Gereformeerde kerk Secunda

	Gereformeerde Kerk; Secunda
Sluit in	Evander ; Kinross ; Secunda ; Trichardt
Klassis	Piet Retief
Huidige predikant(e)	Carel Jansen
Belydende lidmate	380
Dooplidmate	108
Adres	Hoek van Goedehoop- en ; Bosjesspruitstraat ; Secunda
	Geskiedenis
Stigtingsdatum	10 Mei 1979
Afgestig van	Evander
Eerste predikant	N.W. Ligthelm 1979–1986

Die Gereformeerde kerk Secunda is die enigste oorblywende van die drie gemeentes van die GKSA wat tussen 1964 en 1981 op Evander en Secunda in Mpumalanga ontstaan het. Secunda, wat Charl Cilliers, Evander, Kinross, Trichardt en Secunda insluit, het in 1997 uit sy sy samestellende dele, naamlik Secunda, Secunda-Oos en Evander, ontstaan en 829 belydende en 439 dooplidmate getel. In 2011 was die vergelykende getalle 713 belydende en 178 dooplidmate en in 2015 638 belydende en 126 dooplidmate. Hierdie dalende tendens duur tans voort en in 2025 is daar 380 belydende en 108 dooplidmate.

Met die ontwikkeling van Sasol 2 het ’n nuwe dorp, Secunda, amper oornag ontwikkel. Die Gereformeerde lidmate het eers in skoolsale op Evander, noordwes van Secunda, bymekaargekom waar die Gereformeerde kerk Evander reeds in 1964 gestig is en ook Kinross ingesluit het. Die lidmaattal op Secunda het vinnig vermeerder sodat die behoefte aan ’n eie kerkgebou daar ontstaan het. Die kerkraad van Evander het die argitek Johan de Ridder, ’n lidmaat van die Gereformeerde kerk Pretoria-Sunnyside, aangestel om die gebou te ontwerp, maar kort voor die bouwerk sou begin, moes die ontwerp verander word omdat die dik kleilaag nie geskik was vir die beplande gebou nie. De Ridder het toe ’n tentvormige ontwerp voorgestel met ’n stewige staalstruktuur wat diep geanker sou wees en die hele gebou sou stut. M.V.R. Jurgens is as bouaannemer aangestel.

Op 21 Maart 1979 is die eerste sooi gespit en op 10 Mei 1979 het die Gereformeerde kerk Secunda van Evander afgestig. Ses maande later het ds. N.W. Ligthelm die Secunda-kerk se hoeksteen gelê. Met die inwyding van dié gebou op 14 Maart 1980 was dit die eerste kerkgebou op die nuwe dorp.

Na die verdeling van die oorsponklike gemeente in Secunda (weste van die dorp Secunda) en Secunda-Oos is daar twee eredienste in die oggend en een erediens in die aand gehou. Die gevolg was dat die predikante van Secunda en Secunda-Oos afwisselend die erediens waargeneem het en dat daar 'n onderlinge band tussen die gemeentelede van beide gemeentes bly bestaan het. In 2006, met die inlywing van die gemeente Secunda-Oos by Secunda, moes ’n galery ingebou word om al die lidmate te akkommodeer.

Na die inlywing van Secunda-Oos in Secunda het die gemeente as 'n dubbel predikant gemeente gefunksioneer, tot en met die emeritering van ds CJH Breed. Hierdie bedeling het die effek gehad dat daar verdere arbeid in ander gemeentes in die klassis, soos Piet Retief en Eendracht, gedoen kon word, asook dienste wat verrig word in eSwatini.

Predikante

Ligthelm, Nicolaas Willem, 1979 tot 1986 (oorgekom vanaf Evander)
Grové, Andreas Hendrik, 1981 tot 1990 (predikant van Secunda-Oos)
Breed, Casper Jan Hendrik, 1986 tot 2018 (predikant van Secunda)
Tiemensma, Eduard Jacob, 1990 tot 1999 (predikant van Secunda-Oos)
Oosthuizen, Ockert Almero, 1999 tot 2006 (predikant van Secunda-Oos)
Jansen, Carl Albert, 2006 tot hede (predikant van gekombineerde Secunda gemeentes)

Bronne

(af) Harris, C.T., Noëth, J.G., Sarkady, N.G., Schutte, F.M. en Van Tonder, J.M. 2010. Van seringboom tot kerkgebou: die argitektoniese erfenis van die Gereformeerde Kerke. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
(af) Schalekamp, ds. M.E. (voorsitter: redaksiekommissie). 2001. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2002. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
(af) Van der Walt, dr. S.J. (voorsitter: deputate almanak). 1997. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 1998. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
(af) Vogel, Willem (red.). 2015. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2016. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
(af) Van Dyk, JC (red.). 2025. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2025. Potchefstroom: Administratiewe Buro.