.
  93. (en) Peter May (2009). The Rebel Tours: Cricket's Crisis of Conscience. SportsBooks. pp. 221–223. ISBN 978-1-899807-80-2.
  94. (en) Rodney Hartman (2004). Ali: The Life of Ali Bacher. Penguin. pp. 184–185. ISBN 978-0-670-04796-3.
  95. (en) Douglas Booth (1998). The Race Game: Sport and Politics in South Africa. Routledge. p. 147. ISBN 0-7146-4799-3.
  96. (en) Mihir Bose (1994). Sporting Colours: Sport and Politics in South Africa. Robson Books. pp. 133–134. ISBN 978-0-86051-861-7.
  97. (en) Martin Williamson (13 Februarie 2010). "Rebels without a cause". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  98. (en) Paul Weaver (11 Januarie 2010). "English rebels who ignored apartheid cause still show a lack of shame". The Guardian. Besoek op 11 Februarie 2024.
  99. (en) Rodney Hartman (2004). Ali: The Life of Ali Bacher. Penguin. p. 175. ISBN 978-0-670-04796-3.
  100. (en) "Rebel tours to South Africa may get ICC recognition". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  101. (en) "Clive Rice". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  102. (en) "Only Test, South Africa tour of West Indies at Bridgetown, Apr 18–23 1992". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  103. (en) Firdose Moonda (30 Desember 2014). "'We left knowing that we put South Africa on the map'". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  104. (en) "2nd SF (D/N), Sydney, Mar 22 1992, Benson & Hedges World Cup". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  105. (en) Derek Pringle (18 Junie 2013). "Champions Trophy 2013: England (underachievers) v South Africa (chokers) battle to lose tags". The Daily Telegraph. Besoek op 11 Februarie 2024.
  106. (en) "3rd QF, Karachi, Mar 11 1996, Wills World Cup". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  107. (en) "Final (D/N), Dhaka, Nov 1 1998, Wills International Cup". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  108. (en) "Final, Kuala Lumpur, Sep 19 1998, Commonwealth Games". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  109. (en) "End in sight on for South Africa's quota system". The Daily Telegraph. 11 November 2007. Besoek op 11 Februarie 2024.
  110. (en) "Makhaya Ntini". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  111. (en) "'How does it feel to drop the World Cup?'". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  112. (en) "On this day in 1999: The greatest game of all time". Internasionale Krieketraad. 17 Junie 2018. Besoek op 11 Februarie 2024.
  113. (en) "Cronje banned for life". ESPNcricinfo. 11 Oktober 2000. Besoek op 11 Februarie 2024.
  114. (en) "Cronje inquest opens". The Sydney Morning Herald. 8 Augustus 2006. Besoek op 11 Februarie 2024.
  115. (en) "South Africa eliminated from World Cup". The Guardian. 3 Maart 2003. Besoek op 11 Februarie 2024.
  116. (en) Hugh Chevallier. "South Africa choke on their lines again". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  117. (en) "Hashim Amla". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  118. (en) "South Africa Remove Racial Quotas". BBC. Besoek op 11 Februarie 2024.
  119. (en) "South Africa introduces racial quotas for national team". Daily Mail. Besoek op 11 Februarie 2024.
  120. (en) "438 Game voted the Best ODI Ever". thesportscampus.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Januarie 2011. Besoek op 11 Januarie 2011.
  121. (en) "'438' game voted best ever by fans". Times Live. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Januarie 2011. Besoek op 20 Januarie 2011.
  122. (en) "Miracle at the Wanderers: An oral history of 'The 438 Game'". Krieket Australië. Besoek op 11 Februarie 2024.
  123. (en) "2nd Semi-Final, Gros Islet, Apr 25 2007, ICC World Cup". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  124. (en) "Oram leads New Zealand to stunning upset". ESPNcricinfo. 25 Maart 2011. Besoek op 11 Februarie 2024.
  125. (en) "Netherlands vs South Africa, ICC World Cup 2011". iccworld-cup2011.blogspot.com. Maart 2011. Besoek op 11 Februarie 2024.
  126. (en) "South Africa vs Ireland, ICC World Cup 2011". iccworld-cup2011.blogspot.com. Maart 2011. Besoek op 11 Februarie 2024.
  127. (en) David Hopps (20 Augustus 2012). "South Africa hold nerve to take No. 1". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  128. (en) "ICC Rankings". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  129. (en) Andrew McGlashan (28 Augustus 2012). "Amla ton leads SA to third No. 1 spot". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  130. (en) "South Africa v Australia, 2013–14". ESPNcricinfo. 8 Oktober 2015. Besoek op 11 Februarie 2024.
  131. (en) "Big day for New Zealand team – McCullum". ESPNcricinfo. 26 Januarie 2013. Besoek op 11 Februarie 2024.
  132. (en) Firdose Moonda (31 Julie 2013). "Much work needed on several fronts for South Africa". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  133. (en) Firdose Moonda (20 Julie 2014). "South Africa pacers deliver when it counts". Galle: ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  134. (en) Andrew McGlashan (24 Maart 2015). "New Zealand hold nerve to leave SA heartbroken". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  135. (en) "SA overcome hiccups to seal series, regain No. 1 spot". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  136. (en) "Tampering trio learn their fate". Krieket Australië. Besoek op 11 Februarie 2024.
  137. (en) "Haris blitz ends South Africa's World Cup dream". ESPNcricinfo. 23 Junie 2019. Besoek op 11 Februarie 2024.
  138. (en) "Virat Kohli & Co register comprehensive victory at Ranchi as India complete maiden whitewash against South Africa". Hindustan Times. Besoek op 11 Februarie 2024.
  139. (en) "Two in two for Nadeem as India wrap up 3–0 sweep". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  140. (en) Firdose Moonda (17 April 2021). "Mark Boucher 'accepts responsibility' after South Africa's eighth loss in last 11 series". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  141. (en) Firdose Moonda (17 April 2021). "South Africa's captains apologise to stakeholders as CSA faces government sanction". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  142. (en) Firdose Moonda (30 April 2021). "CSA no longer under threat of defunding and derecognition". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  143. (en) "India retain No. 1 spot in Test rankings, West Indies rise to sixth place". 13 Mei 2021. Besoek op 11 Februarie 2024.
  144. (en) Valkerie Baynes (6 November 2011). "Rassie van der Dussen, Kagiso Rabada seal bittersweet consolation win for South Africa". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  145. (en) Shashank Kishore (6 November 2022). "Shock defeat ends South Africa's World Cup as Netherlands script famous win". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  146. (en) Alagappan Muthu (16 November 2023). "Australia edge low-scoring thriller to book spot in eighth ODI World Cup final". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  147. (en) Geoffrey A. Chettle, red. (1975). "South African Universities Cricket Association". South African Cricket Annual. South African Cricket Association. p. 180.
  148. (en) Ian Evans (16 Januarie 2008). "Symbol of unity: the Springbok vs the Protea". UK: The Independent. Besoek op 11 Februarie 2024.
  149. (en) "Flagging the "new" South Africa, 1910–2010". SciELO. Besoek op 11 Februarie 2024.
  150. (en) Markman, Ivor; Van Der Walt, Darryn. "1888/89 – The First Test". St. Georgespark. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Oktober 2006. Besoek op 11 Februarie 2024.
  151. (en) Nagraj Gollapudi (16 November 2021). "USA co-hosts for 2024 T20 WC, Pakistan gets 2025 Champions Trophy, India and Bangladesh 2031 World Cup". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  152. (en) "ICC Hall of Famers". Internasionale Krieketraad. Besoek op 11 Februarie 2024.
  153. (en) "Records / South Africa / Test Matches / Most Runs". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  154. (en) "Records / South Africa / One-Day Internationals / Most Runs". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  155. (en) "Records / South Africa / Twenty20 Internationals / Most Runs". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  156. (en) "Records / South Africa / Test Matches / Most Wickets". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  157. (en) "Records / South Africa / One-Day Internationals / Most Wickets". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  158. (en) "Records / South Africa / Twenty20 Internationals / Most Wickets". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  159. Die tydperk verwys na die ooreenstemmende krieketseisoen waarin die eerste of laaste wedstryd van die tyd as kaptein gespeel is.
  160. (en) "Records / South Africa / Test Matches / List of Captains". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  161. (en) "Records / South Africa / One-Day Internationals / List of Captains". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  162. (en) "Records / South Africa / Twenty20 Internationals / List of Captains". ESPNcricinfo. Besoek op 11 Februarie 2024.
  163. (en) "Records / South Africa / Test matches / Result summary". ESPNcricinfo. 31 Julie 2023. Besoek op 11 Februarie 2024.
  164. (en) "Records / South Africa / ODI matches / Result summary". ESPNcricinfo. 16 November 2023. Besoek op 11 Februarie 2024.
  165. (en) "Records / South Africa / Twenty20 Internationals / Result summary". ESPNcricinfo. 5 November 2023. Besoek op 11 Februarie 2024.

Verdere leesstof[wysig | wysig bron]

  • (en) Brown, Geoff en Hogsbjerg, Christian (2020). Apartheid is not a Game: Remembering the Stop the Seventy Tour campaign. London: Redwords. ISBN 978-1-912926-58-9.{{cite book}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Murray, Bruce; Parry, Richard; Winch, Jonty, reds. (2018). Cricket and Society in South Africa, 1910–1971: From Union to Isolation. Palgrave Studies in Sport and Politics. Londen: Palgrave Macmillan. ISBN 978-3-319-93607-9.
  • (en) verskeie (1989). A Century of South Africa in Test & International Cricket 1889–1989. Ball. ISBN 978-0-947464-01-1.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]